"Δεν ευθύνεται μονάχα ο άνθρωπος για τα παραπτώματά του. Τα λάθη, οι αμαρτίες και τα πάθη δεν είναι μόνο προσωπικά βιώματα του εξομολογούμενου.
Ο κάθε άνθρωπος έχει πάρει μέσα του και τα βιώματα των γονέων του και ειδικά της μητέρας, δηλαδή το πώς ζούσε η μητέρα, όταν τον κυοφορούσε, αν στενοχωριόταν, τι έκανε, αν κουραζόταν το νευρικό της σύστημα, αν είχε χαρά, αν είχε θλίψη, αν είχε μελαγχολία.
Έ, όλο το νευρικό σύστημα το δικό της επηρέασε το νευρικό σύστημα του εμβρύου της. Οπότε, όταν γεννηθεί το παιδί και μεγαλώσει, παίρνει μέσα του και τα βιώματα της μητέρας του, δηλαδή άλλου ανθρώπου. Δημιουργείται μια κατάσταση στην ψυχή του ανθρώπου εξαιτίας των γονέων του, που την παίρνει μαζί του σ΄ όλη του τη ζωή, αφήνει ίχνη μέσα του και πολλά πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή του είναι απόρροια της καταστάσεως αυτής.
Τα φερσίματά του έχουν άμεση σχέση με την κατάσταση των γονέων του. Μεγαλώνει, μορφώνεται, αλλά δεν διορθώνεται. Εδώ βρίσκεται μεγάλο μέρος από την ευθύνη για την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου.
Υπάρχει, όμως, ένα μυστικό. Υπάρχει κάποιος τρόπος ν΄ απαλλαγεί ο άνθρωπος απ΄ αυτό το κακό.
Ο τρόπος αυτός είναι η γενική εξομολόγηση, η οποία γίνεται με την χάρι του Θεού. Μπορεί, δηλαδή, να σου πει ο πνευματικός:
- Πώς θα ήθελα να ήμασταν σ΄ ένα ήσυχο μέρος, να μην είχα ασχολίες και να μου έλεγες τη ζωή σου απ΄ την αρχή, από τότε που αισθάνθηκες τον εαυτό σου, όλα τα γεγονότα που θυμάσαι και ποια ήταν η αντιμετώπισή τους από σένα, όχι μόνο τα δυσάρεστα αλλά και τα ευχάριστα, όχι μόνο τις αμαρτίες αλλά και τα καλά. Και τις επιτυχίες και τις αποτυχίες. Όλα. Όλα όσα απαρτίζουν τη ζωή σου.
Πολλές φορές έχω μεταχειριστεί αυτή την γενική εξομολόγηση και είδα θαύματα πάνω σ΄ αυτό. Την ώρα που τα λες στον εξομολόγο, έρχεται η θεία χάρις και σε απαλλάσσει απ΄ όλα τα άσχημα βιώματα και τις πληγές και τα ψυχικά τραύματα και τις ενοχές, διότι, την ώρα που τα λες, ο εξομολόγος εύχεται θερμά στον Κύριο για την απαλλαγή σου.
Είχε έλθει σ΄ εμένα προ καιρού μια κυρία, που έκανε αυτού του είδους την εξομολόγηση και βρήκε μεγάλη ωφέλεια.
Βελτιώθηκε η ψυχολογική της κατάσταση, διότι τήνε βασάνιζε κάτι. Έστειλε, λοιπόν, αυτή μια φίλη της και πήγαμε έξω στο βράχο, στα Καλλίσια. Καθίσαμε και άρχισε κι εκείνη να μου μιλάει. Της λέω:
- Να μου πεις ό,τι αισθάνεσαι. Αν σε ρωτήσω εγώ για κάτι, να μου πεις. Αν δεν σε ρωτήσω, να συνεχίσεις να τα λέεις, όπως τα αισθάνεσαι.
Όλ' αυτά που μου έλεγε, τα παρακολουθούσα όχι απλώς με προσοχή, αλλά "έβλεπα" μέσα στον ψυχικό της κόσμο την επίδραση της προσευχής.
Την παρακολουθούσα μέσα στην ψυχή της κι "έβλεπα" ότι πήγαινε χάρις μέσα της, όπως τήνε κοίταζα εγώ.
Διότι στον πνευματικό υπάρχει χάρις και στον παπά υπάρχει χάρις. Το καταλαβαίνετε; Δηλαδή, ενώ εξομολογείται ο άνθρωπος, ο ιερέας προσεύχεται γι αυτόν. Συγχρόνως έρχεται η χάρις και τον ελευθερώνει απ΄ τα ψυχικά τραύματα, που για χρόνια τον βασανίζουν, χωρίς να γνωρίζει την αιτία τους. Ω, αυτά τα πιστεύω πολύ!
Στον εξομολόγο μπορείς να μιλήσεις όπως αισθάνεσαι, αλλά δεν είναι αυτό τόσο σημαντικό, όσο είναι το ότι κοιτάζει μέσα στην ψυχή σου προσευχόμενος ο παπάς και βλέπει πώς είσαι και σου μεταδίδει την χάρι του Θεού. Έχει αποδειχθεί ότι αυτό το κοίταγμα είναι πνευματικές "ακτίνες" που σε ξαλαφρώνουν και σε θεραπεύουν, μη νομίσετε ότι είναι ακτίνες φυσικές.
Είναι αλήθεια αυτά τα πράγματα. Και με τον Χριστό τι έγινε; Έπιασε το χέρι της αιμορροούσης και είπε: "Εγώ γάρ έγνων δύναμιν εξελθούσαν απ΄εμού". Θα πεις: "Ναι, μα ήταν Θεός". Ο Χριστός βέβαια ήταν Θεός, αλλά μήπως και οι Απόστολοι δεν κάνανε το ίδιο;
Όλοι οι πνευματικοί, οι εξομολόγοι, έχουν αυτήν την χάρι κι όταν εύχονται, την εκπέμπουν ως αγωγοί. Για παράδειγμα, θέλουμε ν΄ ανάψουμε εδώ πέρα μια θερμάστρα και βάζουμε ένα καλώδιο, αλλά δεν μπορεί να κάνει επαφή, διότι το καλώδιο δεν είναι στην πρίζα. Αν, όμως, το καλώδιο μπει στην πρίζα, μόλις κάνει την επαφή, έρχεται το ρεύμα μέσω αυτού του αγωγού.
Είναι πνευματικά πράγματα της θρησκείας μας αυτά. Μπορεί να λέμε για καλώδιο, αλλά στην πραγματικότητα αυτή είναι "η θεία ψυχανάλυση".
Αγιος Πορφύριος
Those who suffer deeply for the salvation of the whole world and help in their own way (as strugglers) and humbly entrust themselves to the hands of God, feel the greatest joy in the world. Their life is a constant doxology, for they flutter about internally like angels, glorifying God day and night. Those, however, who neglect the salvation of their souls and try to find joy and rest in this vain life, are continually tortured and entangled in endless worldly machinery and live in hell in this life.
Elder Paisios
Εάν νοιώσουμε πραγματικά ότι είμαστε αδέλφια με όλους τους ανθρώπους, θα πονούμε για όσους ζουν μέσα στην αμαρτία και δεν θα μας σκανδαλίζη η αμαρτωλή ζωή τους, αλλά θα προσευχώμαστε γι αυτούς.
Γέροντας Παΐσιος
Among the wicked spirits, there are some that are more cunning than others. They are not content with leading only us into sin, but instill into us thoughts to make others our accomplices in evil, so as to afflict us with harsh torment. I have seen a person transmit his sinful habit. Later, coming to his senses, he began to repent and abandoned his sin. However, because the person that learned his bad habit did not cease to sin, the repentance of the former was in vain.
Saint John Climacus
Fasting is an ordinance of the Church, obliging the Christian to observe it on specific days. Concerning fasting, our Savior teaches: "When thou fastest, anoint thine head, and wash thy face; that thou appear not unto men to fast, but unto thy Father Who is in secret: and thy Father, Who seethe in secret, shall reward thee openly." From what the Savior teaches we learn (a) that fasting is pleasing to God, and (b) that he who fasts for the uplifting of his mind and heart towards God shall be rewarded by God, Who is a most liberal bestower of Divine gifts, for his devotion.
In the New Testament fasting is recommended as a means of preparing the mind and the heart for divine worship, for long prayer, for rising from the earthly, and for spiritualization.
Saint Nektarios of Aegina
Η Εκκλησία μας καθόρισε όλες τις Τετάρτες και Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής να τελείται μία άλλη Λειτουργία, η Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων.
Κατά τη Λειτουργία αυτή δεν τελείται Θυσία, δε γίνεται δηλαδή μεταβολή του άρτου και του οίνου σε Σώμα και Αίμα Χριστού. Τα Τίμια Δώρα, ο Άρτος και ο Οίνος είναι έτοιμα, έχουν προαγιασθή (γι' αυτό και λέγεται Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων) κατά την προηγηθείσα θεία Λειτουργία της Κυριακής, είναι πλέον Σώμα και Αίμα Χριστού, και απλώς προσφέρονται προς μετάληψη στους πιστούς.
Ο Ιερέας καθ' εκάστη Κυριακή κόπτει από το πρόσφορο τον λεγόμενο «Αμνόν», δηλαδή το τετράγωνο εκείνο τεμάχιο της σφραγίδας που γράφει ΙΣ-ΧΣ ΝΙ-ΚΑ, και το τοποθετεί επάνω στο ιερό Δισκάριο. Μετ' ολίγο, κατά τη στιγμή του «Σε υμνούμεν...», το τεμάχιον αυτό του άρτου θα μεταβληθεί δια της ευλογίας του Ιερέως σε αυτό τούτο το Σώμα του Κυρίου, όπως και ο οίνος, που είναι στο ιερό Ποτήριο, θα μεταβληθεί και αυτός σε αυτό τούτο το Αίμα του Κυρίου.
Όταν όμως βρισκόμαστε στη πένθιμο περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής, ο Ιερέας, κατά τη Θ. Λειτουργία της Κυριακής, δεν θα κόψει ένα μόνο τεμάχιο εκ της σφραγίδας του προσφόρου, ωσάν αυτό που είπαμε ανωτέρω, αλλά περισσότερα (συνήθως τρία), ανάλογα προς τον αριθμό των Λειτουργιών των Προηγιασμένων που θα τελέσει κατά την εβδομάδα.
