ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ

Μεσημέρι, δύο η ώρα, βρίσκομαι στην Πλατεία Αγίων Αναργύρων Αθηνών. Είμαι σταματημένη στο φανάρι προς Αθήνα. Με πλησιάζει ένας κύριος. -Μενίδι, σας παρακαλώ, πάμε; -Όχι! του απάντησα, δεν προλαβαίνω. Όντως δεν προλάβαινα, γιατί τρεις η ώρα έπρεπε να παραδώσω το ταξί στον Πειραιά.



Ο κύριος στεκόταν μπροστά μου περιμένοντας να περάσει άλλο ταξί. Κάτι μέσα μου μου έλεγε να τον εξυπηρετήσω. Του έκανα νόημα να έρθει. Μόλις μπήκε στο ταξί αναφώνησε: «-Δεν είναι δυνατόν!» Και παίρνει τη φωτογραφία του Γέροντα Πορφυρίου στα χέρια του και τη φιλάει. Την στιγμή εκείνη έχει ανάψει το φανάρι και έστριβα το τιμόνι προς Μενίδι. Ήθελα να του πάρω από τα χέρια τη φωτογραφία, μα όταν τον είδα με τι λαχτάρα τον κοιτούσε, ντράπηκα για τη σκέψη μου.


-Τον γνωρίσατε, με ρώτησε.


-Όχι, από τα βιβλία του τον γνώρισα και τον αγαπώ πάρα πολύ.


-Θέλεις, κοπέλα μου, να σου πω πώς τον γνώρισα εγώ;


-Και βέβαια θέλω, του είπα με χαρά.


-Άκου η γυναίκα μου ήταν άρρωστη βαριά, είχε καρκίνο- οι γιατροί μάς έδωσαν τρεις μήνες το πολύ ζωή. Εκείνη τη χρονιά ο γιος μου ο μεγάλος τελείωνε το Λύκειο. Και μας ανακοίνωσε πως έχει κανονίσει με άλλα δέκα παιδιά, συμμαθητές του, να πάνε στο Άγιο Όρος για μια εβδομάδα. Είπαμε εντάξει. Τα παιδιά έφυγαν.


Στο μεταξύ η γυναίκα μου χειροτέρεψε. Ο γιατρός που την παρακολουθούσε μας είπε πως το τέλος ήταν κοντά. Τον ρωτήσαμε με αγωνία: «-Γιατρέ, τι μπορούμε να κάνουμε, να της δώσουμε λίγη ζωή ακόμη;» «-Θα κάνουμε ένα χειρουργείο ακόμη και ο Θεός βοηθός!» μας απάντησε. Εγώ συμφώνησα, η γυναίκα μου όμως αντέδρασε, γιατί ήθελε να περιμένουμε να γυρίσει το παιδί.


Ο γιος μου γύρισε τόσο ευτυχισμένος, τόσο χαρούμενος, που έτσι δεν τον είχαμε δει ποτέ. Μας διηγιόταν πόσο όμορφα ήταν εκεί, πόσο εγκάρδια τους υποδέχθηκαν οι μοναχοί, πόση γαλήνη ένιωσαν μεσ' στην ψυχή τους. Τόσο πολύ ένιωσε την παρουσία του Θεού, που είχε ξεχάσει πως η μητέρα του ήταν άρρωστη. Τη θυμήθηκε, όταν παρουσιάστηκε μπροστά τους ο Γέρων Πορφύριος. Μας είπε για τον Γέροντα Πορφύριο θαυμαστά πράγματα, που μας φαίνονταν απίστευτα.


-Συγγνώμη, αυτά που λέτε πότε γίνανε; τον διέκοψα.


-Πριν δυο χρόνια.


-Α, πρόσφατα! Λοιπόν, για πέστε μου.


-Όλα τα παιδιά καθόντουσαν κάτω από ένα δένδρο, μιλούσανε και γελούσανε, όταν ξαφνικά είδανε έναν καλόγερο να τα πλησιάζει. Σηκώθηκαν, του φίλησαν το χέρι και ο Γέροντας άρχισε να τους μιλάει προσφωνώντας κάθε παιδί με το όνομά του. Όπως καταλαβαίνεις, τα παιδιά απόρησαν, πού ήξερε τα ονόματά τους και τα οικογενειακά τους. Στο γιος μου είπε: «-Πες της μαμάς σου να μην κάνει χειρουργείο, είναι καλά!» «-Την ξέρετε;» «-Την ξέρω, όλους σας ξέρω!» «-Ποιος είστε;» τον ρώτησε. «-Είμαι ο Γέροντας Πορφύριος», είπε και έφυγε.


Στο γυρισμό από το Άγιο Όρος, σταμάτησαν στην Ουρανούπολη, σε ένα φαρμακείο να πάρουν ασπιρίνες, γιατί τους πείραξε η θάλασσα και ζαλίστηκαν. Μπαίνοντας στο φαρμακείο είδαν την εικόνα του Γέροντα Πορφυρίου και είπαν: «-Να ο Γέροντας Πορφύριος που είδαμε στο Άγιο Όρος!» Μόλις το άκουσε η φαρμακοποιός, σάστισε. «-Συγγνώμη, παιδιά, είδατε αυτόν τον Γέροντα στο Άγιο Όρος;» «-Ναι, τώρα από εκεί ερχόμαστε.» «-Είστε σίγουροι;» «-Βέβαια είμαστε σίγουροι, αφού μιλήσαμε μαζί του.


Και μάλιστα απορήσαμε πού ήξερε τα ονόματά μας και τα οικογενειακά μας. Όταν τον ρωτήσαμε ποιος είναι, μας είπε πως ήταν ο Γέροντας Πορφύριος». «-Παιδιά, είμαι σίγουρη ότι τον είδατε, όμως... Μην τρομάξετε μ' αυτό που θα σας πω... Ο Γέροντας πέθανε πριν πέντε χρόνια!» Τα παιδιά έπαθαν σοκ! «-Αδύνατον!» της είπαν, «αφού μιλήσαμε!»


Και εγώ και η γυναίκα μου πιστέψαμε πως κάποιον άλλον είδαν, που τον έλεγαν κι αυτόν Πορφύριο και του έμοιαζε. Άλλωστε όλοι οι καλόγεροι μοιάζουν μεταξύ τους. «-Δεν με πιστεύετε, ε; Τέλος πάντων, εμένα μου είπε να μη πας για χειρουργείο, είσαι καλά», είπε το παιδί στη μητέρα του.


Σε δύο μέρες μπήκαμε στο νοσοκομείο. Την επομένη το πρωί θα γινόταν το χειρουργείο. Η ώρα του χειρουργείου έφτασε και, ενώ εγώ περίμενα απ' έξω με αγωνία, ξαφνικά, βλέπω τη γυναίκα μου να βγαίνει. Έτρεξα κοντά της: «-Τι έγινε;» «-Δεν κάνω χειρουργείο, είμαι καλά!» Από πίσω της βγήκε και ο γιατρός. «-Τι έγινε, γιατρέ;» «-Δεν ξέρω, δεν θέλει να χειρουργηθεί!» «-Σας είπα, είμαι καλά!» «-Κορίτσι μου, τρελάθηκες;» Την πήρα αγκαλιά και προσπαθούσα να την πείσω, πως πρέπει να γίνει η εγχείρηση. «-Σου είπα νιώθω καλά, κάντε μου εξετάσεις και θα δείτε ότι είμαι καλά, το νιώθω!» «-Ωραία!» είπε ο γιατρός, «ας μην την πιέσουμε, αφού νοιώθει καλά.» «- Δεν με πιστεύετε; Ωραία! Κάντε μου εξετάσεις για να πειστείτε.»


