Παναγία Δοβρά ή Καλή Παναγία, Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά, Βέροια
Στη συνείδηση της Ορθοδόξου Εκκλησίας η Παρθένος Μαρία κατέχει ιδιαίτερη και ξεχωριστή θέση, που είναι καρπός άδολης και καρδιακής αγάπης του λαού του Θεού προς το πρόσωπό της. Η θέση αυτή δεν την αυτονομεί, δεν την εξυψώνει υπερβαλλόντως και αναρμόστως, προκαλώντας εσωτερικές αμφιβολίες και αντεγκλήσεις, αλλά την καθιστά αυτή που ακριβώς είναι, σε σχέση
πάντα με τον Ιησού Χριστό, τον Υιό και Θεό της.
Γι’ αυτό «η τιμή που δείχνουμε στην Θεοτόκο όχι μόνο δε μειώνει την λατρεία μας προς τον Θεό, αλλά, ακριβώς, έχει το αντίθετο αποτέλεσμα: όσο περισσότερο τιμούμε τη Θεοτόκο, τόσο περισσότερο συνειδητοποιούμε τη μεγαλειότητα του Υιού της, επειδή τιμούμε τη Μητέρα ακριβώς λόγω του Υιού» (Μητροπολίτης Διοκλείας Κάλλιστος Γουέαρ).
Η Ορθόδοξη Θεολογία, λοιπόν, έρχεται να συνεχίσει και να εμπλουτίσει την Ορθόδοξη παράδοση, μια παράδοση που, το ένα και μοναδικό πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου, το πολλαπλασιάζει και το μετασχηματίζει, αποδίδει σ’ αυτό ονόματα και ιδιότητες, ανάλογα με την ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα κάθε περιοχής, χωρίς να καταστρέφει, όμως, ούτε στιγμή τη μοναδικότητά του. Και ενώ θα περίμενε κανείς αυτή η πολυδιάσπαση του προσώπου, από την Μεγαλόχαρη στην Εικοσιφοίνισσα, από την Ξενιά στη Χοζοβιώτισσα, από την Γλυκοφιλούσα στην Γοργοϋπήκοο, από την Σουμελά στην Ελευθερώτρια κ.ο.κ. να προκαλεί σύγχυση, εντούτοις, αποκαλύπτει την χωρίς μέτρο αγάπη των πιστών, τον ασίγαστο και διαχρονικό πόθο των παιδιών να δουν και να μιλήσουν στη Μητέρα τους, σύμφωνα με τις προσωπικές τους ανάγκες, προϋποθέσεις και ιδιαιτερότητες.
Και στο σημείο αυτό η Θεολογική συνείδηση και εμπειρία, όπως διαμορφώθηκε Συνοδικά στους αιώνες, μέσα από τον πλούτο της γνώσης και της σοφίας των Αγίων Πατέρων, έρχεται να δογματίσει για την Μαρία και να την εγκαταστήσει στην καθημερινή ζωή της Εκκλησίας ως Μητέρα, ως Θεοτόκο και ως Παναγία.
Η Μαρία κατέκτησε την Μητρική ιδιότητα και αναγνώριση γιατί αναδέχθηκε την εξωπραγματική, για τα ανθρώπινα μέτρα, αποστολή να γίνει το σκεύος της εκλογής, το δοχείο της Χάριτος, διά του οποίου τέθηκε σε εφαρμογή το σχέδιο της Θείας Οικονομίας. Ήταν το πρόσωπο εκείνο που επικέντρωνε πάνω του όλα τα χαρίσματα και τις ιδιαίτερες προϋποθέσεις, για να φέρει στους φθαρτούς και θνητούς κόλπους της τον Άχρονο, να κυοφορήσει τον Αχώρητο, να γεννήσει τον Θεάνθρωπο. Υπήρξε το πρόσωπο «κλειδί» στην ανθρώπινη ιστορία, που έβγαλε ασπροπρόσωπο το ανθρώπινο γένος και, με την έμφυτη ταπείνωση, την ευλογημένη υπακοή, τη θαυμαστή αγνότητα, την άδολη παιδικότητα, έγινε η Μητέρα του Ενανθρωπήσαντος Ιησού, δίνοντας στον πληγιασμένο και τετρωμένο από την αμαρτία άνθρωπο το δώρο της ελπίδας, της λύτρωσης και της σωτηρίας.
