A Word on Anger - Fr. George Calciu

Man today lives under such overwhelming pressure that his nerves are strained to the limit, and even the slightest provocation arouses in him the sin of anger.  Causes for anger could be the child who does not listen to us, or the husband or wife who contradicts us, or the driver who cuts us off with his car, or only seems to us to cut us off, giving a motive for us to be roused to anger.  Even if, through self-restraint, our anger is not outwardly expressed or is not heard by the one who provoked it, it is still a sin, because it harms our soul and our heart  It is an action against one’s own self, under the temptation of the devil to be angry.

The savior warns us in severe terms concerning anger that gives birth to verbal conflicts and the use of abusive words.

I say unto you, that whosoever is angry with his brother shall be in danger of the judgment: and whosoever shall say to his brother, Raca, shall be in danger of the council: but whosoever shall say, Thou fool, shall be in danger of hell fire (Matt 5:22).

...No one thinks evil without corrupting the heart in which God should dwell…

[….]

I counsel my penitents that before they express their anger, be it in speech or gestures, be it only mentally, to utter three or five times, “Lord Jesus Christ, Son of God, have mercy on me, a sinner.”  And if they say the prayer quickly and inattentively under the oppression of anger, then they should concentrate with humility upon the word “sinner,” and their anger will abate.  Many of them have succeeded inn making their life, their family relationships, their relations with other people, and even their interior life change for the better.

All the conflicts in the world have their origin in unabated anger.  One is angry and wounds the other, who then responds with greater violence and strength. Once this chain is begun, it cannot be stopped except through the appeal of prayer––genuine prayer.

[...]

The Name of Jesus is sweet to utter.  It casts our the demons and brings the angels back into the heart, into the mind, and you will bear yourself in meekness before others.

Fr. George Calciu (1925-2006) a great Romanian Orthodox confessor and spiritual father.

Excerpts from article “A Word on Anger” in The Orthodox Word No.261

How Should We Spend Sundays?

Sunday is the day set aside to honor God and should be spent differently from all other days. It is a day we raise our minds and hearts to God with deep reverence towards Him and with profound gratitude and prayer. In the Old Testament it was the Sabbath that was such a day but in the New Testament it is Sunday, the Lord's Day.

Moses was told, "Remember the sabbath day, to keep it holy. Six days shalt thou labor, and do all thy work: But the seventh day is the sabbath fo the Lord thy God: in it thou shalt not do any work" (Exodus 20:8-10). In the Old Testament the penalty for not keeping it holy was the death of the soul.

What were the reasons for this commandment from God?
a. It was hallowed by God in memory of the creation of the world. In Genesis ti says, "On the sixth day God ended His work which He had made; and He rested on the seventh day from all His work He had made. And God blessed the seventh day, and sanctified it: because in it hHe had rested from all His work which God created and made" (Gen 2:2-3).

b. The other reason is the remembrance of the liberation of the people of Israel from Egyptian bondage as we are instructed in Deut 5:12-15. Similarly the people of the New Testament were delivered from the bondage of sin by the death of Jesus Christ and it is prescribed also for us to consecrate the day of the Old Testament Sabbath on the day of the Resurrection, Sunday.
Metropolitan Gregory of St. Petersburg puts it this way: "The Lord has granted us six days of every week to carry out our business necessary for our earthly life, but the seventh day–only ne day–He appointed for rest under pain of eternal death for violating it..."

Saint John Chrysostom says: "It was the Lord's good will to prescribe that we dedicate one day in the weekly cycle to spiritual matters."

In the book of Acts we see that original Christians gathered on Sunday for the breaking of bread and listened to His teachings (Acts 20:7).

There are several obligation that Sunday imposes on us.
1. We should set aside all the business we need to engage in during the six days of the week to supporrt ourselves.

2. We should turn away from all impious acts that distract our souls from the remembrance of the Lord God, reverence towards Him, gratitude and a prayerful disposition of soul towards Him. This includes all unedifying reading, conversations and games where our soul might lose remembrance of God and potentially be carried away by delights and sin.