Πράγματι έγιναν οι εξετάσεις. Την επομένη μέρα μας ήρθαν και οι απαντήσεις.


Εδώ ο κύριος πήρε μια βαθιά ανάσα.


-Τι έδειξαν οι απαντήσεις;


-Πως ποτέ δεν την άγγιξε η αρρώστια! Οι γιατροί να βλέπουν τις παλιές εξετάσεις και τις καινούργιες και να έχουν τρελαθεί! Δεν μπορεί, θα πρέπει να μπερδεύτηκαν με άλλες, θα ξανακάνουμε αύριο, έλεγαν απορημένοι.


Ωστόσο ήρθε ο γιος μου, που βλέποντας τους γιατρούς μπερδεμένους με τις εξετάσεις, μου λέει.


-Γιατί δεν πιστεύεις αυτά που μου είπε ο Γέροντας Πορφύριος στο Άγιο Όρος;


Τότε πετιέται ένας γιατρός:


-Τι είπες; Ο Γέροντας Πορφύριος τι σου είπε;


-Πως η μαμάς μου είναι καλά και να μην κάνει χειρουργείο!


Ο γιατρός έβγαλε από την τσέπη του τη φωτογραφία του Γέροντα Πορφυρίου.


-Αυτόν είδες, αγόρι μου, στο Άγιο Όρος;


-Ναι, Αυτόν!


-Οι εξετάσεις είναι σωστές! Η γυναίκα σας είναι καλά, μπορείτε να φύγετε και τώρα μάλιστα! Ετοιμαστείτε!


Στη γυναίκα μου οι γιατροί είχαν δώσει τρεις μήνες το πολύ ζωή. Έχουν περάσει δυο χρόνια και είναι μια χαρά, πιο καλά από ότι ήταν πριν την αρρώστια. Γι' αυτό αγαπούμε πάρα πολύ τον Γέροντα Πορφύριο. Έχουμε πάει και στο Μοναστήρι του πολλές φορές. Και όποτε έχουμε δυσκολίες, εκείνος μας στηρίζει.


Η αφήγηση του κυρίου για ένα ακόμη θαύμα του Γεροντάκου μου, μου έδωσε μεγάλη χαρά. Το μόνο που ψέλλισα, καθώς κατέβαινε ο κύριος, ήταν «ευχαριστώ!»



ΠΟΡΦΥΡΙΑΣ ΜΟΝΑΧΗΣ: "ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΑ ΤΕΙΧΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ".

ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ" ΧΩΡΙΣ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ: "ΜΙΑ ΕΥΧΗ ΓΙΑ ΝΑ ΚΟΙΝΩΝΗΣΩ"

Παρουσιάζονται κατά διαστήματα στους Πνευ­ματικούς άνθρωποι μεγάλης συνήθως ηλικίας, σε σπάνιες περιπτώσεις στις πόλεις, αλλά πολύ συχνό­τερα στα χωριά και ζητούν να τους διαβάσουν (οι Εξομολόγοι) μια ευχή για να κοινωνήσουν. Είναι προφανώς προκατειλημμένοι από μακροχρόνια επικρατούσα συνήθεια, η οποία εμφανίζεται μάλι­στα και ως «παράδοση»!

Από αμνημονεύτων χρόνων, και μάλλον από της τουρκοκρατίας, λόγω απαιδευσίας κλήρου και λα­ού, διέφυγε το στοιχείο της εξομολογήσεως από το μυστήριο της Μετανοίας και Εξομολογήσεως και ο λαός συνήθισε να «εξομολογείται» χωρίς να εξαγορεύει τα αμαρτήματά του, δηλ. στην ουσία χωρίς να εξομολογείται.

Προσέρχονταν στον Ιερέα και αυτός, χωρίς να τους συστήνει την εξομολόγηση, τους διάβαζε τη συγχωρητική ευχή, ή ατομικώς ή και ομαδικώς. Με­τά κοινωνούσαν έχοντας προφανώς και ήρεμη τη συνείδησή τους!

Και επειδή οι άνθρωποι πάντοτε ρέπουν προς τα εύκολα, θέλουν δηλαδή λύση των προβλημάτων τους και στην προκειμένη περίπτωση των αμαρτημάτων τους, χωρίς μετάνοια και εξομο­λόγηση, χωρίς κόπο και θυσία, όσοι είναι αυτής της νοοτροπίας, συνεχίζουν την… «παράδοση»!

Αυτή η άγνοια και παρεξήγηση πρέπει να εκλεί­ψει. Πρέπει να καταλάβουμε όλοι μας ότι, διάγο­ντες τον 21ον αιώνα, δεν είναι επιτρεπτό και τιμητι­κό οι Ιερείς να δέχονται και οι «πιστοί» να ζητούν εξομολόγηση χωρίς εξαγόρευση των αμαρτιών. Αυτός που θέλει να κοινωνήσει, πρέπει να υποδε­χτεί τον Χριστό στο καθαρό «σαλόνι» της ψυχής του· και η κάθαρση της ψυχής, γίνεται με την εξομο­λόγηση.

Για να υποδεχτούμε στην ονομαστική μας γιορτή τους επισκέπτες μας, καθαρίζουμε μέρες το σπίτι μας και στολίζουμε ιδιαίτερα το σαλόνι μας. Εάν αυτά τα προσέχουμε για τους ανθρώπους, πώς θα υποδεχτούμε τον Χριστό με τη Θ. Κοινωνία στην καρδιά μας, χωρίς να την καθαρίσουμε από τις ποι­κίλες αμαρτίες που καθημερινά κάνουμε, χωρίς να εξομολογηθούμε; Γίνεται να βάλουμε τον επισκέ­πτη μας να καθίσει σε κάθισμα λερωμένο; Όταν δεν συμμετέχουμε σωστά στο μυστήριο της Μετανοίας – Εξομολογήσεως μοιάζει σαν να μη νοιώθου­με πού βάζουμε να «καθίσει» ο Χριστός.

Έκτος αυτών πρέπει να γνωρίζουμε ότι η εξαγό­ρευση των αμαρτιών μας είναι τελείως απαραίτητη για δύο βασικούς λόγους. Πρώτον, διότι (η εξαγό­ρευση) αποτελεί ένα από τα αισθητά σημεία του Μυστηρίου και χωρίς αυτό δεν υπάρχει Μυστήριο. Δεύτερον, διότι ο Εξομολόγος όταν διαβάζει τη σχετική ευχή μετά την εξομολόγηση του εξομολογουμένου, λέει ότι συγχωρούνται οι αμαρτίες που ήδη έχει πει ο εξομολογούμενος (και όχι αυτές που δεν είπε).

Επομένως, ποτέ ξανά να μη πει κανείς: «Μια ευχή για να κοινωνήσω». Αλλά όταν θέλω να κοινωνήσω προετοιμάζομαι για την εξομολόγησή μου με τη βοήθεια κάποιου βοη­θήματος και πάω να εξομολογηθώ τις αμαρτίες μου μετανοιωμένος και αποφασισμένος να διορθωθώ.

Δεν εξομολογούμαι από φόβο ή από συνήθεια, ούτε για να φύγει το βάρος που έχω μέσα μου. Δεν εξομολογούμαι δύο – τρεις μόνο αμαρτίες για να αναπαύσω τη συνείδησή μου ή για να απαλλαγώ από τις ενοχές που με βαραίνουν.