Τα τεμάχια αυτά (που δεν κόπτονται όλα από ένα πρόσφορο, αλλ' ένα από κάθε πρόσφορο), θα τα ευλογήσει κατά την ώρα που πρέπει και αυτά θα μεταβληθούν σε Σώμα Χριστού. Από αυτά το ένα θα χρησιμοποιηθεί για τη θεία Μετάληψη της ημέρας εκείνης (Κυριακής), τα άλλα (συνήθως δύο) θα εμβαπτισθούν στο ιερό Ποτήριο, όπου το άγιο Αίμα του Κυρίου, και θα φυλαχθούν σε ειδικό κιβωτίδιο, το ιερό Αρτοφόριο, για τις Λειτουργίες των Προηγιασμένων Δώρων που θα γίνουν εντός της εβδομάδας. Κατ' αυτές τις Λειτουργίες ο Ιερέας θα προσφέρει στους πιστούς προς μετάληψη τα Προηγιασμένα αυτά Δώρα.
Η Λειτουργία των Προηγιασμένων είναι συνυφασμένη με Εσπερινό, είναι δηλαδή βραδινή. Αυτό έχει θεσπιστεί, διότι οι παλιοί Χριστιανοί κατά τις ημέρες της Μ. Τεσσαρακοστής διετέλουν τελείως άσιτοι (νηστικοί) μέχρι των εσπερινών ωρών. Μπορούσαν λοιπόν να εκκλησιαστούν και να κοινωνήσουν κατά τις εσπερινές ώρες. Σήμερα η Λειτουργία των Προηγιασμένων τελείται και κατά την εσπέρα συνηθέστερα όμως τελείται κατά τις πρωινές ώρες προς διευκόλυνση των πιστών.
Η Λειτουργία αυτή δεν έχει τον πανηγυρικό και θριαμβευτικό τόνο των άλλων Λειτουργιών, αλλά δεσπόζει σε αυτή το πένθιμο και κατανυκτικό στοιχείο.Η Λειτουργία των Προηγιασμένων τελείται όλες τις Τετάρτες και Παρασκευές της Μ. Τεσσαρακοστής. Κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα τελείται μόνο τις τρεις πρώτες μέρες αυτής (Μ. Δευτέρα, Μ. Τρίτη και Μ. Τετάρτη). Επίσης τελείται και κατά τις ημέρες εορτών ευρισκομένων εντός της περιόδου της Μ. Τεσσαρακοστής. Δεν τελείται κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές της Μ. Τεσσαρακοστής. Ο Ιερέας, και αν κρατήσει τα ονόματα, δεν θα τα μνημονεύσει, στην Πρόθεση, αλλά θα τα αφήσει για τη Λειτουργία του Σαββάτου ή της Κυριακής. Επίσης, κατά τη Λειτουργία των Προηγιασμένων δε γίνονται μνημόσυνα.
Γέροντας Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος
Before us is a great goal--to be a new creation and to imitate and partake of Christ. To achieve it, one must correct oneself and break one's self-will, moving from pride to meekness; from passion to abstinence; from hot-temperedness to gentleness and hospitality; from self-centeredness and greed to compassion; from suspiciousness and jealousy to being supportive and well-wishing; from light-mindedness to wisdom in God; from cowardice and faint-heartedness to bravery and courage; all things changing for the good.
God helps us in every way; however we ourselves must also actively participate in this noble endeavor. Here lie a multitude of obstacles. Often, our nature and essence contradict and act against the Christian lifestyle. This puts us in a kind of despair which the Holy Fathers called "spiritual despondency." Such temptation to despair comes from the devil. As he tempted Christ when our Lord was near exhaustion, so he tries to tempt us at the weakest moments of our lives. Cunning and insidious dragon! Therefore, "Watch and pray, lest you enter temptation. The spirit indeed is willing, but the flesh is weak" (Matthew 26:41), remembering always that "if indeed we suffer with Him...we may also be glorified together" (Romans 8:17).
Prayer, attending church services, fasting, abstinence, confession, Holy Communion, study of the Holy Scriptures, spiritual reading, thinking about God, works of charity - all these are necessary means for our internal regeneration and are our footprints in following Christ. However, if we forget the goal, our means yield little benefit and can become dead attributes.
We must treasure the Orthodox Church and our union with her, because she alone preserves the true, original understanding and essence of Christianity, while many so-called denominations threw away from their "Christianity" everything that seemed outwardly difficult and unpleasant. They have deprived themselves and their followers of the regenerative force of the Christian faith, leaving only pleasing external appearances and "inspirational" sayings. For the person looking for the real spiritual life, Orthodoxy alone gives all that is needed - the Grace in its sacraments and the spiritual experience and wisdom of the Holy Fathers. Though not all are called to be great achievers, through the true Faith the riches of Christ are abundantly available to all. With such riches available to us, it is tragic that many, through misguided beliefs, worldly cares, and passions, are diverted and cut off from spiritual progress and salvation.
"Therefore strengthen the hands which hang down, and the feeble knees" (Hebrews 12:12), remembering that every good effort brings us closer to Christ, and that each victory over temptation is our victory with Him. We will follow victoriously the One Who said, "Take My yoke upon you, and learn from Me; for I am meek and lowly in heart, and you will find rest for your souls. For My yoke is easy and My burden is light" (Matthew 11:29-30).
God is kind. He wants us all to be saved. If only a few were to be saved, why then was Christ crucified? The gate into Paradise is not narrow. There is room for all those who bow humbly and are not puffed up with pride, as long as they repent and give the burden of their sins to Christ.
Then there is plenty of room to pass through the gate.Man can be saved with a single humble thought, or with a proud one, lose everything.
Elder Paisios
Είτε προσευχόμαστε για τον εαυτό μας είτε για τους άλλους η προσευχή πρέπει να είναι καρδιακή. Το πρόβλημα των άλλων να γίνεται και δικό μας πρόβλημα. Πρέπει να κάνετε προετοιμασία για την προσευχή. Να διαβάζετε ένα κομμάτι από το Ευαγγέλιο ή το Γεροντικό και μετά να προσεύχεσθε. Χρειάζεται μια προσπάθεια για να μεταφερθεί ο νούς στο θείο χώρο. Η μελέτη μοιάζει με γλυφιντζούρι που μας δίνει ο Θεός για να μας οδηγήσει στα πνευματικότερα. Με τη μελέτη θερμαίνεται η ψυχή.
Γέροντας Παΐσιος
Φόβον Θεού να έχεις και φόβον θανάτου.
Αυτά τα δύο αν έχεις από πολλά θα σε περιμαζέψουν.
Να διατηρείς εις την μνήμην σου αυτούς τους φόβους.
Μελέτα το τέλος του βίου.
Μελέτα την ματαιότητα και το σύντομο της εδώ ζωής.
Τόσα χρόνια πού έζησες, είναι σαν ένα λεπτό.
When the mind begins to flourish in its love for God, the blaspheming spirit commences to tempt it, instilling such thoughts that no human being could think of but only the devil — their father. And he does this from his jealousy of the God-loving Man, who in accepting such thoughts as his own, he would become despondent and cease having the boldness to turn to God with prayer. But the cunning one obtains no gain from his wiles, because he makes us more resolute, because in warring against him, we become more experienced and more sincere in our love toward God.
Saint Maxim the Confessor
Ένας φίλος δέχθηκε, όπως μου εκμυστηρεύθηκε, τη σκληρή συμπεριφορά εκ μέρους ανθρώπων αυστηρών αρχών, με αποτέλεσμα να εξουθενωθεί και να παρεξηγηθεί τελείως, ως προς τον χαρακτήρα του. Ο Γέροντας τον ανέπαυσε, διότι έβαλε τα πράγματα στη θέση τους, πραγματοποιώντας πετυχημένη ψυχική ακτινογραφία του. Του είπε: «Είσαι καλός, ευαίσθητος, ήσυχος∙ είσαι πρόβατο του θεού. Αλλά, όταν σε πάρουν με το άγριο, μαζεύεσαι, αντιδράς εσωτερικά, και τότε είναι που σε παρεξηγούν πολύ και δεν σε καταλαβαίνουν. Όταν όμως σε πάρουν με το καλό, φανερώνεις από μέσα σου τέτοια καλά πράγματα, που κάνεις τους άλλους να ξαφνιάζονται. Οι άνθρωποι που σε παρεξήγησαν και σε πλήγωσαν δεν γνωρίζουν ούτε εκείνο τον παλιό μύθο, για τον άνεμο και τον ήλιο, που μάλωναν, ποιος είναι ο δυνατότερος κι έβαλαν στοίχημα, ότι όποιος βγάλει την κάπα του βοσκού, που εκείνη την ώρα ανηφόριζε το βουνό, θα είναι ο πιο δυνατός. Φύσηξε, ξαναφύσηξε ο άνεμος, αλλά ο βοσκός κρύωσε και τυλίχθηκε πιο σφιχτά στην κάπα του. Βγήκε τότε ο ήλιος απ’ τα σύννεφα, σκόρπισε γύρω καλοσύνη και θερμότητα, ζεστάθηκε ο βοσκός κι έβγαλε την κάπα του .Τότε ο ήλιος φώναξε στον άνεμο: «Είδες, ποιος απ’ τους δυο μας είναι ο δυνατότερος;» Και συμπέρανε ο π. Πορφύριος: «Δεν κερδίζεις τον άνθρωπο με το άγριο, αλλά μόνο με την καλοσύνη».
Αγιος Πορφύριος
Thou shalt not covet thy neighbor’s wife, thou shalt not covet thy neighbor’s house, nor his land, nor his manservant, nor his ox, nor his ass, nor anything that is thy neighbor’s.
The tenth commandment of the Lord God forbids not only doing something bad to someone near us, but also forbids even bad desires and thoughts in connection with them.
The sin against this commandment is called envy. A person who is envious, who entertains the idea of wanting something that belongs to someone else, can pass from the desire to the evil deed.
But beyond this, envy in itself can defile the soul, rendering it impure before God, as it is stated in the Word of God, The thoughts of the wicked are an abomination to the Lord (Prov. 15:26, Wis. of Sol. 2:25).
One of the main tasks of true Christianity is to cleanse one’s soul of all impurity, in accordance with the admonition of the Apostle, Let us cleanse ourselves from all filthiness of the flesh and spirit, perfecting holiness in the fear of God (II Cor. 7:1).
In order to avoid sin against the tenth commandment, it is necessary to maintain a pure heart, free of any earthly attachment, free of all wicked thoughts and desires, and to be satisfied with that which one has, to thank God for it, never to desire anything that is anyone else’s, but to rejoice for others in what they have.
Thou shalt not bear false witness.
The ninth commandment of the Lord God forbids us to speak falsehoods about our neighbor, and in general forbids all lies. For example:
Perjury in court.
False complaints.
Gossip, slander, and defamation, which are diabolical acts since the word "devil" means libeler, slanderer, defamer.