3. We are to attend the Divine Liturgy. This service is the ultimate remembrance of God's various blessings. In our attendance we reverence God, give Him thanks, and seek through our prayers that His blessings will continue to be given to us. We join in communion with Him as we partake of His body and Blood.

4. We should reflect on all of God's creation and His All-Powerful nature, His Wisdom, Goodness and unconditional Love for us. We should experience the wonder and awe of His creation in the natural environment. We should reflect on His life and the path He laid out for us through His death and Resurrection.
Metropolitan Gregory says. "You who love God: follow the path unto which the Lord has directed you and fear nothing...only try to please the Lord God, and then, remembering the words of the Holy Apostle, "If God be for us, who can be against us?" (Rom 8:31)... Do not be afraid, just try and avoid all occasions of sin through which our enemy always more easily lures us into his nets and ruins us."

You should contemplate His passion and death, how he suffered for us and think of what is written in the Gospel of John, "Behold how God so loved the world, that He gave His only begotten son, that whosoever believes in Him shall not perish, but have everlasting life." (John 3:16).

5. We should read the Scripture on this day just like the first members of His Church (Acts 20:7). We are all called to live a holy life in His image. "God has chosen us in Him before the foundation of the world, that we should be holy and without blame before Him." (Eph 1:4)

6. Metropolitan Gregory reminds us: "We must examine ourselves every day in relation to our salvation, so much more should it be our obligation on Sundays... Sunday before all other days should be a day on which we make the most attentive and detailed examination of our spiritual state in relation to salvation, and make a new, firm intention to root out from ourselves everything "opposed to God and our salvation."

Reference: How to Live a Spiritual Life, pp 112-137


http://orthodoxwayoflife.blogspot.ca/2012/11/how-should-we-spend-sundays.html

30 πράγματα που ΔΕΝ πρέπει να κάνετε στον εαυτό σας

1. Σταματήστε να ξοδεύετε χρόνο με τους λάθος ανθρώπους. – Η ζωή είναι πολύ μικρή για να περνάτε το χρόνο σας με ανθρώπους που σας ξεζουμίζουν.

Αν κάποιος σας θέλει στη ζωή του, τότε θα δημιουργήσει χώρο για εσάς. Δεν θα πρέπει αγωνίζεστε για αυτόν τον χώρο. Ποτέ, μην επιβάλετε την παρουσία σας σε κάποιον που δεν βλέπει την αξία σας. Και να θυμάστε, δεν είναι οι άνθρωποι που στέκονται στο πλευρό σας όταν είστε στο καλύτερό σας, αλλά αυτοί που στέκονται δίπλα σας όταν είστε στη χειρότερη φάση της ζωής σας αυτοί που είναι αληθινοί φίλοι.


2. Σταματήστε να τρέχετε μακριά από τα προβλήματά σας. – Αντιμετωπίστε τα.


Όχι, δεν θα είναι εύκολο. Δεν υπάρχει άτομο στον κόσμο, ικανό για άψογο χειρισμό κάθε γροθιάς του ρίχνεται από την ζωή. Κανείς δεν είναι σε θέση να λύσει άμεσα τα προβλήματα που του εμφανίζονται. Δεν λειτουργούν έτσι τα πράγματα. Στην πραγματικότητα, ταραζόμαστε, λυπούμαστε, αγχωνόμαστε, πονάμε, σκοντάφτουμε και πέφτουμε. Αυτός όμως είναι ο τρόπος που εμπειρικά μαθαίνουμε από την ζωή – να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα, να μάθουμε, να προσαρμοστούμε, και να τα λύνουμε με την πάροδο του χρόνου. Αυτή η διαδικασία είναι που μας διαμορφώνει ως άτομα.


3. Σταματήστε να λέτε ψέματα στον εαυτό σας. – Μπορείτε, εφόσον το επιλέξετε, να λέτε ψέματα σε οποιονδήποτε άλλο γύρω σας, αλλά δεν μπορείτε να λέτε ψέματα στον εαυτό σας.