Εξομολογούμαι γνωρίζοντας ότι, όποιες αμαρ­τίες μου αποκρύπτω η «τις ξεχνώ», όποιες παρου­σιάζω συγκεκαλυμμένες για να μη φανεί το μέγεθος ή το είδος της αμαρτίας μου και όποιες ωραιοποιώ από ντροπή, μένουν αθεράπευτες και οι πληγές των αμαρτιών μου με μολύνουν. Στη Θεία Κοινωνία που ακολουθεί, η Θεία χάρη μένει ανενέργητη, διότι ο Χριστός δεν αναπαύεται μέσα μου, επειδή είμαι «ακάθαρτος». ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΥΜΑΙ διότι αμάρτησα· προς τον Θεό, προς τον πλησίον μου (τον οποιονδήποτε) και προς τον εαυτό μου.

Εξομολογούμαι διότι ανακαλύπτω και αναγνω­ρίζω ΟΛΕΣ τις αμαρτίες που έκανα, διότι μετανοιώνω γι’ αυτές και τις καταθέτω χωρίς ντροπή στον Πνευματικό μου. (Όσες τυχόν τις ξέχασα και τις θυμήθηκα καθυστερημένα τις σημειώνω, για να μη τις ξεχάσω πάλι και τις λέω στην επόμενη εξομολό­γησή μου).

Εξομολογούμαι, διότι θέλω να λάβω τη συγχώ­ρηση και την ευλογία του Θεού, ώστε να ζήσω από δω και μπρος, όπως θέλει ο Θεός εν μετάνοια και υπακοή στο νόμο Του.


http://www.agioritikovima.gr/perizois/23499-eksomologii-ch%CE%BF

When praying, why include the Saints......

In our Prayer rule we can also ask the saints to intercede for us and to help us in our worldly struggles. Saints are those holy individuals who have died as martyrs, who have made a fearless confession of faith often with the threat of death, who have demonstrated self-sacrificing service, who have a special gift of healing and perform miracles after their death when remembered in prayer.

These holy people the Lord calls His friends. You are My friends if you do whatever I command you. No longer do I call you servants, for a servant does not know what his master is doing; but I have called you friends, for all things that I heard from My Father I have made known to you. (John 15:14-15)

They are those He has received in His heavenly mansions in fulfillment of His words: Where I am, there you may be also. (John 14:3) Instead of praying for forgiveness of their sins, we praise them for their struggles in Christ. We make petitions to them asking them to pray for us and the remission of our sins and spiritual growth, seeking their help in our spiritual needs.

The saints are near the Throne of God.

Then I looked, and I heard the voice of many angels around the throne, the living creatures, and the elders; and the number of them was ten thousand times ten thousand, and thousands of thousands, who praised the Lord. (Rev 5:11)

Our communion in prayer with the saints is the realization of the bond between Christians on earth and the Heavenly Church. (Heb 12:22-23)

Sacred scripture presents numerous examples that the righteous, while still living can see and hear and know much that is inaccessible to the ordinary understanding. The saints while they were still on earth we able to penetrate in spirit into the world above.

From the parable of the rich man and Lazarus (luke 16:10-31) we know that Abraham being in heaven could hear the cry of the rich man who was suffering in hell, despite the great unbridgeable gulf that separates them.

The Church has always taught the invocation of the saints, convinced they intercede for us before God in heaven. Having a prayer relationship with a saint is another way that we can gain help in our spiritual path to salvation in the Church.

Homily nineteen ( Saint Macarius the Great )

Christians, wishing to advance and grow, ought to push themselves toward every good so as to free themselves from every habitual sin and be filled by the Holy Spirit.


Strive to Show Humility

1. ...Believe firmly in the Lord and giving himself completely to the words of his commands and renouncing the world in all things so that his whole mind may not be taken up with anything ephemeral.

...Persevere constantly in prayer, always waiting in faith that expects his coming and his help, keeping the goal of his mind ever fixed upon this.

...Push yourself to every good work and to doing all the commandments of the Lord, because there is sin dwelling within him.

...Show humility before every person and to consider himself the least and the worst.

...Do not seek honor or praise or the glory of men as it is written in the Gospel (Jn 12:44).

...Always have only the Lord and his commandments before his eyes, wishing to please him alone in the meekness of his heart, as the Lord says: "Learn of me, because I am meek and humble of heart and you will find rest for your souls" (Mt 11:29).


Strive to be merciful and good

2. Likewise, let him accustom himself to be merciful, compassionate, and good according to his power, as the Lord says: "Be good and kind, even as your heavenly Father is merciful" (Lk 6:36). And again he says: "If you love me, keep my commandments" (Jn 14:15). And again: "Strive to enter through the narrow door" (Lk 13:24). Above all, let him take the humility and conduct of the Lord, his meekness and conversation, as his model by ever remembering him. Let him continue incessantly in prayers, always beseeching and believing that the Lord may come to dwell in him and may perfect and give him power to accomplish all his commands and that the Lord himself may become the dwelling place for his soul.




And thus, the things he now does with effort of a reluctant heart, he may perform one day willingly, accustoming himself always to the good and remembering the Lord and waiting for him always in great love. Then the Lord, seeing such an intention and his good diligence, how he strives to remember the Lord and always seeks to do good and is humble and meek and loving, how he guides his heart, whether he wishes or not to the best of his ability with force, has mercy on him and frees him from his enemies and the indwelling sin. He fills him with the Holy Spirt. And gradually without force or struggle he keeps all the Lord's commandments in truth. Or, rather, it is the Lord who keeps in him his very own commandments and then he brings forth purely the fruits of the Spirit.


Must force ourselves in the Beginning

3. It is, however, necessary at first for one coming to the Lord force himself thus to do good and, even if he should not in his heart be so inclined, he must constantly await his mercy with unshakened faith and push himself to love, even if he does not have love. He ought to push himself to meekness, even if he has none, to mercy and to have a merciful heart. He must force himself to be disregarded, and when he is looked down upon by others, let him rejoice. When he is made light of or dishonored, let him not become angry according to the saying: "Beloved, do not avenge yourselves" (Rom 12:19). Let him push himself to prayer even when he does not possess the prayer of the Spirit. And so. God, seeing him striving so and pushing himself by determination, even if the heart is unwilling, gives him the authentic prayer of the Spirt gives him true charity, true meekness, "the bowels of mercies" (Col 3:12), true kindness, and, simply put, fills him with the fruits of the Spirit.


Though Effort We develop Trust in God.

4. If a person pushes himself to attain prayer alone... without striving earnestly for meekness and humility and charity and all the other commandments of the Lord, neither taking pains nor struggling and battling to succeed in these as far as his choice and free will go, he may at times be given a grace of prayer with some degree of repose and pleasure from the Spirit according as he asks. But he has the same traits he had before. He has no meekness, because he did not seek it with effort and he did not prepare himself beforehand to become meek. He has no humility, since he did not ask for it and did not push himself to have it. He has no charity toward all men, because he was not concerned with it and did not strive for it in his asking for the gift of prayer. And in doing his work, he has no faith or trust in God, since he did not know that he was without it. And he did not take the pains to seek from the Lord for himself to have a firm faith and an authentic trust.




Strive to Live According to the Ways of God

5. For just as he forces himself to prayer, even when unwilling, so, everyone must push himself likewise to trust, so also to humility, so to charity, so to meekness, sincerity, and simplicity, so "unto every patience and long-suffering with joy" (Col 1: 11), so also to regard himself as little and to consider himself as poor and the least of all. He strives not to speak without profit, but always to be concerned to speak the things of God with mouth and heart. He is attentive not to become angry and loud-mouthed according to the saying, "Let all bitterness and anger and clamoring be put away from you, with all malice" (Eph 4:3 1). He strives to live according to all the ways of the Lord, in the practice of virtue and good and noble conduct, to possess all manifestations of goodness, of humility, of meekness, never being proud and high-minded and puffed up and never to speak against anyone.



