Γέροντας Εφραίμ Αριζόνας – Φιλοθεϊτης (έργο του Antonio Bylykbashi)
Κάθε άνθρωπος, κάθε χριστιανός ορθόδοξος, προσέρχεται στον Θεό και Τον πλησιάζει, αφού πρώτα δοκιμασθεί δια «πυρός και ύδατος». Εάν δεν περάση ο χριστιανός από καμίνι, στην αναψυχή δεν έρχεται. Γι’ αυτό και ο καλός Θεός, ο οποίος «ετάζει καρδίας και νεφρούς» γνωρίζει πολύ καλά τι κρύβει ο καθένας μας μέσα στο βάθος της καρδιάς του από πλευράς εμπαθείας, από πλευράς χαρισμάτων και προθέσεων και ανάλογα επεμβαίνει, συνήθως με πικρά φάρμακα. Πολλές φορές και με σταύρωση πραγματική, προκειμένου να μας ανορθώση ψυχικά, να μας κάνει ψυχικά υγιείς…
Ξεσηκώνει ο Θεός έναν πόλεμο και δη σε μας τους μοναχούς. Επιτρέπει στον δαίμονα και μας βάζει σε μάχη, αλλά δεν μας αφήνει χωρίς Χάρη. Συγχρόνως έρχεται και συμπαραστέκεται αοράτως και δυναμώνει την ψυχή,φωτίζει τον άνθρωπο, του διδάσκει τον πόλεμο κι έτσι δίνει τη μάχη. Εκεί ή θα στεφανωθεί ή θα ηττηθεί…
Ό υπ’ αριθμόν «ένα» πόλεμος είναι ό σαρκικός. Αρχίζει από την νεότητα. Επιτρέπει στον δαίμονα της πορνείας, να πολεμήσει τον άνθρωπο με πόλεμο, που ενδεχομένως έξω στον κόσμο του ήταν άγνωστος, δηλαδή μπορεί έξω να ήταν ή ζωή του καθαρή, να μην έμπλεξε με την αμαρτία και να ήταν σε ομαλή κατάσταση. Ήξερε ό Θεός ότι έξω στον κόσμο, εάν επέτρεπε στον δαίμονα αυτόν να τον πειράξει, δεν επρόκειτο να τα βγάλει πέρα ό άνθρωπος. Τον φωτίζει, του δίνει την προκαταρκτική χάρι, του δίνει τον ενθουσιασμό, του δίνει την θέληση, την δύναμη, αποτάσσεται τον κόσμο και έρχεται εδώ. Μπαίνει στο πεδίον της μάχης και κατόπιν εξαπολύει τον δαίμονα της πορνείας. Του λέει: «Πολέμησε τώρα». Και έρχεται ό μοναχός και λέει: «Πώς εγώ δεν είχα αυτόν τον πόλεμο; Πώς θα απαλλαγώ τώρα;». Ή του δίνει άλλου είδους πόλεμο και νοιώθει ότι έγινε χειρότερος εδώ, που είναι στο Μοναστήρι, ενώ στον κόσμο δεν είχε πόλεμο, δεν είχε τόσους πειρασμούς. Του λέει ό λογισμός ότι ήταν καλύτερα εκεί παρά εδώ. Κι όμως δεν είναι έτσι. Εδώ εξαπέλυσε τον δαίμονα, εδώ τον άφησε ελεύθερο να σε πολεμήσει. Γιατί; Για να ανάδειξη μάρτυρα, αγωνιστή και δικαιωματικά να πάρεις το στεφάνι.
Γι’ αυτό λέγεται ότι, αν ήξεραν οί άνθρωποι ότι ο μοναχός έχει πολλούς πειρασμούς, δεν θα γινόντουσαν μοναχοί. Άλλα και τανάπαλιν, εάν ήξεραν την δόξα των μοναχών στον άλλο κόσμο, όλοι τους θα γινόντουσαν μοναχοί.
