Η δύναμη της ευχής -Γέροντος Εφραίμ Κατουνακιώτου

 

Γέροντος Εφραίμ Κατουνακιώτου

Στο σπίτι μας παραπάνω καθόταν ένας καλόγηρος και, κρίσις Θεού, ήτανε δαιμονισμένος. Οι γέροι δεν μπορούσαν να έρχονται κάτω στο σπίτι μας, να μεταλάβουν, και πήγαινα εγώ στο σπίτι τους απάνω, που είναι ο πάτερ-Γεδεών εκεί απάνω, και τους μετελάμβανα. Πήγαινα στο Ιερό, έβγαζα το Αρτοφόριο, ερχόντουσαν οι γέροι στην Ωραία Πύλη εκεί και τους μετελάμβανα. Αυτός μού 'λεγε: «Ο διάβολος εκεί κάθεται στην άκρη, στη Λιτή». Του λέω: «Τον βλέπεις;» «Τον βλέπω», λέει. Και ο ίδιος έλεγε ότι: «Όταν λέω την ευχή ταράττεται ο διάβολος, όταν λέω δεύτερη φορά αφρίζει· την τρίτη ευχή άφαντος γίνεται!» Να η δύναμις της ευχής. Αυτό που λένε τα βιβλία μας ότι:

-Παιδί μου, λέει ο Γέροντας, πες την ευχή.

-Μα λέω και δεν καταλαμβάνω τίποτες.

-Δεν καταλαμβάνεις, λέει, εσύ, αλλά ο διάβολος καταλαμβάνει και φεύγει.

Να, σ' αυτόν τον καλόγηρο.

Α, να πούμε και τον άλλο με το καλάθι.

Ένας υποτακτικός, σαν ο Γέροντας τώρα, λέει τον πατερ-Αρσένιο:

-Λέγε την ευχή.

-Λέω την ευχή, δεν καταλαμβάνω τίποτε.

-Ο διάβολος καταλαμβάνει και φεύγει.

-Ε, και πού θα καταλάβω εγώ;

-Ε, καλά, παιδί μου, θέλεις να δεις θαύμα;

-Ναί, θαύμα θέλω να δω, Γέροντα.

-Καλά, του λέει, θα προσευχηθώ στο Θεό να σου δείξει θαύμα, να καταλάβεις πόση δύναμη έχει η ευχή. (Τα γράφουν τα πατερικά βιβλία).

-Καλά.

Έκανε προσευχή ο Γέροντας, έκανε και νηστεία, τριήμερο νηστεία.

-Έλα εδώ, παιδί μου, τώρα, πάρε το καλάθι, πήγαινε απάνω στη βρύση να το γιομίσεις νερό.

-Γέροντα, με συγχωρείς, εγώ, λέει, τα μυαλά μου τά 'χω, το καλάθι θα γιομώσω νερό έξω;

-Καλά, παιδί μου, δεν είπες ότι θέλεις να δεις θαύμα; Να δεις τι δύναμη έχει η ευχή; Δεν θέλεις;

-Ναί, λέει.

-Ε, κάνε αυτό που σου λέω, αλλά θα λες την ευχή, όλο την ευχή θα λες.

-Νά 'ναι ευλογημένο.

Πάει. «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», βάζει το καλάθι στη βρύση από κάτω. Το νερό γιομίζει το καλάθι, δεν τρέχει το καλάθι, αλλά λέει την ευχή. Εννοείται ο Γέροντας στο δωμάτιο προσηύχετο να του δείξει ο Θεός θαύμα στον παραγυιό του. Το γιόμωσε το καλάθι.

Μόλις το είδε, τρέχει λοιπόν να το δείξει στον Γέροντα.

«Γέροντα, γιόμωσε το καλάθι νερό!» Στο δρόμο λοιπόν φανερώνεται ο διάβολος με μορφή ανθρώπινη, λέει:

-Καλόγερε, πού πας;

-Πάω στον Γέροντά μου.

-Πώς σε λένε;

-Γεώργιο.

-Πόσα χρόνια έχεις καλόγερος;

-Πέντε-έξι.

-Τι δουλειά κάνεις;

-Σφραγίδια.

Πάει, έφυγε το νερό κάτω! Έπιασε την αργολογία, άφησε την ευχή, πήγε στον Γέροντα με άδειο το καλάθι!

-Τι συμβαίνει, παιδί μου;

-Γέροντα, έτσι κι έτσι.

-Άφησες την ευχή, παιδί μου, γι' αυτό έφυγε το νερό. Βλέπεις όταν έλεγες την ευχή, το καλάθι κρατούσε το νερό, όταν σταμάτησες κι άρχισες την αργολογία, έφυγε το νερό.