Την ίδια στιγμή έγινε η μόνη και αληθινή μητέρα όλων των ανθρώπων, εκείνη που μετουσιώνει διαρκώς τις ελπίδες και τους πόθους του ανθρωπίνου γένους, εκείνη που λειτουργεί ως μεσολαβητής και πρεσβευτής των ανθρωπίνων δεήσεων και παρακλήσεων, «η μεταβολή των θλιβομένων, η απαλλαγή των ασθενούντων, η προστάτις των αδικουμένων, των πενομένων η τροφή, ξένων η παράκλησις και βακτηρία τυφλών, καταπονουμένων σκέπη και αντίληψις και ορφανών βοηθός…»
Η Μαρία είναι Θεοτόκος, γιατί δεν γέννησε άνθρωπο κοινό, φθαρτό, κτιστό και θνητό. Δεν γέννησε έναν από τους μεγάλους μύστες της ανθρωπότητας, όπως ομολογούν άλλες θρησκείες και δοξασίες, δεν γέννησε έναν κορυφαίο Προφήτη και Διδάσκαλο σαν και πολλούς άλλους που έκαναν την εμφάνισή τους στην ιστορία, αλλά γέννησε «Χριστόν, τον Υιόν του Θεού τον Μονογενή, τον εκ του Πατρός γεννηθέντα προ πάντων των αιώνων». Γέννησε Χριστόν, Παθόντα, Σταυρωθέντα και ενδόξως Αναστάντα. Η βασική αυτή δογματική αλήθεια της Ορθοδόξου Εκκλησίας, πολεμήθηκε συστηματικά στη διάρκεια και εξέλιξη της Χριστιανικής ιστορίας, αλλά και παραποιήθηκε μέσα στους κόλπους και αυτής της Χριστιανικής Εκκλησίας, όπου άλλες Ομολογίες ανυψώνουν την Μαρία υπερβαλλόντως και αυθαιρέτως, αποδίδοντας στο πρόσωπό της ιδιότητες που δεν έχει και άλλες την υποβιβάζουν, απογυμνώνοντάς την από την βασική της ιδιότητα, αυτήν της Θεοτόκου.
Και προς όλους εκείνους που αρνούνται ότι η Παρθένος Μαρία είναι Θεοτόκος ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος φέρεται με ιδιαίτερη αυστηρότητα και επιτιμητική διάθεση, χαρακτηρίζοντάς τους «αθέους»: «Ει τις ου Θεοτόκον την Μαρίαν υπολαμβάνει, χωρίς εστί της Θεότητος. Ει τις διά σωλήνος της Παρθένου διαδραμείν, αλλά μη εν αυτή διεπλάσθαι λέγοι θεϊκώς άμα και ανθρωπικώς
– θεϊκώς μεν, ότι χωρίς ανδρός, ανθρωπικώς δε, ότι νόμω κυήσεως – ομοίως άθεος», δηλ. «Όποιος δε θεωρεί Θεοτόκο την αγία Μαρία, είναι άσχετος με την θεότητα. Όμοια άθεος είναι όποιος λέγει ότι ο Χριστός πέρασε από την Παρθένο σαν από σωλήνα και δεν διαμορφώθηκε μέσα σε αυτήν συνάμα ως Θεός και ως άνθρωπος (ως Θεός επειδή δεν μεσολάβησε άνδρας, ως άνθρωπος διότι συμμορφώθηκε στον νόμο της κυήσεως)» ( PG 37, 177 C).