Η ζωή μπορεί να βελτιωθεί μόνο όταν είμαστε ανοιχτοί στις πιθανότητες και έτοιμοι να διακινδυνέψουμε να ανατρέψουμε αυτά που θεωρούμε δεδομένα, και το πρώτο και πιο δύσκολο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να διακινδυνεύσουμε να είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας.


4. Σταματήστε να βάζετε τις δικές σας ανάγκες σε δεύτερη μοίρα. – Το πιο επώδυνο πράγμα είναι να χάσετε τον εαυτό σας στη διαδικασία του να δίνεστε σε κάποιους – που δεν το αξίζουν κιόλας – πάρα πολύ, ξεχνώντας ότι κι εσείς είσαστε ένα πολύτιμο και σπουδαίο άτομο. Ναι, να βοηθάτε τους άλλους!, Αλλά να βοηθάτε και τον εαυτό σας. Εάν υπήρξε ποτέ μια στιγμή να ακολουθήσετε το πάθος σας και να κάνετε κάτι που είναι σημαντικό για σας, εκείνη η στιγμή είναι τώρα.


5. Σταματήστε να προσπαθείτε να γίνετε κάτι που δεν είστε. – Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη ζωή είναι να είστε ο εαυτός σας σε έναν κόσμο που προσπαθεί να σας κάνει όπως είναι όλοι οι άλλοι. Κάποια θα είναι πάντα πιο όμορφη, κάποιος θα είναι πάντα πιο έξυπνος, κάποιοι θα είναι πάντα νεότεροι, αλλά ποτέ δεν θα είναι εσείς! Μην προσπαθείτε να αλλάξετε απλά και μόνο για να είστε αρεστοί σε κάποιους. Να είστε ο εαυτός σας και θα βρεθούν οι κατάλληλοι ανθρώποι που θα σας αγαπήσουν και θα σας δεχθούν για αυτό που είστε πραγματικά.


6. Σταματήστε να προσπαθείτε να κρατηθείτε από το παρελθόν. – Δεν μπορείτε να ξεκινήσετε το επόμενο κεφάλαιο της ζωής σας, αν ξαναδιαβάζετε διαρκώς το προηγούμενο.


7. Σταματήστε να φοβάστε να κάνετε λάθος. – Όταν κάνετε κάτι, ακόμη κι αν αυτό είναι λάθος, είναι τουλάχιστον δέκα φορές πιο παραγωγικό από το να μην κάνετε τίποτα. Κάθε επιτυχία κουβαλάει ένα τεράστιο ίχνος από αποτυχίες πίσω της, κάθε αποτυχία οδηγεί προς την επιτυχία. Από τα λάθη μαθαίνουμε πως υπάρχουν κι άλλοι τρόποι, ανοίγει το μυαλό μας και τελικά οδηγούμαστε στις καλύτερες δυνατές λύσεις. Για να μάθεις να σηκώνεσαι πρέπει πρώτα να πέσεις.


8. Σταματήστε να υποβιβάζετε τον εαυτό σας για τα παλαιά λάθη. – Μπορεί να αγαπήσατε το λάθος άτομο και να κλαίτε για τα λάθος πράγματα, αλλά όσο άσχημα κι αν εξελιχθούν τα πράγματα, ένα πράγμα είναι σίγουρο, τα λάθη μας θα μας βοηθήσουν να βρούμε το πρόσωπο και τα πράγματα που είναι σωστά για εμάς. Όλοι μας κάνουμε λάθη, δίνουμε αγώνες, ακόμη και μετανιώνουμε για πράγματα που κάναμε στο παρελθόν μας. Αλλά είστε εδώ τώρα με τη δύναμη να διαμορφώσετε την ημέρα σας και το μέλλον σας. Κάθε πράγμα που έχει συμβεί στη ζωή σας έχει συμβεί ώστε να προετοιμασθείτε για την επόμενη σημαντική στιγμή που ίσως ακόμη δεν έχει έρθει.