Και ο Θεός μας δοκιμάζει καμιά φορά να μας ξυπνήσει, να πούμε. Σου στέλνει έναν πειρασμό ο Θεός, ο Θεός θέλει να σε ξυπνήσει, μην κοιμάσαι· μην κοιμάσαι, λέγε την ευχούλα.

Και ο άνθρωπος, όταν προσεύχεται εις το Θεό, απορροφά, τρόπον τινά, τις ιδιότητες του Θεού. Ο Θεός, να πούμε, είναι αγαθός, δεν οργίζεται, μακροθυμεί. Και 'συ μετά την προσευχή, σού 'ρχεται ένα τέτοιο πράγμα, μακρόθυμος, ό,τι να σου κάνει ο άλφα, ο βήτα, δεν πειράζει, ε, δεν πειράζει αυτό. Επειδή η χάρις σε χαρίτωσε. Θα σε κάνει κατόπιν, πώς να πούμε, πάντα προσευχόμενον. Ναι. Επήρες αυτή την ιδιότητα, προσευχόμενος εις το Θεό, την πήρες αυτή την ιδιότητα του Θεού.

Escaping from Passions ( St. Theophan the Recluse )

                

The most powerful way to develop self control, to overcome the passions that lead us away from God, is to remember the name of God when we are fist enticed by a passion. As soon as we enter into a situation where we might be subject to anger, lust, gluttony or any other passion we must become very watchful. When we encounter, as an example, a person that has dishonored us and the idea of revenge or anger arises in our mind, this is the time to act - immediately! In fact we want to get angry at the thought. This is the proper role of anger and why were were given this capacity. Once we have set ourselves against the thought, then we need to call for help. How do we do this? We call on the name of the Lord. "Lord, Jesus Christ, Son of God, have mercy on me a sinner!"

Scripture in many places affirms that when we call on the Lord with faith in Him, He will come to our aid.

Because he has set his hope on me, therefore will I deliver him: I will set him on high, because he has known my name. He shall call upon me, and I will answer him: He also will hear their prayer, and will save them. (Psalm 144: 18-19)

There is another method often taught is to counteract the attack with a negative thought. If anger is the passion you are struggling with, you could say to yourself, "Anger only separates me from God. You will become irrational and do or say things that are hurtful causing you to sin." Saint Theophan tells us that this approach is a weak one. He says,

Sometimes they drive it out, but this method is for the most part unreliable. By exposing the passionate thought we are still keeping it in our mind... Whenever we appeal directly to the Lord with fear, reverence, hope and faith in His complete activity without entering into a verbal battle with the passionate, the passionate then moves away from the mind's eye, which is fixed on the Lord. When it is cut off from the mind through such attention, the passionate departs of its own accord.

Saint Theophan also gives us as story told by Saint John the Dwarf.

I act as a man sitting under a tree who looks attentively around him. This man, as soon as he sees wild beasts coming toward him, immediately climbs up the tree, and the beasts, after coming up to the tree, walk around for a while and go away. And I, as soon as I observe mental beasts coming toward me in passionate thoughts, immediately rise up my mind to the Lord, and the beasts cannot get to me as they are forced to scatter every which way.

This is how the Jesus Prayer works for us. Once we have made it part of our daily prayer practice it is always at the front of our mind and ready to go into action when we need it. As soon as we call on the Lord we move away from the thought caused by the passion and sheltered by the prayer. It is just like we have climbed the tree in John the Dwarf's story.

Reference: The Spiritual Life, p 244-249

When is an activity appropriate for a spiritual life?

                   

Saint Theophan the Recluse addressed this question in a series of letters sent to him by a young woman who wanted to live a spiritual life but felt bothered by the rush and distraction of he life. She saw the world as a place where “everyone rushes around in a huff, in pursuit of something which no one ever manages to catch.” She related, “I could not see anything that could be from the soul. There are empty caresses, a readiness to do things for each other, and also mutual admiration. Everything is superficial... Beneath the outward appearance is concealed an entirely different spirit…. what comedy. ...They bind, constrain and tyrannize each other; no one has his own will or any freedom.”

Saint Theophan affirmed her observations about the nature of this life and answered by quoting Saint Macarius the Great.

“The children of this age have become like wheat poured into the sieve of this earth, and then scattered among the inconstant dreams of this world, in the presence of unending turmoil of earthly cares, desires and maze of material concepts. Satan shakes the souls, and with a sieve, that is, the earthly cares, scatters the entire sinful human race.

Saint Macarius uses an agricultural image of a sieve where the grain is tossed about to show us how our earthly cares, dreams and desires do the same to us, toss us randomly about. We are being thrown about by our physical desires and our scattered thoughts, just like the grains of wheat are tossed about in a sieve. We find ourselves in constant movement, always involved in uncertain turmoil. All this busyness we experience is an unending quest to satisfy earthly desires that can never be fully satisfied. Underlying all this is our pride. Saint Theophan says,

“no matter how one conceals his desires, behind them stands egoism, which desires to twist you to its needs, or to use you as its means. The goal is one of deception… everyone shuts himself up in his own shell and unable to produce any warmth.”

