St.Herman of Alaska Monastery, Platina, CA

The St. Herman of Alaska Brotherhood is a monastic-missionary Orthodox Christian brotherhood that is part of the Western American Diocese of the Serbian Orthodox Church. The Brotherhood was established in 1963 with the blessing of St. John (Maximovitch), Archbishop and miracle-worker of Shanghai and San Francisco, of the Russian Orthodox Church Outside of Russia. It opened an Orthodox book and icon shop in San Francisco, next to the Holy Virgin "Joy of All Who Sorrow" Cathedral, and began to publish the bi-monthly journal The Orthodox Word, as well as books in both English and Russian. In 1969, the brotherhood moved to the wilderness of northern California, near the village of Platina, and there began to live a monastic life while continuing to publish Orthodox books and magazines. The founding members were tonsured monks in 1970, and their community became known as the St. Herman of Alaska Monastery. One of the brotherhood's founders, Hieromonk Seraphim Rose (1934-1982), has become renowned throughout the Orthodox world for his writings, which are noted for their faithfulness to Orthodox patristic tradition when addressing modern issues and problems. Today, the brotherhood strives to remain true to his legacy and spirit. *Serbian Orthodox Chant "Bless the Lord oh my soul".

How Can Saints Help Us? ( Elder Cleopas )

 There is no question that only Christ is able to save us from sin. So, how can saints aid us? When we honor saints and ask them to pray for us we are not putting them in the place of Christ. They are close to God, so when they pray for us they seek our salvation from Christ.

Elder Cleopa puts it this way,

When the saints pray for us, it is precisely our salvation that they seek from Christ. They interceded with Him for our salvation. From Christ they entreat our salvation. This is what we mean when we say they intercede for us. By their prayers the saints petition for our salvation -- not, however, as if they themselves have the power to save, for the only one who saves is Christ. Thus we do not venerate saints and angels as we do God. (That which we render the saints and angels is solely a veneration of honor and reverence, while God we adore and worship with perfect adoration which is thus properly called worship)

The apostle Paul reminds us that the saints are our fellow citizens who can help us. "Now therefore ye are no more strangers and foreigners, but fellow citizens with the saints, and of the household of God" (Eph 2:19).

How is we know that the saints have the ability to pray to God on our behalf? We know this from Scripture. "And when he had taken the book, the four beasts and the four and twenty elders fell down before the Lamb, having everyone of them harps, and golden vials full of orders, which are the prayers of the saints" (Rev 5:8)

Some are concerned that the veneration of saints eclipse the glory and honor that belongs to God alone. But God himself glorified His saints. "And the glory which thou gravest me I have given them; that they may be one, even as we are one" (Jn 17:22).

Elder Cleopa says,

No eclipse or depreciation of the glory of God results from the reverence and veneration of His angels. This is so, first of all, because the veneration that we offer God is one thing and the veneration we render to the angels and saints is another. The same Holy Spirit exhorts us to glorify God with His saints saying, "Praise ye God in His saints." Thus we glorify God likewise when we seek in prayer the help and mediation of the angels and saints, since the saints in their succession convey our supplications and requests together with their own prayers to God.

The saints are given special powers by God to work miracles. It says in Scripture, "In the saints that are in His earth hath the Lord been wondrous; He hath wrought all His desires in them" (Ps 15:3). Elder Cleopa lists many examples from the Old Testament of people who were given such powers and then points out the powers of the Holy Apostles, including the seventy, who are able to render all sorts of things.

He writes,
God himself glorified His saints and robed them with His glory: "And the glory which thou gravest me I have given them; that they may be one, even as we are one" (Jn 17:22). Elsewhere He says, "He that receiveth you receiveth me; and he that receiveth me receiveth him who sent me. He that receiveth a prophet in the name of a prophet shall receive a prophets reward; and he that receiveth a righteous man in th ename of a righteous man shall receive a righteous man's reward" (Mat 11:40-41). These statements prove sufficiently enough the delusion of those who repudiate the honor shown toward the saints and angels, -- those beloved servants of God -- not realizing that in practice they turn their back on God himself, the Creator and Fashioner of saints.

Reference: The Truth of Our Faith, 67-77

Noetic Prayer ( Elder Joseph the Hesychast )

Heart prayer is not susceptible to delusion, unless one is passionate and already deluded. With heart prayer, as soon as the nous enters the heart, immediately its darkness is cleared and straightaway it becomes peaceful and calm. It rejoices, is sweetened, rests, and is cleansed. It rejoices and becomes like a small child free from passions. Bodily members which used to tempt him become peaceful and humble, just like the hand, the nose, and the rest of the members of the body.




Therefore, whoever wants to, let him taste this honey, and it will become a fountain of joy and happiness within him, unless one is cunning, hypocritical, envious, miserly, sensual, vainglorious, or in general passionate; if one wants to say the prayer while voluntarily remaining with his passions, unrepentant, incorrigible. Such a person obviously disdains the action of the prayer and the mercy of the Lord. The prayer helps everyone, but each person must struggle in accordance with his own strength. God gives His grace according to one’s intention. If anyone says the prayer without repenting, either the prayer will cease, or he will fall into delusion.




Women in particular make progress in the prayer more easily because of the self-denial and obedience they have to their spiritual guide. However, the faster they make progress, the more easily they fall into delusion, if they proceed thoughtlessly without caution.




It is not just a matter of saying the prayer, but it is also a matter of being attentive. You must be vigilant with your thoughts, masterfully controlling them. Otherwise, they will take control of you and in the end you will become the laughing-stock of the demons. I have never seen a soul make progress in the prayer without frankly confessing secret thoughts.




My child, do you want to crush the head of the serpent? Openly reveal your thoughts in confession. The strength of the Devil lies in cunning thoughts. Do you hold on to them? He remains hidden. Do you bring them to the light? He disappears. And then Christ rejoices, the prayer progresses, and the light of grace heals and brings peace to your nous and heart.


Elder Joseph the Hesychast. "Monastic Wisdom".