9. Σταματήστε να προσπαθείτε να αγοράσετε την ευτυχία. – Πολλά από τα πράγματα που επιθυμούμε κοστίζουν πολλά λεφτά και ακόμη κι όταν τα αποκτήσουμε η χαρά που μας προκαλούν είναι προσωρινή. Η αλήθεια είναι, ότι τα πράγματα που πραγματικά μας ικανοποιούν είναι εντελώς δωρεάν – η αγάπη, το γέλιο, ένα ηλιόλουστο χειμωνιάτικο πρωινό, μια βόλτα στο πάρκο και η προσωπική εργασία για τα πράγματα που μας εμπνέουν. Όλα αυτά μας κάνουν πραγματικά ευτυχισμένους και τα αποτελέσματά τους δεν είναι εφήμερα.


10. Σταματήστε να αναζητάτε αποκλειστικά σε άλλους την ευτυχία. – Εάν δεν είστε ευχαριστημένοι με το ποιοι είστε στο εσωτερικό, δεν θα είσαστε ευτυχισμένοι ποτέ σε μια μακροχρόνια σχέση με κάποιον άλλο. Θα πρέπει να δημιουργήσετε κάποια στοιχειώδη σταθερότητα στη ζωή σας προτού να μπορέσετε να τη μοιραστείτε με κάποιον άλλο.


11. Σταματήστε να είστε σε αδράνεια. – Μην αναλύετε διαρκώς και πάρα πολύ τα πράγματα γιατί θα δημιουργήσετε ένα πρόβλημα που δεν ήταν καν εκεί εξ αρχής. Αξιολογήστε τις καταστάσεις και αναλάβετε αποφασιστική δράση. Δεν μπορείτε να αλλάξετε αυτό που αρνείστε να αντιμετωπίσετε. Η επίτευξη προόδου περιλαμβάνει πάντα κάποιο ρίσκο!


12. Σταματήστε να σκέφτεστε ότι δεν είστε έτοιμοι. – Κανείς δεν νιώθει ποτέ 100% έτοιμος, όταν παρουσιάζεται στην ζωή του κάποια ευκαιρία. Όλες οι μεγάλες ευκαιρίες στη ζωή μας, μας αναγκάζουν να ξεπεράσουμε τις ζώνες άνεσής μας, κι αυτό σημαίνει ότι δεν νιώθουμε εντελώς άνετα από την πρώτη στιγμή.


13. Σταματήστε να είσαστε σε σχέσεις για τους λάθος λόγους. – Οι Σχέσεις πρέπει να επιλέγονται με σύνεση. Είναι καλύτερα να είσαι μόνος σου, από το να είσαι σε κακή σχέση. Αν κάτι είναι να γίνει, θα συμβεί – το σωστό χρόνο, με το σωστό πρόσωπο, και για τον καλύτερο λόγο. Ερωτευτείτε όταν είστε έτοιμοι, κι όχι όταν αισθάνεστε μόνοι.


14. Σταματήστε να απορρίπτεται νέες σχέσεις μόνο και μόνο επειδή η παλιά δεν λειτούργησε. – Στη ζωή θα συνειδητοποιήσετε ότι υπάρχει ένας σκοπός για τον καθένα που θα συναντήσετε. Μερικοί θα σας κριτικάρουν, κάποιοι θα σας χρησιμοποιήσουν και κάποιοι θα σας διδάξουν. Αλλά το πιο σημαντικό, κάποιοι θα φέρουν στο φως τον καλύτερο εαυτό σας.


15. Σταματήστε να προσπαθείτε να ανταγωνιζόσαστε όλους τους άλλους. – Μην ανησυχείτε για το τι κάνουν οι άλλοι καλύτερα από εσάς. Επικεντρωθείτε στο να ξεπεράσετε τα δικά σας ρεκόρ. Η επιτυχία είναι μια διαρκής “μάχη”ανάμεσα σε εσάς και τον εαυτό σας μόνο. Συνεργασία είναι η λέξη κλειδί.


