Just as the Lord is solicitous about our salvation, so too the murder of men, the devil, strives to lead a man into despair.
A lofty and sound soul does not despair over misfortunes, of whatever sort they may be. Our life is as it were a house of temptations and trials; but we will not renounce the Lord for as long as He allows the tempter to remain with us and for as long as we must wait to be revived through patience and secure passionless!
Judas the betrayer was fainthearted and unskilled in battle, and so the enemy, seeing his despair, attacked him and forced him to hang himself, but Peter, a firm rock, when he fell into great sin, like one skilled in battle did not despair nor lose heart, but shed bitter tears from a burning heart, and the enemy, seeing these tears, his eyes scorched as by fire, fled far form him wailing in pain. And so brothers, St. Antioch teaches, when despair attacks us let us not yield to it, but being strengthened and protected by the light of faith, with great courage let us say to the evil spirit: “What are you to us, estranged from God, a fugitive from heaven and evil servant? You dare do nothing to us.
Christ, the Son of God, has authority both over us and over everything. It is against Him that we have sinned, and before Him that we will be justified. And you, destroyer, leave us. Strengthen by His venerable Cross, we trample under foot your serpent’s head”
St. Seraphim of Sarov
Zοῦμε στή γῆ καί δέν βλέπουμε τό Θεό, δέν μποροῦμε νά Tόν δοῦμε. Ἀλλά σάν ἔρθει τό Ἅγιο Πνεῦμα στήν ψυχή, τότε θά δοῦμε τό Θεό, ὅπως Tόν εἶδε ὁ ἅγιος Στέφανος (Πράξ. 7:55-56).
Ἡψυχή καί ὁνοῦς ἀναγνωρίζουν ἀμέσως μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα ὅτι Aὐτός εἶναι ὁ Κύριος. Ἔτσι ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Θεοδόχος, μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἀναγνώρισε στό μικρό βρέφος τόν Κύριο (Λουκ. 2:25-32). Ἔτσι καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Bαπτιστής, μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐπίσης, ἀναγνώρισε τόν Κύριο καί Tόν ὑπέδειξε στούς ἀνθρώπους.
Καί στόν οὐρανό καί στή γῆ ὁ Θεός γνωρίζεται μόνο μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα, ὄχι μέ τήν ἐπιστήμη. Καί τά παιδιά πού δέν σπούδασαν καθόλου, γνωρίζουν τόν Κύριο μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα. Xωρίς τό Ἅγιο Πνεῦμα κανείς δέν μπορεῖ νά γνωρίσει τό Θεό καί πόσο πολύ μᾶς ἀγαπάει.
Ἀκόμα κι ἄν διαβάζουμε ὅτι μᾶς ἀγάπησε καί ἔπαθε ἀπό ἀγάπη γιά μᾶς, σκεφτόμαστε γι' αὐτά μόνο μέ τό νοῦ, ἀλλά δέν καταλαβαίνουμε ὅπως πρέπει, μέ τήν ψυχή, τήν ἀγάπη τοῦ Xριστοῦ. Ὅταν ὅμως μᾶς διδάξει, τότε γνωρίζουμε μέ ἐνάργεια καί αἰσθητά τήν ἀγάπη· τότε γινόμαστε ὅμοιοι μέ τόν Κύριο.
Καθένας μας μπορεῖ νά κρίνει γιά τό Θεό κατά τό μέτρο τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού γνώρισε. Γιατί πῶς εἶναι δυνατό νά σκεφτόμαστε καί νά κρίνουμε γιά πράγματα πού δέν εἴδαμε ἤ δέν ἀκούσαμε καί δέν ξέρουμε; Oἱ ἅγιοι λένε πώς εἶδαν τό Θεό. Ἀλλά ὑπάρχουν καί ἄνθρωποι πού λένε ὅτι δέν ὑπάρχει Θεός. Eἶναι φανερό πώς μιλοῦν ἔτσι, γιατί δέν Τόν γνώρισαν· αὐτό ὅμως δέν σημαίνει καθόλου πώς ὁ Θεός δέν ὑπάρχει.
Oἱ ἅγιοι μιλοῦν γιά πράγματα πού πραγματικά εἶδαν καί γνωρίζουν. Δέν λένε, γιά παράδειγμα, πώς εἶδαν ἕνα ἄλογο μήκους ἑνός χιλιομέτρου ἤ ἕνα πλοῖο δέκα χιλιομέτρων, πού δέν ὑπάρχουν. Κι ἐγώ νομίζω, πώς, ἄν δέν ὑπῆρχε Θεός, δέν θά μιλοῦσαν κάν γι' Aὐτόν στή γῆ. Oἱ ἄνθρωποι ὅμως θέλουν νά ζοῦν σύμφωνα μέ τό δικό τους θέλημα καί γι' αὐτό λένε πώς δέν ὑπάρχει Θεός, βεβαιώνοντας ἔτσι μᾶλλον πώς ὑπάρχει.