Monk Moses of Mount Athos: Marriage and Monasticism Part 2

Monk Moses of Mount Athos: Marriage and Monasticism Part 1

Λόγοι περί προσευχής - Γέροντας Παΐσιος

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΟΠΛΟ ΙΣΧΥΡΟ Παλιά, για να κάνει κανείς κάτι, αν ήταν κοσμικός άνθρωπος θα σκεφτόταν. Αν ήταν πνευματικός άνθρωπος, θα σκεφτόταν και θα προσευχόταν. Στην εποχή μας ακόμη και «πνευματικοί» άνθρωποι όχι μόνο δεν προσεύχονται, αλλά ούτε σκέφτονται. Και μάλιστα, συχνά πρόκειται για σοβαρά θέματα, και αυτοί κάνουν πρόβες με τον κόσμο. Σε όλες τις περιπτώσεις, πριν ενεργήσουμε, να λέμε: «Σκέφτηκα γι’ αυτό; Προσευχήθηκα γι’ αυτό;» Όταν κανείς ενεργεί, χωρίς να σκεφθεί και χωρίς να προσευχηθεί, ενεργεί σατανικά. Και βλέπεις, συχνά πολλοί χριστιανοί με τον τρόπο που ενεργούν, δεν αφήνουν τον Θεό να επέμβει. Νομίζουν ότι αυτοί θα τα καταφέρουν όλα μόνοι τους. Ενώ ακόμα και ο άπιστος λέει «έχει ο Θεός», αυτοί δεν το λένε (...). Συνέχεια ανθρώπινες προσπάθειες και δεν αφήνουν τον Θεό να ενεργήσει. Δεν καταφεύγουν στην προσευχή, ώστε να απαντήσει ο Θεός δια της προσευχής. Με την ταπείνωση και την προσευχή διορθώνονται όλα τα αδιόρθωτα (...). Αιτήματα στην προσευχή - Γέροντα, αν είναι ευλογημένο, να μας λέγατε μερικά θέματα, για τα οποία ιδιαίτερα πρέπει να προσευχόμαστε. Να παρακαλούμε κατ’ αρχάς η προσευχή μας να έχει ως αποτέλεσμα να έρθουν σε θεοσέβεια όσοι ζουν και όσοι θα ζήσουν. Εγώ στην προσευχή μου λέω «Παρατεινον το ελεος Σου τοις γινοσκουσι Σε» και προσθέτω «και τοις μη γινωσκουσι Σε». Ακόμα λέω «Κύριε, σωσον τους ασεβείς». (Βέβαια η Εκκλησία καλά κανόνισε να λέει «Κύριε, σωσον τους ευσεβείς...», γιατί μπορεί να βρίζουν οι ασεβείς, επειδή προσεύχονται γι’ αυτούς). Όταν πάλι ο ιερέας λέει «Υπέρ των εντειλαμενων ημιν τοις αναξιοις ευχεσθαι υπέρ αυτων», προσθέτω και «υπέρ των μη εντειλαμενων». Γιατί πρέπει να προσευχόμαστε και γι’ αυτούς που μας ζήτησαν να προσευχηθούμε, αλλά και γι’ αυτούς που δεν μας ζήτησαν, και για τους γνωστούς και για τους αγνώστους. Τόσες χιλιάδες άνθρωποι υπάρχουν που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και σοβαρότερα προβλήματα από αυτούς που μας ζήτησαν να προσευχηθούμε. Να κάνουμε προσευχή και για όσους έχουν αδικηθεί, να φανεί το δίκαιο· να δοθεί χάρη στους φυλακισμένους, να πιάσει τόπο η ταλαιπωρία που πέρασαν και να βοηθηθούν. Όταν βάζω ξύλα στη φωτιά, δοξολογώ τον Θεό και λέω: «Ζέστανε, Θεέ μου, όσους δεν έχουν ζεστασιά». Όταν πάλι καίω τα γράμματα που μου στέλνουν – τα διαβάζω και μετά τα καίω, γιατί έχουν και θέματα και απόρρητα και εξομολογήσεις -, λέω: «Να τους κάψει ο Θεός όλα τα κουσούρια. Να τους βοηθάει ο Θεός να ζουν πνευματικά και να τους αγιάζει». Ακόμη συνηθίζω να ζητώ από τους Αγίους να προστατεύουν τους ανθρώπους που φέρουν το όνομά τους και από τους Αγίους Πάντες να προστατεύουν αυτούς που δεν έχουν προστάτη Αγιο. - Γέροντα, τι είναι καλύτερα, να ζητώ το έλεος του Θεού γενικά ή να αναφέρω και συγκεκριμένα αιτήματα σύμφωνα με το «Αιτείτε και δοθησεται υμιν»; Να προσεύχεσαι γενικά και να λες «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον τους πάσχοντας σωματικά και ψυχικά». Σ’ αυτήν την ευχή περιλαμβάνονται και οι κεκοιμημένοι. Αν σου έρχεται στον νου ένα συγγενικό σου πρόσωπο, πες μια ευχή και γι’ αυτό, «... ελέησον τον δούλον Σου τάδε», και πέρασε αμέσως στην γενική ευχή για όλον τον κόσμο, «... ελέησον τον κόσμον Σου άπαντα» Μπορείς να φέρνεις στον νου σου έναν συγκεκριμένο άνθρωπο που έχει ανάγκη, να προσεύχεσαι λίγο γι’ αυτόν και μετά να λες «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς» και να πονάς για όλους, για να μη φεύγει η... αμαξοστοιχία με έναν επιβάτη. Να μη σκαλώνουμε σε ένα πρόσωπο και μετά δεν μπορούμε να βοηθήσουμε με την προσευχή ούτε τον εαυτό μας ούτε τους άλλους. Όταν προσεύχεσαι λ.χ. για έναν καρκινοπαθή, να προσεύχεσαι για όλους τους καρκινοπαθείς και να λες και μια ευχή για τους κεκοιμημένους. Ή βλέπεις έναν δυστυχισμένο· να πηγαίνει αμέσως ο νους σου σε όλους τους δυστυχισμένους και να προσεύχεσαι γι’ αυτούς. Να, θυμάμαι, μικρός είχα δει έναν ζητιάνο που πέθανε έξω από ένα τούρκικο σπίτι, δέκα μέτρα μακριά από το δικό μας. Πέτρο τον έλεγαν. Τον βρήκε το πρωί η Τουρκάλα πεσμένο έξω από το σπίτι της και τον σκούντηξε να σηκωθεί· τότε κατάλαβε ότι είχε πεθάνει. Ακόμη τον μνημονεύω. Πόσοι τέτοιοι «Πέτροι» υπάρχουν στον κόσμο! Όταν πηγαίνει κανείς σε ειδικά θέματα και σκέφτεται ότι υποφέρουν οι συνάνθρωποί μας, βοηθιέται, γιατί κεντιέται η καρδιά. Έτσι, με πονεμένη καρδιά από τα ειδικά θέματα πηγαίνει και στα γενικά, και βοηθάει περισσότερο με την καρδιακή προσευχή. Καλά είναι ο μοναχός να μοιράζει την προσευχή του σε τρία μέρη: για τον εαυτό του, για όλο τον κόσμο και για τους κεκοιμημένους. Αν και με αυτόν τον τρόπο, παρόλο που φαίνεται δίκαιη η μοιρασιά, πάλι για τον εαυτό του φροντίζει περισσότερο, γιατί ο εαυτός του είναι ένας, ενώ οι ζώντες και οι κεκοιμημένοι είναι δισεκατομμύρια. (...) Να θέλει και αυτός που ζητά την προσευχή να βοηθηθεί, να σωθεί, και να αγωνίζεται. Για να βοηθηθεί δηλαδή κανείς από την προσευχή «δικαίου» ανθρώπου, χρειάζεται να έχει καλή διάθεση. Η ευχή που γίνεται με την καρδιά εισακούεται· πρέπει όμως και ο άλλος να είναι δεκτικός. Αλλιώς, εκείνος που προσεύχεται πρέπει να έχει την αγιότητα του Μεγάλου Παϊσίου, για να μπορέσει να τον βγάλει από την κόλαση1. Γι’ αυτό κάνετε προσευχή πρώτα γι’ αυτούς που έχουν διάθεση να σωθούν Εγώ, όταν παρακαλάω τον Θεό για διάφορες περιπτώσεις, λέω: «Θεέ μου, να είναι αισθητή η βοήθειά Σου, για να βοηθηθούν οι άνθρωποι και πνευματικά· αν δεν είναι αισθητή, μη μας βοηθάς». Πολλοί ούτε καν καταλαβαίνουν από τι μπόρες μας γλιτώνει ο Θεός και ούτε καν το σκέφτονται, για να δοξολογήσουν τον Θεό. Γι’ αυτό να ζητάμε να βοηθάνε ο Χριστός, η Παναγία, οι Αγιοι στον κόσμο, αλλά να είναι και αισθητή η βοήθειά Τους, για να ωφελούνται οι άνθρωποι. Ας υποθέσουμε ότι κινδυνεύει κάποιος να πέσει από την σκαλωσιά και οικονομάει ο Θεός να σκαλώσει κάπου, που δεν ήταν να σκαλώσει και γλιτώνει. Ή πέφτει κάπου και δεν σακατεύεται. Ή τρακάρει και γλιτώνει. Να ευχηθούμε να καταλάβει ότι ο Θεός τον βοήθησε και σώθηκε, για να βοηθηθεί πνευματικά. Κάποιος έπεσε από ένα γεφύρι κάτω και σώθηκε. «Κατέβηκες να μετρήσεις το βάθος;», του λέω. Στα χέρια μας κρατούν οι 'Αγιοι. Ένα παιδί που του είχα δώσει ένα σταυρουδάκι, καθώς έτρεχε με τον μοτοσακό, πέρασε πάνω από ένα ταξί, έκανε μια τούμπα και συνέχισε να τρέχει στον δρόμο, χωρίς να πάθει τίποτα. Πολλοί γλιτώνουν, αλλά λίγοι καταλαβαίνουν κι διορθώνονται. Η ποιότητα της προσευχής μετράει - Γέροντα, όταν έχουμε ένα αίτημα για κάποιο σοβαρό θέμα, μήπως πρέπει η προσευχή να συνοδεύεται με νηστεία; Αυτό δεν χρειάζεται συζήτηση· είναι κάτι το οποίο επιβάλλεται. Η νηστεία, η άσκηση, είναι προϋποθέσεις. Αλλά για να γίνει σωστή προσευχή, πρέπει να πονάει κανείς για τους άλλους. Γιατί είναι και τυπικό πολλών χριστιανών της εποχής μας να μη θέλουν να στενοχωρηθούν. Και συνταξιούχοι ακόμη που όλη μέρα κάθονται, δεν πάνε να πλησιάσουν ένα παιδί εγκαταλελειμμένο, γιατί αυτό έχει φασαρία. Θα φάνε, θα πιουν τον καφέ τους και θα κάνουν έναν περίπατο, θα πάνε σε ένα νοσοκομείο που έχει νοσοκόμους, σε κάτι οργανωμένο, για να δουν έναν άρρωστο, γιατί αυτό είναι πιο εύκολο. Πάλι δηλαδή για να ευχαριστηθούν, οπότε αναπαύουν και τον λογισμό τους ότι έκαναν το καθήκον τους. Πόσους έχω στριμώξει να βοηθήσουν κάτι παιδάκια εγκαταλελειμμένα! Αυτοί τίποτε. Στο 'Αγιον Όρος έκαναν κάπου Λιτανεία για την ανομβρία και, αντί να βρέξει, έπιασε πυρκαγιά! Δεν γίνεται λιτανεία σαν να κάνουμε περίπατο. Θέλει να πονέσουμε. Μπορεί να παραμείνει πειρασμός ή μια δύσκολη κατάσταση, αν κάνουν καρδιακή προσευχή οι καλόγεροι; Παρ’ όλα τα δύσκολα χρόνια βλέπω στα μοναστήρια να επικρατεί ένα πνεύμα... Να είμαστε χαρούμενοι! Εδώ καίγεται ο κόσμος! Μας ζητούν να κάνουμε μια αγρυπνία, ας υποθέσουμε, για έναν άρρωστο, και ψάλλουμε «Ανοιξαντος Σου την χειρα» και χαιρόμαστε. Εμείς περνάμε ευχάριστα την ώρα μας και ο άλλος εν τω μεταξύ πεθαίνει. «Κάνουμε, λέει, αγρυπνία για τον άρρωστο». Τι αγρυπνία; Εσείς κάνετε διασκέδαση. Αυτό είναι πνευματική διασκέδαση. Μερικές φορές, ούτε όταν ο ιερέας λέει «Υπέρ των εν ασθενειαις κατακειμενων», προσευχόμαστε για τον άρρωστο. Θα βοηθούσαμε πιο θετικά, αν κάναμε και λίγη ευχή με το κομποσχοίνι. Δεν λέω να καταργήσουμε τις