Such is the nature of life on earth. It is constantly challenging us, drawing us into the next drama of life. We often feel like a lonesome seed, without true friends or relationships to comfort us. Occasionally we find earthly comfort but soon it turns into a disappointment. If its not our relationships we find it in our physical well being through sickness or an accident. What is this all about, we exclaim! What are we to do?

Saint Theophan says,

“for you to shun everyone is, of course, impossible; but refuse as much as possible to enter into this circle of worldly life. When it does pull you against your will, act as if you were not there; look but do not see; listen but do not hear…. Outwardly behave like everyone else, be straightforward and sincere; but guard your heart form sympathies and attractions.”

We can evaluate our activities by recognizing that we are made up of several aspects and that all of these must be in motion at the same time. We have all the bodily needs that need to be fulfilled; also there are the actions of the soul with its intellect continuously analyzing, our will freely choosing, and heart seeking harmony; and we have the spirit with its desire for what is good and beautiful.

All these must be in motion together to live as intended, Saint Theophan says,

“Only when all of our powers are in motion and all of our needs are satisfied does a man live. But when only one small portion of his powers is in motion, and only a small number of his needs are satisfied, this life is not life. Everything works together as a unit.”

All aspects of your being must be considered in worldly activities. Examine your activities and evaluate how body, soul and spirit are engaged. Does the activity assure that your physical needs are being appropriately considered, not in excess, but only to a degree necessary for its well being. Is your intellect focused, clear, controlling your thoughts so they are reasoned and seeking the highest level of understanding. Is your will engaged in providing self-constraint on excessive desires, and your heart sensing calm and harmony. Finally, is your spirit involved, monitoring all you do so that in the activity you are uplifted to what is good in the eyes of God. If any aspect of your being is out of balance, then you can say this activity is not good for you spiritually.

Quotes from The Spiritual Life, Letter 4, pp 39-42, Saint Theophan the Recluse

Δια να μην αμαρτάνωμεν - Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος

« … Δια να μην αμαρτάνης του λοιπού σου δίδω τας εξής πατρικάς συμβουλάς.
1 ) Να προσεύχεσαι αδιαλείπτως νοερώς, μετά προσοχής, επιμελείας και συναισθήσεως να λέγης διαφόρους προσευχάς, όσας γνωρίζης και ιδίως την σύντομον προσευχήν . Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με, και το Δόξα σοι ο Θεός, Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς κ.λ.π. Να προσεύχεσαι και όταν περιπατής καθ’ οδόν, και όταν εργάζεσαι, και όταν πίπτης εις την κλίνην να αναπαυθής, και όταν εγείρεσαι και εν παντί καιρώ και πάση ώρα. Όταν, λοιπόν, προσεύχεσαι μετ’ ευλαβείας, επιμελείας, προσοχής και κατανύξεως ο εχθρός δεν πλησιάζει , αλλά και αν πλησιάση και όσας φοράς πλησιάση φεύγει, αναχωρεί άπρακτος…
2 ) Να ενθυμήσθε πάντοτε τον Θεόν. Επειδή το αμαρτάνειν γίνεται , λέει ο Μ. Βασίλειος ,κατ’ απουσίαν Θεού. Όταν λησμονήσωμεν τον Θεόν , λησμονήσωμεν ότι ο Θεός είναι πανταχού παρών, και μας βλέπει και τίποτε δεν τον λανθάνει ή καλόν ή κακόν. Τότε δεν θα αμαρτάνωμεν. Πώς ποιήσω το πονηρόν ενώπιον του Κυρίου μου και αμαρτήσομαι, είπεν ο νέος Ιωσήφ ο σώφρων, ο ανδρείος κατά την ψυχήν, ο ωραίος και πάγκαλος, εις την ασελγεστάτην κυρίαν του, η οποία τον παρεκίνει προς αμαρτίαν . Και ούτω έφυγε την αμαρτίαν , ο δε προφητάναξ Δαβίδ, ηλικιωμένος , υπανδρευμένος, με παιδιά , ελησμόνησε τον Θεόν , αμάρτησε , και αφού μετενόησε πικρά , επενθούσε, ενήστευε, ηγρύπνει και εστέναζε δια την αμαρτίαν. Δια να μην αμαρτήση εις το εξής εσκέπτετο πάντοτε ότι ο Θεός ήτο έμπροσθέν του. « Προωρώμην τον Κύριόν μου, ότι δια παντός ενώπιόν μου εστι, ίνα μη σαλευθώ » , έλεγε.
3 ) Να ενθυμήσαι τον θάνατον. Μνήσθητι, τέκνον μου, των εσχάτων σου και ουχ αμαρτήσεις , μας συμβουλεύει ο Σοφός Σειράχ. Εκείνος που ενθυμείται διαρκώς τον θάνατον, λέγει ο Μ. Βασίλειος, ή τελείως ή ολίγον θέλει αμαρτήσει…
4 ) Να αγαπήσης τον Θεόν με όλην σου την ψυχήν, την καρδίαν, την δύναμιν και την διάνοιαν, και τον πλησίον σου ως σεαυτόν. Αγάπην όμως όχι ψευδή, με λόγια, αλλά πραγματικήν, και όταν αγαπά τις τον Θεόν ολοψύχως μένει μαζί με τον Θεόν μένει μαζί με αυτόν. Πού πλέον να πλησιάση ο πονηρός, η αμαρτία; …
Αυτάς τας τέσσερας πατρικάς συμβουλάς , αγαπητόν μου τέκνον, σου δίδω και ως παρακαταθήκην σου αφήνω, και αν αυτάς φυλάξης μετά προσοχής και επιμελείας θα σωθής και θα κερδίσης την βασιλείαν των ουρανών , της οποίας είθε να αξιωθώμεν πάντες.