With approval of Christ all striving becomes efortless

6. In all of these matters a person must push himself if he desires to gain the approval of and be pleasing to Christ so that the Lord, seeing his determination and purpose in forcing himself to all goodness and kindness and humility and charity and prayer with full determination, may give himself completely to him. The Lord himself does all of these things in truth in him without labor and force, which before he could not perform, even by his own determination, because of sin that indwelled in him. And now all the practice of virtues comes to him as though the virtues are a part of his nature. The reason is really that the Lord comes and dwells in him and he is in the Lord. The Lord himself operates in him to accomplish his own commandments, effortlessly now, filling him with the fruit of the Spirit. But if anyone forces himself only to possess the virtue of prayer, until he receives that gift from God, but does not similarly push himself to those other virtues, he cannot really perform them purely and faultlessly. He must orientate himself toward what good he is capable of doing.




Sometimes the divine grace comes to him as he is asking and imploring. For God is good and kind and he gives to those who ask him whatever they are seeking. If one does not strive to be good, does not possess the virtues already mentioned and has not even prepared himself for them, he loses the grace which he has acquired and falls because of pride, or he does not make progress nor increase in the grace that came to him because he does not give himself purposefully to the Lord's commandments. For the dwelling place and the repose of the Spirit is humility, charity, and meekness and the other commandments of the Lord.




Essential to force ourselves

7. Therefore, it is necessary that whoever wishes truly to please God and receive from him the heavenly grace of the Spirit and to grow and be perfected in the Holy Spirit should force himself to observe the commandments of God and to make his heart submissive, even if he is unwilling according to the saying, "Therefore, I observe all thy commandments and every false way I abhor" (Ps 119:128). As one pushes and compels himself to persevere in prayer until he succeeds, similarly, if he wishes and forces and compels himself to practice all the virtues and develops a good habit, he thus asks and begs of the Lord always. And obtaining his request and receiving a taste for God and becoming a participator of the Holy Spirit, he makes the gift given to him to increase and to thrive as he rests in humility, in charity, and in meekness.




A humble person never falls

8. The Spirit himself graces him with all of these virtues and teaches him authentic prayer, authentic charity, authentic meekness, for which he pushed himself and sought to possess them. And he had a concern and thought about them and they were given him. And thus, growing and becoming perfect in God, he is deemed worthy to become an heir of the kingdom. For the humble person never falls. Where would he fall since he is lower than all others? A proud mind is a great humiliation, while humility is a great uplifting of the mind and an honor and dignity. Let us, then, push ourselves and strive to obtain humility, even though our heart is unwilling, to obtain meekness and charity by praying and begging God in faith and hope and love unceasingly with such expectancy and purpose so that he may send his Spirit into our hearts in order that we may pray and "worship God in spirit and in truth" (Jn 4:24).




Pray that the The Spirit will teach us

9. Let us pray that the Spirit may teach us true prayer which now we are unable to accomplish even through our earnest striving. He will teach us how to accomplish, with hearts of compassion, kindness and all the other commandments of the Lord truly without any trouble and force since the Spirit himself knows how to fill us with his fruit. And so we fulfill the commandments of God through his Spirit, who alone knows the will of the Lord. The Spirit has perfected us in himself and He is perfected in us as we are purified from all defilement and stain of sin, as he presents us as beautiful brides, pure and spotless, to Christ. We rest in God, in his kingdom, and God rests in us for all ages unending. Glory to his tender compassion and mercy and love that he has deigned to bestow such honor and glory to the human race and to deign to make them sons of the heavenly Father and has called them his own brothers. To him be glory forever. Amen.


Saint Macarius the Great



From Pseudo-Macarius: The Fifty Spiritual Letters and the Great Letter, The Classics of Western Spirituality, ed. & trans. George A. Maloney, Paulist Press, NJ, 1992, pp 146-150.

Why is it important to be attentive in Prayer ( Saint Theophan the Recluse )

Our minds are like wild beasts. We must learn to control their tendency to wander. In prayer absolute attention on the prayer and God is essential. You may notice how even during your normal activities during the day you are easily distracted. You probably find this even more noticeable when you are trying to pray. Harnessing the mind for effective prayer requires hard work.

Attention Requires Hard Work
Saint Theophan tell us,
"Lasting pacification of the thoughts is a gift from God, but this gift is not given without intensifying one's personal labors."
Just because we have made time for our morning and evening prayer and are praying, God will not quiet our minds for us. We must act to bring our mind to attention and then He will assist us.

Saint Macarius the Great says,
"Let him push himself to prayer even when he does not possess the prayer of the Spirit. And so. God, seeing him striving so and pushing himself by determination, even if the heart is unwilling, gives him the authentic prayer of the Spirit gives him true charity, true meekness, "the bowels of mercies" (Col 3:12), true kindness, and, simply put, fills him with the fruits of the Spirit." ...read Homily 19.3

A person ought to labor to concentrate on his thoughts. He must cut away all underlying matter that leads to evil thoughts, urging himself toward God. He should not allow his thoughts o control his will, but he needs to collect them whenever they wander off in all directions, discerning natural thoughts from those that are evil.
Homily 6.3

It is through our striving and forcing ourselves that God will see that we are giving our best effort to restrain ourselves and to do good. Seeing this He will grant us true prayer and our striving will become effortless. Therefore, if we allow our mind to wander and taste of its own delights and we do not make any effort to contain it, God will see that we are not prepared for His full grace. How can He have confidence that we will be capable to do good with it if it were given?

At the beginning of a conscious prayer life there is much effort required to control our minds. This is why it is usually recommended to include, prostrations, making the sing of the cross, bowing, and standing. It is also recommended to begin saying prayers aloud. All this is to help bring greater attention to the process of prayer so that the mind can be contained and its wandering cannot destroy our efforts at prayer.

Control the Wandering Mind
Saint Theophan advices us as follows,
"You must not allow the thoughts to wander voluntarily, but when they stray involuntarily, you must immediately turn them back, reproaching yourself, regretting and grieving over your weakness."

Similarly Saint Macarius says,
"Nor should they in prayer be satisfied.. while all the while their mind wanders far from him. They must guard against every neglect of thoughts and unseemly attitude and turn the whole soul with the body back to prayer." ...

Focus on the Words of the Prayer
John Climacus advises to enclose your mind within the words of the prayer,
"Make the effort... to enclose your mind within the words of your prayer; and if, like a child, it gets tired and falters, raise it up again. The mind, after all, is naturally unstable, but the God Who can do everything can also give it firm endurance. Persevere in this, therefore, and do not grow weary... If you are careful to train your mind never to wander, it will stay by you even at mealtimes. But if you allow it to stray freely, then you will never have it beside you." ...

What they say is only common sense. If our mind is prone to wander then how can God help us. It is through the focusing of our mind that we direct our body to do the good things He commands us. If we cannot control our mind in prayer, how can we possible control it otherwise? God relies on us to develop the discipline that we are capable of. A large part of our effort in prayer is learning how to control our wandering mind.

Say the Words of the Prayer Slowly and aloud.
Saint Ignatius Brianchaninov advises us to repeat the words of our prayer slowly and to say them aloud.
"Specially helpful in holding the attention during prayer is an extremely unhurried pronunciation of the words of the prayer. Pronounce the words without hurrying so that the mind may quite easily stay enclosed in the words of the prayer, and not slip away from a single word. Say the words in an audible voice when you pray alone; this also helps to hold the attention." ..

Memorize your Daily Prayers
Saint Theophan suggests that we can increase concentration in the beginning by memorizing the prayers in our prayer rule.
He says,
"When memorizing prayers, do not forget to grasp each word and feel it; then at actual prayer time these words will engross your attention."
Memorization brings the words of the prayer inside our being. It adds a new dimension to saying prayers when they come from within and the words have sincere meaning.

