Η καρδιά δεν γερνάει ποτέ

-         Γέροντα, ο Αββάς Παμβώ λέει: «Ει έχεις καρδίαν, δύνασαι σωθήναι». Τι εννοεί με το «ει έχεις καρδίαν»; -         Πολλά μπορεί να εννοή. Πρώτον∙ αν έχης καρδιά, ίσον αν αγαπάς τον Θεό. Δεύτερον∙ αν έχης καρδιά, ίσον αν έχης ευαισθησία και δεν είσαι αναίσθητος. Τρίτον∙ αν έχης καρδιά, ίσον αν έχης καλωσύνη. Τέταρτον∙ αν έχης καρδιά ίσον αν έχης ανεκτικότητα. Πέμπτον∙ αν έχης καρδιά, ίσον αν έχης παλληκαριά. Όταν λέμε «καρδιά» δεν εννοούμε ένα κομμάτι σάρκα, αλλά την διάθεση για θυσία, την αρχοντική αγάπη. Μεγάλο πράγμα η δύναμη της καρδιάς! Η καρδιά είναι σαν μια μπαταρία που συνέχεια φορτίζεται. Ούτε κουράζεται, ούτε γερνάει∙ η δύναμή της δεν εξαντλείται ποτέ. Αλλά πρέπει να δουλεύουμε την καρδιά. Γιατί κι εγώ έχω καρδιά κι εσύ έχεις καρδιά, αλλά τί το θέλεις ,αν δεν την δουλεύουμε; Αν δεν δουλεύη κανείς την καρδιά, μπορεί να είναι γίγαντας και να μην έχη κουράγιο να κάνη τίποτε. Και άλλος μπορεί να είναι τόσος δα, αλλά επειδή ό,τι κάνει το κάνει με την καρδιά του, δεν κουράζεται καθόλου. Να, βλέπω κι εδώ μια αδελφή που δεν έχει αντοχή, αλλά, επειδή βάζει καρδιά σε ό,τι κάνει, δεν νιώθει κούραση. Δεν κοιτάζει να ξεφύγη την δουλειά∙ κοιτάζει πώς θα αναπαύση τον άλλον. Το καθετί το κάνει με αγάπη, γιατί το πονάει και όχι για να την δουν οι άλλοι και να της πουν «μπράβο». Δεν έχει φιλαυτία, ανθρωπαρέσκεια, κινείται στην αφάνεια, οπότε δέχεται την θεία Χάρη και βοηθιέται από τον Θεό. Όταν ένας άνθρωπος είναι ασθενικός ή έχη γεράσει και το σώμα του δεν μπορεί να κοπιάση, αν έχη μάθει να δουλεύη την καρδιά, η καρδιά ζορίζει το σώμα, για να δουλεύη. Είναι σαν ένα παλιό αυτοκίνητο  με ρόδες ξεφουσκωμένες, με άξονες χαλασμένους, που η μηχανή του όμως είναι  γερή και το σπρώχνει και τρέχει. Ενώ ένας άνθρωπος νέος και γερός, αν δεν δουλεύη την καρδιά, είναι σαν ένα καινούριο αυτοκίνητο που δεν έχει γερή μηχανή και δεν μπορεί να προχωρήση. Του φαίνεται βουνό να κάνη και τον πιο μικρό κόπο. Καμμιά φορά στο Καλύβι τυχαίνει να ξεχάση κανένα γεροντάκι την ομπρέλα του ή μια τσάντα και λέω σε κανένα νέο παιδί: «Άντε, παλληκάρι, τρέχα λιγάκι να προλάβης το γεροντάκι». Μόλις τ’ ακούη, αναστενάζει. «Δεν θα γυρίσει πίσω, Πάτερ;», λέει. «Άντε, βρε  παλληκάρι, ξαναλέω, κάνε αγάπη». Πάλι αναστενάζει. Ε, αυτός μόνον που άκουσε: «τρέχα λιγάκι», κουράστηκε, πόσο μάλλον να πήγαινε! Αν ο άνθρωπος δεν δουλεύη την καρδιά, δεν είναι ούτε σαν ζώο∙ άγαλμα γίνεται. Είναι άχρηστη η καρδιά του. Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄ ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ» ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ» ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