16. Σταματήστε να ζηλεύετε τους άλλους. – Η ζήλια είναι η τέχνη της μέτρησης των ικανοτήτων κάποιου άλλου και όχι των δικών σας. Αναρωτηθείτε λοιπόν: «Τι είναι κάτι που έχω κι ο καθένας θέλει;» θα ανακαλύψετε πολλά για τον εαυτό σας.


17. Σταματήστε να διαμαρτύρεστε και να στεναχωριέστε για τον εαυτό σας. – Οι δυσκολίες στη ζωή έρχονται για έναν και μόνο λόγο – για να μετατοπιστεί η πορεία σας σε μια κατεύθυνση που θα σημαίνει κάτι για εσάς. Δεν μπορείτε να το δείτε ή να καταλάβετε τα πάντα τη στιγμή που συμβαίνουν, και αυτό μπορεί να είναι σκληρό. Αλλά συλλογισθείτε αυτές τις δυσκολίες που συνέβησαν σε σας στο παρελθόν. Συχνά θα δείτε ότι τελικά σας οδηγήσαν σε ένα καλύτερο μέρος, πρόσωπο ή κατάσταση του νου. Έτσι χαμόγελο! Ας γνωρίσουν όλοι ότι σήμερα είστε πολύ πιο δυνατοί από ότι ήσασταν χθες, και θα είστε.


18. Σταματήστε να κρατάτε κακίες – Μην ζείτε τη ζωή σας με το μίσος στην καρδιά σας. Θα καταλήξετε πληγώσετε τον εαυτό σας περισσότερο από εκείνους που «μισείτε». Η συγχώρεση δεν είναι να λες, «Ό,τι κι αν μου έκανες σε συγχωρώ» Είναι να λες, «Ό,τι κι αν μου έκανες, δεν πρόκειται να αφήσω να καταστρέψει την ευτυχία μου για πάντα.» Συγχώρεση είναι η απάντηση … να μπορείς να αφήνεις πίσω, να βρίσκεις ειρήνη, να απελευθερώνεις τον εαυτό σου! Και να θυμάστε, η συγχώρεση δεν είναι μόνο για τους άλλους ανθρώπους, είναι και για σας. Αν πρέπει, συγχωρούμε τον εαυτό μας, ώστε να προχωρήσουμε και να προσπαθήσουμε να κάνουμε κάτι καλύτερο την επόμενη φορά.


19. Σταματήστε να αφήνετε τους άλλους να σας φέρνουν κάτω στο επίπεδό τους. – Να αρνείστε να υποβαθμίσετε τις αξίες και τις προδιαγραφές σας ώστε να τα ‘χετε καλά με αυτούς που αρνούνται να ανεβάσουν τις δικές τους.


20. Σταματήστε να σπαταλάτε χρόνο εξηγώντας τον εαυτό σας στους άλλους. – Οι πραγματικοί φίλοι σας δεν το χρειάζονται και οι εχθροί σας δεν θα σας πιστέψουν έτσι κι αλλιώς.


21. Σταματήστε να κάνετε τα ίδια πράγματα ξανά και ξανά, χωρίς διάλειμμα. – Ο χρόνος για να πάρετε μια βαθιά αναπνοή είναι όταν δεν έχετε χρόνο για να το κάνετε. Αν συνεχίζετε να κάνετε αυτό που κάνετε, θα συνεχίσετε να παίρνετε αυτό που παίρνετε. Μερικές φορές χρειάζεται απόσταση για να δούμε τα πράγματα καθαρά.


22. Σταματήστε στη θέα της ομορφιάς των μικρών στιγμών. – Απολαύστε τα μικρά πράγματα, γιατί μια μέρα θα μπορέσετε να κοιτάξετε πίσω και να ανακαλύψετε ότι ήταν μεγάλα πράγματα. Το καλύτερο μέρος της ζωής σας θα είναι το μικρό, ανώνυμες μικρές στιγμές που περνάτε χαμογελώντας με κάποιον που έχει σημασία για εσάς.