Prepare for Prayer
He also reminds us that proper preparation is important. You want to collect your thoughts before you begin to pray, setting aside the cares of this world and concentrating our mind on God.

He says,
"Rouse yourself within yourself the need for prayer at this particular time..." Renew your awareness of your spiritual needs and how it is through prayer that you develop a intimate relationship with God. He says, "When there is the consciousness and the feeling for such needs in the heart, the heart itself will not allow your thoughts to wander off to something else, but will compel you to implore the Lord concerning them.

Above all , you will feel more keenly your complete helplessness: without God, you are completely lost. If misfortune threatens someone, and if he is standing before a person who can save him from it with a single nod of his head, is he going to stand there looking around? No, he is gong to fall on his knees before him and implore him. That is ho you should be at prayer, when you go to it with feeling of total misfortune and consciousness that there is no one who can deliver you from it except the One God."

Be Persistent and Try Different Ways
Being attentive in prayer is fundamental. We can pray in differing ways as long as we are attentive to what we are saying and God. Saint Macarius says, we ought " to have an attentive mind, waiting expectantly on God until he comes and visits the soul by means of all of its openings and its paths and senses... The soul should be totally concentrated on asking and on a loving movement toward the lord, not wandering and dispersed by its thoughts ..." Try different ways to achieve this attentiveness. Saint Macarius says, "Let us develop in our souls versatility and expertise in order to obtain the genuine and great gain, namely, God, who teaches us how truly to pray." With attentiveness God will begin to pray within us and we no longer will have to make the effort that is so essential in the beginning.

With God's Help All Is Possible
Saint Macarius says,
The Lord finds rest in the well-intended soul, making it a throne of glory, and he sits on it and takes his rest. ...

Desert Fathers - Unknown
A brother asked one of the Fathers, What shall I do? My thoughts are always turned to lust without allowing me an hour’s respite, and my soul is tormented by it. He said to him, Every time the demons suggest these thoughts to you, do not argue with them. For the activity of demons always is to suggest, and suggestions are not sins, for they cannot compel; but it rests with you to welcome them, or not to welcome them. Do you know what the Midianites did? They adorned their daughters and presented them to the Israelites. They did not compel anyone, but those who consented, sinned with them, while the others were enraged and put them to death. It is the same with thoughts.
The brother answered the old man, What shall I do, then, for I am weak and passion overcomes me?? He said to him, Watch your thoughts, and every time they begin to say something to you, do not answer them but rise and pray; kneel down, saying, Son of God, have mercy on me.
Then the brother said to him, Look, Abba, I meditate, and there is no compunction in my heart because I do not understand the meaning of the words. The other said to him, Be content to meditate. Indeed, I have learned that Abba Poemen and many other Fathers uttered the following saying, The magician does not understand the meaning of the words which he pronounces, but the wild animal who hears it understands, submits, and bows to it. So it is with us also; even if we do not understand the meaning of the words we are saying, when the demons hear them, they take fright and go away.


Conclusion
Work on controlling the mind and reigning in its tendency to wander when you want to pray. As you develop the capability to harness this wild beast, your prayer life will blossom and you will find benefits in all other aspects of your life. You will ability to know God's will and to act on it will be greatly enhanced.

Jesus Prayer ( Saint Hesychios )

“Just as it is impossible to fight battles without weapons, or to swim a great sea with clothes on, or to live without breathing, so without humility and the constant prayer to Christ it is impossible to master the art of inward spiritual warfare or to set about it and pursue it skillfully.”


Saint Hesychios

Το κομποσχοίνι

Ας σταθούμε για λίγο και ας κοιτάξουμε ένα μικρό κομποσχοίνι, σαν αυτό που κατασκευάζεται από μαύρο μαλλί στο Άγιον Όρος. Είναι μία ευλογία από έναν Άγιο Τόπο. Όπως τόσα άλλα που έχουμε στην Εκκλησία, είναι κι αυτό μία ευλογία ετοιμασμένη και δοσμένη σε μας από κάποιον εν Χριστώ αδελφό ή πατέρα, ένα ζωντανό μάρτυρα μιας ζώσης παραδόσεως. Είναι μαύρο το χρώμα του πένθους και της λύπης και αυτό μας θυμίζει να είμαστε νηφάλιοι και σοβαροί στη ζωή μας. Έχουμε διδαχθεί ότι η προσευχή της μετανοίας, ειδικά η προσευχή του Ιησού, μπορεί να μας φέρει αυτό που οι Πατέρες ονομάζουν «χαρμολύπη». Εμείς νιώθουμε λύπη για τις αμαρτίες και αδυναμίες και πτώσεις μας ενώπιον του Θεού, των συνανθρώπων μας και του εαυτού μας, όμως η λύπη αυτή γίνεται πηγή χαράς και αναπαύσεως εν Χριστώ, ο οποίος εκχύνει το έλεός Του και την συγχώρηση σε όλους όσοι επικαλούνται το όνομά Του.

Το κομποσχοίνι αυτό είναι πλεγμένο από μαλλί, έχει δηλαδή ληφθεί από πρόβατο, γεγονός που μας θυμίζει ότι είμαστε πρόβατα του Καλού Ποιμένος, του Κυρίου Ιησού Χριστού. Θυμίζει ακόμη τον «Αμνόν του Θεού, τον αίροντα τας αμαρτίας τον Κόσμου». Παρόμοια και ο Σταυρός του κομποσκοινιού μας μιλά γι' αυτή τη θυσία και τη νίκη της ζωής επί του θανάτου, της ταπεινώσεως επί της περηφάνιας, της αυτοθυσίας επί του φωτός επί του σκότους. Και η φούντα; Αυτή να τη χρησιμοποιείς, για να σκουπίζεις τα δάκρυα από τα μάτια σου ή, αν δεν έχεις δάκρυα, να σου θυμίζει να πενθείς, γιατί δεν έχεις πένθος. Εξ άλλου, μικρές φούντες στόλιζαν τα ιερά άμφια από τον καιρό της Παλαιάς Διαθήκης. Αυτό μας θυμίζει την Ιερά Παράδοση της οποίας μετέχουμε, όταν χρησιμοποιούμε το κομποσκοίνι.

Τα κομποσκοίνια πλέκονται σύμφωνα με μία παράδοση που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ίσως μία από τις πιο πρώιμες μορφές κάποιου μέσου βοηθητικού της προσευχής ήταν η συγκέντρωση μικρών λιθαριών ή σπόρων και η μετακίνησή τους από ένα σημείο ή δοχείο σε ένα άλλο κατά την διάρκεια του «κανόνα» της προσευχής ή του «κανόνα» των μικρών ή μεγάλων μετανοιών. Αναφέρεται ακόμη η ιστορία ενός μονάχου που σκέφθηκε να κάνει απλούς κόμπους σε ένα σχοινί και να το χρησιμοποιεί στον καθημερινό «κανόνα» της προσευχής του. Ο διάβολος όμως έλυνε τους κόμπους από το σχοινί και ματαίωνε τις προσπάθειες του φτωχού μονάχου. Εμφανίστηκε τότε ένας Άγγελος και δίδαξε στο μοναχό έναν ειδικό κό­μπο, όπως είναι τώρα διαμορφωμένος στα κομποσκοίνια, αποτελούμενο από αλλεπάλληλους Σταυρούς. Τους κόμπους αυτούς ο διάβολος δεν μπορούσε να τους λύσει λόγω της παρουσίας των Σταυρών.