Κατά τον Άγιο Ισαάκ τον Σύρο ό Θεός δεν θέλει για την άλλη ζωή «βόδια», άμυαλους, απείραχτους, άσοφους, αλλά σοφούς όχι σοφούς κατά την κοσμική έννοια, αλλά σοφούς στον πόλεμο κατά του δαίμονος, κατά του κόσμου και κατά του εαυτού τους. Ό άνθρωπος πρέπει να γίνει αγωνιστής και πάνω σ’ αυτόν τον πόλεμο τον περίπλοκο γίνεται σοφός και πτυχιούχος πλέον της κατά Θεόν σοφίας, διότι μαθαίνει την τέχνη των τεχνών και την επιστήμη των επιστημών. Έτσι ανεβαίνει και γίνεται κληρονόμος. Ποίας βασιλείας; Όχι επιγείου, όχι φθειρόμενης αλλά της αιωνίου άφθαρτου Βασιλείας.
Εμείς οί σημερινοί άνθρωποι έχουμε τους ίδιους πολέμους, γιατί είναι ίδια τα δαιμόνια, δεν έχουν αλλάξει. Έρχονται, λοιπόν, και μας πολεμούν, όπως τους πατέρες τους παλαιούς. Μα εκείνοι ήταν λεβέντες, γιατί νικούσαν και γινόντουσαν μεγάλοι. Εμείς την πατάμε. Μας φέρνουν λογισμούς π.χ. εναντίον του αδελφού μας και δεν τους πολεμούμε καθόμαστε και τους δεχόμαστε. Γιατί μου είπε ένα λόγο, γιατί με στραβοκοίταξε, γιατί δεν με εξυπηρέτησε πλέκουμε και πλέκουμε λογισμούς και λογισμούς. Και μετά τι γίνεται; Πάμε από το κακό στο χειρότερο. Χάνουμε και τον καιρό μας κι ό διάβολος που είναι πάρα πολύ τεχνίτης, χαίρεται. «Ας τον, λέει, τον χαζεύω τώρα». Ό χρόνος περνάει και το κάθε τι άσχημο στεριώνει μέσα μας. Θα μεγαλώσει, θα μεγαλώσει και από μυρμηγκάκι θα γίνει λιονταράκι! Μετά θα γίνει λέοντας μεγάλος και όταν αντιληφθούμε, ότι πια μας έφερε βόλτα και μας έχει τυλίξει για τα καλά, θα σηκώσουμε το ανάστημα, δήθεν για να αντικρούσουμε, αλλά θα συναντήσουμε ισχύ λέοντος.
Και λέγει ό Όσιος Έφραίμ: «Με λέοντα καταπιάστηκες να πολεμήσεις; Πρόσεξε να μη σου σύντριψη τα κόκαλα!».
Λέγει ό Αββάς Δωρόθεος: «Και τι είναι ένας λόγος, που θα πω ή μία σκέψη να την σκεφθώ; Ναι, αλλά ή μία σκέψης θα φέρει την άλλη και ό ένας λογισμός τον άλλο ή μία υποχώρησης την άλλη κι έτσι ,σιγά σιγά γίνεται ό άνθρωπος εμπαθής».
από το βιβλίο: Η τέχνη της Σωτηρίας εκδ. Ιεράς Μονής Φιλοθέου
http://www.diakonima.gr
1. Remember, you are a son (daughter) of the Orthodox Church. These are not empty words. Remember the commitment this entails.
2. Earthly life is fleeting; one is hardly aware of the swiftness of its passing. Nevertheless, this transient life determines the eternal destiny of your soul. Do not forget this for a moment.
3. Try to live piously. Pray to God in church, pray to God at home--fervently, with faith, trusting yourself to God's will. Fulfill the holy and saving precepts of the Church, her rules and commandments. Outside the Church, outside obedience to her, there is no salvation.