Η ακριβή αληθινή αγάπη

Κατ’ εμέ η αγάπη είναι τριών ειδών: η σαρκική αγάπη, η οποία είναι γεμάτη πνευματικά μικρόβια ,η κοσμική αγάπη, η οποία είναι φαινομενική, τυπική, υποκριτική, δίχως βάθος, και η πνευματική αγάπη, η οποία είναι η αληθινή, η αγνή, η ακριβή αγάπη. Αυτή η αγάπη είναι αθάνατη∙ μένει «εις αιώνας αιώνων». -         Πώς θα καταλάβω ,Γέροντα, αν έχω αληθινή αγάπη; -         Για να το καταλάβης, να εξετάσης αν αγαπάς όλους τους ανθρώπους εξίσου κι αν όλους τους ανθρώπους τους θεωρείς καλύτερους από σένα. -         Γέροντα, έχει ψυχρανθή  η αγάπη μου για τον Θεό και για τον πλησίον. -         Σπείρε την λίγη αγάπη που σου έμεινε, για να φυτρώση αγάπη, να μεγαλώση, να καρπίση και να θερίσης αγάπη. Μετά θα σπείρης την περισσότερη αγάπη που θα θερίσης, και σιγά-σιγά θα γεμίση το αμπάρι σου και δεν θα έχης πού να την βάλης, γιατί, όσο σπέρνεις αγάπη ,τόσο πιο πολύ αυξάνει. Ας πούμε, ένας γεωργός έχει ένα σακκουλάκι σπόρο και τον σπέρνει. Μετά μαζεύει τον καρπό και γεμίζει μία μεγάλη σακκούλα. Αν σπείρη ύστερα τον καρπό που έχει στην σακκούλα, θα γεμίση ένα σακκί. Και όταν μαζέψη πολύ σπόρο και τον σπείρη, θα γεμίση ένα αμπάρι. Ενώ, αν κρατήση τον σπόρο στο σακκουλάκι και δεν τον σπείρη, ο σπόρος θα σκουληκιάση. Πρέπει να πετάξη τον σπόρο στην γη, για να φυτρώση , να μεγαλώση και να κάνη καρπό. Έτσι ,θέλω να πω, γίνεται και με την αγάπη. Για να αυξηθή η αγάπη, πρέπει να την δώσης. Όποιος όμως δεν δίνει έστω και την λίγη αγάπη που έχει, είναι σαν να έχη ένα απλόχερο σπόρο, αλλά τον κρατάει και δεν τον σπέρνει. Αυτός είναι ο πονηρός δούλος που έκρυψε το τάλαντο. Ανάλογα με την αγάπη που θα προσφέρης, θα έχης να λάβης. Αν δεν δώσης αγάπη, δεν θα λάβης αγάπη. Βλέπεις , η μάνα δίνει συνέχεια στα παιδιά της, αλλά και συνέχεια παίρνει από τα παιδιά της, και συνέχεια αυξάνει η αγάπη της. Όταν όμως ζητάμε την αγάπη των άλλων αποκλειστικά για τον εαυτό μας και θέλουμε όλοι να μας δίνουν και, όταν κάνουμε κάποιο καλό, σκεφτώμαστε την ανταπόδοση, δεν έχουμε ακριβή αλλά φθηνή αγάπη. Τότε αποξενωνόμαστε από τον Θεό και δεν λαμβάνουμε αγάπη ούτε από τον Θεό ούτε από τους ανθρώπους. Όσοι έχουν κοσμική αγάπη μαλώνουν ποιός να  αρπάξη περισσότερη αγάπη για τον εαυτό του. Όσοι όμως έχουν την πνευματική ,την ακριβή, αγάπη, μαλώνουν ποιός να δώση περισσότερη αγάπη στον άλλον. Αγαπούν, χωρίς να σκέφτωνται αν τους αγαπούν ή αν δεν τους αγαπούν οι άλλοι, ούτε ζητούν από τους άλλους να τους αγαπούν. Θέλουν όλο να δίνουν και να δίνωνται, χωρίς να θέλουν να τους δίνουν και να τους δίνωνται. Αυτοί οι άνθρωποι αγαπιούνται απ’ όλους, αλλά πιο πολύ από τον Θεό, με τον Οποίο και συγγενεύουν. Αγάπη χωρίς αντιπαροχή! Να μην  κάνουμε καλωσύνες, για να πάρουμε ευλογίες. Να καλλιεργήσουμε την αρχοντική, την ακριβή αγάπη, την οποία έχει ο Θεός, και όχι την φθηνή κοσμική αγάπη, η οποία έχει κάθε ανθρώπινη αδυναμία. -         Γέροντα, δυσκολεύομαι να δώσω την αγάπη μου εκεί που δεν θα την εκτιμήσουν. -         Δεν έχεις πραγματική αγάπη, γι’ αυτό δυσκολεύεσαι. Όποιος έχει πραγματική αγάπη, δεν τον απασχολεί αν εκτιμήσουν την αγάπη του ή όχι. Την θυσία που κάνει για τον πλησίον του, επειδή την κάνει από καθαρή αγάπη, ούτε καν την θυμάται. -         Πώς μπορώ ,Γέροντα, να ξεχνώ το καλό που κάνω; -         Ρίξ’ το στο γιαλό… Έτσι θα το ξεχνάς. Αλλά και το κακό που σου κάνουν, κι αυτό να το ξεχνάς. Με αυτόν τον τρόπο θα συγκεντρώσης έναν πλούτο πνευματικό, χωρίς καν να το αντιληφθής. Από το βιβλίο: «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄ ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ» ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ» ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