Κομποσχοίνια υπάρχουν σε μεγάλη ποικιλία σχημάτων και μεγεθών. Τα περισσότερα έχουν ένα Σταυρό πλεγμένο ανάμεσα στους κόμπους ή στην άκρη τους, ο οποίος σημειώνει το τέλος, καθώς επίσης και ένα είδος σημαδιού μετά από κάθε δέκα, εικοσιπέντε ή πενήντα κό­μπους ή χάνδρες. Υπάρχουν πολλά είδη κομποσχοινιών. Μερικά είναι πλεγμένα από μαλλί ή μετάξι ή κάποιο άλλο πιο πολυτελές ή πιο απλό υλικό. Άλλα είναι κατασκευασμένα με χάνδρες ή με το αποξηραμένο λουλούδι ενός φυτού που λέγεται «δάκρυ της Παναγίας».

Το κομποσχοίνι είναι ένα από τα αντικείμενα που δίδονται σε έναν Ορθόδοξο μοναχό κατά την τελετή της κούρας του. Του δίνεται σαν το πνευμα­τικό του ξίφος με το οποίο ως στρατιώ­της του Χριστού πρέπει να πολεμήσει κατά του νοητού εχθρού μας, του δια­βόλου. Το ξίφος αυτό το χρησιμοποιεί επικαλούμενος το όνομα του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος μας Ιησού Χριστού και ικετεύοντας για το έλεος Του με την προσευχή του Ιησού: Κύριε Ιησού Χρι­στέ, Υιέ του Θεού, ελέησον με τον αμαρτωλόν. Η προσευχή αυτή μπορεί να λεχθεί σε συντομότερη μορφή: Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με, ή σε εκτενέστερη: Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ και Λόγε του Θεού, δια πρεσβειών της υπεραγίας Θεοτόκου και πά­ντων των Αγίων, ελέησόν με τον αμαρτωλόν.

Με την βοήθεια του κομποσχοινιού μπορούν να γίνουν και άλλες σύντομες προσευχές, όπως η προσευχή του τε­λώνη: ο Θεός, ίλάσθητι μοι τω αμαρτωλω, η προσευχή στην Θεοτόκο: Ύπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς, ή άλλες σύντομες προσευχές στον φύ­λακα Άγγελο, σε μεμονωμένους Αγίους ή στους Αγίους Πάντες.

Η συνηθισμένη μορφή μιας τέτοιας προσευχής είναι: Άγιε Άγγελε - ή Άγιε (δείνα) πρέ­σβευε υπέρ εμού. Μετατρέποντας τις λέξεις των συντόμων αυτών προσευχών σε «ελέησον ημάς» ή «πρέσβευε υπέρ ημών» ή συμπεριλαμβάνοντας το όνομα ή τα ονόματα ανθρώπων για τους οποίους θέλουμε να προσευχηθούμε, μπορούμε επιπλέον να χρησιμοποιούμε το κομποσχοίνι για προσευχές υπέρ των άλλων. Το ίδιο ισχύει και για προσευχή υπέρ των κεκοιμημένων: Ανάπαυσον, Κύριε, την ψυχήν του δούλου σου.

Όταν οι μοναχοί και οι λαϊκοί κρατούν το κομποσχοίνι στα χέρια τους, αυτό αποτελεί υπενθύμιση της υποχρεώσεώς τους να προσεύχονται χωρίς διακοπή, σύμφωνα με την εντολή του Αποστόλου Παύλου: αδιαλείπτως προσεύχεσθε.

Ο καθένας μπορεί να κρατά ένα κομποσχοίνι στην τσέπη ή σε κάποιο διακριτικό μέρος, όπου μπορεί εύκολα να το χρησιμοποιήσει απαρατήρητος, σε περιπτώσεις που είναι προτιμότερο να προσευχηθεί μυστικά, χωρίς να ελκύσει την προσοχή των άλλων. Το κομποσχοίνι μπορεί επίσης να τοποθετηθεί επάνω από το προσκέφαλο του κρεβατιού μας, στο αυτοκίνητο, μαζί μ' ένα μικρό Σταυρό ή εικόνισμα ή σε άλλα κατάλληλα σημεία ως υπενθύμιση προσευχής και ως ένα είδος ευλογίας και μία άγια και θεία παρουσία στη ζωή μας.

Τώρα ας δούμε σύντομα τον πρωταρχικό σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκε το κομποσχοίνι. Ο κύριος σκοπός του κομποσχοινιού είναι να μας βοηθά κατά την προσευχή μας προς το Θεό και τους Αγίους Του. Εκτός από το να μας χρησιμεύει ως μία διαρκής εξωτερική υπενθύμιση και ευλογία, πως μπορεί αυτό το μικρό κομποσχοίνι να μας βοηθήσει να προσευχόμαστε; Μπορούμε βέβαια και χωρίς αυτό να προσευχηθούμε, μερικές φορές μάλιστα μπορεί να μας αποσπάσει στην προσπάθειά μας να συγκεντρωθούμε στην προσευχή. Έχοντας αυτά υπ' όψιν, ας δούμε μερικούς τρόπους με τους όποιους μας βοήθα το κομποσχοίνι.

Μερικές φορές η προσευχή μας είναι θερμή και μας είναι εύκολο να προσευχηθούμε. Άλλοτε όμως ο νους μας είναι τόσο σκορπισμένος ή είμαστε τόσο ταραγμένοι ή με τόσο διασπασμένη την προσοχή, που μας είναι πρακτικά αδύνατο να συγκεντρωθούμε στην προσευχή. Αυτό συμβαίνει κυρίως, όταν προσπαθούμε να τηρούμε κάποιον καθημερινό κανόνα προσευχής. Μερικές ημέρες πάει καλά, άλλοτε όμως ίσως τις περισσότερες φορές οι προσπάθειές μας φαίνονται σχεδόν μάταιες. Αλλ' επειδή, όπως λέγεται, είμαστε όντα της συνήθειας, είναι πολύ ωφέλιμο να καθορίσουμε μία ειδική και τακτή ώρα της ημέρας για προσευχή. Η βραδινή ώρα (όχι πολύ αργά) πριν κοιμηθούμε είναι καλή, επειδή είναι σημαντικό να τελειώνουμε την ημέρα με προσευχή. Το πρωί, ξυπνώντας, είναι επίσης καλό να ξεκινούμε την νέα ημέρα με προσευχή. Μπορεί ακόμη κανείς να βρει άλλες ώρες της ημέρας που να μπορεί να ησυχάζει και να συγκεντρώνεται.

Η προσπάθειά μας είναι να καθιερώσουμε την προσευχή ως έναν κανόνα στη ζωή μας, όχι ως μία εξαίρεση. Εν αυτό επιδιώκουμε να βρούμε κάποια ώρα που καθημερινά θα μπορούμε να έχουμε λίγη ησυχία, ώστε να συγκεντρωθούμε και να στρέψουμε τα μάτια της ψυχής μας στο Θεό. Ως μέρος αυτού του κανόνα ίσως θελήσουμε να διαβάσουμε μερικές προσευχές από κάποιο προσευχητάριο ή να προσευχηθούμε και να βρούμε ψυχική γαλήνη με άλλους τρόπους, όπως με το διάβασμα θρησκευτικών κειμένων ή με την ανασκόπηση των γεγονότων της ημέρας που πέρασε κ.ο.κ. Ο πιο αποτελεσματικός όμως τρόπος για να ωφεληθεί κανείς από τον κανόνα της προσευχής είναι να λέει τακτικά σε καθορισμένο αριθμό την ευχή του Ιησού (Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με). Ο αριθμός αυτός δεν χρειάζεται να είναι μεγάλος και ίσως χρειαστούν μόνο δεκαπέντε περίπου λεπτά. Αυτό όμως θα είναι το τμήμα της ημέρας μας που ανήκει στον Θεό, οι λίγοι κόκκοι αλάτι που θα νοστιμίσουν όλη την πνευματική μας ζωή. Πολλοί γιατροί σήμερα συνιστούν αυτή την πρακτική χάριν της σωματικής υγείας, ιδιαίτερα για να ξεπεράσει κανείς το άγχος. Ακόμη καλύτερα, ας βρίσκουμε διάφορα τέτοια μικρά χρονικά διαστήματα καθ' όλη την διάρκεια της ημέρας και ας τα γεμίζουμε τακτικά με τους πολύτιμους θησαυρούς της προσευχής, τους όποιους κανείς δεν μπορεί να κλέψει και που αποταμιεύονται για λογαριασμό μας στον Ουρανό.