Repugnant to Christians are even those little white lies which are not intended to cause harm to a neighbor. Lying is not becoming to the calling of a Christian and not in harmony with love and consideration for one’s neighbor. The Apostle Paul says, Wherefore putting away lying, speak every man truth with his neighbor: for we are members one of another (Eph. 4:25).
It is never appropriate to blame or judge others, if we have not been specifically required to do so because of the responsibility of our position or duty. Judge not that ye be not judged, says the Saviour.
It is necessary to keep in mind that judging, reproach, and mockery will not reform a neighbor; only love, tolerance, and good harmony will. It is also necessary to always bear in mind that each of us has many weaknesses and faults.
One must always keep a restraint on his tongue. One must speak only the truth and curb oneself from disparaging remarks and idle chatter. Speech is a gift of God. Jesus Christ said, But I say unto you, that every idle word that men shall speak, they shall give account thereof in the day of judgment. For by thy words thou shalt be justified, and by thy words thou shalt be condemned (Matt. 12:36-37).
Για την Romfea.gr, Αρχιμ. Γεώργιος Καυσοκαλυβίτης*
Σε μια εποχή που όλο και περισσότερος κόσμος νιώθει την ανάγκη, εξαιτίας της βαθύτατης κρίσης που πλήττει την ανθρωπότητα, να ασχοληθεί με εσχατολογικά γεγονότα όπως αυτά περιγράφονται στην Αποκάλυψη του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου αλλά και όπως με τη Χάρη του Θεού αποκαλύφθηκαν στους Προφήτες, στους Πατέρες της Εκκλησίας αλλά και σε σύγχρονους αγίους γέροντες όπως ο Γέρων Παΐσιος, πρέπει να σταθούμε ιδιαίτερα στη στάση του Γέροντα Πορφυρίου και να αποκωδικοποιήσουμε γιατί ένας τόσο μεγάλος Άγιος της εποχής μας, ενώ γνώριζε με ακρίβεια και λεπτομερέστατα για όλα όσα ζούμε και που έρχονται, εν τούτοις απέφευγε να μιλάει για αυτά.
Πρέπει να μας προβληματίσει ιδιαιτέρως γιατί ο γέροντας δεν μίλησε καθόλου για τα επερχόμενα, αλλά αποκάλυψε μόνο τα αναγκαίως απαραίτητα και σε συγκεκριμένους ανθρώπους.
Ο βασικός πυρήνας της σκέψης του Γέροντα Πορφυρίου ήταν ότι ο κόσμος είναι ανάγκη να εμπεδώσει και να καλλιεργήσει την αγάπη προς το δημιουργό του, όχι μέσα από το φόβο των μελλούμενων, αλλά μέσα από μια ανιδιοτελή σχέση, όπως ο στοργικός πατέρας προς το παιδί του.
Γιατί η ενότητα που ήταν η μεγαλύτερη παρακαταθήκη του Χριστού προς τους Αποστόλους, μπορεί να εξασφαλισθεί όταν το παιδί ενωθεί με τον πατέρα δια της αγάπης πρωτίστως και όχι δια του φόβου.
Ο Γέρων Πορφύριος παρομοίασε ευστόχως την εποχή που ζούμε όπως τα χρόνια λίγο πριν έλθει ο Χριστός.
Τι επικρατούσε τότε; Μια ρωμαϊκή «ειρήνη» στην εξουσία, η ειδωλολατρία, ένα ιερατείο αλλοτριωμένο από τα πάθη της εξουσίας, υποκριτικό χωρίς να ωφελεί αντιθέτως να απομακρύνει τον κόσμο από τον Θεό και τέλος υπήρχε μια μικρή μερίδα αγνών και αγαθών ανθρώπων.
Όλα αυτά περιγράφουν το σήμερα με λεπτομέρεια και η επανάληψη της ίδιας εποχής προφανώς πρέπει να μας προβληματίσει εντόνως.
Πριν από τον Χριστό υπήρξαν προφητείες για τον ερχομό Του αλλά και προειδοποιήσεις για μετάνοια στο λαό του Θεού, όπως στην περίπτωση του Ιωνά και της Νινευή.
Ωστόσο αυτές οι προφητείες στάλθηκαν από τον Θεό για εκείνους τους λίγους αγνούς και αγαθούς ανθρώπου κάθε εποχής, όπως προανέφερα, γιατί είχαν την καλή προαίρεση να δεχθούν τα μηνύματα και να γνωρίζουν τι θα πράξουν.
Με αυτό το σκεπτικό ενεργούσε και ο Γέρων Πορφύριος καλώντας τους ανθρώπους να πλησιάσουν από αγάπη στον Χριστό και όχι από τον φόβο φοβερών γεγονότων.
Γνώριζε αλλά δεν έλεγε. Μιλούσε λακωνικά και κωδικοποιημένα και γνώριζε ότι υπήρχε στην εποχή του μεγάλο χάσμα στην πνευματικότητα των ανθρώπων του Αγίου Όρους με τον έξω κόσμο.
Για αυτό το λόγο είχε στείλει άνθρωπο να ειδοποιήσει τον Γέροντα Παΐσιο να πάψει πλέον να μιλάει για τον αντίχριστο, το χάραγμα, επικείμενους πολέμους κλπ.
Όχι γιατί ήταν λάθος αυτά που με Θεία φώτιση είχε πληροφορηθεί ο Γέρων Παΐσιος, αλλά γιατί τα πνευματικά μέτρα του κόσμου είναι σε τέτοια επίπεδα που ο φόβος δεν θα είχε κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα και ήταν αναγκαία η προσέγγιση μόνο δια της αγάπης του Χριστού.
Διότι αν άνθρωπος αγαπήσει τον Θεό, τότε ο Θεός όταν αλλάζουν οι άνθρωποι αλλάζει και Εκείνος την ιστορία. Το ίδιο έγινε και στην επικείμενη καταστροφή της Νινευή.
Ο ίδιος ο Γέροντας Πορφύριος τις τελευταίες ημέρες του τόνιζε την ηθική κατάπτωση και εξαθλίωση που έχουμε περιέλθει ως λαός και τόνιζε στα πνευματικά του τέκνα να βρουν τον στίχο της Παλαιάς Διαθήκης που λέει «ἱμάτιον ἔχεις, ἀρχηγὸς ἡμῶν γενοῦ».
Εκεί μας έλεγε ότι περιγράφεται η σημερινή κατάσταση ανάγλυφα. Ίδιες καταστάσεις του «παλαιού Ισραήλ» με τον «νέο Ισραήλ» και ίδια συμπτώματα.
Ο «παλαιός Ισραήλ» έχασε την ενότητα του με τον Θεό και ο «νέος Ισραήλ» έχασε αυτήν ακριβώς την πορεία ενότητας με τον Χριστό.
Αυτή ήταν και η μεγάλη λαχτάρα του Γέροντα και την υπηρέτησε κυριολεκτικώς μέχρι τελευταίας πνοής.
Η Αρχιερατική Προσευχή του Χριστού «Ίνα ώσιν εν» ήταν αυτή που υπηρέτησε ο Γέροντας όσο ζούσε και με αυτή κοιμήθηκε στα χείλη. Γιατί γνώριζε ότι η ανθρωπότητα διασφαλίζοντας την ενότητα με τον Χριστό δεν θα είχε ποτέ να φοβηθεί ούτε πολέμους, ούτε αντίχριστο.
Αντιθέτως σήμερα προσεγγίζουμε το κακό και εξετάζουμε τα επερχόμενα ως αναπόφευκτο κακό. Εκεί χάνουμε όλη την ουσία.
Οι πόλεμοι, οι επικείμενες συμφορές και γεγονότα είναι το ύστατο φάρμακο στην αποστασία του ανθρώπου και για αυτό ο Γέρων Πορφύριος έλεγε ότι: «Η Αποκάλυψη γράφτηκε για να μην γίνει».
Γιατί η Αποκάλυψη έχει ως σκοπό την προειδοποίηση και ο τρόπος να αποφευχθεί είναι μόνο αν υπηρετήσουμε την ενότητα που μας άφησε ο Χριστός ως παρακαταθήκη.
Αυτή είναι η θεραπευτική αγωγή στον ασθενή, γιατί αν η ασθένεια προχωρήσει, τα γεγονότα της Αποκάλυψης θα είναι ο ακρωτηριασμός που προκαλεί ο ιατρός όταν χτυπήσει η γάγγραινα.
Έλεγε ο Γέροντας: «Η εποχή μας είναι σαν την εποχή του Χριστού. Και τότε ο κόσμος είχε φθάσει σε μία αθλία κατάσταση. Ο Θεός, όμως μας λυπήθηκε. Και τώρα δεν πρέπει ν' απελπιζόμαστε. Βλέπω μέσα από τη συμφορά να εμφανίζεται κάποιος πολύ σπουδαίος άνθρωπος του Θεού, ο οποίος θα συνεγείρει και θα ενώσει τον κόσμο προς το καλό»
Είναι από τις ελάχιστες φορές που ο γέροντας μίλησε για αυτά που ζούμε και που έρχονται. Τόνιζε ότι αλλάζει η δικαιοσύνη του Θεού και ότι η κατάστασή μας είναι αθλία.
Έβλεπε όμως το έλεος Του Θεού για μία ακόμη φορά να επισκέπτεται την ανθρωπότητα. Το ίδιο έλεγε και ο Γέρων Παΐσιος όταν επισκέπτες τον πλησίαζαν με έκδηλη αγωνία για τα επερχόμενα και όταν τον ρωτούσαν πότε θα έρθει η οργή του Θεού. Εκείνος έλεγε ότι «Θα πρέπει να ζητούμε να έρθει το έλεός Του και όχι η οργή Του».
Αυτό έχει ανάγκη η ανθρωπότητα και έτσι πρέπει να προσεγγίζει αυτά που είπαν οι Άγιοί μας. Αυτά που προφητεύθηκαν για τις μέρες μας, αφορούν εκείνους τους λίγους, που όπως προ Χριστού, έχουν την προαίρεση να υπηρετήσουν την εν Χριστώ ενότητα.
Οι φυλλάδες, ο ξένος τύπος, κανάλια και ηλεκτρονικά ΜΜΕ, ασχολούνται συστηματικά με το τι είπε ο Γέρων Παΐσιος και άλλοι σύγχρονοι γέροντες. Δεν γνωρίζω αν το κάνουν για λόγους διαφημιστικούς, εμπορικούς κλπ. Πρέπει όμως να προβληματιστούμε. Να προβληματιστούμε για να αναζητήσουμε την ουσία μέσα σε όλα αυτά.