Μετά πατρικής αγάπης και εγκαρδίων ευχών
Φιλόθεος Ζερβάκος Αρχιμ. »



Από το βιβλίο « Ο ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΖΕΡΒΑΚΟΣ
( Ο ουρανοδρόμος οδοιπόρος ,1884-1980 )
Ένας σύγχρονος όσιος πατήρ της Ορθοδόξου Χριστού Εκκλησίας »

«Με νομίζουνε χαζό και τρελό».

 

      


 
 Όλο τον Οκτώβρη πονούσε και υπέφερε αφάνταστα. Γινότανε κάτωχρος, έχανε από το πρόσωπο κάθε ίχνος ζωής, τον ενόμιζε κανείς νεκρό. Του απαγόρευαν κάθε απασχόληση, να μην εξομολογεί, ούτε στην Ακολουθία να κατεβαίνει. Εκείνος, μόλις λίγο συνερχόταν, και εξομολογούσε και στην Ακολουθία κατέβαινε.



Προπαντός προσευχότανε για τα προβλήματα των ανθρώπων, που του το ζητούσαν. Οι θεραπείες πλήθαιναν, και ο κόσμος όλο και περισσότερο κατέφευγε στο Μοναστήρι. Αλλά δεν ήτανε μόνο οι φρόνιμοι και ευσεβείς. Κάποιοι σκέφτονταν και λέγανε δυσάρεστα για το γέροντα, που με το δικό του τρόπο τα επληροφορείτο. Στεναχωριότανε γι’αυτά και μια μέρα αφέθηκε:



–Πάτερ μου, με νομίζουνε χαζό, τρελό… άμα πεθάνω θα δούνε ποιος είναι ο Ιάκωβος… Δεν τα λέω από εγωισμό και υπερηφάνεια, αλλά τα λέω προς δόξαν Θεού αυτά!
Και πράγματι, όσο πλησίαζε το τέλος του, ενώ ικέτευε για το έλεος του Θεού, ενώ έλεγε και ξανάλεγε ότι «δεν έχω κάνει τίποτα για το Χριστό», αφηνότανε καμιά φορά κι έλεγε για τα χαρίσματα, που του έδωσε ο Θεός:
–Έχω την υπακοή και την ταπεινοφροσύνη, γιατί να μην το πω… αφού ο Θεός μου τα έδωσε!



Άλλοτε πάλι, με λίγο πλάγιο τρόπο, θέλοντας να πείσει ότι λησμονεί όσα του εξομολογούνται, είπε:
–Θεέ μου, μου έχεις δώσει πολλά χαρίσματα. Σε παρακαλώ να μου δώσεις κι άλλο ένα? να ξεχνώ αυτά που μου λένε στην εξομολόγηση.
Και κάτι πολύ περισσότερο. Μεταξύ 15 και 20 Οκτωβρίου, τον άκουσε ο π. Κύριλλος να μονολογεί:



–Στην κηδεία μου θα μαζευτεί κόσμος, θά ’ρθουνε φύλλα και χορτάρια (= πολλοί άνθρωποι)… Θα ’ρθει πολύς κόσμος κι αν κάνω πως τους ευλογώ κιόλας…
Πράγματι, όταν έξω από το ναό σηκώσανε ψηλά το φέρετρο, να δουν το γέροντα οι χιλιάδες κόσμου, κάποιοι δήλωσαν ότι τον είδανε όρθιο να ευλογεί τους παρόντες.
Τον τελευταίο τούτο καιρό είχε την αγωνία του οικείου επισκόπου. Είχε καιρό να επικοινωνήσει με το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Χαλκίδας Χρυσόστομο και αναζητούσε την ευκαιρία να το κάνει.