23. Σταματήστε να προσπαθείτε να κάνετε τα πράγματα τέλεια. – Στον πραγματικό κόσμο δεν επιβραβεύονται οι τελειομανείς, αλλά αυτοί που κάνουν πράγματα. Τίποτα στον πραγματικό κόσμο δεν είναι τέλειο.


24. Σταματήστε να ακολουθείτε το εύκολο μονοπάτι. – Η ζωή δεν είναι εύκολη, ειδικά όταν θέλετε να επιτύχετε κάτι που αξίζει τον κόπο. Μην πάρετε τον εύκολο δρόμο. Κάντε κάτι εξαιρετικό, έστω κι αν αυτό γίνει για μια φορά.


25. Σταματήστε να ενεργείτε σαν όλα είναι καλά και όταν δεν είναι. – Είναι εντάξει να καταρρέουμε για λίγο. Δεν χρειάζεται πάντα να προσποιούμαστε ότι είμαστε δυνατοί, και δεν χρειάζεται συνεχώς να αποδεικνύουμε ότι όλα πάνε καλά. Δεν πρέπει να ασχολούμαστε με το τι οι άλλοι άνθρωποι σκέφτονται όταν κλαίμε – μερικές φορές το κλάμα είναι υγεία. Όσο πιο γρήγορα το κάνετε, τόσο πιο γρήγορα θα είστε σε θέση να χαμογελάσετε και πάλι.


26. Σταματήστε να κατηγορείτε τους άλλους για τα προβλήματά σας. – Ο βαθμός στον οποίο μπορείτε να επιτύχετε τα όνειρά σας εξαρτάται από το βαθμό στον οποίο έχετε αναλάβει την ευθύνη για τη ζωή σας. Όταν κατηγορείτε τους άλλους για το τι περνάτε, αρνείστε την ευθύνη – και τους παρέχετε τη δύναμη να σας εξουσιάζουν.


27. Σταματήστε να προσπαθείτε να είστε τα πάντα σε όλους. – Κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, και η προσπάθεια μόνο θα σας «κάψει». Αλλά το να κάνετε ένα άτομο να χαμογελάει, μπορεί πραγματικά να αλλάξει τον κόσμο! Ίσως όχι ολόκληρο τον κόσμο κι όχι αμέσως, αλλά το δικό τους σίγουρα κι αυτό θα κάνει κι εσάς ευτυχισμένους.


28. Σταματήστε να ανησυχείτε τόσο πολύ. – Η πολύ ανησυχία δεν βοήθησε ποτέ πραγματικά κανέναν να μην ανησυχεί! Ένας τρόπος για να ελέγξετε αν αξίζει να ανησυχείτε για κάτι είναι να αναρωτηθείτε αυτήν την ερώτηση: «Θα με απασχολεί αυτό το θέμα σε ένα χρόνο; σε τρία; σε πέντε χρόνια; «Αν όχι, τότε δεν αξίζει να ανησυχείτε για αυτό.


29. Σταματήστε να εστιάζετε σε ό, τι δεν θέλετε να συμβεί. – Εστιάστε σε αυτό που θέλετε να συμβεί. Η Θετική σκέψη βρίσκεται στην αρχή της κάθε επιτυχίας. Αν ξυπνάτε κάθε πρωί με τη σκέψη ότι κάτι υπέροχο θα συμβεί στη ζωή σας σήμερα, και δώσετε ιδιαίτερη προσοχή, συχνά θα διαπιστώσετε ότι έχετε δίκιο.