Το 2009 επισκεπτόμενοι την Ρωσία, μέσα στα πλαίσια της προσπάθειας έκδοσης των επιστολών του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια, συναντηθήκαμε με υψηλόβαθμο στέλεχος της Κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Με έκπληξη άκουσα μια ερώτηση που σχετίζεται με όλα τα παραπάνω.
Με ρώτησε :
- Γέροντα Γεώργιε, οι πατέρες στο Άγιον Όρος λένε ότι θα γίνει πόλεμος Ρωσίας Τουρκίας για την Κωνσταντινούπολη. Εσείς τι λέτε για αυτό ;
Του απάντησα δίχως να το σκεφτώ, όπως πιστεύω θα απαντούσε και ο Γέρων Πορφύριος.
- Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, που είναι ένας μεγάλος Άγιος της Ορθοδοξίας είπε: "Θα προσπαθούν να το λύσουν με την πέννα, μα δεν θα μπορούν. 99 φορές με τον πόλεμο και μια με την πέννα". «Πάντως εμείς, είμαστε με την πέννα», συμπλήρωσα.
Οι Έλληνες πιστεύω ότι είχαν την ευλογία να τους στείλει ο Θεός μια αποκαλυπτική προσωπικότητα όπως ο Γέρων Πορφύριος για να μας δείξει τον τρόπο και τον δρόμο για να αποφύγουμε συμφορές και δυσκολίες.
Εναπόκειται σε εμάς πως θα διαχειριστούμε την παρακαταθήκη που μας άφησε και να μην περιμένουμε το πλοίο να συγκρουστεί με το παγόβουνο.
Αν ενεργούμε ο καθένας από μόνος του και ξεκομμένοι από τον Χριστό, είναι σίγουρο τότε ότι θα πούμε αυτό που είπε ο άγιος γέροντας: «Μπορεί όμως, με το σχέδιο τού Θεού, να έρθει, να έρθει ώστε οι άνθρωποι ν' αποκτήσουν μία επίγνωση, να ιδούνε το χάος ολοζώντανο μπροστά τους, να πούνε: Έ! Πέφτουμε στο χάος, χανόμαστε. Όλοι πίσω, όλοι πίσω, γυρίστε πίσω, πλανηθήκαμε. Και να έρθουνε πάλι στο δρόμο τού Θεού και να λάμψει η Ορθόδοξος πίστις».
Οι τελευταίες ημέρες του Γέροντα Πορφυρίου ήταν και οι πλέον αποκαλυπτικές για τα πνευματικά του παιδιά αλλά και για όλη την ανθρωπότητα. Ο γέροντας μας μάζεψε στο κελί του στα Καυσοκαλύβια και μας είπε: «Δεν μου αρέσει να προφητεύω αλλά θα σας πω μια προφητεία.»
Ο Γέροντας μας μίλησε για το τι θα συμβεί στην Ελλάδα και ποιο είναι το μέλλον της. Ήταν αποκαλυπτικός για το μέλλον της Ελλάδας. Όλα αυτά πλέον άρχισαν να πραγματοποιούνται. Σήμερα ζούμε όλα όσα μας είπε και που άρχισαν να πραγματοποιούνται με ακρίβεια.
Η μεγαλύτερη αποκάλυψη του Θεού ήταν το τελευταίο βράδυ της ζωής του, όταν για μισή ώρα περίπου προσευχόταν με την αρχιερατική προσευχή του Ιησού «Ίνα ώσιν εν».
Το ίδιο το Άγιο Πνεύμα προσευχόταν μέσω του Γέροντα Πορφυρίου για την εν Χριστώ ενότητα όλων των Χριστιανών αλλά και όλων των ανθρώπων της γης, για να μην έρθουν τα δεινά της αποκαλύψεως.
Αυτή η προσευχή είναι και η μεγαλύτερη παρακαταθήκη του Χριστού στο ανθρώπινο γένος. Το να γίνει πράξη η ενότητα της ανθρωπότητας με τον Θεό.
Αυτή η παρακαταθήκη σήμερα 21 χρόνια μετά την κοίμηση του Γέροντα Πορφυρίου παραμένει ζωντανή και αποτυπωμένη σε μια εικόνα. Την Παναγία «»Ίνα ώσιν εν» την Πατριώτισσα, μια εικόνα προφητική και εσχατολογική, που πλέον γνωρίζει όλη η Χριστιανοσύνη.
Αυτή την παρακαταθήκη την υπηρετούμε μέχρι σήμερα τα παιδιά του και ελπίζουμε σε αυτήν.
Υσ: Στις 2 Δεκεμβρίου ήταν η ημέρα κοίμησης του Γέροντα Πορφυρίου. Αφιερώνουμε αυτό το άρθρο εις τη μνήμη του και να εύχεται από τους ουρανούς για αυτή την εν Χριστώ ενότητα, για τη σωτηρία όλου του κόσμου.
* Ιερομόναχος π.Γεώργιος Καυσοκαλυβίτης
Ιερά Καλύβη Ζωοδόχου Πηγής, Ιερά Σκήτη Αγίας Τριάδος Καυσοκαλυβίων Αγίου Όρους
- Γέροντα, αυτόν τον καιρό, στενοχωριέμαι πολύ.
- Γιατί στενοχωριέσαι; Βούλιαξαν τα καράβια σου; Πού τα έβγαλες και βούλιαξαν ; στον Ατλαντικό; Καλά, βγάζουν τα καράβια με τέτοιο καιρό στον ωκεανό; Πόσα βούλιαξαν;
- Όλα, Γέροντα, βούλιαξαν.
- Ε, τότε είσαι ακτήμων και μπορείς να γίνης καλή μοναχή! Γιατί δεν δοξάζεις διαρκώς τον Θεό; Τί σου λείπει; Να έχη λύπη ένας άνθρωπος που βρίσκεται μακριά από τον Χριστό, το καταλαβαίνω∙ αλλά να έχη λύπη ένας που είναι κοντά στο Χριστό , δεν το καταλαβαίνω, γιατί , και πόνο να έχη, ο πόνος του μελώνεται από τον Χριστό.
Όπως έχω καταλάβει, στον άνθρωπο δεν υπάρχει φαρμάκι, γιατί, αν το φαρμάκι ακουμπήσει στον Χριστό, γίνεται γλυκό σιρόπι. Όποιος έχει μέσα του φαρμάκι ,σημαίνει ότι δεν ακουμπάει τα προβλήματά του στον Χριστό.
Η χαρά είναι του Χριστού, η λύπη είναι του διαβόλου. Όταν βλέπω μοναχό να είναι σαν ζημιωμένος μπακάλης, ξέρετε πως στενοχωριέμαι; Άλλο η κατά Θεόν λύπη, το χαροποιόν πένθος. Τότε ο άνθρωπος αγάλλεται. Η σιωπή, η συστολή που έχει, στάζουν μέλι στην καρδιά του. Όταν δω έναν τέτοιον άνθρωπο, να του φιλήσω και τα πόδια.
- Γέροντα, από πού θα καταλάβει κανείς αν η λύπη του είναι πράγματι κατά Θεόν;
- Ας υποθέσουμε , κάνει μια αμαρτία ο άνθρωπος και λυπάται. Αν λυπάται από καθαρό φιλότιμο για την πτώση του, γιατί στενοχώρησε τον Χριστό, νιώθει μέσα του έναν γλυκό πόνο, γιατί ο Θεός σκορπά στην ψυχή του γλυκύτητα, την θεία παρηγοριά. Αυτή η λύπη, είναι κατά Θεόν. Ενώ, όταν κανείς νιώθη συνεχή λύπη με άγχος και απελπισία, πρέπει να καταλάβη ότι αυτή η λύπη δεν είναι κατά Θεόν. Η κατά Θεόν λύπη είναι χαρά πνευματική και φέρνει στην ψυχή παρηγοριά, ενώ η λύπη που δεν είναι κατά Θεόν φέρνει άγχος και αδιέξοδο.
- Και όταν ,Γέροντα, ένας πνευματικός άνθρωπος στενοχωριέται, επειδή κάποιος αιρετικός χρησιμοποιεί το όνομά του και κάνει κακό στους ανθρώπους;
- Αυτή η στενοχώρια είναι δικαιολογημένη και πρέπει να στενοχωρηθεί ο άνθρωπος, γιατί βλάπτονται πολλοί. Και σ’ αυτήν όμως την περίπτωση η αντιμετώπιση πρέπει να είναι πνευματική. Αν τοποθετηθή ταπεινά και πη : «Θεέ μου, δεν θέλω να πάθουν κακό οι άνθρωποι∙ φώτισέ τους να καταλάβουν την αλήθεια», αναπαύεται. Ενώ, αν αρχίση να αγωνιά και να λέη: «τί να κάνω; χρησιμοποιούν το όνομά μου και καταστρέφονται ψυχές» κ.λπ., ανάπαυση δεν θα έχη. Πάντως, όταν κανείς δεν έφταιξε και έχη αναπαυμένη την συνείδησή του, ακόμη κι αν οι άλλοι τον πληγώνουν, εκείνος νιώθει μέσα του μεγάλη παρηγοριά.
Γέροντας Παΐσιος
Thou shalt not steal.
There are many forms of stealing:
Theft, to steal someone else’s property.
Robbery, taking someone else’s property by force.
Sacrilege, to misuse that which belongs to the Church.
Extortion, or bribery, to unlawfully accept gifts from people for goods or services which are supposed to be rendered free of charge.
Parasitism, to accept renumeration or payment for services which are supposed to be rendered and then fail to do the work.
Usury, to charge an exorbitant rate of interest on a loan.
Fraud, to appropriate someone else’s property by cunning. For example, to avoid paying debts, to embezzle funds without regard for the proprietor’s things or money, to cheat in measuring or deceive in weighing for a sale; to hold back the wages of a hired worker; to take a sum of money for some needy person, and then keep it for something else, and so on. Also, children deceive when they are lazy students, while at the same time their parents and society pay for their education, and teachers expend labor on their behalf.
Forbidding every form of taking property of a neighbor, this commandment instructs us to be unmercenary, honest, industrious, merciful and truthful. In order to avoid sin against this commandment, one must love one’s neighbor as much as oneself, and not do anything to him that he would not like to have done to himself.
The highest virtue inspired by the eighth commandment is complete poverty, renunciation of all property. But God does not obligate everyone to this virtue. He proposes it only to those who wish to attain high moral perfection. If thou wilt be perfect, go and sell what thou hast, and give to the poor, and thou shall have treasure in heaven (Matt. 19:21).
Many spiritual heroes have followed the advice of this Gospel passage: St. Anthony the Great, St. Paul of Thebes, St. Nicholas the Wonderworker, and many others.
An atheist was taking a walk through the woods,
admiring all that the "accident of evolution" had
created.