Η ιδιότητα της Μαρίας ως Θεοτόκου την καθιστά αυτοδικαίως και Παναγία ή Υπεραγία, δηλ. πάνω από όλους τους Αγίους, τους Οσίους, τους Μάρτυρες και Ομολογητές της Εκκλησίας μας. Στην αγιότητα δεν ξεχωρίζουν ούτε οι Δώδεκα Απόστολοι, ούτε ο Τίμιος Πρόδρομος, που στάθηκε, κατά τον λόγο του Χριστού, «ο εν γεννητοίς γυναικών μείζων». Αλλά, όπως γλαφυρά περιγράφει ο γνήσιος Έλληνας και Ορθόδοξος λογοτέχνης Φώτης Κόντογλου, «Εσύ Θεοτόκε, τιμήθηκες περισσότερον από όλους και αξιώθηκες να δανείσεις σάρκα από την σάρκα σου εις τον Υιόν του Θεού και διά τούτο εξαιρέτως λέγεσαι Παναγία και Υπεραγία και, παρότι είσαι άνθρωπος γεννημένος από ανθρώπους, είσαι, όμως, κατά τα λόγια του αγγέλου «τιμιωτέρα των Χερουβίμ και ενδοξοτέρα ασυγκρίτως των Σεραφείμ»» («Παναγία και Υπεραγία», εκδόσεις «Αρμός», σελ. 17).
Αυτό το μοναδικό πρόσωπο τιμούμε και γιορτάζουμε τον Δεκαπενταύγουστο. Στις Εκκλησιές και στα Μοναστήρια της χτυπά η καρδιά όλων ημών των Ορθοδόξων Ελλήνων. Στην εικόνα της κατατίθενται οι πόνοι, οι καημοί και τα βάσανά μας έχοντας βεβαία την ελπίδα της αγάπης και της μεσιτείας της.
Αρχιμ. Επιφάνιος Οικονόμου
imverias.blogspot.gr
Παναγία, Άξιον Εστίν
Παναγία Πορταΐτισσα
Παναγία του Καζάν
Παναγία Αγία Σιών
Παναγία Αλεξανδρινή
Παναγία Σουμελά
Παναγία Τριχερούσα
Παναγία Γοργοεπήκοος
Παναγία του Χάρου
Παναγία Γοργοεπήκοος, Μάνδρας Αττικής
Παναγία Θαλασσομαχούσσα
Παναγία Αμίαντος
Παναγία Εικοσιφοίνισσα
Παναγία Ιεροσολυμίτισσα
Παναγία Βηθλεεμίτισσα
Παναγία Καλλιπετρίτισσα, Ι.Μ. Καλλίπετρας
Παναγία Εκατονταπυλιανή
Παναγία Θεοσκέπαστη
Παναγία η Μαχαιριώτισσα
Παναγία Μολυβδοσκεπάστου
Παναγία Γλυκοφιλούσα
Παναγιά Προυσιώτισσα
Παναγία Παντάνασσα, Νάουσα
Παναγία Ψυχοσώστρια
Παναγία Αγιοταφίτισσα
Παναγία η Αμόλυντος
Παναγία Γερόντισσα,Ι.Μ. Παντοκράτορος
Παναγία Γηροκομίτισσα
Παναγία Παραμυθία
Παναγία Ελεούσα, Μικροκάστρου
Πηγή
Ενα «χειροποίητο» μοναστήρι στις Σέρρες
Εχει ανακαινισθεί και αγιογραφηθεί με υλικά και πρακτικές που χάνονται στον χρόνο
Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου στο Ακριτοχώρι Σερρών δεν είναι τυχαία δημοφιλής στους προσκυνητές : έχει χαρακτήρα ησυχαστηρίου, χωρίς να κλείνει την πόρτα στη χαρά της ζωής. Τηρεί το αγιορείτικο λατρευτικό τυπικό, χωρίς να χάνει την επαφή με τους επισκέπτες της. Και ακολουθεί την παράδοση χωρίς να αποστερεί τη ζωντάνια από τις σαράντα – νέες στην πλειονότητά τους – μοναχές. Με τις είκοσι εξ αυτών να έχουν ακολουθήσει σπουδές Βυζαντινής Μουσικής, ακόμη και μια απλή επίσκεψη μετατρέπεται σε εμπειρία. Φτάνει να τις ακούσει κανείς να ψάλλουν υπό το φως των κεριών τη Μεγάλη Παρασκευή, ή να άδουν το «Χριστός Ανέστη» με βυζαντινή, πρωτόγνωρη για τους αμύητους, χροιά, για να γοητευθεί και κάποια στιγμή να επιστρέψει.