30. Σταματήστε να είστε αχάριστοι. – Δεν έχει σημασία πόσο καλά ή κακά νομίζετε ότι είσαστε, πρέπει να ξυπνάτε κάθε μέρα ευγνώμονες για τη ζωή σας. Κάποιος κάπου αλλού απεγνωσμένα παλεύει για τη δική του. Αντί να σκεφτόσαστε τι χάνετε, προσπαθήστε να σκεφτόσαστε αυτό που έχετε, και που κάποιοι άλλοι δεν έχουν και θα ήθελαν να μπορούσαν να έχουν.

Γιατί είναι η ζωή μας άδεια ( Αγιος Πορφύριος )

 

Το καντήλι της ζωής όλων μας είναι γεμάτο. Όμως είμαστε δεμένοι με μια κλωστή, εμείς κι αυτό. Και όταν κάνουμε κάποια κίνηση αντίθετη, τραβάμε την κλωστή, και το καντήλι πέφτει, το λάδι χύνεται και τότε εκείνο σβήνει. Έτσι τελειώνουμε πριν την ώρα μας τη ζωή μας. Καταλαβαίνετε γιατί πεθαίνουμε νέοι; Εμείς προκαλούμε το θάνατό μας. Γι’ αυτό καλό θα είναι να προσέχουμε, να ζούμε κοντά στο Θεό. Ο Θεός, παιδιά μου, είναι το φως, είναι η ζωή, είναι η αγάπη, η χαρά, είναι το παν. Χωρίς το Θεό η ζωή μας είναι άδεια. Κοιτάξτε τι μοναξιά, τι πίκρα, τι πόνο έχετε εσείς που ζείτε μακριά Του. Ελάτε-ελάτε γρήγορα κοντά Του. Τρέξτε που σας λέω, μην αργείτε!


Αγιος Πορφύριος

Αγία Σοφία: Εκκλησία, τζαμί, ή μουσείο;

Και ποιός Έλληνας δεν ξέρει τον ναό της Αγίας Σοφίας; Ο ναός χτισμένος από το 360, υπήρξε σύμβολο της οικουμενικότητας του Ελληνισμού για σχεδόν μιάμιση χιλιετία, ενσαρκώνοντας πολλές φορές σε δύσκολες περιόδους την ελπίδα αλλά και τους στόχους του Γένους μας.