Επικοινώνησε με τον επίσκοπό του, ζήτησε την ευχή του κι ένιωσε γι’ αυτό πολύ βαθιά χαρά. Ο μακαριστός γέροντας ζούσε γνήσια και παραδοσιακή εκκλησιαστικότητα. Είχε συνείδηση του λειτουργήματος του επισκόπου και σεβότανε όλους τους επισκόπους. Τον στενοχωρούσαν και καταδίκαζε τις ασχήμιες εις βάρος επισκόπων, οποιοιδήποτε και αν ήσαν. «Είναι επίσκοπος», έλεγε, «δεν παύει να είναι αρχιερέας». Χρησιμοποιούσε πολύ τη λέξη αρχιερέας? και μόνο ο τρόπος που την πρόφερε έδειχνε ότι κατανοούσε το βάθος της. Γι’αυτό και όλες τις ενδοεκκλησιαστικές ταραχές των τελευταίων μηνών τις καταδίκαζε.





Ο Μακαριστός Ιάκωβος Τσαλίκης

Από το ομώνυμο βιβλίο, εκδόσεις «Τροχαλία»

The Cross of the Prayer

                              

A pilgrim of the Holy Mountain visited a hermitic skete and stayed in the hut of a known
elder. He had the idea that prayer is easy work and that monks do not toil a lot for it .
Then the elderly ascetic told the pilgrim to be obedient and to stay awake one night-
according to the typikon of prayer of the hesychasts- and to do prostrations and prayer
with the prayer rope for a certain number of hours.


That man really stayed awake and tried to pray as the elder had instructed him.
When dawn finally came, he asked him : '' How did it go, brother? ''


''What can I tell you, Father, forgive me . I couldn't wait for daybreak.
I feel so tired from the vigil and from the attacks of the evil spirits that I would have preferred
to dig in a garden all day with the hoe. ''


'' Brother, the work of prayer, especially of pure prayer, is toilsome. That is why it has so
many fruits and gifts. ''




Themes from the Philokalia pg. 66

Παιδιά και Εκκλησιασμός

Τα παιδιά στην Εκκλησία μας είναι πλήρη μέλη του σώματος του Χριστού. Δεν έχουμε ειδικές ακολουθίες για παιδιά, επειδή γνωρίζουμε ότι η εμπειρία των λειτουργικών ακολουθιών δεν είναι αποκλειστικά και μόνον λογική.
Ακόμα κι ένα παιδί δεν μπορεί να καταλάβει όλα όσα συμβαίνουνμπορεί να δει, να ακούσει, να οσφρανθεί, να γευθεί, να αγγίξει… και να αποκτήσει εμπειρία της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος. Δεν πρέπει να στερούμε τα παιδιά από αυτή την εμπειρία∙ πρέπει να τα προετοιμάζουμε ώστε να εκτιμήσουν την αξία της, να την περιμένουν με χαρά και να συμμετέχουν , σ’ αυτήν με την προσευχή και με όλους τους δυνατούς τρόπους.

Οι γονείς δεν πρέπει να φορτώνουν υπερβολικά τα παιδιά με προσευχές μεγάλης διάρκειας στο σπίτι ή πηγαίνοντας τα σε όλες τις ακολουθίες, επειδή οι ίδιοι θέλουν να συμμετέχουν σ’ αυτές. Δε θα θέλαμε να κυριεύει τα παιδιά μας η τεμπελιά, όταν πρόκειται να πάνε στην εκκλησία, αλλά, αν στα μάτια τους η εκκλησία δεν είναι παρά μια βαρετή υποχρέωση, είναι πιθανόν να επαναστατήσουν εναντίον της.