Στις πλαγίες του όρους Μπέλες και με θέα την λίμνη Κερκίνη, στο Ακριτοχώρι Σερρών, δεσπόζει επιβλητικά το Ησυχαστήριο του Τιμίου Προδρόμου, που κλείνει φέτος τριάντα χρόνια ζωής από την ίδρυσή του.
Η παλαιότητα του μοναστηριού, η μόνιμη διαμονή των σαράντα καλογριών και η μεγάλη προσέλευση των πιστών οδήγησε στην ανάγκη ανοικοδόμησης νέου καθολικού της ιεράς μονής, που χτίστηκε αρχιτεκτονικά στα πρότυπα των βυζαντινών μοναστηριών.
Χτισμένο στα αρχιτεκτονικά οικοδομικά πρότυπα των μοναστηριών του Αγίου Όρους, το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου κοσμεί το ακριτικό χωριό του νομού Σερρών και αγκαλιάζει όλους τους πιστούς που προσέρχονται για να προσκυνήσουν.
Ο νέος Ναός, εξολοκλήρου από παραδοσιακά δομικά υλικά, όπως πέτρα, μάρμαρο, και κεραμικά τούβλα, έρχεται να επανασυνδέσει το σήμερα της Μακεδονικής γης με το λαμπρό βυζαντινό παρελθόν της και τους διασωζόμενους αρχαίους βυζαντινούς ναούς της. Ταυτόχρονα έρχεται να ενισχύσει τους πνευματικούς δεσμούς του Ακριτοχωρίου και της ευρύτερης περιοχής με το Περιβόλι της Παναγίας, το Αγιώνυμο Όρος, μέσω της Αδελφότητας της Μονής που συνδέεται πνευματικά με την Ιερά Μονή Ξενοφώντος και τον Καθηγούμενό της, Αρχιμ. Αλέξιο.
Φυσική πέτρα από το βουνό του Μπέλες, μάρμαρο και συμπαγές τουβλο, είναι τα κύρια υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την ανέγερση του καθεδρικού που ξεπερνά σε διάσταση τα 500 τ.μ.
Στο Ησυχαστήριο φυλάσσονται τίμια λείψανα των Αγίων: Ιακώβου του αδελφοθέου, Τιμίου Προδρόμου και προμήτορος Άννης.
Η μοναστική αδελφότητα ασχολείται με την ιεροραπτική, την αγιογραφία, τη μικροτεχνία, καθώς και με γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες. Πανηγυρίζει στις 29 Αυγούστου, εορτή της αποτομής της κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου.
Το νέο εντυπωσιακό Καθολικό εγκαινιάστηκε τον Οκτώβριο του 2012 από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο. Ο ναός, με συνολική διάσταση 500 τ.μ, είναι ακριβές αντίγραφο του παλαιού καθολικού της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος (10ου αιώνα) αγιορείτικου ρυθμού, σταυροειδούς με τρούλους. Χτίστηκε εξολοκλήρου από παραδοσιακά δομικά υλικά, όπως πέτρα, μάρμαρο και κεραμικά τούβλα.
Η Τράπεζα είναι αγιογραφημένη από τις ίδιες τις μοναχές.
Η τοποθεσία
Το Ησυχαστήριο Τιμίου Προδρόμου στο Ακριτοχώρι, απέχει από την πόλη των Σερρών 50 χλμ και 24 χλμ από το Σιδηρόκαστρο. Είναι κτισμένο επί του διεθνούς περιπατητικού μονοπατιού E4/6 και έχει πανοραμική θέα στη λίμνη Κερκίνη.