πανηγυρικές αγρυπνίες που προβλέπει το τυπικό, αλλά σε τέτοιες περιπτώσεις να διαθέτουμε και λίγη ώρα, για να κάνουμε τουλάχιστον ένα-δυο κομποσχοίνια λέγοντας «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον τον δούλο σου». Όλη η βάση είναι η ποιότητα της προσευχής. Η προσευχή πρέπει να είναι καρδιακή, να γίνεται από πόνο. Για τον Θεό δεν μετράει τόσο η ποσότητα της προσευχής όσο η ποιότητα. Η προσευχή που γίνεται στα μοναστήρια έχει ποσότητα, αλλά δεν φτάνει αυτό· πρέπει να έχει και ποιότητα. Τόσες ώρες προσευχή που γίνεται από τόσα άτομα, αν ήταν καρδιακή θα είχε αλλάξει ο κόσμος. Γι’ αυτό σκοπός είναι οι Ακολουθίες να γίνονται από την καρδιά. Η καρδιακή προσευχή βοηθάει όχι μόνον τους άλλους αλλά και τον ίδιο τον εαυτό μας, γιατί βοηθάει να έρθει η εσωτερική καλοσύνη. Όταν ερχόμαστε στην θέση του άλλου, έρχεται φυσιολογικά η αγάπη, ο πόνος, η ταπείνωση, η ευγνωμοσύνη μας στον Θεό με την συνεχή δοξολογία, και τότε η προσευχή για τον συνάνθρωπό μας γίνεται ευπρόσδεκτη από τον Θεό και τον βοηθάει. Προσευχή με υπομονή - Γέροντα, μένει ψυχρή η καρδιά μου στην προσευχή. Είναι γιατί ο νους δεν δίνει τηλεγράφημα στην καρδιά. Ύστερα στην προσευχή χρειάζεται να εργασθεί κανείς· δεν μπορεί από την μια στιγμή στην άλλη να φθάσει σε κατάσταση, ώστε να μη φεύγει καθόλου ο νους του. Θέλει υπομονή. Βλέπεις, άλλος χτυπάει την πόρτα, ξαναχτυπάει, περιμένει, και μετά ανοίγει η πόρτα. Εσύ θες να χτυπήσεις μια και να μπεις μέσα. Δεν γίνεται έτσι. Στην προσευχή χρειάζεται επιμονή. «Και παρεβιάσαντο αυτον» (Λουκ. 24, 25), λέει το Ευαγγέλιο για τους δύο Μαθητές που συνάντησαν τον Χριστό στον δρόμο προς Εμμαούς. Έμεινε ο Χριστός μαζί τους, γιατί είχαν μια συγγένεια με τον Χριστό και το δικαιούνταν. Είχαν ταπείνωση, απλότητα, καλοσύνη, θάρρος με την καλή έννοια, όλες τις προϋποθέσεις, γι’ αυτό και ο Χριστός έμεινε μαζί τους. Πρέπει να προσευχόμαστε με πίστη για κάθε ζήτημα και να κάνουμε υπομονή, και ο Θεός θα μιλήσει. Γιατί, όταν ο άνθρωπος προσεύχεται με πίστη, υποχρεώνει τον Θεό κατά κάποιο τρόπο για την πίστη του αυτή να του εκπληρώσει το αίτημά του. Γι’ αυτό, όταν ζητούμε κάτι από τον Θεό, να μη «διακρινώμεθα» και θα εισακουσθούμε. «Να έχετε πίστη χωρίς να διακριθείτε» (Ματθ. 21, 21), είπε ο Κύριος. Ο Θεός ξέρει να μας δώσει αυτό που ζητούμε, ώστε να μη βλαφτούμε πνευματικά. Μερικές φορές ζητούμε κάτι από τον Θεό, αλλά δεν κάνουμε υπομονή και ανησυχούμε. Αν δεν είχαμε δυνατό Θεό, τότε να ανησυχούσαμε. Αλλά αφού έχουμε Θεό Παντοδύναμο και έχει πάρα πολλή αγάπη, τόση που μας τρέφει και με το Αίμα Του, δεν δικαιολογούμαστε να ανησυχούμε. Μερικές φορές δεν αφήνουμε ένα δύσκολο θέμα μας στα χέρια του Θεού, αλλά ενεργούμε ανθρώπινα. Όταν ζητούμε κάτι από τον Θεό και κλονίζεται η πίστη μας και θέλουμε να ενεργήσουμε ανθρωπίνως στα δυσκολοκατόρθωτα, χωρίς να περιμένουμε την απάντηση στο αίτημά μας από τον Θεό, είναι σαν να κάνουμε αίτηση στον βασιλέα Θεό και την παίρνουμε πίσω, την ώρα που Εκείνος απλώνει το χέρι Του, για να ενεργήσει. Τον παρακαλούμε πάλι, αλλά και πάλι κλονίζεται η πίστη μας και ανησυχούμε και επαναλαμβάνουμε το ίδιο. Έτσι διαιωνίζεται η ταλαιπωρία μας. Κάνουμε δηλαδή σαν εκείνον που κάνει μια αίτηση στο Υπουργείο και ύστερα από λίγο μετανιώνει και την αποσύρει. Ξαναμετανιώνει, την υποβάλλει· μετά από λίγο πάλι την αποσύρει. Η αίτηση όμως πρέπει να μείνει, για να παίρνει την σειρά της. Προσευχή με πόνο - Γέροντα, πως κάνετε ευχή για ένα θέμα; Όλη η βάση που γίνεται η ευχή είναι να πονάει ο άνθρωπος. Αν δεν πονάει, μπορεί να κάθεται ώρες με το κομποσχοίνι και η προσευχή του να μην έχει κανένα αποτέλεσμα. Αν υπάρχει πόνος για το θέμα για το οποίο προσεύχεται, ακόμη και με έναν αναστεναγμό κάνει καρδιακή προσευχή. Πολλοί, όταν την στιγμή που τους ζητούν οι άλλοι να προσευχηθούν δεν έχουν χρόνο, προσεύχονται με έναν αναστεναγμό για το πρόβλημά τους. Δεν λέω να μην κάνει κανείς προσευχή, αλλά, αν τυχόν δεν υπάρχει χρόνος, ένας αναστεναγμός για τον πόνο του άλλου είναι μια καρδιακή προσευχή· ισοδυναμεί δηλαδή με ώρες προσευχής. Διαβάζεις λ.χ. ένα γράμμα, βλέπεις ένα πρόβλημα, αναστενάζεις και μετά προσεύχεσαι. Αυτό είναι μεγάλο πράγμα! Πριν πιάσεις το ακουστικό, πριν ακόμα καλέσεις, σε ακούει ο Θεός! Και το πληροφορείται ο άλλος. Να δείτε πως οι δαιμονισμένοι καταλαβαίνουν πότε κάνω προσευχή γι’ αυτούς και φωνάζουν όπου κι αν βρίσκονται! Η πραγματική προσευχή ξεκινάει από έναν πόνο· δεν είναι ευχαρίστηση, «νιρβάνα». Τι πόνος είναι; Βασανίζεται με την καλή έννοια ο άνθρωπος. Πονάει, βογκάει, υποφέρει, όταν κάνει προσευχή για οτιδήποτε. Ξέρετε τι θα πει υποφέρει; Ναι, υποφέρει, γιατί συμμετέχει στον γενικό πόνο του κόσμου ή στον πόνο ενός συγκεκριμένου ανθρώπου. Αυτήν την συμμετοχή, αυτόν τον πόνο, τον ανταμείβει ο Θεός με την θεία αγαλλίαση. Δεν ζητάει βέβαια ο άνθρωπος την θεία αγαλλίαση, αλλά η θεία αγαλλίαση έρχεται ως συνέπεια, επειδή συμμετέχει στον πόνο του άλλου (...). Η θεία παρηγοριά - Γέροντα, όταν πονώ για τους άλλους, με πιάνει άγχος και δεν μπορώ να προσευχηθώ. Το ότι έχει κανείς άγχος όταν πονά για τους άλλους και να μην μπορεί να προσευχηθεί είναι δείγμα ότι υπάρχει ανθρώπινο στοιχείο μέσα του! Εγώ, όσο πιο πολύ πονώ τον κόσμο, τόσο πιο πολύ προσεύχομαι και χαίρομαι πνευματικά, γιατί τα λέω όλα στο Χριστό και εκείνος τα τακτοποιεί. Και βλέπω ότι όσο περνάει ο καιρός, ενώ το σωματικό κουράγιο ελαττώνεται, το ψυχικό αυξάνει, γιατί η αγάπη, η θυσία, ο πόνος για τον άλλον δίνουν πολλή ψυχική δύναμη. Και ήμουν όρθιος όλη την νύχτα μέχρι τη Θεία Λειτουργία που έβλεπα τον κόσμο (Ο Γέροντας εννοεί την αγρυπνία της 9ης προς 10η Νοεμβρίου του 1993. Παρόλο που ήταν πολύ ταλαιπωρημένος από τον καρκίνο, όρθιος, στηριγμένος σε μια καρέκλα, έδωσε την ευχή του σε τριάντα χιλιάδες περίπου ανθρώπους που πέρασαν εκείνη την ημέρα). Μετά και μέσα στην Εκκλησία και πάλι όρθιος, αλλά δεν ένιωθα κούραση, γιατί πονούσαν τον κόσμο και αυτό με δυνάμωνε. Και εσύ να προσεύχεσαι και να χαίρεσαι, γιατί ο Χριστός θα τα οικονομήσει όλα. Στην πνευματική αντιμετώπιση δεν υπάρχει θλίψη. Με τον κόσμο τώρα πόσο πόνο πέρασα! Δεν τα περνούσα έτσι τα θέματά τους. Πονούσα, αναστέναζα, αλλά σε κάθε αναστεναγμό άφηνα το θέμα στο Θεό, και στον πόνο που ένιωθα για τον άλλον έδινα ο Θεός παρηγοριά. Δηλαδή με την πνευματική αντιμετώπιση ερχόταν θεία παρηγοριά, γιατί ο πόνος που έχει μέσα την ελπίδα στο Θεό έχει θεία παρηγοριά. Αλλιώς πως θα αντέξει κανείς! Πώς θα μπορούσα διαφορετικά να τα βγάλω πέρα με τόσα που ακούω; Πονάω, αλλά σκέφτομαι και την θεία ανταμοιβή στους πονεμένους. Είμαστε στα χέρια του Θεού. Αφού υπάρχει θεία δικαιοσύνη, θεία ανταπόδοση, τίποτε δεν πάει χαμένο. Όσο βασανίζεται κανείς, άλλο τόσο θα ανταμειφθεί. Ο Θεός, ενώ βλέπει τόσον πόνο πάνω στη γη, ακόμη και πράγματα που εμείς δεν μπορούμε να τα συλλάβουμε, δεν τα χάνει. «Περισσότερο υποφέρεις, λέει, περισσότερο θα σε οικονομήσω στην άλλη ζωή», και γι’ αυτό χαίρεται. Διαφορετικά πώς θα μπορούσε, ας πούμε, να αντέξει τόση αδικία, τόση κακία που υπάρχει; Έχει όμως υπ’ όψιν Του την ανταμοιβή αυτών που υποφέρουν και μπορεί, τρόπος του λέγειν, να αντέξει αυτόν τον μεγάλο πόνο. Εμείς δεν βλέπουμε τι δόξα θα λάβει ο άλλος και πονούμε, γι’ αυτό ο Θεός μας ανταμείβει με θεία παρηγοριά. - Γέροντα, αυτή η στενοχώρια δεν καταβάλει τον άνθρωπο; Όχι. Ο άνθρωπος, όταν αντιμετωπίζει το κάθε πρόβλημα πνευματικά, δεν καταβάλλεται. Στην αρχή πικραίνεται, όταν ακούει ότι κάποιος υποφέρει, αλλά μετά έρχεται ως ανταμοιβή η θεία παρηγοριά και δεν καταστρέφεται ο οργανισμός του. Ενώ η πίκρα από την κοσμική στενοχώρια φέρνει γαστρορραγία κ.λ.