Vainglory

 

Often in our spiritual practice we find ourselves struggling.  We try and try but the effort seems so hard.  What is the problem?  Why do we often feel anxious that our efforts do not yield the results we seek?  Why does God seem distant and unreachable even when we try so hard?
Elder Paisios gives us some insight into this common problem.
He says,

We need to be careful in our spiritual life.  When spiritual people are affected by vainglory, they feel very little satisfaction, and they are left with a sense of emptiness in their heart.  There is no fulfillment, no rejoicing of the heart, and as their vanity increases, the emptiness inside makes them suffer even more.  Where there is anxiety and despair, there is a demonic spiritual life.  You should not feel anxiety over anything at all. Anxiety comes from the devil.  Wherever you see anxiety, you must know that the devil has been at work.  The devil will not go against the current.  If there is a predisposition, he will push in that direction in order to cause us trouble and deceive us.

When in the course of our spiritual struggle we feel anxiety we must know that we are not moving within the realm of God...

In other words, one should not strive with an unhealthy fastidiousness... Christ is full of love, kindness and consolation and He never stifles, but gives abundant oxygen and divine consolation.

So what do we do to avoid this condition. We must be kind to ourselves and accept that we are prone to make mistakes, to be tired. We need to have humility and set aside our self-proclaimed righteousness depending on our own efforts. 


Elder Paisios advises us to live the spiritual life not in our minds, but in our hearts. He says,

Never do a job without putting your trust in God with great humility, because otherwise you will agonize and you will tire your mind and soul. It is a lack of faith that hides behind anxiety, but pride can cause anxiety also.

If you cannot complete your required prayer rule, don't force yourself through your own efforts.  Relax and turn to God.  If it is because you are too tired to complete it, ask God's forgiveness and get some sleep. Then the next day arrange your schedule so that you will not be in this same condition again.  Entrust everything to God and God will guide you. 


The Elder tells us to keep the mind always close to God.  This applies to all situations where you are having difficulty in completing your task.  Trust in God and seek His help.


When we try through our own efforts and feel anxiety, this is the sign of vainglory.

Inner Tranquility in a Noisy World ( Elder Paisios )

 








We live in a world polluted with noise.  We cannot avoid it.  How do we gain the inner tranquility necessary in the spiritual life?



Elder Paisios advises as follows:

Our goal should be to take all that comes our way and make the best out of it for the sake of the spiritual struggle in which we are engaged.  We must strive to acquire the inner tranquility, and to this end even noise can become a good thing if it is met with the right thought.  What matters the most is handling a problem in the right way. We must face up to everything using good thoughts.  When, in very midst of noise, you manage to reach inner tranquility, you have achieved something of great value.  If you cannot find tranquility in the midst of disturbance, you will not be able to be tranquil even in the midst of tranquility.  When inner tranquility comes to a man, everything inside him will be tranquil, and he will not be disturbed by anything.  But if he requires external tranquility in order to find inner tranquility, then, when he does find himself in such a place, he will want a cane to chase away cicadas by day and jackal by night, so they will not bother him!  In other words, he will be chasing away what in fact the devil is gathering.  What do you think the devil's job is after all?  His job is to create difficulties and to obstruct our efforts, until he has completely turned us upside down.

The challenge of our spiritual growth is to find tranquility in the midst of external disturbances.  We should not try and cover it with another noise like the music from an iPod or TV.  We have to learn to find the inner tranquility in the external noise that surrounds us no matter what it is. This we can learn from the practice of the Jesus Prayer.  Our continual prayer brings us the inner tranquility we all seek.


Resource: The Pain and Love for Contemporary Life, p 201 - 202.