Ο επισκέπτης πραγματικά καθηλώνεται από την πανέμορφη θέα που αντικρίζει. Η λίμνη Κερκίνηξεδιπλώνεται σε όλο της το μεγαλείο. Το πράσινο του όρους Μπέλλες κατακλύζει την κάθε γωνιά του. Αξίζει να το επισκεφθεί κανείς, ιδιαίτερα οι γυναίκες, που δεν μπορούν να επισκεφθούν το Άγιον Όρος, για να πάρουν μια ιδέα της αγιορείτικης βυζαντινής αρχιτεκτονικής και του αγιορείτικου τρόπου ζωής.
Πηγή: vizantinaistorika.blogspot.gr
Give alms to the poor and console the needy. Give them food to eat... Because, my brothers, the Old Testament states that Abraham was without a child, without any offspring to inherit his belongings, and on account of this he was deeply grieved. What did this blessed man do then?
He built a house with three entryways; within this home he would knead dough and bake bread, and he would offer hospitality to all people who
would pass by daily. Moreover, he had the custom of not eating each day until someone would come by. Only after he offered bread to a visitor would he also sit down to eat. The more alms he gave, the more his wealth increased.
One day the envious devil, not able to tolerate such virtue, did the following. He appeared as a beggar on the road that led to Abraham’s house, and he began saying the following to everyone who was headed in Abraham’s direction: “Where are you headed my friend?” If the sojourner
replied that he was going to Abraham’s home, the devil would respond, “Listen to me. I am a poor pauper, and I had heard that Abraham gives much alms and provides hospitality. I just went his house today, seeking a piece of bread; however, he has nothing remaining any longer (neither bread nor water) because he gave alms unsparingly, and now he has become destitute.
As a matter of fact, he was very frustrated on account of his poverty, and he got mad and
began hitting me...” Consequently, three days went by, and no one visited Abraham. During these three days, both Abraham and Sarah refrained from eating—neither did they eat bread nor did they drink water. During this period, both of them prayed and beseeched God with all their heart: “We beg Thee, O Lord, send people to our home, so that we may offer them some food and give them alms...” What did God do in response? As Abraham and Sarah were sitting and watching for sojourners whom they could invite for a meal, they saw three beautiful young men coming toward their home,who entered their house from the three doors. When they came inside,only one
was visible. With great joy Abraham and Sarah said to each other, “God still loves us! Let’s slaughter the best calf we have available.” Having done so, Abraham went to greet the three youths, who told him, “Henceforth, Abraham, you will be filled with joy, and you will give birth to a son, Isaac.”
Then Abraham went to prepare the meal for them, but when he returned they were no longer there... because it was the Holy Trinity, God Himself, who had visited him.
Do you see, my brothers, the miracle that took place? Do the same if you want God to visit your homes, and if you want to be prosperous.
St. Kosmas Aitolos
In the soul we find three powers: the intellect, the will,the heart, or, as the Holy Fathers say, the intellectual,desiring and incensive powers.
Each of them is assigned particular curative exercises by the holy ascetics. These related exercises are both receptive and conducive to grace. They need not be contrived according to some theory, but rather chosen from tested ascetic labors particularly suited to a given power:
For the mind
1) Reading and hearing the Word of God, the writings of the Holy Fathers and the lives of the God-pleasers.
2) Studying and impressing upon yourself all the God-given truths in brief statements (the catechesis).
3) Asking questions of those older and more experienced.
4) Mutual informative discourse with friends.
For the will
1) Submission to the whole church rule.
2) Submission to civil order, or to family duty, for they are conduits of God's will.
3) Obedience to God's will as manifested in your fate.
4) Obeying your conscience in the doing of good deeds.
5) Subjecting yourself to the spirit that is zealous to fulfill its vows.
For the heart
1) Attending holy Church services.
2) Prayer, as specified by the Church; home prayer rule.
3) Using holy crosses, icons and other sacred substances and objects.
4) Observing holy customs established and promoted by the Church....
There are three powers: the intellect, the will and the senses. Corresponding exercises are given to them. They act directly to develop the powers, but in a way that does not quell the spirit to the contrary, it ignites the spirit more and more. The latter serves as a measure and stabilizer to the former, which subjects itself to the latter to the point of speechless submission or even total cessation.
St. Theophan the Recluse