π., αυτή δεν βλάπτει τον οργανισμό, γιατί έχει το θείο βάλσαμο. Ο κίνδυνος της αναισθησίας - Γέροντα, μερικές φορές μου ζητούν λαϊκοί να προσευχηθώ για ένα πρόβλημά τους. Το κάνω, χωρίς όμως να νιώσω πόνο. Εδώ υπάρχουν δύο περιπτώσεις: η πρώτη είναι επικίνδυνη, η δεύτερη έχει πνευματική αντιμετώπιση. Όταν ο μοναχός ξεχνά τους δικούς του και δεν σκέφτεται και τους άλλους, δηλαδή δεν προσεύχεται για τον κόσμο, τότε αυτό είναι πολύ κακό. Ερχόμαστε δηλαδή στο μοναστήρι, εγκαταλείπουμε τους δικούς μας, και φθάνουμε να ξεχάσουμε τους δικούς μας, πόσο μάλλον τους άλλους. Αντιμετωπίζουμε τα πράγματα πνευματικά, αλλά δεν συμμετέχουμε στον πόνο των άλλων πνευματικά. Δεν προχωρούμε πνευματικά, για να μπορέσουμε να νιώσουμε τα προβλήματά τους, και υπάρχει κίνδυνος να φθάσουμε σε μια αναισθησία. Αρχίζει σιγά-σιγά μία αδιαφορία και γίνεται η καρδιά πέτρα. Στην δεύτερη περίπτωση πονά κανείς για όλο τον κόσμο, αλλά νιώθει και μια παρηγοριά, γιατί σκέφτεται ότι ο άλλος που υποφέρει θα έχει μισθό από τον Θεό, θα είναι μάρτυρας. Με αυτόν τον λογισμό νιώθει βαθιά σιγουριά και έχει μια εσωτερική χαρά. Σ’ αυτήν την περίπτωση η καρδιά δεν είναι πέτρινη αλλά θεϊκή). Αν δεν προσέξουν οι καλόγεροι, μπορεί να γίνει η καρδιά τους πολύ σκληρή. Οι κοσμικοί βλέπουν ατυχήματα, την δυστυχία των άλλων, και πονούν. Εμείς δεν την βλέπουμε και μπορεί να ζητάμε όλο για τον εαυτό μας. Αν δεν κάνουμε δηλαδή λεπτή εργασία, για να νιώσουμε την δυστυχία των άλλων και να κάνουμε γι' αυτούς καρδιακή προσευχή), θα γίνουμε σκληρόκαρδοι. Θα φθάσουμε σε σημείο να θέλουμε το βόλεμά μας και θα γίνει η καρδιά μας πέτρινη με την αδιαφορία, πράγμα που είναι αντιευαγγελικό. Ό μοναχός πρέπει να ενδιαφέρεται, να πονάει και να προσεύχεται γενικά για τον κόσμο. Αυτό δεν του φέρνει περισπασμό, αλλά αντιθέτως βοηθιέται και ο ίδιος με την προσευχή), βοηθάει και τους άλλους. - Γέροντα, ενώ βλέπω τα χάλια μου, κάνω πιο πολλή προσευχή για τους άλλους. Μήπως είναι καλύτερα να μnν προσεύχομαι για τους άλλους και να προσεύχομαι μόνο για τον εαυτό μου; - Από ταπείνωση; Αν είναι από ταπείνωση, να λες στον Θεό με πολλή ταπείνωση: «Θεέ μου, τέτοια που είμαι, δεν πρέπει να με ακούσεις. Αλλά δεν είναι αδικία να υποφέρουν οι άλλοι εξ αιτίας μου; Γιατί, εάν είχα πνευματική κατάσταση, παρρησία, θα με άκουγες και θα τους βοηθούσες. Φταίω και εγώ, που ο άλλος υποφέρει. Τώρα όμως τι φταίει να υποφέρει εξ αιτίας μου; Σε παρακαλώ, βοήθησέ τον». Εξαρτάται δηλαδή πως τοποθετείσαι για τους άλλους. Νιώθεις ότι δεν είσαι άξια, αλλά τυχαίνει, βλέπεις έναν πονεμένο, στενοχωριέσαι, πονάς, προσεύχεσαι. Όταν λ.χ. βλέπω εν αν τυφλό, αισθάνομαι τον εαυτό μου ένοχο, γιατί, αν είχα πνευματική κατάστασή, θα μπορούσα να τον θεραπεύσω. Ο Θεός μας έδωσε την δυνατότητα να γίνουμε άγιοι, να κάνουμε θαύματα, όπως έκανε και Εκείνος. Αναγνωρίζουμε την μεγάλη ή μικρή μας πνευματική αρρώστια και ταπεινά ζητούμε την σωματική υγειά για τον συνάνθρωπό μας, ως ένοχοι για την αρρώστια του. Γιατί, εάν είχαμε πνευματική υγειά, θα είχε θεραπευθεί προ καιρού και δεν θα παιδευόταν. 'Όταν τοποθετούμαστε σωστά, ότι είμαστε ένοχοι για όλη την κατάσταση του κόσμου, και λέμε «Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς», βοηθιέται και ο κόσμος όλος. Και για τα χάλια του πρέπει να πονέσει κανείς και να ζητήσει το έλεος του Θεού. Φυσικά, αν φθάσει σε μια πνευματική κατάσταση, τότε για τον εαυτό του δεν ζητάει τίποτε. Βλέπω ότι πολλές φορές πιάνουμε στραβά το «Κύριε, 'Ιησού Χριστέ, ελέησόν με» και δήθεν από ταπείνωση δεν λέμε «ελέησον rημάς», δεν προσευχόμαστε για τους άλλους παρά μόνο για τον εαυτό μας. Γι' αυτό και μερικές φορές μας παρεξηγούν εμάς τους μοναχούς οι κοσμικοί και λένε ότι είμαστε εγωιστές και ότι φροντίζουμε να σώσουμε μόνον τον εαυτό μας. Το «ελέησόν με» είναι για να μην πέσουμε σε υπερηφάνεια. Η ευχή ενός ταπεινού ανθρώπου, που πιστεύει ότι είναι χειρότερος από όλους, έχει περισσότερη αξία από την αγρυπνία που κάνει ένας άλλος με υπερήφανο λογισμό. Όταν προσευχόμαστε με υπερηφάνεια, κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας. Κατάσταση Συναγερμού Μην ξεχνάτε ότι παίρνουμε δύσκολους καιρούς και χρειάζεται πολλή προσευχή. Να θυμάστε την μεγάλη ανάγκη που έχει ο κόσμος σήμερα και την μεγάλη απαίτηση που έχει ο Θεός από μας για προσευχή. Να εύχεστε για την γενική εξωφρενική κατάσταση όλου του κόσμου, να λυπηθεί ο Χριστός τα πλάσματά Του, γιατί βαδίζουν στην καταστροφή. Να επέμβει θεϊκά στην εξωφρενική εποχή που ζούμε, γιατί ο κόσμος οδηγείται στην σύγχυση, στην τρελά και στο αδιέξοδο. Μας κάλεσε ο Θεός να κάνουμε προσευχή για τον κόσμο, που έχει τόσα προβλήματα! Οι καημένοι δεν προλαβαίνουν έναν σταυρό να κάνουν. Εάν εμείς οι μονάχοι δεν κάνουμε προσευχή, ποίοι θα κάνουν; Ό στρατιώτης σε καιρό πολέμου είναι σε κατάσταση συναγερμού, έτοιμος με τα παπούτσια. Στην ίδια κατάσταση πρέπει να είναι και ο μοναχός. Αχ, Μακκαβαίος1 θα έβγαινα! Στα βουνά θα έφευγα, για να προσεύχομαι συνέχεια για τον κόσμο. Πρέπει να βοηθήσουμε με την προσευχή τον κόσμο, όλο, να μην κάνη ο διάβολος ό,τι θέλει. 'Έχει αποκτήσει δικαιώματα ο διάβολος. 'Όχι ότι τον αφήνει ο Θεός, αλλά δεν θέλει να παραβιάσει το αυτεξούσιο. Γι' αυτό εμείς να βοηθήσουμε με την προσευχή. Όταν πονάει κανείς για την σημερινή κατάσταση που επικρατεί στον κόσμο και προσεύχεται, τότε βοηθιούνται οι άνθρωποι, χωρίς να παραβιάζεται το αυτεξούσιο. Αν προχωρήσετε με τηv Χάρη του Θεού ακόμη λίγο, θα αρχίσουμε να κάνουμε μια προσπάθεια στο θέμα της προσευχής, να μπει μια σειρά, να γίνετε ραντάρ, γιατί και τα πράγματα ζορίζουν. Θα διοργανώσουμε ένα συνεργείο προσευχής. Να κάνετε πόλεμο με το κομποσχοίνι. Με πόνο να γίνεται η προσευχή. Ξέρετε τι δύναμη έχει τότε η προσευχή; Πολύ πληγώνομαι, όταν βλέπω μονάχους να ενεργούν ανθρωπίνως και όχι με τηv προσευχή δια μέσου του Θεού στα δυσκολοκατόρθωτα ανθρωπίνως. Ο Θεός μπορεί όλα να τα τακτοποίηση. Όταν κανείς κάνει σωστή πνευματική εργασία, τότε μπορεί μόνο με τηv προσευχή να χτίση μοναστήρια και να τα εφοδιάσει με όλα τα απαραίτητα και. να βοηθήσει το σύμπαν. Δεν χρειάζεται ούτε να δουλεύει- αρκεί μόνο να προσεύχεται. Ο μοναχός πρέπει να προσπαθήσει να μην πονοκεφαλάει για τηv άλφα ή βήτα δυσκολία, είτε είναι ατομική είτε ενός συνανθρώπου του είτε αφορά στην γενική κατάσταση, αλλά να καταφεύγει στην προσευχή και να στέλνει δια του Θεού πολλές θείες δυνάμεις. 'Αλλωστε και το έργο του μονάχου αυτό είναι, και εάν αυτό δεν το έχει καταλάβει ο μοναχός, η ζωή του δεν έχει κανένα νόημα. Γι' αυτό, να ξέρει ότι η κάθε αγωνία του που τον ωθεί να αναζητά ανθρώπινες λύσεις στα διάφορα προβλήματα, με ένα βασάνισμα και πονοκέφαλο, είναι του πειρασμού. Όταν βλέπετε ότι σας απασχολούν πράγματα για τα όποία ανθρωπίνως δεν υπάρχει λύση και δεν τα εμπιστεύεστε στον Θεό, να ξέρετε ότι αυτό είναι τέχνασμα του πειρασμού, για να αφήσετε τηv προσευχή, με τηv όποία μπορεί ο Θεός να στείλει όχι απλώς θεία δύναμη αλλά θείες δυνάμεις, και η βοήθεια τότε δεν θα είναι απλώς θεία βοήθεια αλλά θαύμα Θεού. Από τηv στιγμή που αρχίζουμε να αγωνιούμε, εμποδίζουμε τον Θεό να επέμβει. Βάζουμε τηv λογική μπροστά και όχι τον Θεό, το θειο θέλημα, ώστε να δικαιούμαστε την θεία βοήθεια. Ο διάβολος προσπαθεί, κλέβοντας με τέχνη την αγάπη του μονάχου, να τον κρατάει σε μια κοσμική αγάπη, σε μια κοσμική αντιμετώπιση και κοσμική πρόσφορα στον συνάνθρωπό του, ενώ ως μοναχός έχει την δυνατότητα να κινείται στον δικό του χώρο, στην δική του ειδικότητα, του Ασυρματιστού, γιατί αυτό είναι και το διακόνημα που του έδωσε ο Θεός. Όλα τα άλλα, όσα κάνουμε με τις ανθρώπινες προσπάθειες, είναι σε κατώτερη μοίρα. Επίσης καλύτερα είναι ο μοναχός να βοηθάει τους άλλους με την προσευχή του παρά με τα λόγια του. Αν δεν έχει την δύναμη να συγκρατήσει κάποιον που κάνει κακό, ας τον βοηθήσει από μακριά με την προσευχή, γιατί διαφορετικά μπορεί και να βλαφτεί. Μια ευχή καλή, καρδιακή, έχει περισσότερη δύναμη από χιλιάδες λόγια, όταν οι άλλοι δεν παίρνουν από λόγια. Παρόλο που λένε ότι βοηθώ τον κόσμο που έρχεται και με βρίσκει, ως θετική προσφορά μου στον κόσμο βλέπω την μιάμιση ώρα που διαβάζω το Ψαλτήρι. Το άλλο το θεωρώ ψυχαγωγία. να πουν οι καημένοι τον πόνο τους, να τους δώσω καμία συμβουλή. Γι' αυτό την βοήθεια δεν την θεωρώ προσφορά δική μου. Η προσευχή είναι που βοηθάει. Αν είχα όλο τον χρόνο μου για προσευχή, περισσότερο θα βοηθούσα τον κόσμο. Ας πούμε ότι θα δω την ημέρα διακόσιους πονεμένους, μόνο διακόσιοι πονεμένοι υπάρχουν στον κόσμο; Αν δεν δω κανέναν και προσευχηθώ για όλον τον κόσμο, τότε βλέπω όλον τον κόσμο. Γι' αυτό λέω στον κόσμο: «Εγώ θέλω να μιλώ για σας στον Θεό, και όχι σ' εσάς για τον Θεό. Αυτό είναι καλύτερο για σας, αλλά δεν με καταλαβαίνετε» . Να μην παραμελούμε το θέμα τnς προσευχής σ' αυτά τα δύσκολα χρόνια. Είναι ασφάλεια η προσευχή, είναι επικοινωνία με τον Θεό. Είδατε τι λέει ο Αββάς Ισαάκ; «Δεν θα μας ζητήσει λόγο ο Θεός, γιατί δεν κάναμε προσευχή, αλλά γιατί δεν είχαμε επαφή με τον Χριστό και μας ταλαιπώρησε ο διάβολος». Από το βιβλίο «Λόγοι Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου Β΄», εκδ. Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή Θεσσαλλονίκης

Η επιστροφή στον Θεό, από την γη στον Ουρανό (Του Γέροντος Παϊσίου)

 

Ο καλός Θεός Αγγέλους έκανε, αλλά μερικοί Άγγελοι από την υπερηφάνεια τους έγιναν δαίμονες. Έπλασε μετά τον άνθρωπο ο Θεός, για να συμπληρώσει το ξεπεσμένο Αγγελικό τάγμα, και άφησε και τους δαίμονες ελεύθερους μέχρις ενός σημείου και εώς καιρού, για να μας βοηθάνε με την κακία τους, να δίνουμε δηλαδή εξετάσεις στην γη και να περνάμε στην ουράνια ζωή, την αιώνια. Όσο ζει ο άνθρωπος έχει δικαίωμα να δίνει πνευματικές εξετάσεις. Μετεξεταστέος δεν υπάρχει. Ας αγωνιστούμε, λοιπόν, έστω να πιάσουμε έστω την πνευματική βάση, να περάσουμε στον παράδεισο. Αμήν. Ό ποιος αγωνίζεται πνευματικά, πολεμάει τον εχθρό διάβολο, και επόμενο είναι να πολεμηθεί και απ' αυτόν. Ο άνθρωπος που θα νικήσει τον νοητό εχθρό, θα στεφανωθεί από τον Χριστό. * * Η πείρα αποκτιέται από τα πυρά των δαιμόνων, που δέχεται ο στρατιώτης του Χριστού στην πνευματική μάχη. Πριν αρχίσει την μάχη ο εχθρός, αρχίζει τον βομβαρδισμό με τους λογισμούς. Η ευχή του Ιησού είναι το βαρύτερο όπλο κατά των λογισμών του εχθρού. * * H πνευματική προκοπή του αγωνιζόμενου δεν θα εξαρτηθεί από τον καλό Πνευματικό Πατέρα, αλλά από τους καλούς λογισμούς του υποτακτικού. * * Ο υποτακτικός που δέχεται πονηρό λογισμό για τον Γέροντά του, και αφαιρείται η εμπιστοσύνη του, σωριάζεται πια μόνος του, όπως γκρεμίζεται και ο τρούλος, όταν αφαιρεθεί το κεντρικό τούβλο, το κλειδί. * * Για να εξαγνισθεί ο νους και η καρδιά, πρέπει ο άνθρωπος να μην δέχεται πονηρούς λογισμούς, αλλ' ούτε και ο ίδιος να σκέφτεται πονηρά. Να ενεργεί απλά και ταπεινά και ν' αγωνίζεται φιλότιμα. * * Μεγαλύτερη πνευματική δύναμη έχουν οι αγνοί λογισμοί από κάθε άλλη άσκηση, νηστεία, αγρυπνία κ.λ.π. για αυτούς που αγωνίζονται να φυλάξουν την ψυχική τους και σωματική τους αγνότητα. * * O φυσικός σαρκικός πόλεμος υποχωρεί με την νηστεία, αγρυπνία, προσευχή, όταν δεν υπάρχει υπερηφάνεια. * * Ο πονηρός λογισμός, όταν συνεργαστεί με τον σαρκικό παλαιό άνθρωπο, κάνει διπλό κακό στην ψυχή όπως και ο διάβολος, όταν συνεργαστεί με τον άνθρωπο κάνει διπλό κακό στον κόσμο. * * Οι βλάσφημοι όμως λογισμοί είναι όλοι του διαβόλου και όχι του ανθρώπου. * * Με βλάσφημους λογισμούς βασανίζει ο διάβολος συνήθως του ευαίσθητους ανθρώπους, για να τους θλίβει και να τους φέρνει σε απόγνωση. * * Ο ι βλάσφημοι λογισμοί είναι όπως τα αεροπλάνα που μας ενοχλούν με τον θόρυβό τους, χωρίς να το θέλουμε, αλλ' ούτε και να μπορούμε να τους εμποδίσουμε. Το βαρύ αντιαεροπορικό είναι η ψαλμωδία, γιατί είναι και προσευχή στον Χριστό, αλλά και περιφρόνηση στον διάβολο. * * Σ την αρχή της πνευματικής ζωής ο αγωνιζόμενος διώχνει τους κακούς λογισμούς με την μελέτη την πνευματική, την αδιάλειπτη προσευχή και την φιλότιμη άσκηση. Μετά έρχονται όλο καλοί λογισμοί. Αργότερα σταματάνε και οι καλοί λογισμοί και νιώθει ένα άδειασμα, και μετά έρχεται ο Θείος φωτισμός στον άνθρωπο. * * Tον πονηρό τον γνωρίζει ο άνθρωπος του Θεού, ενώ τους καλούς λογισμούς των ανθρώπων ο πονηρός δεν τους γνωρίζει. * * Η μεγαλύτερη αρρώστια στην εποχή μας είναι οι μάταιοι λογισμοί των κοσμικών ανθρώπων, που φέρνουν άγχος. Την θεραπεία την φέρνει ο Χριστός με την ψυχική γαλήνη, μαζί και την αιωνιότητα, αρκεί να μετανοήσει ο άνθρωπος και να στραφεί στον Χριστό. * * Ο πολύ αμαρτωλός έχει και πολύ υλικό για ταπείνωση δέχεται την Θεία Χάρη, αρκεί ο άνθρωπος να αποφεύγει στην συνέχεια τις αφορμές, τα αίτια, για να την διατηρήσει. * * Η έρημος πολύ βοηθάει για την εξάλειψη των ψυχικών παθών, διότι και η αγριάδα εξαφανίζεται στην άγονη έρημο, ενώ στον βούρκο γίνεται σαν καλάμι. * * Μη θαυμάζετε αυτούς που πλησιάζουν στο φεγγάρι, αλλ' αυτούς που αποφεύγουν το κοσμικό φρόνημα και πλησιάζουν στον Θεό και αγάλλονται. * * Ο άνθρωπος που απομακρύνεται από τον Θεό, ανάπαυση ψυχική δεν βρίσκει ούτε στην πρόσκαιρη αυτή ζωή αλλ' ούτε και στην αιώνια. Διότι, όποιος δεν πιστεύει στον Θεό και στην μέλλουσα ζωή, μένει απαρηγόρητος και σ αυτή την ζωή, καταδικάζει και την ψυχή του αιώνια. * * Ό σο απομακρύνονται οι άνθρωποι από την φυσική ζωή, την απλή και προχωρούν στην πολυτέλεια, αυξάνουν και το ανθρώπινο άγχος. Και όσο προχωρεί η κοσμική ευγένεια, τόσο χάνεται η απλότητα, η χαρά και το φυσικό ανθρώπινο χαμόγελο. * * Ο Θεός είναι άπειρος νους, και ο άνθρωπος με τον νου συγγενεύει με τον Θεό και με τον νου Τον πλησιάζει. Ο Θεός είναι άπειρη αγάπη, και με καθαρή καρδιά ο άνθρωπος ζει τον Θεό. Ο Θεός είναι απλός, και με απλότητα πιστεύει ο άνθρωπος και αγωνίζεται ταπεινά και φιλότιμα και ζει τα μυστήρια του Θεού. * * Τ α χρόνια περνάνε οι άνθρωποι γερνάνε. Μη κάθεστε λοιπόν στο σταυροδρόμι, διαλέξτε ένα Σταυρό ανάλογα με το φιλότιμό σας και προχωρείτε σ' ένα δρόμο, από τους δύο της Εκκλησίας μας, και ακολουθείστε τον Χριστό στην Σταύρωση, εάν θέλετε να χαρείτε αναστάσιμα. * * Ο ι ανθρώπινοι σταυροί είναι απλός σταυρουδάκια που μας βοηθάνε για την σωτηρία της ψυχής μας, ενώ του Χριστού ήταν πολύ βαρύς, διότι δεν χρησιμοποίησε την θεϊκή Του δύναμη για τον εαυτό του. * * Τ ο καλύτερο φάρμακο για την κάθε δοκιμασία μας είναι η μεγαλύτερη δοκιμασία των συνανθρώπων μας των συνανθρώπων μας, αρκεί να την φέρουμε στον λογισμό μας. * * Ο Ιησούς είναι γλυκύς, και όποιος ακουμπήσει την πίκρα του πόνου του στον Χριστό, το πικρό μεταβάλλεται σε γλυκό σιρόπι. * * Θέλεις η προσευχή σου να γίνει καρδιακή, για να είναι ευπρόσδεκτη στον Θεό; Κάνε τον πόνο του συνανθρώπου σου δικό σου πόνο. Και μόνο ένας καρδιακός αναστεναγμός για τον πλησίον σου φέρνει θετικά αποτελέσματα. Η θεϊκή πληροφορία της ευπρόσδεκτης προσευχής είναι θεία παρηγοριά που νιώθει μετά την προσευχή ο άνθρωπος. * * Η νυχτερινή ήσυχη προσευχή πολύ βοηθάει με την ηρεμία της και είναι πιο αποτελεσματική και για την δική μας πνευματική ανάπτυξη, όπως και η νυχτερινή σιωπηλή βροχή πολύ βοηθάει στην ανάπτυξη των φυτών. * * Ο ύπνος μετά την δύση του ηλίου πολύ ωφελεί στο σώμα. Αλλά και η αγρυπνία μετά την δύση του ηλίου πολύ βοηθάει στην ψυχή με την κατανυκτική προσευχή. * * Τραβάτε συνέχεια κομποσχοίνι, μέχρι να ξεπαγώσουν τα πνευματικά λάδια, για να πάρει μπρος η πνευματική μηχανή, να δουλεύει μόνη της η καρδιά την ευχή. * * Ανάλογα με την θυσία και την προσευχή που κάνει ο άνθρωπος για τον εαυτό του ή για τον συνάνθρωπό του, θα δεχθεί και την θεία βοήθεια. * * Η εμπιστοσύνη στον θεό για ό,τι δεν γίνεται ανθρωπίνως, είναι μια μυστική συνεχής προσευχή με θετικά αποτελέσματα. * * Ό ποιος εμπιστεύεται στον Θεό, σπέρνει δοξολογία και δέχεται την θεϊκή χαρά και την αιώνια ευλογία. Όποιος σπέρνει κακομοιριά, θερίζει κακομοιριά και αποθηκεύει άγχος. * * Τ ην γλυκιά ζωή δεν την αισθάνονται αυτοί που την χαίρονται κοσμικά, αλλ' αυτοί που ζουν πνευματικά και δέχονται και τις πίκρες με χαρά, σαν ιαματικά βότανα για την υγεία της ψυχής, και τρέφονται για την συντήρηση του σώματος. * * Εάν πεινάει ο πλησίον σου δώσε την τροφή σου. Εάν δεν υπάρχει πεινασμένος άνθρωπος, δώσε την τροφή σου στα πεινασμένα ζώα, γιατί εσύ θα ωφεληθείς ψυχικά από την νηστεία για τον Παράδεισο, ενώ τα καημένα ζώα δεν έχουν Παράδεισο έχουν όμως και το καλό, που δεν έχουν ούτε κόλαση. * * Η χαρά που νιώθει ο άνθρωπος, όταν δέχεται υλική ευλογία, είναι χαρά ανθρώπινη. Ενώ η χαρά που νιώθει όταν δίνει ο άνθρωπος, είναι χαρά θεϊκή. Ή θεϊκή έρχεται με το δόσιμο! * * Τ ην πνευματική αλλοίωση που δέχεται η ψυχή μαζί με την καρδιακή αγαλλίαση και από μια μικρή ελεημοσύνη ή καλοσύνη προς τον συνάνθρωπο, δεν μπορεί να την δώσει ούτε ο μεγαλύτερος καρδιολόγος, ακόμη και αν του δώσεις ένα σακί δολάρια. * * Ό ποιος κουράζεται για το πλησίον του, από καθαρή αγάπη ξεκουράζεται με την κούραση. Ενώ εκείνος που αγαπάει τον εαυτό του και τεμπελιάζει, κουράζεται και με το να κάθεται. * * Ο προκομμένος άνθρωπος, σε όποια ζωή και αν βρεθεί, είτε μοναχός είτε λαϊκός, θα κάνει προκοπή πνευματική, γιατί θα εργαστεί φιλότιμα. Ενώ ο άνθρωπος που δεν καλλιεργεί το φιλότιμο, που του χάρισε ο Θεός, ανεπρόκοπος θα είναι και στην μια ζωή και στην άλλη. * * Τ α καημένα τα ζώα είναι καλύτερα στους τρόπους από τους αναίσθητους ανθρώπους, διότι αγοράζονται και από πονόψυχους και από άσπλαχνους και υποτάσσονται αδιάκριτα και εργάζονται σκληρά και υπομένουν αγόγγυστα χωρίς κανένα μισθό. Επομένως, μας πέρασαν και στην ακτημοσύνη και στην υπομονή και στην υπακοή. * * Ανώτερη αγάπη έχει ο άνθρωπος που σηκώνει ταπεινά το σφάλμα του συνανθρώπου του, παρά εκείνος που σηκώνει το βαρύ τορβά του συνοδοιπόρου του. * * Δέξου την αδικία σαν μεγάλη ευλογία, γιατί αποταμιεύεις απ' αυτήν ουράνια ευλογία. Μην επιδιώκεις όμως να σε αδικούν, γιατί αυτό κρύβει κακότητα ευγενική * * Όταν αδικείσαι να μη λες : <<Να το βρει από το Θεό>>, γιατί τότε καταριέσαι με ευγένεια. * * Ο άνθρωπος που σου ζητάει ειλικρινή συγχώρεση, όταν σφάλλει, να τον συγχωράς, κάθε φορά που σφάλλει, με καλοσύνη και να τον αγαπάς και από κοντά. Τον