Αν θέλεις να τηρείς κάποιο σταθερό αριθμό προσευχών ως μέρος του καθημερινού κανόνος, θα βοηθηθείς πολύ από το κομποσχοίνι. Με αυτό μπορείς να προφέρεις έναν καθορισμένο αριθμό προσευχών και να συγκεντρώνεσαι στα λόγια της προσευχής, καθώς την προφέρεις. Αφού συγκεντρώσεις τους λογισμούς σου, πάρε το κομποσχοίνι στο αριστερό σου χέρι και κράτησέ το ελαφρά μεταξύ του αντίχειρα και του δείκτη. Έπειτα κάνοντας ήσυχα το Σταυρό σου ψιθύρισε την ευχή του Ιησού. Καθώς οι λογισμοί σου θα συγκεντρώνονται όλο και περισσότερο, ίσως να μη χρειάζεται να συνεχίζεις να σταυροκοπιέσαι ή να λέγεις την προσευχή δυνατά. Όταν όμως δυσκολεύεσαι να συγκεντρωθείς, χρησιμοποίησε το σημείο του Σταυρού και το ψιθύρισμα ως μέσα που σε βοηθούν να κρατάς τον νου σου στην προσευχή.

Είναι καλό να στέκεσαι όρθιος με το κεφάλι σκυμμένο σε στάση ταπεινή. Ορισμένοι θέλουν να υψώνουν τα χέρια τους πότε-πότε, ζητώντας έλεος. Άλλοι όμως βρίσκουν πιο βοηθητικό το να κάθονται ή να γονατίζουν με το κεφάλι σκυμμένο, για να μπορέσουν να συγκεντρωθούν. Πολλά εξαρτώνται από το ίδιο το άτομο, από την υγεία του και την ανατροφή του. Το πιο σημαντικό είναι να μένεις ακίνητος και να συγκεντρώνεσαι στα λόγια της προσευχής, καθώς την επαναλαμβάνεις.

Φυσικά, πρέπει να αποκρούει κανείς τον πειρασμό της βιασύνης. Για το λόγο αυτό μερικοί αντί για κομποσχοίνι χρησιμοποιούν ένα ρολόι ως εξωτερικό μετρητή της διάρκειας της προσευχής τους ρυθμίζοντας ανάλογα το ξυπνητήρι. Με την χρήση του ρολογιού μπορεί κανείς να αφιερώσει καθορισμένο χρόνο στην προσευχή, χωρίς να μετρά τον ακριβή αριθμό των προσευχών.

Το κομποσχοίνι είναι επίσης ένας βολικός τρόπος να μετρά κανείς τις μικρές ή μεγάλες «μετάνοιες» (γονυκλισίες) που κάνει στο κανόνα του. Το να κάνουμε το σημείο του Σταυρού και μετά να σκύβουμε και να ακουμπούμε το έδαφος με τα δάκτυλα ή να γονατίζουμε και να ακουμπούμε το μέτωπο στο έδαφος αποτελεί αρχαίο τρόπο προσευχής στο Θεό και τους Αγίους Του. Μπορεί κανείς να συνδυάσει αυτές τις μικρές τις μεγάλες μετάνοιες με την ευχή του Ιησού ή τις σύντομες προσευχές που αναφέραμε προηγουμένως. Η σωματική κίνηση της μικρής ή της μεγάλης «μετάνοιας» (ελαφράς ή βαθιάς, δηλαδή εδαφιαίας, γονυκλισίας) μπορεί να συντελέσει στη θέρμη της προσευχής και να δώσει εξωτερική έκφραση στην ικεσία μας καθώς ταπεινωνόμαστε μπροστά στο Θεό. Είναι ακόμη ένας τρόπος εφαρμογής της Αποστολικής εντολής να δοξάζουμε τον Θεό και με τις ψυχές και με τα σώματά μας.

Αρκετοί χρησιμοποιούν το κομπο­σχοίνι όταν αποσύρονται, για να κοιμηθούν. Σταυρώνουν το κρεβάτι τους, παίρνουν το κομποσχοίνι, κάνουν το σημείο του Σταυρού, ξαπλώνουν και λένε ήσυχα την ευχή, μέχρι να αποκοιμηθούν. Το να ξυπνάς με το κομποσχοίνι ανάμεσα στα δάκτυλά σου ή δίπλα στο μαξιλάρι σου σε βοήθα να ξεκινήσεις την καινούργια ημέρα με προσευχή. Όμως το να τελειώνει κανείς την προηγούμενη ημέρα με ήσυχη προσευχή είναι ένας ακόμη καλύτερος τρόπος προετοιμασίας για ένα προσευχητικό ξεκίνημα της καινούργιας ημέρας για να μην αναφέρουμε και την προετοιμασία για την Αιώνια ημέρα, σε περίπτωση που τη νύχτα εκείνη μας έρθει ο ύπνος του θανάτου. Άλλοι πάλι παίρνουν το κομποσχοίνι στο χέρι τους σε στιγμές απραξίας, όπως όταν πηγαίνουν στην εργασία τους ή ταξιδεύουν. Σε οποία στιγμή της ημέρας το θυμηθείς, πάρε στο χέρι σου ένα μικρό κομποσχοίνι. Ο συνδυασμός της κινήσεως αυτής με την προσευχή που κάνεις άλλες ώρες θα σε βοηθήσει να συγκεντρωθείς και να προσευχηθείς μερικές φορές στην διάρκεια της ημέρας, όπου κι αν είσαι και ό,τι κι αν κάνεις. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα στην εκπλήρωση της εντολής του αδιαλείπτως προσεύχεσθε.

Ο άγιος Επίσκοπος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ αναφέρει ότι και οι μακρές ακολουθίες της Εκκλησίας είναι μία καλή ευκαιρία να προσεύχεσαι με το κομποσχοίνι. Συχνά είναι δύσκολη η συγκέντρωση στα λόγια που διαβάζονται ή ψάλλονται στον Ιερό Ναό και πιο εύκολα κανείς συγκεντρώνεται ήσυχα στις δικές του προσευχές, είτε αυτές είναι αυτοσχέδιες, σχετικές με κάποια ειδική ανάγκη, είτε προσευχές και ύμνοι που γνωρίζει απ' έξω, είτε σύντομες προσευχές ειδικά η ευχή του Ιησού επαναλαμβανόμενες με την βοήθεια του κομποσχοινιού. Στην πράξη με τον τρόπο αυτό μπορεί κάνεις να συγκεντρώνεται καλύτερα στην ίδια την Ιερά Ακολουθία, όπως λέγει και ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ. Φυσικά, όταν προσευχόμαστε στις Ιερές Ακολουθίες, η προσευχή μας ενώνεται με την προσευχή όλης της Εκκλησίας.