"What beautiful animals!" he said to himself.
As he walked alongside the river, he heard a
rustling in the bushes behind him. He turned to
look. He saw a 7-foot grizzly bear charging
toward him.
He ran as fast as he could up the path. He
looked over his shoulder and saw that the bear
was closing in. He ran even faster, so scared
that tears were coming to his eyes.
Looking over his shoulder again, the bear was
even closer. His heart was pumping frantically
and he tried to run even faster. He tripped and
fell on the ground.
He rolled over to pick himself up but saw the
bear, right on top of him, reaching for him with
his left paw and raising his right paw to strike.
At that instant the atheist cried out, without
thinking,
"Oh my God! ... "
Time stopped.
The bear froze.
The forest was silent.
Even the river stopped moving.
As a bright light shone upon the man, a voice
came out of the sky,
"You deny my existence for all of these years,
teach others I don't exist and even credit
creation to a cosmic accident. Do you expect me
to help you out of this predicament? Am I to now
count you as a believer?"
The atheist looked directly into the light and
answered,
"It would be hypocritical for me to be a
Christian after all these years; but, perhaps,
you could make the bear a Christian?"
"Very well," said the voice.
The light went out.
The River ran again.
The sounds of the forest resumed.
And then the bear dropped his right paw ...
brought both paws together ... bowed his head and
spoke:
"Lord, for this food which I am about to receive,
I am truly thankful."
«χαίρειν μετὰ χαιρόντων καὶ κλαίειν μετὰ κλαιόντων» (Ρωμ.12.15). Όταν δεις τον αδελφό σου να οδύρεται για τις αμαρτίες του, για τις οποίες τώρα μετανοεί, κλάψε μαζί του και δείξε συμπάθεια. Γιατί έτσι θα μπορέσεις με τα ξένα παθήματα να διορθώσεις το δικό σου. Γιατί αυτός που έχυσε θερμά δάκρυα για την αμαρτία του πλησίον, θρηνώντας για τον αδελφό του, εθεράπευσε τον εαυτό του. «ἀθυμία κατέσχε με ἀπὸ ἁμαρτωλῶν τῶν ἐγκαταλιμπανόντων τὸν νόμον σου» (Ψαλμ.118.53).
Για την αμαρτία να κλαίς. Αυτή είναι η αρρώστια της ψυχής, αυτή είναι ο θάνατος της αθάνατης ψυχής, αυτή είναι άξια πένθους και ακατάπαυστων οδυρμών. Μακάρι να χύνονται γι᾿ αυτή πολλά δάκρυα και να μή λείπει ο στεναγμός που ανεβαίνει από τα βάθη της καρδιάς.Έκλαιγε ο απόστολος Παύλος για τους εχθρούς του σταυρού του Χριστού. Ο Ιερεμίας έκλαιγε γι᾿ αυτούς που χάνονταν από το λαό. Αυτός βέβαια επειδή δεν αρκούσαν τα φυσικά δάκρυα, επιζητούσε πηγή δακρύων και τελευταίο σταθμό.
«Και θα καθήσω», λέγει, «και θα κλάψω το λαό αυτό πολλές μέρες, θα κλάψω αυτούς που χάνονται» (Ιερ.9.1). Ένα τέτοιο δάκρυ και ένα τέτοιο πένθος μακαρίζει ο λόγος του Χριστού (Μθ.5.4), και όχι αυτό που χύνεται εύκολα για κάθε λύπη και πολύ εύκολα έρχεται στα μάτια με κάθε αφορμή» (Παιδαγωγική Ανθρωπολογία Μεγάλου Βασιλείου Α’- Βασιλείου Δ. Χαρωνη).
Το ερώτημα λοιπόν που προκύπτει μέσα από το απόσπασμα του μεγάλου αυτού αγίου είναι το εξής: Εμείς κλαίμε και θρηνούμε για τις αμαρτίες του πλησίον (ως πλησίον, ας αναρωτηθεί ο καθένας για τους γύρω του), ή εύκολα κατακρίνουμε και σημειώνουμε τις ενέργειες μιας πράξης ακόμα και του προσώπου εκείνου, που κανονικά θα οφείλαμε να υπερασπιστούμε στη προσευχή μας ενώπιον του Κυρίου; Συναντάμε το πρόσωπο εκείνο με συμπάθεια και συγκατάβαση ή διαλέγουμε τη περιφρόνηση ωσαν να είμαστε εμείς οι δίκαιοι και αλάθητοι στη καθημερινότητα μας
The Teachers of the Eastern Orthodox Church, having Holy Scripture as their foundation, teach that those who die in the Lord go to a place of rest, according to the statement in the Apocalypse: "Blessed are the dead who die in the Lord from henceforth. Yea, saith the Spirit, that they may rest from their labors; and their works do follow them" (Revelation 14:13). This place of rest is viewed as spiritual Paradise, where the souls of those who have died in the Lord, the souls of the righteous, enjoy the blessings of rest, while awaiting the day of rewarding and the prize of the high calling of God in Christ Jesus...
About the sinners, they teach that their souls go down to Hades, where there is suffering, sorrow, and groaning, awaiting the dreadful day of the Judgment.
The Fathers of the Orthodox Church do not admit the existence of another place, intermediate between Paradise and Hades, as such a place is not mentioned in Holy Scripture.
After the end of the General Judgment, the Righteous Judge (God) will declare the decision both to the righteous and to the sinners. To the righteous He will say: "Come, ye blessed of my Father, inherit the Kingdom prepared for you from the foundation of the world;" while to the sinners He will say: "Depart from me, ye cursed, into everlasting fire, prepared for the devil and his angels." And these will go away to eternal hades, while the righteous will go to eternal life. This retribution after the General Judgment will be complete, final, and definitive. It will complete, because it is not the soul alone, as the Partial Judgment of man after death, but the soul together with the body, that will receive what is deserved. It will be final, because it will be enduring and not temporary like that at Partial Judgment. And it will be definitive, because both for the righteous and for the sinners it will be unalterable and eternal.
Saint Nektarios of Aegina
Thou shalt not commit adultery.
The seventh commandment forbids adultery, that is, unfaithfulness to one’s spouse and all unlawful lust.
God forbids a husband and a wife to break the bonds of mutual faith and love. Of the unmarried, God requires pure thoughts and desires, to be chaste in word and deed, in thought and desire.
In order to do this it is necessary to avoid everything that could give rise to unclean feelings in the heart: obscenity, immodest and shameless songs and dances, suggestive plays, movies, and pictures, immoral books, drunkenness, etc.
God’s word commands us to maintain our bodies in purity, because our body is a member of the body of Christ and a temple of the Holy Spirit. Fornicators, and all who indulge in lustful acts or imagination sin against their own bodies, they weaken the health of their body, inflict illness upon it and impair its spiritual capability, especially imagination and memory.
Δεν γίνεσθε άγιοι κυνηγώντας το κακό. Αφήστε το κακό. Να κοιτάζετε προς τον Χριστό κι Αυτός θα σας σώσει.
Αντί να στέκεσθε έξω από την πόρτα και να διώχνετε τον εχθρό, περιφρονήστε τον. Έρχεται από δω το κακό;
Δοθείτε μα τρόπο απαλό από εκεί. Δηλαδή έρχεται να σας προσβάλει το κακό, δώστε εσείς την εσωτερική σας δύναμη στο καλό, στον Χριστό.
Παρακαλέστε: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Ξέρει εκείνος πώς να σας ελεήσει, με τι τρόπο. Κι όταν γεμίζετε απ' το καλό, δεν στρέφεσθε πια προς το κακό.
Γίνεσθε μόνοι σας, με τη χάρη του Θεού, καλοί. Που να βρει τόπο τότε το κακό; Εξαφανίζεται!
Σας πιάνει φοβία κι απογοήτευση; Στραφείτε στον Χριστό.
Αγαπήστε τον απλά, ταπεινά, χωρίς απαίτηση και θα σας απαλλάξει ο Ίδιος.
Αγιος Πορφύριος
Αν και η φύσις εργάζεται, δεν εργάζεται με τη δική της δύναμη, αλλά υπακούοντας στο πρόσταγμα του δημιουργού, και ποτέ να μη στεναχωριούνται οι γυναίκες όταν δεν γεννούν, αλλά ας καταφεύγουν στο δημιουργό της φύσεως, αποδεικνύοντας αγαθή διάθεση και ας ζητούν από εκείνον, που είναι ο Κύριος της φύσεως, και ας μη αποδίδουν τη γέννηση των παιδιών ούτε στη συνουσία των συζύγων, ούτε σε κάποιον άλλο, αλλά στο δημιουργό όλων, που από το μηδέν έφερε τη ζωή στο ανθρώπινο γένος και μπορεί να το διορθώσει πάλι, όταν παρουσιάζει κάποια αδυναμία.
Αξίζει να εξετάσουμε πρώτα το εξής: Για ποιο λόγο πολλές αγίες ήταν στείρες, ενώ η ζωή τους ήταν θαυμαστή και αυτές και οι άνδρες της φρόντιζαν πολύ για τη σωφροσύνη; Δεν μπορούμε να πάρουμε σαν αιτία τη ζωή τους και να πούμε ότι η στείρωσις ήταν αποτέλεσμα των αμαρτημάτων τους. Και για να καταλάβεις το παράξενο αυτό, αναφέρω μερικές από αυτές όπως η Σάρα, η μητέρα του δικαίου, και όχι μόνο η μητέρα του, αλλά και η νύφη του, η γυναίκα του Ιακώβ, η Ραχήλ εννοώ.
Τί θέλει να μας διδάξει το πλήθος αυτό των στείρων γυναικών; Όλοι ήσαν δίκαιοι, όλοι ήταν ενάρετοι, όλοι μνημονεύονται από το Θεό. Διότι γι’ αυτούς έλεγε: «Εγώ είμαι ο Θεός του Αβραάμ, ο Θεός του Ισαάκ, ο Θεός του Ιακώβ». Και ο μακάριος Παύλος λέγει: «Γι’ αυτό και δεν ντρέπεται ο Θεός να λέγεται Θεός τους»(Εβρ.11,6). Πολλά είναι τα εγκώμιά τους στην Καινή Διαθήκη, και πολλοί οι έπαινοι στην Παλαιά. Από παντού λοιπόν ήταν λαμπροί και θαυμαστοί και όλοι είχαν γυναίκες στείρες και ήταν άτεκνες για πολύ χρόνο.
Όταν λοιπόν ιδής άνδρα και γυναίκα να ζουν ενάρετη ζωή και να μη έχουν παιδιά, όταν ιδής να είναι ευσεβείς και ευλαβείς και να είναι άτεκνοι, να μη νομίσεις ότι αυτό είναι αποτέλεσμα των αμαρτιών. Διότι είναι πολλοί οι λόγοι της οικονομίας του Θεού και άγνωστοι σε μας και πρέπει να ευχαριστούμε για όλα και να λέμε, ότι είναι δυστυχισμένοι μόνο εκείνοι που ζουν στην αμαρτία και όχι εκείνοι που δεν έχουν αποκτήσει παιδιά.
Διότι ο Θεός ρυθμίζει πολλές φορές πολλές φορές πολλά πράγματα σύμφωνα με το συμφέρον μας. Εμείς γι’ αυτό πρέπει να θαυμάζουμε παντού τη σοφία Του και να δοξάζουμε την απερίγραπτη φιλανθρωπία Του.
Αλλά αυτά λέχθηκαν από μας για τη δική σας ωφέλεια, ώστε να δείχνετε μεγάλη ευγνωμοσύνη και να μην εξετάζετε τα σχέδια του Θεού.
Πρέπει όμωςνα πούμε και την αιτία για την
οποία οι γυναίκες εκείνες ήταν στείρες. Ποια λοιπόν είναι η αιτία; Για
να μην απιστήσεις όταν δεις την Παρθένο να γεννά τον Κύριό μας.
Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος
http://iliaxtida.wordpress.com/2014/03/11/%CE%AC-%CE%AC-%CF%8C-3/#more-16121
Thou shalt not kill.
The sixth commandment of the Lord God forbids murder, taking the lives of other people, or taking one’s own life (suicide).
Life is the greatest gift of God. Therefore, to deprive oneself or someone else of life is a most terrible, grave, and enormous sin. Suicide is the most terrible of all sins committed against the sixth commandment, because in suicide, besides the sin of killing, there is also the grave sin of despair, grumbling against God, and insolent uprising against the
Providence of God. Furthermore, suicide precludes the possibility of repentance.
A person is guilty of murder even if he kills another person accidentally, without thinking. Such a murder is a grievous sin, because in this case the murderer is guilty due to his carelessness.
A person is guilty of murder even when he does not commit the murder himself, but promotes the murder or allows someone else to do it. For example:
A judge, condemning the accused to death when his innocence is known.
Anyone who does not save a neighbor from death, when he is fully capable of doing it.
Anyone who helps another commit murder by his decree, advice, collaboration, or rationalization; or who condones and justifies a death and by that gives opportunity for more killing.
Anyone who by hard labor or cruel punishment exhausts victims into a weakened state and thus hastens their death.
Anyone who through self-indulgence in various vices curtails one’s own life.
Other sins against the sixth commandment are: wishing that someone were dead, not rendering help to the indigent and sick, not living with other people in peace and concord, but on the contrary, maintaining hatred, envy, and malice towards others, instigating quarrels, brawls, and distress among others. Sin against the sixth commandment is doing anything which injures the weak, children in particular. The Gospel of Christ says, Whosoever hateth his brother is a murderer (I John 3:15).
Besides physical killing, there is yet a more terrible and accountable murder: spiritual killing. Among the sins of spiritual murder is seduction. That is, when one leads astray or seduces his neighbor into unbelief or into a life of vice, and by this renders the soul of his neighbor liable to spiritual death.
The Saviour said, But whosoever shall offend one of these little ones which believe in Me, it were better for him that a millstone were hanged about his neck, and that he were drowned in the depth of the sea... woe to that man by whom the offense comethl (Matt. 18:6-7).
In order to avoid sin against the sixth commandment, Christians must help the poor, serve the sick, comfort the sorrowful, lighten the conditions of the unfortunate, with everyone be kind and loving, reconcile themselves with anyone who has grown angry, forgive offenses, do good to enemies, and refrain from harmful examples, either by word or deed, especially before children.
It is impossible to equate criminal murder with the killing that occurs in battle. War is a great social evil, but at the same time war is an enormous catastrophe permitted by the Lord for a lesson and correction of people, just as He permits epidemics, starvation, fires, and other misfortunes. Therefore, killing in a war is not viewed by the Church as a particular sin of man. Furthermore, every soldier should be ready, according to the commandment of Christ, to "lay down his life for his friends," for the defense of his faith and his homeland.
Among the military there are many saints glorified by miracles.
However, even in war it is possible to be guilty of murder, when, for example, a soldier kills someone who has surrendered, or when a soldier allows brutality, etc.
Capital punishment of a criminal applies also to social ills and is a great evil. But it is allowed in exceptional cases when according to justice, it appears that it alone can stop a multitude of murders and crimes. But in terms of justice, the administrators carrying out the execution answer before God. Capital punishment of hardened criminals is often the only means by which they will be brought to repentance. Note that without the will of God, not a hair would fall from anyone’s head.
Όσο μεγαλύτερη η αγάπη τόσο μεγαλύτερη η οδύνη της ψυχής. Όσο πληρέστερη η αγάπη τόσο πληρέστερη η γνώση. Όσο πιο φλογερή η αγάπη τόσο πιο πύρινη η προσευχή. Όσο τελειότερη η αγάπη, τόσο αγιότερος ο βίος.
Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ
Ως σωματική τροφίμων παχαίνει το σώμα, έτσι η νηστεία ενισχύει την ψυχή. Προσδίδουν αυτό μια εύκολη πτήση, το καθιστά ικανό να ανέβει σε υψηλά επίπεδα, να συλλογιστεί ευγενή πράγματα, και να θέσει το ουράνιο υψηλότερες από τις ευχάριστες και απολαυστικές πράγματα της ζωής.
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Honor thy father and thy mother that it may be well with thee and that thy days may be long on the earth.
The fifth commandment of the Lord God orders us to honor our parents and for this promises a happy and long life. To honor parents means to love them, to be respectful toward them, to refrain from offending them by either word or act, to obey them, to help them in labor, to care for them when they are in need, especially when they are sick and old, and also to pray for them to God both during this life and when they die. Disrespect toward a parent is a great sin. In the Old Testament, anyone who slandered his father or his mother was punished by death (Mark 7:10; Exod. 21:17).
We must also give equal honor to those persons who have authority over us as parents to us. Among such people are pastors and spiritual fathers, laboring for our salvation, instructing us in the faith and praying for us; government officials, who work for our domestic tranquility and defend us against oppression and plundering; teachers and benefactors, who try to teach us and provide everything that is good and useful to us; and in general, our elders, having much experience in life and who therefore can give us good advice. It is a sin not to respect our elders, especially those in old age. It is a sin to regard their experience with distrust, indifference, and sometimes to refer to their remarks and instruction with derision, to consider them "backward" people, and to consider that their view is outmoded, has served its time. Even in the Old Testament the Lord said through Moses, Thou shalt rise up before the hoary head, and honor the face of the old man, and fear thy God (Lev. 19:32).
But if it happens that parents or superiors require of one something that goes against our faith and the Law of God, then one must say to them, as the Apostles said to the leaders of the Jews: Whether it be right in the sight of God to hearken unto you more than unto God, judge ye (Acts 4:19). Then one must suffer for the faith and the Law of God no matter what happens.
Remember the Sabbath day, to keep it holy. Six days shalt thou labor, and do all thy work, but the seventh day is the Sabbath of the Lord thy God.
The fourth commandment of the Lord God directs that six days be spent in labor and devoted to duties such as one’s vocation, but that the seventh day be devoted to the service of God, for holy work and acts pleasing to God.
Holy works and acts pleasing to God are understood to be: work for the salvation of one’s soul, prayer both in church and at home, study of the commandments of God, enlightenment of the mind and heart by wholesome learning, reading of the Holy Scriptures and other spiritually helpful books, pious conversation, helping the poor, visiting the sick and prisoners, comforting the grieving, and other good deeds.
In the Old Testament, the Sabbath (which in Hebrew means rest, peace) is celebrated on the seventh day of the week, Saturday, in remembrance of God’s creation of the world (on the seventh day God rested from acts of creation). In the New Testament, at the time of the Apostles, it began to be celebrated on the first day of the week, Sunday, in remembrance of the resurrection of Christ.
In the category of the seventh day it is necessary to include not only the day of the Resurrection, but also other feast days and fasts established by the Church. In the Old Testament the Sabbath also included other feasts: Passover, Pentecost, the Feast of Tabernacles, etc.
The most important Christian feast day is called "The Feast of Feasts" and "The Triumph of Triumphs," the Bright Resurrection of Christ, called Holy Pascha (Easter), which occurs on the first Sunday after the spring full moon, after the Jewish Passover, in the period between the 22nd of March (April 4th new style) and the 25th of April (May 8th, new style).
Then follow the twelve great feasts established to honor our Lord Jesus Christ and His Mother, the Holy Virgin Mary:
The Nativity of the Theotokos September 8 (21, n.s.).
The Entry into the Temple of the Theotokos, November 21 (December 4, n.s.).
The Annunciation of the Most-holy Virgin Mary, March 25 (April 7, n.s.).
The Nativity of Christ, December 25 (January 7, n.s.).
The Entry of the Lord, February 2 (15, n.s.).
The Theophany (or Epiphany), January 6 (19, n.s.).
The Transfiguration of our Lord Jesus Christ, August 6 (19, n.s.).
The Entrance of the Lord into Jerusalem (Palm Sunday), the last Sunday before Pascha.
The Ascension of our Lord Jesus Christ, on the fortieth day after Pascha.
Pentecost, or Trinity Sunday, on the fiftieth day after Pascha. ~
The Elevation of the Precious and Life-giving Cross, September 14 (27, n.s.).
The Dormition of the Mother of God, August 15 (28, n.s.).
Of the remaining feast days, some of the most important are:
The Circumcision of our Lord Jesus Christ, January 1 (14, n.s.).
The Protection of the Mother of God, October 1 (14, n.s.).
The Kazan Icon of the Mother of God, October 22 (November 4, n.s.).
The Nativity of St. John the Baptist, June 24 (July 7, n.s.).
The Beheading of St. John the Baptist, August 29 (September 11, n.s.).
The feast of the Apostles, St. Peter and St. Paul, June 29 (July 12, n.s.).
The Apostle John the Theologian, May 8 (May 21 n.s). and September 26 (October 9, n.s.).
The feasts of St. Nicholas the Wonderworker, May 9 (May 22, n.s). and December 6 (19, n.s.).
Fasts established by the Church are:
1. The Great Fast, before Pascha.
The Fast lasts for seven weeks: six weeks are the fast itself and the seventh week is Holy Week — in remembrance of the suffering of Christ the Saviour.
2. Nativity Fast, before the feast day of Nativity, the birth of Christ.
It begins on the 14th of November (27, n.s.), the day after commemorating the Apostle Philip and is therefore sometimes called the fast of St. Philip. The fast lasts for forty days.
3. Dormition Fast, before the feast day of the Dormition of the Mother of God.
It lasts for two weeks, from the 1st of August (August 14, n.s). until August 14 (27, n.s.).
4. The Apostles’ or Peter’s Fast, before the feast day of the Apostles Peter and Paul.
It begins one week after Trinity Sunday (Pentecost) and continues until the 29th of June (July 12, n.s.). Its length is determined by whether Pascha is early or late. The longest it can be is six weeks, and the shortest is a week and one day.
One day fasts:
1. Nativity Eve — the day before the Birth of Christ, 24th of December (January 6, n.s.). An especially strict fast during the Nativity Fast. Customarily, one does not eat until the appearance of the first star, and then only strict lenten food, no meat, fish or dairy products.
2. The Eve of the Theophany — the day before the Baptism of the Lord, the 6th of January (January 19, n.s.).
3. The day of the Beheading of St. John the Baptist, 29th of August (September 11, n.s.).
4. The day of the Elevation of the Cross of the Lord, in commemoration of the finding of the Cross of the Lord, 14th of September (September 27, n.s.).
5. Wednesdays and Fridays of every week. Wednesday — in remembrance of the betrayal of the Saviour by Judas. Friday — in remembrance of Christ’s suffering and death on the cross.
There is no fasting on Wednesdays and Fridays in the following weeks: in Bright Week, the week of Pascha; in the interval between Christmas and Theophany; in the week of the Holy Trinity (from Pentecost until the beginning of Peter’s fast), in the week of the Publican and the Pharisee (before the Great Fast); and in Cheese-fare week immediately preceding the Great Fast, when dairy products, but not meat, are allowed.
At the time of the fasts it is especially necessary to resolve to cleanse oneself of all bad habits and passions such as anger, envy, lust and enmity. One must refrain from a dissipating, carefree life, from games, from shows and spectacles, from dancing. One must not read books which give rise to impure thoughts and desires in the soul. One must not eat meat or dairy products, since according to the experience of the Saints these foods strengthen our passions and make it more difficult to pray, but only permitted fasting foods such as vegetables, and when permitted, fish, and only making use of these foods in moderation. During a fast of many days one should have confession and receive Holy Communion.
Those who break the fourth commandment are those who are lazy on the first six days, doing no work, as well as those who work on a holy day.
No less guilty are those who may cease worldly pursuits and work, but who spend the time in amusements and games, who indulge in pleasure and drunkenness, not thinking about serving God. Especially sinful is indulging in distractions the evening before a feast day, when we should be at the Vigil, and in the morning, after the Liturgy. For Orthodox Christians a feast day begins in the evening when the All-night Vigil is served. To devote this time to dancing, movies, or other diversions instead of prayer, is to make a mockery of the feast day.
- Γέροντα, οι παππούδες μας έλεγαν ότι θα έρθη καιρός που θα έχουμε απ’ όλα τα αγαθά , αλλά δεν θα μπορούμε να φάμε. Σήμερα οι άνθρωποι για τις περισσότερες τροφές έχουν ερωτηματικά.
- Τι να κάνουμε; Μόλυναν όλο το περιβάλλον . Μη σας πιάνη όμως φοβία. Να κάνετε τον σταυρό σας και να μη φοβάσθε. Έχω υπ’ όψιν μου ανθρώπους που κάνουν την ζωή τους μαρτύριο , γιατί φοβούνται τα πάντα∙ και είναι Χριστιανοί, βαπτισμένοι, μυρωμένοι, κοινωνούν, διαβάζουν το Ευαγγέλιο, τα έχουν μάθει απ’ έξω τα ρητά. Δεν βλέπουν τι δύναμη έχει η Χάρις του Θεού; «Οτιδήποτε θανάσιμο κι αν πιήτε, δεν θα σας βλάψη», είπε ο Χριστός και, «σας δίνω εξουσία να πατάτε πάνω στα φίδια και στους σκορπιούς χωρίς να παθαίνετε κακό».
Αν ο άνθρωπος έχη την Χάρη του Θεού δεν φοβάται τίποτε. Γι’ αυτό πάντα να ζητάμε την Χάρη του Θεού κάνοντας τον σταυρό μας. Θυμάστε το περιστατικό που αναφέρει το Λαυσαϊκό; Πήγε ένας μοναχός να πάρη νερό από το πηγάδι και, επειδή είδε μέσα μια ασπίδα, έφυγε κατατρομαγμένος , χωρίς να πάρη νερό. «Πάει ,Αββά, χαθήκαμε, είπε στον Γέροντά του, μια ασπίδα είναι μέσα στο πηγάδι!». «Καλά, του λέει ο Γέροντας ,αν πάνε σ’ όλα τα πηγάδια δηλητηριώδη φίδια, τι θα κάνης; θα πεθάνης απ’ την δίψα;». Πήγε ο Γέροντας, σταύρωσε το πηγάδι, πήρε νερό και ήπιε. «Όπου σταυρός επιφοιτά, του είπε, ουκ ισχύει κακία του σατανά».
- Γέροντα, έχω μέσα μου μία φοβία.
- Η φοβία που έχεις είναι μια ευλογία από τον Θεό∙ είναι οικονομία Θεού, για να καταφεύγης πάντα σ’ Εκείνον δια της προσευχής. Θα σε βοηθήση να πιασθής από τον Θεό. Βλέπεις, το μικρό παιδί, αν δεν το φοβερίσουν, δεν μπορούν να το συμμαζέψουν. Να αγωνίζεσαι φιλότιμα και με ελπίδα στον Θεό και τότε δεν θα φοβάσαι τίποτε. «Τον δε φόβον ημών ου μη φοβηθώμεν ουδ’ ου μη ταραχθώμεν, ότι μεθ’ ημών ο Θεός», δεν ψάλλουμε στο Μεγάλο Απόδειπνο;
Γέροντας Παΐσιος
Ό,τι κι αν μας συμβούλευε ο γέροντας Μακάριος, πάντοτε τοποθετούσε την ταπείνωση στην πρώτη γραμμή των συμβουλών του. Από αυτήν την αρετή παρήγαγε όλες τις επόμενες αρετές που συναποτελούν το ήθος του αληθινού Χριστιανού. Αυτή είναι η ουσία των μαθημάτων, που ο γ. Μακάριος δίδαξε σε όλους, όσοι διψούσαν για τις εντολές και την καθοδήγησή του:
να εξετάζεις τη συνείδησή σου,
να πολεμάς συνεχώς με τα πάθη σου,
να καθαρίζεις την ψυχή σου από τις αμαρτίες,
να αγαπάς το Θεό εν απλότητι καρδίας,
να πιστεύεις σ' αυτόν χωρίς υπολογισμούς,
να έχεις ακατάπαυστα ενώπιόν σου το απεριόριστο έλεός του, και με όλη τη δύναμη της ψυχής σου να Τον δοξάζεις και να Τον ευλογείς σε όλες τις δυσάρεστες περιστάσεις της ζωής,
να αναζητάς τη δική σου ενοχή, και να συγχωρείς κάθε παράπτωμα του διπλανού σου εναντίον σου, ούτως ώστε να αποσπάσεις το έλεος του Θεού για τις δικές σου αμαρτίες,
να προσπαθείς να θεμελιώσεις μέσα σου την αγάπη για το διπλανό σου,
να περισώζεις την ειρήνη και την ηρεμία στην οικογένεια και τους γνωστούς σου,
να θυμάσαι πιο συχνά τις εντολές του Θεού και να προσπαθείς να τις εκπληρώσεις, καθώς επίσης και τους κανόνες της Εκκλησίας,
όσο είναι δυνατόν, να πηγαίνεις για εξομολόγηση και να μετέχεις των Θείων Μυστηρίων αρκετές φορές το χρόνο,
να τηρείς και τις τέσσερις περιόδους νηστείας, καθώς και τις Τετάρτες και τις Παρασκευές,
να παρακολουθείς τις ακολουθίες και τη Θεία Λειτουργία σε κάθε εορτή,
να λες πρωινές και βραδινές προσευχές και ακόμη μερικούς ψαλμούς κάθε μέρα, και, αν το επιτρέπει ο χρόνος, να διαβάζεις ένα κεφάλαιο από τα Ευαγγέλια και τις Επιστολές των Αποστόλων,
να προσεύχεσαι κάθε πρωί και βράδυ για την ανάπαυση των κεκοιμημένων και τη σωτηρίου των ζωντανών.
Αν, για οποιεσδήποτε συνθήκες, δεν μπορείς να εκπληρώσει αυτά τα καθήκοντα, τότε να επιτιμήσεις τον εαυτό σου ώστε να μετανοήσεις ειλικρινά, και να πάρεις σταθερή απόφαση να μην αποτύχεις ξανά στο μέλλον. Προσευχήσου ακόμη για εκείνους για τους οποίους έχεις κάποια κακή επιθυμία, γιατί αυτός είναι ο σιγουρότερος τρόπος για την εν χριστώ συμφιλίωση.
Γέρων Μακάριος της Όπτινα
The elder said: Humility is acquired after struggles. When you know yourself you acquire humility, which become a (permanent) condition. Otherwise one can become humble for a moment, but your thought will say to you that you are something although in reality you're nothing. and you'll be deluded like that to the moment of death. If death finds you with the thought that you are nothing, then God will speak. If however your thought says at the hour of death that you are something and you don't understand it, all your effort goes to waste.
Elder Paisios
Thou shalt not take the Name of the Lord thy God in vain.
The third commandment forbids us to pronounce the name of God in vain, without due reverence. One uses the name of God in vain when one pronounces it in empty conversation, in jest and in sport.
Forbidding the use of God’s name thoughtlessly or disrespectfully, this commandment forbids the sins which come from thoughtlessness and irreverence in regard to God. Among such sins are:
Swearing — thoughtless, habitual oaths in casual conversation;
Blasphemy — audacious words against God;
Sacrilege — when people scoff or jest at sacred things;
Breaking promises given to God;
Perjury (oath breaking);
Making false oaths by the name of God.
The name of God must be pronounced with awe and reverence, in prayer, in studies about God, and in lawful vows and oaths.
Reverent, lawful vows are not forbidden by this commandment. God Himself used an oath about which the Apostle Paul reminisces in his epistle to the Hebrews: For men verily swear by the greater: and an oath for confirmation is to them an end of all strife. Wherein God, willing more abundantly to show unto the heirs of promise the immutability of His counsel, confirmed it by an oath (Heb. 6:16-17).
Thou shalt not make unto thee any graven image, or any likeness of anything that is in heaven above, or that is in the earth beneath, or that is in the waters under the earth: thou shalt not bow down thyself to them, nor serve them.
The second commandment of the Lord God prohibits idolatry, that is, forbids making any idols for worship, or rendering homage to likenesses of anything that we see in heaven (sun, moon, stars), or that is found on earth (plants, animals, people), or found in the waters (fish). The Lord forbids worshipping and serving these idols instead of the true God, as pagans do.
In forbidding worship of idols, one must never be confused about the Orthodox veneration of holy icons and relics. Protestants and various sectarians criticize us for "worshipping them." But in venerating holy icons we do not consider them gods or idols. They are only likenesses, representations of God, or of the angels or of the saints. The word icon comes from the Greek and means likeness. In venerating icons and praying before icons, we do not pray to the material icons (the paint, wood or metal), but to the saint who is represented thereon.
Everyone knows how much easier it is to turn one’s thoughts to the Saviour when he sees His Most-pure Image or His Cross, than when he sees only empty walls, or a bookcase.
Holy icons are given to us for venerating the memory of the acts of God and His saints and for devoted elevation of our thoughts to God and His saints. Veneration of icons warms our hearts with love for our Creator and Saviour. Holy icons are similar to the Holy Scriptures, except that they are written with faces and objects instead of letters.
Even in the Old Testament icons were used. At the same time that Moses received the commandment forbidding idols, he received from God instructions to place in the Tabernacle, the mobile Hebrew temple, holy gold icons of Cherubim on the lid of the Ark of the Covenant. The Lord said to Moses, Make them in the two ends of the mercy seat... and there I will meet with thee, and I will commune with thee from above the mercy seat from between the two Cherubim which are upon the Ark of the testimony, of all things which I will give thee in commandment unto the children of Israel (Exod. 25:18,22). The Lord also ordered Moses to make likenesses of cherubim on the veil separating the Sanctuary from the Holy of Holies; and on the interior side of the veil covering, a fine cloth of ancient times, thought to have been made of linen, fine wool, cotton or silk, which covered not only the top but the sides of the Tabernacle (cf. Exod. 26:1-37).
In Solomon’s Temple there were sculptured and embroidered icons of Cherubim on all the walls and on the Temple veil (cf. I Kings 6:27-29; II Chron. 3:7-14). The Cherubim on the Ark of the Covenant were consecrated (cf. II Chron. 3:10). When the Temple was ready, the glory of the Lord (in the form of a cloud) filled the temple (I Kings 8:11). The likenesses of the Cherubim were pleasing to the Lord, and the people, looking at them, prayed and worshipped.
There were no icons of the Lord God in the Tabernacle or in the Temple of Solomon, because He had not yet revealed Himself in the flesh as God incarnate. There were no likenesses of the Old Testament righteous men, because the people had not yet been redeemed and justified (Rom. 3:9,25; Matt. 11:11).
The Lord Jesus Christ sent a miraculous icon of His Face to King Abgar of Edessa. It was known as the Icon-Not-Made-By-Hands. Praying before the Icon-Not-Made-By-Hands of Christ, Abgar was healed of an incurable illness. The Evangelist Luke was a physician and an artist. He painted and left for posterity icons of the Mother of God. Several of them are found in Russia and in Greece.
Many holy icons have been glorified by miracles.
Likenesses of animals or even of the Devil do not defile a holy icon if they are necessary to depict an event necessary for visual instruction. As is known, mention of them in writing does not defile the Holy Scriptures.
Nor does veneration of holy relics contradict the second commandment. In the holy relics we honor the Grace of God, which acts through the remains of the saints.
For Christians, idolatry in the form handed down to us from pagans is impossible. However, instead of uncivilized idolatry, there exist among us much more subtle forms of idolatry, such idolatry as worship of sinful passions like greed, gluttony, pride, vanity, lust and so on.
Covetousness (greed) is the desire to acquire wealth. The Apostle Paul says that covetousness... is idolatry (Col. 3:5). For the rich man love of gain is an idol which he serves and worships more than God.
Gluttony consists of love of dainty dishes and drunkenness. The Apostle Paul says about people who put the feeling of satisfaction for food and drink as the highest thing in life, that their god is their belly (Philip. 3:19).
Pride and Vanity. The proud and vain man has an excessively high opinion of his worth, his intelligence, beauty, and wealth. The vain man considers only himself. He considers his ideas and wishes higher than the will of God. He regards the opinions and advice of other people with contempt and derision, but his own ideas he does not reject, no matter how false they may be. The greedy and vain person makes an idol of himself, both for himself and for others.
By prohibiting these lesser idols, the second commandment inspires the following virtues in their place: unacquisitiveness, generosity, self-denial, fasting, and humility.
Δύο μικροί φίλοι, καθώς βάδιζαν στο δρόμο, συνάντησαν τον άγ. Νικόλαο. Ο ένας από τούς δύο ήταν τύπος αγαθός· και επειδή ήταν αγαθός οι φίλοι του τον έλεγαν βλάκα, αλλά δεν συνέβαινε αυτό, ήταν απλώς αθώος και πολύ θρησκευόμενος.
Στο δρόμο πού συνάντησαν τον άγ. Νικόλαο, λέει ο αγαθός στον φίλο του: «Κοίταξε να δεις, ο παπάς δεν πατάει στη γη»! Και ο μεν αγαθός έβλεπε τον Άγιο 30 πόντους πάνω από το έδαφος, ο δε άλλος δεν μπορούσε να τον δει.
Τις πρώτες γραπτές μαρτυρίες για την αγιότητα του παπα-Νικόλα τις έχουμε από τον σύγχρονό του Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Ο Παπαδιαμάντης ήταν ψάλτης του, στο Εκκλησάκι του Αγίου Ελισσαίου, κοντά στο Μοναστηράκι της Αθήνας. Έψαλλε στους εσπερινούς και τους όρθρους, στις λειτουργίες και τις ολονυκτίες, που τελούσε με κατάνυξη, αλλά και μεγαλοπρέπεια ο παπα-Νικόλας. Και μπόρεσε να εισδύση στο βάθος της αγιαμένης αυτής ύπαρξης και να αντιληφθή το πλήθος των χαρισμάτων της, τα οποία ήταν επιμελώς κρυμμένα κάτω από το κέλυφος της απλότητας και της ταπείνωσης, γιατί ήταν και εκείνος εντεταγμένος στην ίδια προοπτική, ήταν, δηλαδή, φορέας της Ορθοδόξου Παραδόσεως. Τον ονομάζει άξιο λειτουργό του Υψίστου και τον αντιπαραβάλλει με τους “επαγγελματικούς ιερείς”, όπως τους αποκαλεί, και συνεχίζει: “Είναι ο ταπεινότερος των ιερέων και ο απλοϊκότερος των ανθρώπων … είναι αξιαγάπητος, είναι απλοϊκός και ενάρετος, είναι άξιος του πρώτου Μακαρισμού του Σωτήρος”.
Άγιος Νικόλαος Πλανάς
I am the Lord thy God. Thou shalt have no other gods beside Me.
The first commandment of the Lord God asserts His existence and admonishes us to honor Him, the One true God. We must not render divine homage to anyone but Him. That is, we must study what is written by God and about Him, or theology.
Theology is the highest branch of knowledge. It is our first and most important obligation. All scholarly human knowledge loses its true meaning, its underlying idea and purpose, if it is not illumined by the light of theology. Instead of good, such knowledge leads to a life of much evil.
In order to acquire knowledge of the true God, we must:
1. Read and thoroughly study the Holy Scriptures, which convey to us true and most perfect knowledge of God.
2. Read the works of the Holy Fathers and teachers of the Church, which is necessary in order to understand the Holy Scriptures rightly and to guard oneself from incorrect interpretations and thinking.
3. Frequently attend church, because in the church services are contained lessons about God and His works.
4. Listen to the sermons of the priest and read books of religious and moral content.
5. Study the works of God — nature, as well as the story of the race of man, which reveal to us God’s marvelous plan.
This commandment imposes on us definite obligations of worship. We must:
1. Believe in God, that is, have the most sincere and firm conviction of His existence.
2. Walk before the Lord, that is, always be conscious of God and do everything as before the eyes of God (behave carefully), and always remember that God sees not only our deeds but also our thoughts.
3. Place our hope in God, love God, and obey God. Always be ready to do what He commands and not grumble when He does not do for us as we ourselves would like. In fact, only God knows when and what to give to us, and what is profitable and what is harmful to us.
The highest form of love of God is respect, or fear of God — fear to become estranged from God because of our sins.
4. Do homage to God, glorify and give thanks to the Lord God, our Creator, Provider and Saviour, remembering all His gifts and mercy to us.
5. Fearlessly confess God before all. Acknowledge that He is our God, and do not abandon the faith even though this confession might bring suffering and even death.
Sins against the first commandment are:
1. Atheism — when people completely reject the existence of God. Such people the Prophet David calls fools. The fool hath said in his heart, There is no God (Ps.l3:l).
2. Polytheism — when instead of the One true God, people acknowledge many imaginary gods.
3. Unbelief — when people, while acknowledging the existence of God, do not believe in His Divine Providence and Revelation. This unbelief often comes from incorrect education and upbringing, from pride and conceit, from enthusiasm for evil examples, from careless regard for the guidance of the Church, and from a sinful life.
4. Heresy — when people imagine or invent teachings contrary to God’s truth, or stubbornly and intentionally distort the truth of God.
5. Schism — self-willed deviation from the union of Divine worship, from union with the Orthodox Church.
6. Apostasy — when people disavow the true faith, fearing such things as persecution and mockery; or from enthusiasm for false teachings.
7. Despair — when people, forgetting the endless mercy of God, do not hope to receive from God help and salvation. Horrible examples of despair occur in cases of suicide.
8. Sorcery (witchery) — when people, abandoning faith in the power of God, turn to various occult and evil powers.
9. Superstition — when people believe in some ordinary thing or occurrence, attributing supernatural powers to it.
10. Laziness in prayer and in all pious deeds.
11. Love for creatures, including people, more than for God.
12. Flattery — when people care more about pleasing other people than pleasing God.
13. Self-sufficiency — when people hope more in themselves or in other people than in the mercy and help of God.
The commandment of God does not contradict our obligation to venerate angels and saints of God and to pray to them. We honor them not as God Himself, but as faithful servants of God, who are obedient and who lead God-pleasing lives. The angels and saints of God are close to God and are able to intercede on our behalf. We must ask their help and defense in firm trust that the Lord, for their sake, quickly hears our sinful prayers. The Word of God says, Pray for one another, that ye may be healed. The effectual fervent prayer of a righteous man availeth much (James 5:16). For He is not a God of the dead, but of the living: for all live unto Him (Luke 20:38).