δε πονηρό που σου ζητάει δήθεν συγχώρεση, για να κάνει την δουλειά του και συνέχεια να σε μπλέκει στις υποθέσεις του, που βλάπτουν ψυχικά και άλλους ανθρώπους, συγχώρεσέ τον εβδομήντα επτά φορές μαζεμένες και στο εξής να τον αγαπάς από μακριά και να εύχεσαι γι' αυτόν. * * Δέξου την αδικία με χαρά, όταν δε σε βλάπτει ψυχικά. Όσο περισσότερο πνευματικός είναι ένας άνθρωπος, τόσο λιγότερα δικαιώματα έχει σ' αυτή την ζωή, διότι τα δικαιώματα του δικαίου τα φυλάει ο Χριστός στην ουράνια ζωή. * * Ό σο περισσότερο κοπιάζει το σώμα για το Χριστό, τόσο περισσότερο αγάλλεται και η ψυχή η ψυχή κοντά στον Χριστό, και η προσφορά του ανθρώπου προς τους συνανθρώπους του είναι πιο αποτελεσματική, διότι τότε είναι πνευματική. * * Ο πονόψυχος άνθρωπος έρχεται στην θέση του πονεμένου, εύχεται, παρηγορεί, αλλά ανταμείβεται και ο ίδιος από τον Χριστό με θεία παρηγοριά ανάλογα από τον πόνο του. Ενώ ο άσπλαχνος που επιδιώκει την θέση του άλλου, όταν την καταλαμβάνει, καταλαμβάνεται και ο ίδιος από το άγχος και ζει μέρος της κολάσεως από τούτη την ζωή. * * Μέσα στην αγάπη προς τον πλησίον μας κρύβεται η πολύ αγάπη μας για τον Χριστό. Μέσα στην ευλάβειά μας προς την Παναγία και τους αγίους κρύβεται η πολύ ευλάβειά μας πάλι για τον Χριστό- στον Τριαδικό Θεό. * * Οι άγιοι άγγελοι δοξολογούν ακατάπαυστα τον Θεό με φτερουγισμένη ευλάβεια: Άγιος, Άγιος… * * Ο άνθρωπος για να πετάξει αγγελικά πρέπει να πετάξει δηλαδή όλα τα ψυχικά του πάθη και τα υλικά του πράγματα στους φτωχούς, διότι όπου υλικός πλούτος εκεί πνευματική φτώχεια. * * Τον φτωχό άνθρωπο και ο ληστής ακόμα τον ευσπλαχνίζεται και τον ελεεί, ενώ τον πλούσιο ο ληστής τον κάνει ακτήμονα με άσχημο τρόπο. Καλό είναι ο άνθρωπος να γίνει ακτήμων μόνος του, από το Ιερό Ευαγγέλιο του Χριστού, για να κληρονομήσει την ουράνια Βασιλεία Του. * * Επειδή η ουράνια ζωή των ανθρώπων θα είναι πια αγγελική, γι' αυτό ορισμένοι φιλότιμοι νέοι αρχίζουν από τούτη την ζωή, γίνονται μοναχοί και ζουν με παρθενία, ακτημοσύνη και υπακοή. * * Ένα είναι το αγγελικό σχήμα των Μοναχών και των Μοναζουσών. Ουκ ένι άρσεν και θήλυ. (Γαλ.γ΄,28) * * Για να αναπτυχθεί το μοναχικό φρόνιμα στην καρδιά μας, πρέπει να πεθάνει προηγουμένως το κοσμικό μας φρόνημα και να γίνει φυτόχωμα. Και για να πεθάνουν τα πάθη, πρέπει να σκέφτεται κανείς τον θάνατο, την κρίση και να πάθη και αυτός φιλότιμα για τον Χριστό, που πολλά έπαθε για τον μέχρι θανάτου για να μας λυτρώσει! * * Καλά είναι να πεθάνει στην Μετάνοια του ο Μοναχός, αλλά εν μετανοία. * * Όποιος γνωρίζει την μεγάλη αξία του Αγγελικού Σχήματος, δεν επιδιώκει άλλα αξιώματα. Εάν γίνεις σωστός Μοναχός θα χαίρεσαι αγγελικά και στην γη και στον Ουρανό. Αλλιώς θα σε χλευάζουν οι άνθρωποι οι κοσμικοί και θα λυπούνται οι Άγγελοι. * * Ο Μοναχός που ζει κοσμικά, είναι βασανισμένος και αποτυχημένος στη ζωή του. Θα είναι πρόβλημα και για τον Χριστό με ποιους να τον κατατάξει στην άλλη ζωή, με τους Μοναχούς ή με τους κοσμικούς; * * Ο Μοναχός είναι φως, φάρος στα βράχια και όχι φανός για τον κόσμο. * * Όταν ο Μοναχός δεν βλέπει ανθρώπους για τον Χριστό, τότε βλέπει πολλούς ανθρώπους και βοηθάει θεϊκά με την προσευχή σε πράγματα που δεν γίνονται ανθρωπίνως. * * Οι Μοναχοί είναι οι ασυρματιστές της Εκκλησίας μας και γι' αυτό τον λόγο απομακρύνονται από τους κοσμικούς θορύβους, για να έχουν καλή επαφή με τον Χριστό, στην προσευχή, για να βοηθάνε. * * Εάν ο Μοναχός συγκρίνει τον εαυτό του με τους κοσμικούς υπερήφανα, θα πέσει, θα γίνει κοσμικός. Εάν ζητάει ταπεινά το έλεος του Θεού και αγωνίζεται και βλέπει όλους τους ανθρώπους καλούς και αγίους, τότε μιμείται τους Αγίους. * * Γ ια να αναστηθεί η ψυχή πνευματικά, πρέπει να σταυρωθεί ο άνθρωπος, να πεθάνουν τα πάθη τα ψυχικά, κυρίως ο εγωισμός, το αναρχικό παιδί της υπερηφανείας, που εμποδίζει τη θεία Χάρη και σπάει τα μούτρα του ανθρώπου. * * Γ ια να προκόψει πνευματικά ο Μοναχός, πρέπει να αφήσει την λογική, να ταπεινωθεί και να δουλέψει με την καρδιά. Και για να προκόψει η Καλόγρια, πρέπει να αφήσει τις ζήλιες κ.λ.π., να ανδρωθεί πνευματικά και να προπορεύεται η λογική, για να φρενάρει την καρδιά. * * Μ η θεωρείτε σπατάλη χρόνου την πνευματική εργασία στον εαυτό σας γιατί αυτό είναι πνευματική προϋπόθεση για τον εαυτό σας και για τους συνανθρώπους σας θετική βοήθεια. * * Π ροσοχή, μη βγάλετε όνομα καλό, γιατί το όνομά σας θα γίνει μετά ο μεγαλύτερος εχθρός της ησυχίας σας. Μεγαλύτερη προσοχή χρειάζεται να μην βγάλει ο Μοναχός όνομα από την προσεγμένη πνευματική του ζωή, διότι χάνει τους κόπους του από τους κοσμικούς επαίνους. Ενώ από την απρόσεκτη ζωή κανείς όταν μετανοήσει, επειδή έχει ξεπέσει στα μάτια των ανθρώπων, εξοφλά και καμιά αμαρτία. * * Το καλό που κάνει ο άνθρωπος, όταν το κάνει γνωστό και υπερηφανεύεται, το εξοφλάει, κουράζεται άσκοπα και κολάζεται. * * Ο Μοναχός που σκέφτεται κοσμικά φαίνεται ότι λάθεψε τον δρόμο τουΧ ενώ ξεκίνησε για τον Χριστό, η ψυχή του πάει στον κόσμο. * * Οι Μοναχοί που ασχολούνται συνέχεια με περιττά κτίσματα και κοσμικά φτιαξίματα, φανερώνουν ότι είναι γήινοι τούβλα-πηλός, και καθόλου νους θεϊκός. * * Τα απλά κτίρια και τα ταπεινά αντικείμενα μεταφέρουν τους Μοναχούς νοερώς στις σπηλιές και τα απέριττα Ασκητήρια των Αγίων Πατέρων μας, και έτσι ωφελούνται πνευματικά. Ενώ τα κοσμικά θυμίζουν κόσμο και κάνουν τους Μοναχούς κοσμικούς στην ψυχή. * * Ά νθρωποι σαν κι εμάς ήταν οι Αθωνίτες Άγιοι. Βουνό άγριο ήταν και ο Άθωνας, όπως και τα άλλα βουνά. Αλλά για να αγωνιστούν φιλότιμα οι Πατέρες μας, αγίασαν και αυτοί , αγίασαν και το όρος και ονομάστηκε Άγιον Όρος, και εμείς τώρα καμαρώνουμε ως Αγιορείτες! * * Οι Άγιοι Πατέρες μας την έρημο την είχαν αγιάσει, την είχαν μεταβάλλει σε πνευματική πολιτεία, ενώ εμείς , δυστυχώς, την μεταβάλλαμε σε κοσμική πολιτεία. * * Η κάθε κοσμική τάξης στον Μοναχισμό είναι και μια μεγάλη αταξία πνευματική. * * Μ η θελήσεις αδερφέ να προσαρμόσεις, αδερφέ, την ήρεμη έρημο με τον ανήσυχο κοσμικό εαυτό σου, αλλά σεβάσου την έρημο για να σε βοηθήσει με την ηρεμία της, να ερημωθείς από τα πάθη σου και να χαρητωθείς από τον Χριστό. * * Εάν θέλεις να γίνεις Ησυχαστής, για να παραμείνεις στην ησυχία, απόκτησε πρώτα την εσωτερική σου ησυχία μέσα στην εξωτερική σου ανησυχία, με καλούς λογισμούς. * * Ο αρχάριος που ξεκόβεται από την Αδελφότητα, για να γίνει ησυχαστής, μοιάζει με το άγουρο σύκο που κόβεται από την συκιά, αλλά στάζει γάλα ακόμηΧφαίνεται πως έχει ανάγκη ακόμη από γάλα. * * Π αλαιά που ήταν περισσότεροι οι γεροντάδες, έκαναν και οι νεώτεροι πνευματική προκοπή. Στην εποχή μας που είμαστε οι περισσότεροι γέροι, τι να κάνουν και οι νέοι; * * Π αλαιά οι Πατέρες μας είχαν αγωνιστικό πνεύμα. Νήστευαν πολύ και προτιμούσαν τα νερόβραστα, γι' αυτό και είχαν και αγιότητα και σωματική υγεία. Στην εποχή μας που αποφεύγουμε την άσκηση και τα νερόβραστα, γίναμε εμείς νερόβραστοι. Και η κότα ακόμη, εάν δεν ξεσκάλιζε και πετούσε τα πάχια της, θα πετούσε, και δεν θα την έπιανε το γεράκι. E * * να τουρβά μεταφέρει κανείς και λέει πότε να τον ξεφορτωθεί. Πόσο μάλλον να κουβαλάει συνέχεια περίσσιο βάρος, το οποίο προσθέτει με την πολυφαγία, και βλάπτει και στην υγεία! * * Ο ασκητικός άνθρωπος βλέπει την σκελετωμένη του σάρκα σαν φίλο της ψυχής του, που τον βοηθάει για τον αγιασμό τηςΧ ενώ ο καλοθρεμμένος την σάρκα την εχθρό της ψυχής του, και τον πολεμάει. Ευκαιρία ζητάει τότε ο πονηρός να τον βομβαρδίσει με αισχρούς λογισμούς. * * Μ ετά την νηστεία το ψωμί είναι γλυκό. Μετά την αγρυπνία ο ύπνος είναι γλυκός. Και μετά την κούραση και η σκληρή πέτρα μας ξεκουράζει καλύτερα και από την πολυθρόνα. * * Όσο αποφεύγει κανείς την ανθρώπινη παρηγοριά, τόσο τον πλησιάζει και η θεία. * * Ε άν οι άνθρωποι ζούσαν απλά, Ευαγγελικά, κοντά στον Χριστό, θα γλυκαίνονταν πνευματικά από τον Χριστό και δεν θα τους έπνιγε το κοσμικό άγχος, ώστε να πικραίνονται με τα ψυχοφάρμακα και να γίνονται φυτά. * * Ε πειδή οι ανθρώπινες ευκολίες ξεπέρασαν τα όρια, έγιναν δυσκολίες. Πλήθυναν οι μηχανές, πλήθυνε ο περισπασμός, έκαναν και τον άνθρωπο μηχανή, και τώρα οι μηχανές και τα σίδερα κάνουν κουμάντο και τον άνθρωπο, γι' αυτό έγιναν οι καρδιές των ανθρώπων σιδερένιες. * * Η κοσμική εξέλιξη, με την αμαρτωλή αυτή ελευθερία, έφερε αυτή την πνευματική σκλαβιά. Η πνευματική υποταγή στο θέλημα του Θεού είναι ελευθερία ψυχική, και η παρακολούθηση η πνευματική έχει σιγουριά θεϊκή. * * Ανάλογα με την υποταγή του υποτακτικού φέρει ευθύνη και ο Πνευματικός Πατέρας. * * Ο αρχάριος είναι σαν άδεια κασέτα μαγνητοφώνουΧ ευθύνη θα ζητηθεί από τον Γέροντα. * * Υποταγή δεν είναι το να κάνει εξωτερικά υποταγή ο υποτακτικός, αλλά με χαρά να είναι υποταγμένο το φρόνημά του στο πνεύμα του Γέροντά του. * * Όποιος κρατάει το θέλημά του, διώχνει το θέλημα του Θεού και εμποδίζει την θεία Χάρη. * * Ο ταπεινός άνθρωπος, επειδή δεν έχει θέλημα και εγωισμό, δέχεται τον θείο φωτισμό. Επειδή