Όσον αφορά την καθημερινή πρωινή και βραδυνή προσευχή της οικογένειας, είναι δύσκολο να ορισθεί συγκεκριμένη χρονική διάρκεια. Οι ηλικίες και οι χαρακτήρες των παιδιών μπορεί να διαφέρουν και οι ψυχικές διαθέσεις τους να μεταβάλλονται από μέρα σε μέρα. Το βασικό είναι να δίνουν οι γονείς το παράδειγμα, χωρίς επίδειξη, της τακτικής προσευχής ως φυσικού τμήματος της ημέρας και τα παιδιά να βλέπουν πώς ωφελούνται απ’ αυτήν . Οι γονείς πρέπει να συμβουλεύονται τον πνευματικό τους πατέρα για κάθε παιδί τους και ακόμα να μοιράζονται τις εμπειρίες τους με άλλους γονείς. Όταν τα παιδιά ξέρουν να διαβάζουν, προτιμούν συχνά να λένε τις προσευχές τους μόνα τους, μπροστά στις δικές τους εικόνες ή στο οικογενειακό εικονοστάσι. Επίσης αρέσει στα παιδιά να συμμετέχουν στην ανάγνωση, όταν όλη η οικογένεια προσεύχεται μαζί. Είναι δυνατόν ακόμα να πάρουν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές από τον πνευματικό τους, ίσως και έναν σύντομο κανόνα προσευχής ,αν μπορούν να τον «σηκώσουν». Η ειλικρινής και τακτική προσευχή είναι πιο σημαντική από την ποσοτικά μεγάλη προσευχή. Είναι καλύτερα για το παιδί να έχει έναν πολύ σύντομο «κανόνα» (έστω και λίγων λεπτών) ∙ μπορεί βέβαια, να αυξήσει το χρόνο της προσευχής μόνο του, ανάλογα με την έμπνευσή του. Οι υπενθυμίσεις για προσευχή δε θα είναι απαραίτητες, αν το παιδί έχει αποκτήσει τη συνήθεια να προσεύχεται και έχει αντιληφθεί πόσο αναγκαίο είναι να ζητούμε την ευλογία του Θεού.
Είναι σίγουρο πάντως πως, με το να είμαστε συνεχώς πάνω από το κεφάλι του παιδιού για να του υπενθυμίζουμε «το καθήκον της προσευχής», δε θα το βοηθήσουμε σε καμμιά περίπτωση. Για τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας οι τακτικές προσευχές πρέπει να θεωρούνται ως στόχος αλλά οι γονείς δεν πρέπει να ανησυχούν, αν αυτός δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί καθημερινά. Μια σύντομη προσευχή δίπλα στο κρεβάτι με τον ένα ή και τους δύο γονείς είναι σε πολλές περιπτώσεις ευκολότερο να πραγματοποιηθεί , καθώς επίσης και οι προσευχές πριν και μετά το φαγητό.

Είναι αδύνατον να δοθεί ένας γενικός κανόνας , όσον αφορά τον αριθμό των εκκλησιαστικών ακολουθιών, τις οποίες θα πρέπει να παρακολουθούν τα παιδιά. Κάθε περίπτωση απαιτεί σκέψη και προσευχή καθώς επίσης και την καθοδήγηση ενός πνευματικού πατέρα. Το βασικό είναι να γνωρίζουμε ότι οι χριστιανοί γονείς δεν θα πρέπει να αισθάνονται ένοχοι, αν για χάρη των παιδιών τους , τα οποία δεν έχουν τα ίδια πνευματικά μέτρα μ’ αυτούς, είναι αναγκασμένοι να πηγαίνουν στην εκκλησία λιγότερο τακτικά απ’ ό,τι θα ήθελαν. Δεν πρέπει να κατηγορούμε ούτε να μνησικακούμε εναντίον των παιδιών μας∙ είναι προτιμότερο να το δεχθούμε, αφού αφορά ,μακροπρόθεσμα, το καλό των παιδιών και τη σωτηρία τους. Σε πολλές περιπτώσεις, γονείς που έχουν αποδεχθεί μία τέτοια κατάσταση, αισθάνονται πιο κοντά στο Θεό, γεύονται τη χάρη Του συχνότερα απ’ ότι πριν, όταν παραμελούσαν την οικογένειά τους για να παρακολουθήσουν πολλές φορές την εβδομάδα τις ακολουθίες ή έφερναν τα παιδιά τους πιο συχνά απ’ ό,τι έπρεπε στην εκκλησία. Η ζωή των παιδιών μας γίνεται και δική μας ζωή∙ αυτή είναι η κένωσή μας ως γονείς και αυτή θα μας φέρει τη χάρη του Θεού. «Κάθε τι στην ώρα του»∙ όταν τα παιδιά μας γίνουν ανεξάρτητα θα έχουμε περισσότερο χρόνο για να παρακολουθούμε τις ακολουθίες της εκκλησίας όπως και όσο θέλουμε.
Σε κάθε ακολουθία «παρατιθέμεθα εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ». Αν δεν μπορούμε να νηστέψουμε ή να μελετήσουμε ή να πάμε στην εκκλησία, όσο θα θέλαμε, πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας ότι η ζωή της προσευχής πρέπει να είναι γνήσια, όχι τεχνητή. Όταν ζούμε ρεαλιστικά και εμπιστευόμαστε ενεργά τη ζωή μας στον Θεό, μας χαρίζεται η εμπειρία της Θείας Πρόνοιας στη δική μας συγκεκριμένη κατάσταση.
Το χρόνο που αφιερώνουμε – και πρέπει να βρίσκουμε χρόνο – για κατά μόνας προσευχή και μελέτη της Αγίας Γραφής, δεν πρέπει να τον αφαιρούμε από το χρόνο που θα έπρεπε να περάσουμε με την οικογένειά μας. Ο,τιδήποτε κάνουμε έχει ως σκοπό την απόκτηση του Αγίου Πνεύματος ∙ αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι συμφωνεί με το θέλημα του Θεού για μας στη δική μας συγκεκριμένη προσωπική περίπτωση. Αν έχουμε παιδιά, το ιερό έργο του γονέα θα μας αγιάσει τόσο, όσο και η νηστεία, η ατομική μας προσευχή και η μελέτη. Χρειαζόμαστε διάκριση για να βρούμε το μέτρο της καθημερινής μας προσευχής στην ησυχία- μόνοι με τον θεό- αποφεύγοντας τα άκρα. Δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε την οικογένειά μας ως δικαιολογία για να μη βρισκόμαστε ποτέ μόνοι με τον Θεό, αλλά ούτε και η ανάγκη μας για απομόνωση να χρησιμεύει ως δικαιολογία για να ξεφεύγουμε από τις οικογενειακές μας υποχρεώσεις.

Τα παιδιά που αισθάνονται πλήξη στην εκκλησία, θα την ξεπεράσουν ευκολότερα, αν δεν φοβούνται να μιλήσουν γι’ αυτήν. Μπορούμε να την αναφέρουμε ως πειρασμό , ο οποίος ενοχλεί και τους μεγάλους. ( Τα παιδιά τους βλέπουν να κοιτάζουν το ρολόι τους , να κουβεντιάζουν…) . Μπορούμε επίσης να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να μιλούν στο Χριστό για τα προβλήματα και τις χαρές τους κατά την διάρκεια της ακολουθίας , αν είναι κουρασμένα και δεν μπορούν να την παρακολουθήσουν – κι ακόμη να του μιλούν για την πλήξη τους και να ζητούν από τον Θεό να τα βοηθήσει να αισθανθούν την ακολουθία. Όταν «δεν μπορούμε να προσευχηθούμε» πρέπει να το εξομολογούμαστε πρώτα στον Θεό, επειδή είναι σύμπτωμα πνευματικής ασθένειας. Τα μικρά παιδιά μπορούμε να τα βγάζουμε λίγο έξω , να τους δίνουμε κάτι να δουν ή να κρατήσουν, να τους εξηγούμε τι συμβαίνει ή να τους δείχνουμε κάτι μέσα στο ναό. Όταν η ακολουθία είναι πολύ μεγάλη, μπορούμε να τα φέρνουμε στην εκκλησία για να παρακολουθήσουν μόνο ένα μέρος της. Οι ψάλτες , οι αναγνώστες, όσοι υπηρετούν στο ναό ή συμμετέχουν στην κοινή προσευχή πρέπει να εκτελούν το διακόνημά τους με τρόπο αντάξιο του Θεού, ώστε να εμπνέουν τους παρόντες και, πάνω απ’ όλα, να μη διώχνουν από την εκκλησία τα παιδιά ή τους άλλους παρόντες που δεν είναι σταθερά μέλη της εκκλησίας. «Ός δ’ αν σκανδαλίση ένα των μικρών τούτων των πιστευόντων εις εμέ, συμφέρει αυτώ ίνα κρεμασθή μύλος ονικός εις τον τράχηλον αυτού και καταποντισθή εν τω πελάγει της θαλάσσης».




Από το βιβλίο « Σκέψεις για τα παιδιά στην Ορθόδοξη Εκκλησία σήμερα »
ΙΕΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ
ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
ΕΣΣΕΞ ΑΓΓΛΙΑΣ
1994

Ὅτι οἱ μάγοι δὲν εἶναι, οὔτε πρέπει νὰ ὀνομάζωνται Χριστιανοί.( Ἅγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης )

 

Ὅτι οἱ μάγοι δὲν εἶναι, οὔτε πρέπει νὰ ὀνομάζωνται Χριστιανοί.

Ἅγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης


Καὶ λοιπὸν οἱ τὰ τοιαῦτα πάντα ἐνεργοῦντες Χριστιανοί, πῶς ἠμποροῦν πλέον νὰ εἶναι ἢ νὰ ὀνομάζωνται Χριστιανοί; Χριστιανοὶ καὶ μάγοι; Χριστιανοὶ καὶ γητευταί; Χριστιανοὶ καὶ ἐπαοιδοί; Χριστιανοὶ καὶ φαρμακοί; Χριστιανοὶ καὶ δαιμονολάτραι; ἄπαγε! μὴ γένοιτο! καὶ τί συμφωνίαν ἔχει τὸ φῶς μὲ τὸ σκότος; ἡ ἀλήθεια μὲ τὸ ψεῦδος;
Οἱ υἱοὶ τοῦ Θεοῦ, μὲ τοὺς υἱοὺς τοῦ Διαβόλου; ὁ Χριστὸς μὲ τὸν Βελίαρ; ὅθεν ματαίως οἱ τοιοῦτοι καυχῶνται πῶς εἶναι Χριστιανοί· διότι κᾀνένα ὄφελος δὲν λαμβάνουν ἀπὸ μόνον τὸ ψιλὸν ὄνομα τοῦ Χριστιανισμοῦ· ἐπειδὴ τὰ ἔργα αὐτῶν εἶναι σατανικά, εἶναι ἀντιχριστιανικά· ναὶ Χριστιανοὶ καὶ εὐσεβεῖς, μὰ μὲ τὸν λόγον μόνον καὶ μὲ τὸ σχῆμα· μὲ τὸν τρόπον δὲ καὶ μὲ τὸ ἐπιτήδευμα, προδόται τοῦ Χριστιανισμοῦ, ἀσεβεῖς καὶ Ἐθνικοί· ὅθεν δίκαιον εἶχεν ὁ Χρυσόστομος Ἰωάννης, νὰ ὀνομάζῃ χείρονας τῶν Ἑλλήνων τοὺς τοιούτους Χριστιανούς, καὶ νὰ λέγῃ οὕτω περὶ αὐτῶν· «τῷ μὲν λόγῳ πολλοὶ Χριστιανοί, τῷ δὲ τρόπῳ ὀλίγοι καὶ σπάνιοι· τῷ σχήματι ὡς Χριστιανοί, καὶ ὡς Χριστοῦ μαθηταί· τῷ δὲ τρόπῳ προδόται· τῷ λόγῳ εὐσεβεῖς, τῷ δὲ τρόπῳ ἀσεβεῖς, τοῖς δὲ ἔργοις Ἐθνικοί· καθὼς εἶπεν ὁ Προφήτης Δαβὶδ καὶ ἐμίγησαν ἐν τοῖς ἔθνεσι, καὶ ἔμαθον τὰ ἔργα αὐτῶν. (Ψαλμ. ρε´ 34) καὶ ἀληθῶς ἐπληρώθη ἡ προφητεία ἐν ἡμῖν· οὗτοι ποταποὶ Χριστιανοί, προσέχοντες μύθοις; καὶ γενεαλογίαις; καὶ μαντείαις;καὶ ἀστρολογίαις; καὶ φαρμακείαις; καὶ φυλακτηρίοις; καὶ ὀρνέων φωναῖς; καὶ ἐν πηγαῖς λυχναπτοῦντες, καὶ ἀπολυόμενοι, καὶ παρατηρήσεις ἡμερῶν καὶ ἐνιαυτῶν, καὶ κληδωνισμούς, καὶ ὀνείρατα, καὶ συναντήματα παρατηρούμενοι, καὶ ἄλλ᾿ ἕτερα τοιαῦτα; καὶ πῶς Χριστιανοὶ εὑρεθήσονται οἱ τὰ τοιαῦτα πράσσοντες; ποίᾳ δὲ παρρησίᾳ τολμῶσιν ἑαυτοὺς ὀνομάζειν Χριστιανούς; ἢ πῶς τολμῶσι προσελθεῖν τοῖς θείοις μυστηρίοις, οἱ χείρονες τῶν Ἑλλήνων ὑπάρχοντες; τοῖς ταῦτα πράττουσιν οὐδὲν ὄφελος τοῦ καλεῖσθαι αὐτοὺς Χριστιανούς· ὥσπερ γὰρ ἡ κόρη ἡ παρθένος, ἕως ὅτου φυλάττει τὴν παρθενίαν αὐτῆς, εὐλόγως καὶ ἀξίως παρθένος καλεῖται καὶ ἔστιν· ἐπὰν δὲ ἀπατηθῇ ὑπό τινος καὶ φθαρῇ, καὶ τὴν παρθενίαν ἀπολέσῃ, οὐκ ἔτι ἔσται παρθένος... οὕτω καὶ ὁ καλούμενος Χριστιανός· ἐὰν τὰς συνθήκας παραβῇ καὶ τὰς ἐπαγγελίας καταπατήσῃ, καὶ τὸν λόγον τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελίου ἀθετήσῃ, καὶ τὰ τῶν ἐθνῶν πράττῃ, οὐδὲν ὄφελος τὸν τοιοῦτον καλεῖσθαι Χριστιανόν». (Λόγ. περὶ ψευδοπροφητῶν).

St Makarios of Egypt- Spiritual fruit

                           


St Makarios of Egypt writes : '' When we plant a grapevine, we do it with the thought and purpose of getting grapes. When the grapevine, therefore, does not produce fruit, then all of our toils are
wasted.


That is how it happens in regard to prayer. If we do not aspire for spiritual fruit, in other words, love, peace, joy, and rest, toil for it is pointless .....