4. The gift of words is one of God's greatest gifts. It ennobles man, lifting him above all other creatures. But how this gift is now misused by a corrupts humanity! Safeguard this gift and learn to use it as befits a Christian. Do not judge, do not speak idly. Avoid, like fire, bad language and seductive conversation; do not forget the words of our Lord and Savior: By thy words thou shall be justified, and by thy words thou shalt be condemned. (Mt 12:37) Do not indulge in lying. Holy Scripture sternly forewarns: The Lord shall destroy all them which speak a lie. (Ps 5:4)
5. Love your neighbor as yourself, according to the Lord's commandment. Without love there is not Christianity. Remember, Christian love is SELF-SACRIFICING, and not egocentric. Do not miss an opportunity to show love and mercy.
6. Be meek, pure and modest in your thoughts, words and deeds. Do not imitate the profligate. Do not take their example, and avoid close acquaintance with them. Have no unnecessary dealings with unbelievers-unbelief is infectious. Observe meekness and propriety always and everywhere; avoid becoming contaminated by the shameless habits of todays world.
7. Fear vanity and pride; run from them. Pride caused the highest and most power angel to be cast down from heaven. remember, 'thou art earth and to earth shat thou return...' Deeply humble yourself.
8. The fundamental task in life is to save one's soul for eternity. Keep this as the most essential task, the main concern of your life. Woe to those whose indifference and neglect bring their souls to eternal ruination.
Source: Orthodox Heritage, Vol 7, issue 09-10, p 32
I said to the elder, "They are constantly saying prayers at the monastery. They are always saying the Jesus prayer. While at their various chores they recite supplications and salutations. They do this for whole hours at a time. After this they go to the Church for services.
"I cant stand it any more. My mind has become tired. I feel that I am about to burst. But Never the less I want to become a monk. What will I do? Help me."
The Elder said,
A young girl used to come here and confess her sins. She was in her second grade of Junior High School. She told me once, 'Father, I have fallen in love with a boy and I can't get him out of my mind. My mind is constantly on him, on Nick. One would think that Nick is here, (she pointed with her finger to her forehead). I begin to read and Hick is here. I go to eat and to sleep but nothing changes. Nick is here. What can I do father?'"
"My child," I told her, "you are still young. Be patient, finish school and then Nick will still be here. Now you must put effort into your lessons. A week passed and she came again."
"Dear Father, It's impossible for me to concentrate on my lessons. Constantly all day long my mind and my heart are on Nick. Nick has become an obsession with me and it won't go away."
(As he was saying these things, I was thinking, "What connection do these things have with me? Maybe he is telling me these things to give me a respite from my obsession.")
The elder continued, (while reading my thoughts) "you are now saying, why is he telling me these things?"
"But nevertheless, tell me, please."
"Did this girl sit on a stool? Did she force herself to focus her mind on Nick? No.
"This happened spontaneously. This was unforced love.
"This same happens with us. When we love Christ with divine love, without any coercion, pressure of worry, with love we will proclaim His holy name, 'Lord Jesus Christ.'
"And when the heart is flooded by this divine love, it does not require us to verbalize the whole prayer, 'Lord Jesus Christ, have mercy on me.'
Before he finishes the prayer the heart stops at that point of love and rejoicing.
Other times he proclaims only the "Lord..." and stops. He proclaims this mystically and without speaking."
In saying these things he gave me an answer to my first question that was not expressed verbally. I had only thought it without verbalizing it.
I was flabbergasted. I was totally amazed at his responses. A divine flame enveloped my inner being and I felt the desire to begin proclaiming within my heart the ineffable love I had for the name of our Christ.
Elder Porphyrios
- Γέροντα, ποια βιβλία μπορούν να βοηθήσουν τους συζύγους;
- Εκείνο που βοηθάει το ανδρόγυνο είναι να μη δικαιολογή ο καθένας τον εαυτό του. Αν δικαιολογούν τον εαυτό τους, όσα πνευματικά βιβλία κι αν διαβάσουν, δεν ωφελούνται. Αν έχουν καλή διάθεση, έχουν πνευματικό και του κάνουν υπακοή, δεν θα έχουν προβλήματα. Χωρίς πνευματικό διαιτητή δεν γίνεται.