δέχεται ταπεινά και συμβουλές, γίνεται φιλόσοφος. * * Γ ια να υποταχθεί κανείς, ή θα πρέπει να τον ευλαβείται τον άλλον ή να τον φοβάται. Η μεν υποταγή από ευλάβεια είναι πνευματική, η δε από φόβο είναι πειθαρχία στρατιωτική. * * Εάν δεν διορθωθεί ο καθένας μας, για να πληθύνει το καλό, πως μπορεί να επικρατήσει το καλό με καλό τρόπο; * * Μ ην καταπιέζετε εγωιστικά τον εαυτό σας, πάνω από τις δυνάμεις σας, και δημιουργείτε άγχος. Ο Χριστός είναι στοργικός Πατέρας και όχι τύραννος. Τον φιλότιμο αγώνα μας χαίρεται ο Χριστός. * * Ε άν δεν μπορούμε να αγωνιστούμε πολύ ή καθόλου, τουλάχιστον να το αναγνωρίζουμε ταπεινά και να ζητάμε το έλεος του Θεού. Εάν θα μας βοηθούσε και η μη αναγνώριση, ούτε και αυτή θα μας την ζητούσε ο Χριστός. * * Γ ια να ακούσει κανείς το θείο μήνυμα του Λόγου του Θεού, για να αλλοιωθεί, πρέπει και ο ίδιος να γυρίσει το κουμπί του στην ίδια συχνότητα, που εκπέμπει ο Χριστός δια του Ιερού Ευαγγελίου, και να εφαρμόζει τις θείες Του εντολές με ευλάβεια. * * Ά λλο ευλάβεια και άλλο ευσέβεια - ¨όπως η Ορθόδοξη Ανατολική ευλάβεια διαφέρει από την Δυτική ευρωπαϊκή ευσέβεια. Η μεν ευλάβεια έχει θεία Χάρη, η δε ευσέβεια έχει ανθρώπινο μυαλό. * * Σ την αποχή μας, που υπάρχει αυτή η σύγχυση του μυαλού, αφήσαμε τα Πατερικά βιβλία και πιάσαμε τα περιοδικά, που συγχύζουν περισσότερο. Αφήσαμε και το Ιερό Ευαγγέλιο, οι περισσότεροι, και ορμάμε να πιάσουμε το Πηδάλιο, έμπειροι και άπειροι, γι' αυτό θαλασσοδέρνεται το Ιερό σκάφος μας η Εκκλησία μας. * * Καλό είναι το να διαβάζει κανείς βιβλία πνευματικά, αλλά καλύτερα είναι το να τα εφαρμόζει, να ζει πνευματικά. * * Σωστός άνθρωπος δεν είναι αυτός που λέει σωστές κουβέντες, αλλ' εκείνος που ζει και σωστά, Ευαγγελικά. * * Π αλαιά οι άνθρωποι είχαν ακρίβεια στην ζωή τους, ειλικρίνεια, τιμιότητα κ.τ.λ. Τα δε υλικά πράγματα τότε ήταν φθηνά. Τώρα, δυστυχώς, στα χρόνια μας έφυγε από εμάς τους ανθρώπους η ακρίβεια, και ακρίβυναν τα υλικά πράγματα. * * Π αλαιότερα οι Χριστιανοί σε κάθε ενέργειά τους έκαναν πρώτα τον Σταυρό τους, στα δε σοβαρά θέματα έκαναν πολλή προσευχή. Στην εποχή μας, δυστυχώς, οι περισσότεροι από εμάς, όχι μόνο δεν προσευχόμαστε στα σοβαρά θέματα, αλλά ούτε και σκεφτόμαστε, και έτσι πληρώνουν και οι άλλοι τις απερισκεψίες μας. * * Η κάθε καλή ιδέα που έρχεται στον ανθρώπινο νου, είναι από άνω, από τον Θεό. Μόνο ότι κατεβάζει η μύτη μας με το συνάχι είναι δικό μας. * * Είτε καθρέπτης είναι κανείς είτε καπάκι από κονσερβοκούτι, εάν δεν πέσουν οι ηλιακές ακτίνες δεν λαμποκοπάει. * * Μ η στεναχωριέστε εάν έχετε ελαττώματα κληρονομικά, αλλ' ούτε να καμαρώνετε για τις κληρονομικές σας αρετές, διότι ο Θεός θα εξετάσει την εργασία που έκανε ο άνθρωπος στον παλαιό του άνθρωπο. * * Εάν ο ήπιος χαρακτήρας βοηθάει μια φορά για την πνευματική πρόοδο, ο θυμώδεις βοηθάει πιο πολύ, αρκεί την δύναμη αυτή του θυμού να την στρέψει εναντίον του κακού, των ψυχικών του παθών. * * Ό πως η ξυλόγλυπτη εικόνα έχει ατελείωτη δουλειά, όταν δουλευτεί με φακό, έτσι και η ψυχή του ανθρώπου έχει ατελείωτη δουλειά, όσο καθαρίζουν τα μάτια της ψυχής του ανθρώπου και γίνονται τηλεσκόπια. * * Ε άν καμιά φορά δεν βρεις άνθρωπο, για να καθρεφτίσεις τον εαυτό σου πνευματικά, απομακρύνσου λίγο από το κελί σου και δες τον εαυτό σου από εκεί, σαν δεύτερο πρόσωπο, και θα βρεις πολλά ελαττώματα. * * Ε άν δεν γνωρίσει ο άνθρωπος τον παλαιό του άνθρωπο, για να ταπεινωθεί φυσιολογικά, η ταπείνωση δεν μπορεί να του γίνει κατάσταση, για να παραμένει η θεία Χάρις. * * Μην επιδιώκεις να γίνεις Γέροντας, γιατί και ως σκέψη είναι αποτυχία. Ούτε να θέλεις να κάνεις τον Γέροντα, εάν δεν έκανες υποτακτικός. * * Ε άν έγινες μόνος σου καπετάνιος, χωρίς να κάνεις προηγουμένως μούτσος συμβουλέψου τουλάχιστον τους θαλασσοπόρους, για να μη βουλιάξεις μαζί με το πλήρωμά σου (τα θαλασσώσεις). * * Ό ποιος επιδιώκει αξιώματα μόνος του, θα παλεύει και μόνος του σε όλη του την ζωή. Όποιος προωθείται από ανθρώπους θα έχει και ανθρώπους συμπαραστάτες του. Και όποιος πληροφορείται από τον Θεό θα είναι ο Θεός συμπαραστάτης του. * * Ε άν τυχόν κάποιος από εμάς τους Γεροντάδες είναι λίγο αλλήθωρος πνευματικά, να μην ζητάμε τυφλή υπακοή από τα Καλογέρια, για να μην πέσουμε όλοι στον γκρεμό κατά το γραφικό: Τυφλός τυφλόν εάν οδηγεί, αμφότεροι εις βόθηνον πεσούνται. (Ματθ.ιε΄,14) * * Μην έρχεστε βιαστικά στο Μοναστήρι, πριν ξεμπλέξετε τα κοσμικά σας κουβάρια, εάν θέλετε να πλεχτείτε ομαλά στην Αδελφότητα. * * Π ριν αναχωρήσεις από τον κόσμο, κάνε μια καρδιακή προσευχή στον Χριστό και εμπιστέψου τους γονείς και τ' αδέρφια σου στον Θεό, και εις το εξής μην τους θυμάσαι, γιατί τότε είναι υποχρεωμένος ο Θεός να τους βοηθήσει. * * Ο αρχάριος που θυμάται τους γονείς και τ' αδέρφια του, εμποδίζει την θεία βοήθεια. Εάν θυμάται και τον κόσμο, πολύ γρήγορα ξέχασε τι τράβηξε, για να ξεγαντζωθεί από τον κόσμο. * * Εάν δεν μπορείς να ξεγαντζωθείς από τον κόσμο, αγωνίσου τουλάχιστον να ξεγαντζώσεις το κοσμικό φρόνημα από μέσα σου. * * Δύσκολα ξεριζώνεται από μέσα μας ο κόσμος, εάν δεν ξεριζωθούμε εμείς πρώτα από τον κόσμο, τις αφορμές. * * Δ ύσκολο είναι να αποκτήσει κανείς θεϊκή αγάπη, εάν δεν βγάλει την αγάπη του από την μικρή του οικογένεια, για να μπει στην μεγάλη μας οικογένεια, του Αδάμ- του Θεού. * * Ο αρχάριος δεν πρέπει να ρουφήξει κοσμικό φρόνημα στην αρχή της Καλογερικής, γιατί θα τσιτσιρίζει συνέχεια, σαν το κερί που παίρνει νερό στο φιτίλι στο πρώτο βούτηγμα. * * Ο νέος, που έχει ζωηράδα και εγωισμό, δεν πρέπει να ταπεινώνεται απότομα από τον Γέροντα, γιατί θα πετάει παραφυάδες, όπως το δένδρο το νέο, που έχει πολλούς χυμούς όταν κλαδεύεται πολύ. * * Ε νώ το πνευματικό σου δένδρο είναι μικρό και τα κλωνάρια του χαμηλά, δέξου το πνευματικό φράξιμο και το δέσιμο με χαρά, για να μη κουτσουρευτείς και αχρηστευθείς από τα κατσίκια. Κάνε υπομονή, να μεγαλώσεις πνευματικά, για να τρέφεις με τους καρπούς σου και να δροσίζεις με την σκιά σου. * * Τ ο δενδράκι δένεται απαλά με χόρτο και όχι με σύρμα, γιατί πληγώνεται ο φλοιός και κατσιάζει. Και ο περιορισμός του αρχαρίου είναι απαλός, με καλοσύνη, για να μην κατσιάσει πνευματικά. * * Τ ο πνευματικό παιδί δεν πρέπει να δίνει δικαιώματα πνευματικά σε κανένα άλλο εκτός από τον Γέροντά του, ούτε να λέει λογισμούς του σε κοσμικούς και να ταπεινώνεται, διότι θα βλαφτεί ψυχικά από ανθρώπους που δεν γνωρίζουν την μεγάλη αρετή της ταπεινοφροσύνης. * * Ο σαρκικός πόλεμος δεν είναι εμπόδιο στον νέο που θέλει να γίνει Μοναχός, αρκεί να μην σκέφτεται τον γάμο. Με λίγη άσκηση, αγρυπνία και προσευχή υποτάσσεται η σάρκα στο πνεύμα, όταν φυσικά υπάρχει ταπεινό φρόνημα. Αποταμιεύει δε παράλληλα ο νέος ουράνιο μισθό από τον αγώνα του. * * Μην ξεκινάτε για τον Μοναχισμό, εάν δεν έχετε ολόκληρη την καρδιά σας εσείς, γιατί θα αποτύχετε. * * Ο νέος που δίνει ολόκληρη την καρδιά του στον Χριστό και αφήνεται με εμπιστοσύνη σε έμπειρο πνευματικό Γέροντα εύκολα απεκδύεται τον παλαιό του άνθρωπο, όπως η νέα πατάτα που ξεφλουδίζεται με μεγάλη ευκολία. Ενώ ο ηλικιωμένος, εάν δεν είναι πολύ απλός και ταπεινός, μοιάζει με την παλιά πατάτα που δύσκολα ξεφλουδίζεται. Και βραστή να είναι ακόμη πρέπει να ξεφλουδιστεί ζεστή. * * Π ιο καθαρό είναι το σχήμα που έλαβε κανείς από μικρός, και ας σκονίστηκε και λίγο με την πολυκαιρία, παρά του ηλικιωμένου, που το έλαβε στα τελευταία του και το πήρε καθαρό και σιδερωμένο από τον Ράφτη στον τάφο. * * Τ ο μεγαλύτερο μνημόσυνο για τον κόσμο και για τους προγόνους μας είναι η πνευματική μας πρόοδο, διότι δικαιούνται τότε τη θεϊκή βοήθεια - εκτός από την προσευχή μας, που έχει παρρησία, και την χαρά που νιώθουν οι παππούδες μας για τα καμάρια τους - ενώ από την άσχημη ζωή μας τριπλά υποφέρουν. * * Ο μεγαλύτερος και καλύτερος πολύτεκνος είναι εκείνος ο άνθρωπος που αναγεννήθηκε πνευματικά και βοηθάει για την πνευματική αναγέννηση των παιδιών, για να εξασφαλίσουν τις ψυχές των στον Παράδεισο. * * Ό σοι γεννήθηκαν ανάπηροι ή έγιναν ανάπηροι από άλλους ή από δική τους απροσεξία, εάν δεν γογγύζουν, αλλά δοξάζουν ταπεινά τον Θεό και ζουν κοντά στο Χριστό, με τους ομολογητές θα τους κατατάξει ο Θεός. * * Ο καλός Θεός είναι όλο φιλότιμο και συγκινείται και από την τιποτένια μας προσφορά! Ενώ εμείς οι άνθρωποι τρώμε το γλυκό μέλι, στο Θεό προσφέρουμε το κερί, και ο Θεός χαίρεται την προσφορά μας! * * Ε νώ ο Θεός με τα σκουπίδια και την κοπριά τρέφει τα δένδρα, και μας κάνουν ωραίους αρωματισμένους καρπούς, και μας προσφέρει πλούσια την ευλογία Του, εμείς οι ταλαίπωροι άνθρωποι με την αχαριστία μας, ενώ τρεφόμαστε από τους ωραίους καρπούς και τους κάνουμε κοπριά, έχουμε δυστυχώς και την υπερηφάνεια μας! * * Όλοι οι άνθρωποι δέχονται τις πλούσιες ευλογίες του Θεού, αλλά λίγοι ευχαριστούν τον Θεό και είναι ευχαριστημένοι και χαρούμενοι κοντά στον Θεό. * * Πολλοί άνθρωποι τα έχουν όλα,αλλά έχουν και λύπη,γιατί τους λείπει ο Χριστός.