Ὅποιος δέν γνωρίζει τή χάρη, δέν τήν ἐπιζητεῖ. Oἱ ἄνθρωποι προσκολλήθηκαν στή γῆ, γι' αὐτό οἱ πιό πολλοί δέν ξέρουν πώς τίποτα τό γήινο δέν μπορεῖνά συγκριθεῖμέ τή γλυκύτητα τοῦἉγίου Πνεύματος.
Tά ἐπίγεια μαθαίνονται μέ τήν ἐπίγεια διάνοια, ἐνῶ ὁΘεός καί ὅλα τά ἐπουράνια γνωρίζονται μόνο μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα. Γι' αὐτό παραμένουν ἀπρόσιτα στό νοῦ πού δέν ἀναγεννήθηκε. Ἡ ἀπιστία προέρχεται ἀπό τήν ὑπερηφάνεια.
Ὁ ὑπερήφανος ἰσχυρίζεται πώς θά γνωρίσει τά πάντα μέ τό νοῦ του καί τήν ἐπιστήμη, ἀλλά ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ παραμένει ἀνέφικτη γι' αὐτόν, γιατί ὁ Θεός γνωρίζεται μόνο μέ ἀποκάλυψη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.Ὁ Κύριος ἀποκαλύπτεται στίς ταπεινές ψυχές. Σ' αὐτές δείχνει τά ἔργα Tου, πού εἶναι ἀκατάληπτα γιά τό νοῦ μας. Mέ τόν φυσικό μας νοῦ μποροῦμε νά γνωρίσουμε μόνο τά γήινα πράγματα, κι αὐτά μερικῶς, ἐνῶὁ Θεός καί ὅλα τά οὐράνια γνωρίζονται μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα.
Πολλοί ἄνθρωποι λένε σήμερα πώς δέν ὑπάρχει Θεός. Mιλοῦν ἔτσι γιατί στήν καρδιά τους ζεῖ ὑπερήφανο πνεῦμα, πού τούς ὑποβάλλει ψέματα ἐναντίον τῆς Ἀλήθειας καί τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Θεοῦ. Nομίζουν πώς εἶναι σοφοί, ἐνῶστήν πραγματικότητα δέν ἀντιλαμβάνονται κάν ὅτι τέτοιοι λογισμοί δέν εἶναι δικοί τους, ἀλλά προέρχονται ἀπό τόν ἐχθρό. Ἄν ὅμως κανείς τούς δεχθεῖ στήν καρδιά του καί τούς ἀγαπήσει, τότε γίνεται συγγενής μέ τό πονηρό πνεῦμα. Καί εἴθε νά μή δώσει ὁ Θεός σέ κανένα νά πεθάνει σέ τέτοια κατάσταση.
Ἡ ὑπερηφάνεια ἐμποδίζει τήν ψυχή νά μπεῖ στό δρόμο τῆς πίστεως. Στόν ἄπιστο δίνω μιά συμβουλή. Ἄς πεῖ: “Κύριε, ἄν ὑπάρχεις, φώτισέ με, καί θά Σέ ὑπηρετήσω μ' ὅλη μου τήν καρδιά καί μ' ὅλη μου τήν ψυχή”. Καί ὁ Κύριος θά φωτίσει ὁπωσδήποτε μιά τέτοια ταπεινή σκέψη…
Γιά νά σωθεῖς, εἶναι ἀνάγκη νά ταπεινωθεῖς. Γιατί τόν ὑπερήφανο, καί μέ τή βία νά τόν βάλεις στόν παράδεισο, κι ἐκεῖ δέν θά βρεῖ ἀνάπαυση. Κι ἐκεῖδέν θά εἶναι ἱκανοποιημένος καί θά λέει: “Γιατί δέν εἶμαι ἐγώ στήν πρώτη θέση;”. Ἀντίθετα, ἡ ταπεινή ψυχή εἶναι γεμάτη ἀγάπη καί δέν ἐπιδιώκει πρωτεῖα, ἀλλά ἐπιθυμεῖ γιά ὅλους τό καλό καί εὐχαριστιέται μέ ὅλα.
"Γνωριμία με τον Θεό"
Άγιος Σιλουανός Αθωνίτης