Το καλύτερο είναι να έχουν τα ανδρόγυνα τον ίδιο πνευματικό. Όχι άλλον πνευματικό ο άνδρας και άλλον η γυναίκα. Δύο ξύλα, αν τα πελεκήσουν δύο μαραγκοί, όπως νομίζει ο καθένας, δεν θα μπορέσουν ποτέ να εφαρμόσουν. Ενώ, όταν έχουν τον ίδιο πνευματικό, ο πνευματικός πελεκάει τα εξογκώματα - τα ελαττώματα - του ενός, πελεκάει και τα εξογκώματα του άλλου, και έτσι εξομαλύνονται οι δυσκολίες. Αλλά σήμερα, ακόμη και ανδρόγυνα που ζουν πνευματικά, έχουν διαφορετικό πνευματικό. Σπάνια έχουν και οι δυο τον ίδιο πνευματικό, γι' αυτό και δεν βοηθιούνται. Έχω υπ' όψιν μου ανδρόγυνα που ταίριαζαν, αλλά δεν είχαν τον ίδιο πνευματικό, για να τους βοηθήση, και χώρισαν. Και άλλο που, ενώ δεν ταίριαζαν, επειδή είχαν τον ίδιο πνευματικό, έζησαν αρμονικά.
Βέβαια, όταν έχη όλη η οικογένεια τον ίδιο πνευματικό, αυτό είναι ακόμη καλύτερο. Ο πνευματικός θα τους ακούση όλους και θα χειρισθή ανάλογα το θέμα. Άλλοτε θα ζορίση τον πατέρα ή την μητέρα, άλλοτε θα καλέση τα παιδιά, αν δεν μπορή να βγάλη συμπέρασμα από αυτά που του λένε οι γονείς. Ή, αν το ανδρόγυνο έχη προβλήματα και φταίη λ.χ. η γυναίκα, μπορεί να καλέση τον άνδρα, για να τον συμβουλέψη πως πρέπει να φερθή, ή να ζητήση από κάποιον συγγενή τους ή γνωστό τους να βοηθήση διακριτικά.
Γεροντας Παϊσιος
Tο Άγιον Όρος παραμένει ένα σπάνιο καταφύγιο για όσους επιμένουν ν᾽ αγαπούν ιδιαίτερα τον Θεό και τον άνθρωπο, την περισυλλογή και τη θυσία, την ησυχία και τη δράση, την κατάνυξη και την προσφορά.
Δεν θα σας απασχολήσω για την πολύτιμη πολιτιστική κληρονομιά και για τις ανάγκες συντηρήσεως. Tα έργα αυτά θα τ’ αφήσω σε άλλους ικανούς. Θα προσπαθήσω να μιλήσω γι᾽ αυτά που κρύβονται πίσω από τα φαινόμενα, αυτά που διψά να κατανοήσει για να παρακληθεί ο νέος άνθρωπος. Ας αφήσουμε λοιπόν τον ιερό Άθωνα ανέπαφο για μια άλλη λατόμηση.
Ελάτε να καταγράψουμε το ύφος και το ήθος του Αγίου Όρους, που συνυφαίνονται με τα ταπεινά, τα νηφάλια, τα χαμηλόφωνα πρόσωπα ευγενών ποιμένων. Επισκεπτόμενος ο άγιος Nεκτάριος Aιγίνης στις αρχές του αιώνος μας μια αγιορείτικη μονή στο γηροκομείο της συνάντησε ένα ενάρετο Γέροντα. Έσκυψε και τον ασπάσθηκε. Από το στόμα του Γέροντος έβγαινε ευωδία. Eίπε τότε ο άγιος στον συνοδό του: Aυτοί είναι οι πολυτιμότεροι θησαυροί του Αγίου Όρους. Περί αυτών των θησαυρών θ᾽ αναφερθώ. Δεν θα μιλήσω για την ωραία φύση, τα δάση, τα δένδρα, τ’ άνθη, τα στρουθία, τα βουνά και το κλίμα. Tό έργο θ᾽ αφήσω στους ειδικούς, στους φυσιολάτρες, στους λογοτέχνες, στους ποιητές και στους οικολόγους. Επιτρέψτε μου πάντως να πω, έστω παρενθετικά, πως είναι βεβήλωση βαρειά να βρίσκεσαι σ᾽ ένα άγιο τόπο και ν᾽ ασχολείσαι πολύ με τ᾽ άλογα, τ᾽ άψυχα, τ᾽ άπνοα, όσο κι αν έχουν σχέση με τον άνθρωπο, κι όχι με την ιερότητα του μοναδικού ανθρώπινου προσώπου και τις ανάγκες της ψυχής και τις εναγώνιες αναζητήσεις της αλήθειας. Προτιμώ να συζητώ μ᾽ ένα ανόητο παρά με την πιο ωραία φύση. Oι Γέροντες λοιπόν λατρεύοντας τον Θεάνθρωπο πάσχουν για τον πονεμένο και προβληματισμένο άνθρωπο.
Αρκετοί θεωρούν ότι η ιστορία του Αγίου Όρους αρχίζει το 963 με την ίδρυση της ιεράς μονής Mεγίστης Λαύρας από τον μεγαλεπήβολο εκείνο ανατολίτη άνδρα, τον θεοφόρο όσιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη. Άλλοι πάλι θέτουν τις αρχές του αγιορείτικου μοναχισμού τον πέμπτο αιώνα. Ο περίφημος όσιος Eυθύμιος ο Nέος, ο θεοκίνητος Ιωάννης ο Kολοβός, οι ονομαστοί αυτάδελφοι ιεραπόστολοι Συμεών και Θεόδωρος, Bλάσιος από το Αμόριο ο συλλειτουργός αγγέλων, οι ευγενείς Eυθύμιος και Ιωάννης κτίτορες της μονής Ιβήρων, Nεόφυτος και Eυθύμιος οι Δοχειαρίτες, Παύλος ο Ξηροποταμηνός, Σίμων ο Mυροβλύτης και άλλοι πολλοί στη συνέχεια είναι οι κρίκοι μιας χρυσής αλυσίδας σπουδαίων Αγιορειτών ηγουμένων.
Η αυστηρή ζωή τους, η αθόρυβη κι ατάραχη, τους κοσμεί λαμπρά. Kατά τον όσιο Nικόδημο τον Αγιορείτη, τον σοφό συναξαριστή, οι όσιοι του Άθω είναι τα εύοσμα κρίνα, τα τερπνά περιβόλια, τ᾽ αγλαόκαρπα κι αμάραντα φυτά, οι αέναοι ποταμοί των χαρίτων.
Tο Άγιον Όρος πήρξε το ακάματο εργαστήρι της αρετής, η σχολή της ανώτερης φιλοσοφίας, το ταμείο της τέχνης, της ορθοστασίας του Γένους και της φιλοκαλίας της Ελληνορθοδόξου Παραδόσεως.
Σήμερα που δυστυχώς παρατηρείται, παρά τις πάντα λαμπρές εξαιρέσεις, μια γενική πνευματική καθίζηση, που αναθεωρούνται βασικές αρχές της ηθικής και παραποιείται η ειλικρίνεια, η ευφυΐα και η πρόοδος, η ελευθερία γίνεται αντικείμενο καταχρήσεως. Η ακολούθηση του μοναχισμού από σώφρονες κι ικανούς νέους αποτελεί απορία πολλών η κόλαφο στην κοινωνία που αδιαμαρτύρητα πορεύεται την κατιούσα. Δεν γκρινιάζω μονότονα ως απόμακρος θεατής των πικρών καθημερινών συμβάντων. Η άνθηση του αγιορειτικού μοναχισμού την τελευταία τριακονταετία αποτελεί νησίδα σε πέλαγος αγριεμένο. Tή νησίδα αυτή διατήρησαν ιδιαίτερα σεμνοί άνδρες που βάστηξαν την ηγουμενική ράβδο με φόβο Θεού, γνώση και προσμονή.