Η ιστορία του δεν ξεκινά από τον 537 και την φράση του Ιουστινιανού, «Δόξα τω Θεώ τω καταξιώσαντί με τοιούτον έργον επιτελέσαι. Νενίκηκά σε, Σολομών!», αλλά από το 360, όπου μετά τα εγκαίνια της νέας πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Νέας Ρώμης (στα επόμενα χρόνια λόγω του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ονομάστηκε Κωνσταντινούπολις), χτίστηκε και η πρώτη Αγία Σοφία επί της αυτοκρατορίας του Κωνσταντίου Β'.
Ο ναός αυτός αποτέλεσε εξ'αρχής τον κύριο καθεδρικό ναό της πρωτεύουσας, αλλά και έδρα του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.
Καταστράφηκε από πυρκαϊά το 404 και χτίστηκε εξαρχής τα επόμενα χρόνια.
Ο νέος ναός εγκαινιάστηκε το 415 επί βασιλείας του Θεοδοσίου Β'.
Ο ναός εκείνος για την αρχιτεκτονική του οποίου δεν γνωρίζουμε και πολλά πράγματα, υπέστη πολλές καταστροφές κατά την «Στάση του Νίκα».
Έτσι ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός που μετά την καταστολή της Στάσης ήταν απόλυτος κυρίαρχος στο πολιτικό προσκήνιο, αποφάσισε την ανέγερση του ναού εκ θεμελίων.
Αρχιτέκτονες του ναού ήταν οι γεωμέτρες Ανθέμιος από τις Τράλλεις και ο Ισίδωρος από τη Μίλητο.
Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε σε μικρό χρονικό διάστημα και τα εγκαίνιά του τελέστηκαν στις 27 Δεκεμβρίου του 537.
Η εκκλησία παρέμεινε στην αρχική της μορφή για περίπου 20 χρόνια, όταν και οι σεισμοί του 557 και του 558, έκαναν τον τρούλο να πέσει.
Τότε ο αυτοκράτορας διέταξε την άμεση ανοικοδόμηση του ναού, και την ανέθεσε στον Ισίδωρο τον Νεώτερο, ανηψιό του Ισιδώρου του Μηλίσιου. Χρησιμοποιώντας ελαφρύτερα υλικά από τα αρχικά και ανυψώνοντας τον τρούλο κατά έξι μέτρα σχεδόν, έδωσε πλέον στην Αγία Σοφία το μέγεθος που έχει μέχρι και σήμερα.
Με ζημιές και μικρές καταστροφές να συμβαίνουν από σεισμούς και φωτιές στον διάβα των αιώνων η σημαντικότερη επόμενη ημερομηνία φτάνει να είναι το 1204, οπότε και η Κωνσταντινούπολη καταλαμβάνεται από τους Σταυροφόρους οι οποίοι την λεηλατούν δίχως έλεος και μετατρέπουν την Αγία Σοφία σε καθολικό ναό.
Μετά την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Βυζαντινούς το 1261, η Αγία Σοφία έχοντας υποστεί εν μέρει καταστροφές από τους Βυζαντινούς τους ίδιους, συνέχισε να λειτουργεί ως Ορθόδοξος ναός.
Αυτό όμως μέχρι της «Αποφράδα ημέρα», οπότε και έγινε για τελευταία φορά λειτουργία στον ναό, δηλαδή στις 29 Μαΐου 1453.
Από εκείνη την ημέρα και ύστερα ο ναός λειτούργησε ως τζαμί, ενώ υπέστη πολλές καταστροφές προκειμένου να ταιριάζει στα ισλαμικά πρότυπα.
Στις καταστροφές αυτές περιλαμβάνονται οι ζημιές που έγιναν κατά την είσοδο των οθωμανικών στρατευμάτων στην εκκλησία, αλλά και στις «τροποποιήσεις» που έγιναν για να καλυφθούν όλες οι αγιογραφίες του ναού και να απεικονιστούν ισλαμικά σύμβολα.
Με τον σταυρό να έχει αφαιρεθεί από την κορυφή του τρούλου ο οποίος αντικαταστάθηκε από μία ημισέληνο, και τους τέσσερις μιναρέδες που χτίστηκαν στην συνέχεια, η Αγία Σοφία αποτέλεσε το πρώτο αυτοκρατορικό τζαμί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και χαρακτηριστικό σημείο της Κωνσταντινούπολης μέχρι και σήμερα.
Ωστόσο σαν σήμερα, το 1935 στο πλαίσιο εκκοσμίκευσης της νέας Τουρκίας η Αγία Σοφία παύει να είναι τζαμί, αλλά μετά το ψήφισμα που πέρασε στην τουρκική Βουλή, θα αποτελούσε πλέον μουσείο. Από τότε μέχρι και σήμερα έχει ξεκινήσει μία σταδιακή αποκατάσταση του ναού, παρ'όλες τις πολλές καταγγελίες για χρήση του, ακόμη και ως στάβλου.
Αρκετές αγιογραφίες έχουν αποκατασταθεί, ενώ λόγω της λεπτότητας που χρειάζεται προκειμένου οι αγιογραφίες να αποκαλυφθούν χωρίς να καταστραφούν, αργούν οι «αποκαλύψεις» των υπολοίπων.
Εδώ τίθεται ένα θέμα που απασχολεί πολύ και την Ελλάδα, και αυτό είναι η χρήση των χώρων λατρείας για τον σκοπό τον οποίον χτίστηκαν.
Άραγε η Αγία Σοφία είναι εκκλησία, τζαμί, ή μουσείο; Και ποιούς κινδύνους φοβάται η γειτονική χώρα σε περίπτωση που επαναλειτουργήσει ως εκκλησία; Τα πολλά δισεκατομμύρια τα οποία θα αποκομίσει από τον τουρισμό;...