Ο νους μας είναι διαρκώς απασχολημένος με διάφορες σκέψεις. Δεν προλαβαίνουμε να αρχίσουμε την προσευχή και αμέσως συλλαμβάνουμε το νου μας να σκέφτεται κάτι άλλο. Και σ' αυτήν την περίπτωση η παρουσία του κομποσχοινιού στα δάκτυλά μας μπορεί να μας βοηθήσει να κρατήσουμε το νου μας και να επιστρέψουμε στην εργασία της προσευχής πιο γρήγορα. Επίσης, όταν συναντούμε μία χάνδρα σημάδι ή το Σταυρό του κομποσχοινιού, καθώς μετακινούμε τους κόμπους του με τα δάκτυλά μας, καταλαβαίνουμε αν ο νους μας δεν πρόσεχε στις προσευχές που σκοπεύαμε να κάνουμε. Έτσι, μπορούμε να προσφέρουμε εκ νέου τις προσευχές μας, χωρίς να εμπλακούμε σε σκέψεις σχετικά με το πόσο εύκολα αποσπώμεθα από την προσευχή μας στο Θεό.

Εδώ κάναμε μία αναφορά στη μεγάλη επιστήμη της προσευχής, αυτήν που οι Άγιοι Πατέρες ονόμασαν τέχνη τεχνών. Υπάρχει εκτεταμένη και πλούσια γραμματεία από τους μεγάλους ανθρώπους της προσευχής όλων των εποχών, που μπορεί να μας βοηθήσει και να μας καθοδηγήσει στην εκμάθηση, με την βοήθεια του Θεού, αυτής της πιο μεγάλης και της πιο ωφέλιμης απ' όλες τις επιστήμες. Η τακτική ανάγνωση της Άγιας Γραφής, των Βίων των Αγίων και άλλων ευσεβών και πνευματικών κειμένων μπορεί να βοηθήσει σημαντικά. Βιβλία όπως η «Φιλοκαλία» περιέχουν σπουδαίες και εμπνευσμένες συμβουλές και οδηγίες, για να μάθει κανείς να προσεύχεται ως Χριστιανός, γιατί η προσευχή είναι ένα ουσιώδες στοιχείο του να είναι κανείς Χριστιανός. Πάνω απ' όλα όμως χρειάζεται η χάρις του Θεού εν τη Εκκλησία, ιδιαίτερα μέσω της Ιεράς Εξομολογήσεως και της Μετάλήψεως των Αχράντων Μυστηρίων.

Αυτές είναι μερικές εισαγωγικές μόνο σκέψεις για το πως να χρησιμοποιούμε επωφελώς το κομποσχοίνι. Όμως το πιο σημαντικό είναι να αρχίσει κάνεις να προσεύχεται. Το κομποσχοίνι δεν προσεύχεται από μόνο του, αν και μερικά είναι τόσο ωραία, που μπορεί να δώσουν αυτή την εντύπωση. Είναι βέβαια ένα σημαντικό παραδοσιακό βοήθημα για την προσευχή μας και ειδικά για έναν καθημερινό κανόνα προσευχής. Το βασικό όμως είναι να συγκεντρωνόμαστε στα λόγια της προσευχής και να προσφέρουμε προσευχές από την καρδιά μας στον Ιησού Χριστό, τον Κύριο και Θεό μας. Αν αυτό το μικρό κομποσχοίνι σε βοήθα να πεις μία προσευχή η σου θυμίζει να προσεύχεσαι ή σε βοήθα με κάποιο τρόπο να γίνεις πιο προσευχητικός, τότε έχει εκπληρώσει το σκοπό του. Σε έχει δέσει πιο κοντά και πιο στενά με το Χριστό, το Θεό μας, και σε έχει φέρει πιο κοντά στη Βασιλεία του Θεού, διότι «η Βασιλεία του Θεού εντός υμών εστίν».

Μην κάθεσαι μέσα, να φεύγεις έξω στη φύση ( Γέροντας Πορφύριος )

Να μην κάθεσαι μέσα, να φεύγεις έξω στη φύση. Οι ομορφιές της φύσεως είναι οι μικρές αγάπες που μας οδηγούν στη μεγάλη Αγάπη, τον Χριστό.

5 τρόποι μετανοίας (μοναχός Μωυσής, Αγιορείτης)

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος πρακτικά μας δείχνει πέντε δρόμους της μετανοίας. Μας λέγει:

Πρώτος δρόμος μετανοίας είναι ν' αυτοκαταδικάζεσαι για τις αμαρτίες σου. Ο Κύριος εκτιμά ιδιαίτερα αυτή σου την πράξη. Αυτός που μόνος του καταδίκασε τ' αμαρτήματά του πολύ δύσκολα θα τα επαναλάβει. Η έγκαιρη εξέγερση της συνειδήσεως σου διά της αυτοκατηγορίας δεν θα έχει κατήγορο στο ουράνιο κριτήριο.

Δεύτερος αξιόλογος δρόμος μετανοίας είναι να μη βαστάς κακία για κανένα, ακόμα και γι' αυτούς τους εχθρούς σου. Να συγκρατείς πάντοτε την οργή σου, να συγχωρείς τ' αμαρτήματα των άλλων, γιατί έτσι θα εξαλείψει και τα δικά σου ο Κύριος. Είναι αυτό ένα αποτελεσματικό καθαρτικό, αφού μας το υπέδειξε ο ίδιος ο Κύριος λέγοντας: Αν συγχωρέσετε τους χρεώστες σας, τότε θα σας συγχωρήσει σίγουρα και ο ουράνιος πατέρας μας (Ματθ. 6. I).

Τρίτος ασφαλής δρόμος μετανοίας είναι η ορθή, θερμή και εκ βαθέων καρδιακή προσευχή. Μη λησμονάμε την ευαγγελική χήρα που επέμενε στο αίτημα της στον δύστροπο δικαστή και τελικά έλαβε το ποθούμενο (Λουκ. 18, 1-8). Αν εκείνη έλαβε για την επιμονή της από τον αδιάντροπο δικαστή, πόσο μάλλον εμείς που έχουμε ουράνιο πατέρα ήμερο, φιλικό και φιλάνθρωπο και οπωσδήποτε θα μας δωρίσει τα προς τη σωτηρία μας αιτήματα.

Τέταρτος σίγουρος δρόμος μετανοίας είναι της ελεημοσύνης, που η δύναμή της είναι ανέκφραστα μεγάλη. Ο προφήτης Δανιήλ είπε στον βασιλέα Ναβουχοδονόσορα να ξεπλύνει τις πολλές αμαρτίες του μ' ελεημοσύνη και τ' ανομήματά του με το να ευσπλαγχνισθεί τους φτωχούς. Η αγάπη είναι ικανή να εξαλείψει αμαρτήματα. Ο μετανοημένος παραβάτης με τη φιλανθρωπία επανορθώνει τα πάντα με τον αγώνα του και τη χάρη του Θεού.

Πέμπτος δρόμος σταθερός ο συνδυασμός πηγαίας μετριοφροσύνης κι εγκάρδιας ταπεινοφροσύνης. Μάρτυρας προς τούτο ο τελώνης της ευαγγελικής παραβολής. Η γνήσια ταπεινοφροσύνη του αποτίναξε όλο το βαρύ φορτίο των αμαρτημάτων του.

Καταλήγει λοιπόν, αγαπητοί μου αδελφοί, ο ιερός Χρυσόστομος: Να καταδικάζουμε τις αμαρτίες μας, να συγχωρούμε τις αμαρτίες των αδελφών μας, να 'χουμε κερδοφόρα προσευχή, καρπούς ελεημοσύνης και ταπεινοφροσύνης, δίχως να καθυστερούμε, δίχως να χάνουμε ούτε μία μέρα και ώρα βαδίζοντας τους πέντε αυτούς σωτήριους δρόμους καθημερινά.

(Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου,