Ἡ Παρθένος Μαριὰμ εὑρίσκετο εἰς τὸν ἔνατον μῆνα τῆς ἐγκυμοσύνης της, ὅταν ὁ Ρωμαῖος Αὐτοκράτωρ Καίσαρ Αὔγουστος ἐξέδωσε διάταγμα ἀπογραφῆς τῶν κατοίκων τῆς αὐτοκρατορίας του. Ἔτσι, ἡ Παρθένος Μαριὰμ ἦτο ὑποχρεωμένη, ὅπως ὅλοι οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι, νὰ ὑπάγη κι αὐτὴ εἰς τὸν τόπον καταγωγῆς της, τὴν Ἰουδαίαν, διὰ νὰ ἀπογραφῆ.
Παραλαμβάνει δὲ αὐτὴν ὁ προστάτης της Ἰωσὴφ καὶ μὲ ὑποζύγιον ποὺ ἦτο τότε τὸ μόνον μέσον μετακινήσεως, τὴν μεταφέρει εἰς τὴν Ἰουδαίαν. Φθάσαντες εἰς τὴν Βηθλεὲμ ἐνύκτωσε καὶ ὁ Ἰωσὴφ ἀνεζήτησε τόπον, διὰ νὰ περάσουν τὴν βραδιά τους· ὅμως, τόπος δὲν εὑρέθη καὶ κατέληξαν εἰς ἐρημικὴν σπηλιάν, τὴν ὁποίαν ἐχρησιμοποιοῦσαν οἱ κάτοικοι τῆς Βηθλεὲμ ὡς σταῦλον ζώων.
Ἂς παρακολουθήσουμε πῶς ἀκριβῶς ἐξιστορεῖ τὰ γεγονότα ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς: «Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, λέει, ἐξῆλθε δόγμα παρὰ Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πάσαν τὴν οἰκουμένην. Αὕτη ἡ ἀπογραφὴ πρώτη ἐγένετο ἡγεμονεύοντος τῆς Συρίας Κυρηνίου. Καὶ ἐπορεύοντο πάντες ἀπογράφεσθαι, ἕκαστος εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. Ἀνέβη δὲ καὶ Ἰωσὴφ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας ἐκ πόλεως Ναζαρὲτ εἰς τὴν Ἰουδαίαν εἰς πόλιν Δαυὶδ(...) ἀπογράψασθαι σὺν Μαριὰμ τῇ μεμνηστευμένῃ αὐτῷ γυναικί, οὔσῃ ἐγκύῳ. Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ εἶναι αὐτοὺς ἐκεῖ ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τεκεῖν αὐτήν, καὶ ἔτεκε τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον(...) καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι...» (Λουκ. β´ 1-7).
Ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς ὀνομάζει τὸν τόπον τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ ἁπλῶς ὡς «κατάλυμα», δηλαδὴ πανδοχεῖον ποὺ εἶχε καὶ φάτνη ἀλόγων ζώων (Λουκ. β´ 7). Ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος ὀνομάζει τὸν τόπον αὐτὸν «οἰκίαν» (Ματθ. β´ 11). Τὸ Πρωτευαγγέλιον προσθέτει τὴν πληροφορίαν ὅτι ἡ Γέννησις τοῦ Χριστοῦ συνέβη εἰς ἐρημικὸν μέρος μέσα εἰς ἕνα σπήλαιον κοντὰ εἰς τὴν Βηθλεέμ. Τὴν πληροφορίαν αὐτὴν τοῦ Πρωτευαγγελίου ἐπαναλαμβάνει ὡς παράδοσιν ὁ φιλόσοφος ἀπολογητὴς καὶ μάρτυς Ἰουστῖνος, ὁ ὁποῖος ἐμαρτύρησε τὸ ἔτος 165 μ.Χ.
Ἐκεῖ, λοιπόν, εἰς τὴν Βηθλεέμ, εἰς τὸν σταῦλον τῶν ζώων, λαμβάνει χώραν τὸ μεγαλύτερον ἱστορικὸν γεγονὸς ποὺ κατέπληξε τὴν οἰκουμένην καὶ ποὺ ἀποτελεῖ ἀφετηρίαν λυτρώσεως τῶν ἀνθρώπων. Ἕνας Θεὸς γεννιέται ἀθόρυβα μέσα εἰς μίαν φάτνην ἀλόγων. Ἐκεῖνος ποὺ ἔχει θρόνον τὸν οὐρανὸν καὶ ὑποπόδιον τὴν γῆν. Μέσα εἰς τὸ σκοτάδι ἐκείνης τῆς νύκτας γεννιέται ὁ ὁλόλαμπρος ἥλιος, γιὰ νὰ φωτίση τοὺς ἐσκοτισμένους. Μέσα εἰς τὴν παγερὰν ἐκείνην νύκτα γεννιέται Ἐκεῖνος ποὺ θὰ ζεστάνη τὰς ψυχὰς τῶν ἀνθρώπων καὶ θὰ χάραξη τὸν δρόμον διὰ τὴν σωτηρίαν. Κι ὅμως, διὰ τὸν βασιλέα τῶν βασιλέων δὲν ἐβρεθηκε μιὰ ζεστὴ γωνιά. Καὶ κανείς, δὲν ἐγνώριζε ποῖον θεῖον καὶ οὐράνιον γεγονὸς ἐλάμβανε χώραν εἰς τὴν παγερὰν ἐκείνην νύκτα τοῦ χειμῶνος εἰς τὴν Βηθλεέμ.
Μόνον ὁ οὐρανὸς γνωρίζει. Οἱ Ἄγγελοι καὶ Ἀρχάγγελοι οἱ ὁποῖοι ἀνεβοκατεβαίνουν ἀπὸ τὸν οὐρανὸν εἰς τὴν γῆν ψάλλοντες καὶ μεταφέροντες μηνύματα χαρᾶς. Ποτὲ ἄλλοτε δὲν εἶχαν νὰ ἐκπληρώσουν περισσότερον χαρμόσυνον ἔργον ἀπ᾿ αὐτὸ ποὺ κάμνουν τώρα. Καὶ ποτὲ ἄλλοτε δὲν εἶχε ἀκουσθῆ τὸ «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία» (Λουκ. β´ 14).
Τὸ χαρμόσυνον αὐτὸ γεγονὸς μεταφέρει ἄγγελος Κυρίου εἰς τους εὐσεβεῖς ποιμένας τῆς Βηθλεέμ: «Ἰδοὺ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην... ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ». Ἰδοὺ ἔρχομαι νὰ σᾶς μεταδώσω εὐαγγέλιον μοναδικῆς χαρᾶς... Σήμερον ἐγεννήθηκε γιὰ σᾶς σωτήρ.
Οἱ μόνοι μάρτυρες τοῦ μεγαλυτέρου αὐτοῦ γεγονότος εἰς τὴν ἀνθρωπίνην Ἱστορίαν ἦσαν, εἰς μὲν τὸν οὐρανὸν οἱ ἄγγελοι, εἰς δὲ τὴν γῆν οἱ εὐσεβεῖς ποιμένες τῆς Βηθλεέμ, ἡ Θεοτόκος καὶ ὁ Ἰωσήφ.
«Τὸ ἀπ᾿ αἰῶνος ἀπόκρυφον καὶ ἀγγέλοις ἄγνωστον μυστήριον...», ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας. Τὴν Γέννησιν τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ ἡ ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τὴν 25 Δεκεμβρίου. Τότε ψάλλομεν τὸ ἀπολυτίκιον:
Ἦχος δ´.
«Ἡ γέννησίς σου Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ, τὸ φῶς τὸ τῆς γνώσεως· ἐν αὐτῇ γὰρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες, ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκοντο, σὲ προσκυνεῖν, τὸν ἥλιον τῆς δικαιοσύνης, καὶ σὲ γινώσκειν ἐξ ὕψους ἀνατολήν. Κύριε δόξα σοι».
Παραλαμβάνει δὲ αὐτὴν ὁ προστάτης της Ἰωσὴφ καὶ μὲ ὑποζύγιον ποὺ ἦτο τότε τὸ μόνον μέσον μετακινήσεως, τὴν μεταφέρει εἰς τὴν Ἰουδαίαν. Φθάσαντες εἰς τὴν Βηθλεὲμ ἐνύκτωσε καὶ ὁ Ἰωσὴφ ἀνεζήτησε τόπον, διὰ νὰ περάσουν τὴν βραδιά τους· ὅμως, τόπος δὲν εὑρέθη καὶ κατέληξαν εἰς ἐρημικὴν σπηλιάν, τὴν ὁποίαν ἐχρησιμοποιοῦσαν οἱ κάτοικοι τῆς Βηθλεὲμ ὡς σταῦλον ζώων.
Ἂς παρακολουθήσουμε πῶς ἀκριβῶς ἐξιστορεῖ τὰ γεγονότα ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς: «Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, λέει, ἐξῆλθε δόγμα παρὰ Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πάσαν τὴν οἰκουμένην. Αὕτη ἡ ἀπογραφὴ πρώτη ἐγένετο ἡγεμονεύοντος τῆς Συρίας Κυρηνίου. Καὶ ἐπορεύοντο πάντες ἀπογράφεσθαι, ἕκαστος εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. Ἀνέβη δὲ καὶ Ἰωσὴφ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας ἐκ πόλεως Ναζαρὲτ εἰς τὴν Ἰουδαίαν εἰς πόλιν Δαυὶδ(...) ἀπογράψασθαι σὺν Μαριὰμ τῇ μεμνηστευμένῃ αὐτῷ γυναικί, οὔσῃ ἐγκύῳ. Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ εἶναι αὐτοὺς ἐκεῖ ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τεκεῖν αὐτήν, καὶ ἔτεκε τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον(...) καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι...» (Λουκ. β´ 1-7).
Ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς ὀνομάζει τὸν τόπον τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ ἁπλῶς ὡς «κατάλυμα», δηλαδὴ πανδοχεῖον ποὺ εἶχε καὶ φάτνη ἀλόγων ζώων (Λουκ. β´ 7). Ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος ὀνομάζει τὸν τόπον αὐτὸν «οἰκίαν» (Ματθ. β´ 11). Τὸ Πρωτευαγγέλιον προσθέτει τὴν πληροφορίαν ὅτι ἡ Γέννησις τοῦ Χριστοῦ συνέβη εἰς ἐρημικὸν μέρος μέσα εἰς ἕνα σπήλαιον κοντὰ εἰς τὴν Βηθλεέμ. Τὴν πληροφορίαν αὐτὴν τοῦ Πρωτευαγγελίου ἐπαναλαμβάνει ὡς παράδοσιν ὁ φιλόσοφος ἀπολογητὴς καὶ μάρτυς Ἰουστῖνος, ὁ ὁποῖος ἐμαρτύρησε τὸ ἔτος 165 μ.Χ.
Ἐκεῖ, λοιπόν, εἰς τὴν Βηθλεέμ, εἰς τὸν σταῦλον τῶν ζώων, λαμβάνει χώραν τὸ μεγαλύτερον ἱστορικὸν γεγονὸς ποὺ κατέπληξε τὴν οἰκουμένην καὶ ποὺ ἀποτελεῖ ἀφετηρίαν λυτρώσεως τῶν ἀνθρώπων. Ἕνας Θεὸς γεννιέται ἀθόρυβα μέσα εἰς μίαν φάτνην ἀλόγων. Ἐκεῖνος ποὺ ἔχει θρόνον τὸν οὐρανὸν καὶ ὑποπόδιον τὴν γῆν. Μέσα εἰς τὸ σκοτάδι ἐκείνης τῆς νύκτας γεννιέται ὁ ὁλόλαμπρος ἥλιος, γιὰ νὰ φωτίση τοὺς ἐσκοτισμένους. Μέσα εἰς τὴν παγερὰν ἐκείνην νύκτα γεννιέται Ἐκεῖνος ποὺ θὰ ζεστάνη τὰς ψυχὰς τῶν ἀνθρώπων καὶ θὰ χάραξη τὸν δρόμον διὰ τὴν σωτηρίαν. Κι ὅμως, διὰ τὸν βασιλέα τῶν βασιλέων δὲν ἐβρεθηκε μιὰ ζεστὴ γωνιά. Καὶ κανείς, δὲν ἐγνώριζε ποῖον θεῖον καὶ οὐράνιον γεγονὸς ἐλάμβανε χώραν εἰς τὴν παγερὰν ἐκείνην νύκτα τοῦ χειμῶνος εἰς τὴν Βηθλεέμ.
Μόνον ὁ οὐρανὸς γνωρίζει. Οἱ Ἄγγελοι καὶ Ἀρχάγγελοι οἱ ὁποῖοι ἀνεβοκατεβαίνουν ἀπὸ τὸν οὐρανὸν εἰς τὴν γῆν ψάλλοντες καὶ μεταφέροντες μηνύματα χαρᾶς. Ποτὲ ἄλλοτε δὲν εἶχαν νὰ ἐκπληρώσουν περισσότερον χαρμόσυνον ἔργον ἀπ᾿ αὐτὸ ποὺ κάμνουν τώρα. Καὶ ποτὲ ἄλλοτε δὲν εἶχε ἀκουσθῆ τὸ «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία» (Λουκ. β´ 14).
Τὸ χαρμόσυνον αὐτὸ γεγονὸς μεταφέρει ἄγγελος Κυρίου εἰς τους εὐσεβεῖς ποιμένας τῆς Βηθλεέμ: «Ἰδοὺ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην... ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ». Ἰδοὺ ἔρχομαι νὰ σᾶς μεταδώσω εὐαγγέλιον μοναδικῆς χαρᾶς... Σήμερον ἐγεννήθηκε γιὰ σᾶς σωτήρ.
Οἱ μόνοι μάρτυρες τοῦ μεγαλυτέρου αὐτοῦ γεγονότος εἰς τὴν ἀνθρωπίνην Ἱστορίαν ἦσαν, εἰς μὲν τὸν οὐρανὸν οἱ ἄγγελοι, εἰς δὲ τὴν γῆν οἱ εὐσεβεῖς ποιμένες τῆς Βηθλεέμ, ἡ Θεοτόκος καὶ ὁ Ἰωσήφ.
«Τὸ ἀπ᾿ αἰῶνος ἀπόκρυφον καὶ ἀγγέλοις ἄγνωστον μυστήριον...», ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας. Τὴν Γέννησιν τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ ἡ ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τὴν 25 Δεκεμβρίου. Τότε ψάλλομεν τὸ ἀπολυτίκιον:
Ἦχος δ´.
«Ἡ γέννησίς σου Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ, τὸ φῶς τὸ τῆς γνώσεως· ἐν αὐτῇ γὰρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες, ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκοντο, σὲ προσκυνεῖν, τὸν ἥλιον τῆς δικαιοσύνης, καὶ σὲ γινώσκειν ἐξ ὕψους ἀνατολήν. Κύριε δόξα σοι».
Καὶ τὸ Κοντάκιον:
Ἦχος γ´.
«Ἡ παρθένος σήμερον τὸν ὑπερούσιον τίκτει καὶ ἡ γῆ τὸ σπήλαιον τῷ ἀπροσίτῳ προσάγει. Ἄγγελοι μετὰ ποιμένων δοξολογοῦσι, μάγοι δὲ μετὰ ἀστέρος ὁδοιποροῦσι· δι᾿ ἡμᾶς γὰρ ἐγεννήθη παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός».