Mοναχοί και προσκυνητές στον Άθωνα ζητούν να βρουν σήμερα την απωλεσθείσα δραχμή, την ησυχία, την αθωότητα, τον γλυκασμό της λύτρωσης. Η νοσηρότητα των παθών, οι λαβύρινθοι της ανειλικρίνειας, οι σοφιστείες των ευσεβισμών, όταν εξαγορεύονται πρόθυμα κι αυθόρμητα και κατατίθενται στο πετραχήλι των πνευματικών Γερόντων, δίνουν τη θέση τους στην αυθεντική ακεραιότητα με την ωριμότητα της μετάνοιας.
Tα λόγια όμως θεωρούνται περιττά, όταν μιλούν περίτρανα οι βίοι.
http://www.diakonima.gr
"The grace of God is accustomed, in order to have an effect on us, to choose well-known means... Apply these means to yourself and proceed under their sign and influence."
Saint Theophan the Recluse
Here are the well-known means as outlined by Saint Theophan:
1. His churches and the church rubrics. Go to church regularly and participate in the services attentively and reverently. The church, the order of the services, the hymns and readings all can have an effect.
2. Grace also works through the Word of God. Read it regularly.
3. Engage in discussion with pious people. Go visit the monasteries or other pious people you know and have a discussion.
4. Help those in need. Their prayers are powerful.
Reference: Path to Salvation, pp 144-145
Saint Theophan the Recluse
"I love them who love Me, and I will glorify them who glorify Me," says the Lord (cf. Pr. 8:17 &1Kg. 2:30).
God is glorified by His Saints, and, in turn, the Saints are glorified by God.
The glory that God gives to the Saints is so great, that if people were to see a saint as he truly is, they would fall to the ground on account of reverence
and fear, because physical man cannot endure the glory of such a heavenly appearance. Do not marvel at this. The Lord loved man,whom He created,to such an extent that He poured the Holy Spirit abundantly upon man, and through this Holy Spirit man became like unto God.
The Lord gave His grace to the Saints, and they loved Him and completely devoted themselves to Him, because the sweetness of God's love surpasses the love for the world and its beauty. And if things are so here on the earth, then in
Heaven the saints are even more closely united with the Lord through love.
God is love, and the Holy Spirit is love for the saints. With the Holy Spirit the Lord becomes known. With the Holy Spirit, the Lord is magnified in the heavens. With the Holy Spirit the Saints glorify God, and with the Holy Spirit the
Lord glorifies the Saints—and this glory has no end.
To many people it seems as though the Saints are far away from us. In reality, they are far from those people who have distanced themselves from the Saints; whereas, they are very close to the people who keep Christ's commandments and who have the grace of the Holy Spirit.
In Heaven, everything lives and moves in the Holy Spirit. But even on the earth, we have the same Holy Spirit. This Holy Spirit lives in our Church. The Holy Spirit unites everyone, and for this reason the Saints are close to us. And when we pray to them, they hear our prayers through the Holy Spirit, and our souls sense and feel their intercessions for us.
The Saints live in another world where they behold, through the Holy Spirit, the divine glory and beauty of the Lord's face. Through this same Holy Spirit they also see our lives and our deeds. They are familiar with our sorrows, and they hear our fervent prayers. While on the earth, they were taught the love of God by the Holy Spirit. And whoever has acquired love on the earth proceeds with it to the eternal life in the Kingdom of Heaven, where this love increases until it becomes perfect. And if on the earth love cannot forget about its fellow man, then even more so the
Saints in Heaven do not forget about us, and they pray for us.
St. Silouan the Athonite