ΠΕΡΙ ΠΟΝΗΡΟΥ ΕΧΘΡΟΥ - Γέροντας Δημήτριος Γκαγκαστάθης

Διηγείται ο πατέρας Δημήτριος. Ο εχθρός μας ο διάβολος πάντοτε μας πολεμά. Πιο πολύ όταν δεν του κάνουμε τα χατίρια Τότε από την κακία του βρίσκει χίλιους τρόπους να μας πειράξει. Μια φορά γύριζα το βράδυ στο σπίτι, με χιόνι. Μου παρουσιάστηκε σαν χοίρος. Διαλύθηκε όμως σαν καπνός, μόλις έκανα το σημείο του Σταυρού. 8. Κάποτε πάλι όταν λειτουργούσα , ακούω έξω να θορυβούν. Βγαίνω και βλέπω ότι χτίζανε πολυκατοικία Άλλος είχε μυστρί, άλλος φτυάρι. Κ.λ.π. τους σταύρωσα και εξαφανίστηκαν τα πάντα. 9. Ενα απόγευμα περνούσα από την πλατεία του χωριού και πήγαινα στο σπίτι μου. Βλέπω στο καφενείο πολλούς άνδρες, άλλοι πίνανε κρασί, άλλοι χαρτοπαίζανε. Οι σατανάδες ήταν γύρω – γύρω πάνω στα κεφάλια τους, σε έναν μάλιστα ήταν σαν αρκούδα. 10. Μια μέρα γύριζα από το χωράφι και περνώντας έξω από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου βλέπω ένα σατανά ξαπλωμένο. Τον ρωτώ, τι κανείς εδώ; Και μου απαντά. .Εγώ κάθομαι εδώ για να μην αφήνω κανένα να κάνει τον σταυρό του. 11. Μια φορά ήταν καλοκαίρι, με καλέσανε στο χωριό Κούρσοβο να κηδεύσω κάποιον. Όταν γύρισα στο χωριό μου στο δρόμο οι σατανάδες με πετροβολούσαν. Θέλανε να με σκοτώσουν. Άρχισα να λέγω τους Χαιρετισμούς και διαλύθηκαν σαν καπνός. 12. Κάποτε διηγήθηκε το εξής περιστατικό. Κάποτε ένας ασκητής προσευχόταν στο Θεό να του φανερώσει με ποιους ανθρώπους κάνει καλύτερα την δουλειά του ο πονηρός, και ποιοι τιμωρούνται περισσότερο. Μόλις τέλειωσε ο ασκητής την προσευχή του παρουσιάσθηκε ο σατανάς. Τότε ο ασκητής τον ρωτά αυτό που ήθελε να του φανερώσει ο Θεός. «Εγώ κάνω καλύτερα την δουλειά μου με τις γυναίκες. Αυτές είναι πιο καλόπιστες στα θελήματα μου και αυτές τιμωρούνται περισσότερο». Ο ασκητής δεν πείστηκε και πολύ. Τότε του λέει. Θα σου το αποδείξω και σε δυο τρις μέρες θα πιστέψεις. 13. Σε ένα χωριό πιο πάνω από την Βάνια ζούσε ένα αντρόγυνο ευσεβές, πήγαινε στην εκκλησία τακτικά, κοινωνούσε νήστευε και προσευχόταν. Εκείνος το φθόνησε, και μηχανεύτηκε το εξής. Παίρνει μορφή γυναίκας και πηγαίνει σε μια άλλη γυναίκα και της λέει. Εγώ είμαι η Γεωργία από το τάδε χωριό. Ήλθα να σε δω. Μετα από συζήτηση της λέει. Θέλω να με βοηθήσεις σε κάτι, και θα σου δώσω ένα κασελάκι λίρες. Εκείνη προθυμοποιήθηκε, όποτε συνεχίζει, εάν κατορθώσεις να βάλεις το τάδε αντρόγυνο να μαλώσει τότε θα πάρεις τις λίρες. Εγώ φεύγω και θα περάσω σε δυο μέρες να δω τι έκανες. Εκείνη πήγε στο σπίτι αυτό το ευσεβές. Εκει είχανε ένα σοφατζή και έκανε το σπίτι. Αυτή πήγε και έβαλε τα χέρια της στον ασβέστη. Μετα χτύπησε την πόρτα και της άνοιξε η σύζυγος ονόματι Μαρία. Εκείνη την χαιρέτισε και την χάϊδευσε στο πρόσωπο, λέγοντα της τι όμορφη που είναι και πόσο πάχυνε. Κάθισε λίγο και έφυγε. Πήγε αμέσως και συνάντησε τον άνδρα της και του λέει. Πήγα σπίτι σου και βρήκα την γυναίκα σου με τον σοφατζή να παίζουν και να ασχημονούν. Εκείνος δεν την πίστεψε. Εκείνη όμως τη απάντησε. Πήγαινε και δε τα αποτυπώματα στο πρόσωπο της γυναίκα σου. Αυτός έτρεξε αμέσως στο σπίτι του. Μόλις είδε την γυναίκα με τα αποτυπώματα, άρχισε να την χτυπά. Εκείνη του έλεγε ότι είναι αθώα, ότι δεν συνέβηκε τίποτα. Αυτός όμως δε πίστεψε και εξακολούθησε να την κτυπά αγρίως έως ότου η Μαρία πέθανε. Τότε πήγε ο σατανάς στην γυναίκα αυτήν και της λέει. Ήλθα να σε ευχαριστήσω. Εκείνη ζήτησε τις λίρες. Της απαντά χαζή είσαι; Που να τις βρω εγώ τις λίρες; Εγώ χάλασα το δικό μου το κονάκι και το δικό σου θα φτιάξω; Εγώ είμαι ο σατανάς και εξαφανίστηκε. Ήλθε σ μένα και μου λέει. Πείστηκες τώρα; Πάει παιδί μου, σκοτώσανε τσάμπα και φερεσέ την Μαρία. 14. Μην φοβάστε παιδί μου τον σατανά. Δεν έχει τόση δύναμη. Είναι πολύ αδύνατος. Σκόνη είναι και δυσωδία. Αυτός δουλεύει για εμάς. Όταν έρχεται να σε πειράξει μα μην στεναχωριέσαι. Ο θεός τον στέλνει για να στεφανωθείς εσύ. Αυτός πλανά τους ανθρώπους, προπάντων τους εγωιστές και τους υπερήφανους, φοβάται την καθαρή εξομολόγηση, την ταπείνωση την αγάπη. Εκει μόνο δεν χωράει να μπει.