Πηγαίνοντας σήμερα στην καλύβα του γέροντα, ήθελα να μου μιλήσει πολύ για την προσευχή, που είναι το κέντρο της πνευματικής ζωής του χριστιανού. Φθάνοντας κοντά του του λέω?
–Την ευχή σας, γέροντα.
–Του Κυρίου Ιησού Χριστού.
I.
–Έλα, σήμερα ας περπατήσουμε μέσα στο δάσος. Άκου τα πουλιά, τι ωραία που τραγουδούν. Η επαφή με τη φύση δίνει άλλο νόημα στη ζωή του ανθρώπου? αγγίζεις τα δημιουργήματα του Θεού. Αισθάνεσαι μια απέραντη γαλήνη στην ψυχή σου και θεωρείς ότι ο Θεός περπατά κοντά σου, όπως στην Παλαιά Διαθήκη, που ο Θεός περπατούσε με τον Αδάμ στον παράδεισο. Τα πάντα γύρω σου, σου δίνουν μια αίσθηση της παρουσίας του Θεού. Αφήνεσαι μέσα στην ηρεμία του τόπου και αναζητάς το Θεό μέσα σου και γύρω σου. Δεν μπορείς να μην αντισταθείς να κάνεις ολόθερμες προσευχές.
Τι υπέροχα είναι εδώ! Έλα να καθίσουμε στον κορμό αυτού του δένδρου. Βλέπεις έχω φτιάξει για κάθισμα ένα μικρό κορμό από δένδρο που το χρησιμοποιώ πολλές φορές για να προσεύχομαι στο Θεό. Αυτό το δένδρο είναι πανύψηλο, που θεωρείς ότι ενώνει τη γη με τον ουρανό. Αυτό το μέρος το έχω ονομάσει Γεσθημανή, για να μου θυμίζει τον τόπο που προσευχήθηκε ο Ιησούς Χριστός τόσο δυνατά προ του εκουσίου πάθους. Ζητούσε τη θεία πατρική ενίσχυση για να τελειώσει το έργο Του στη γη. Ο Ιησούς Χριστός πάντοτε προσευχόταν και παρακαλούσε τον Ουράνιο Πατέρα Του για τη σωτηρία του ανθρώπου. Έλα, κάθισε, και άφησε κάθε μέριμνα του κόσμου και ό,τι σε απασχολεί. Ο τόπος είναι κατάλληλος για προσευχή και σιωπή.
Όπου και να βρίσκεσαι στον κόσμο, να προσεύχεσαι και να παρακαλείς τον Κύριό μας να σε ενδυναμώνει στη ζωή σου με το Πανάγιον Πνεύμα. Ας προσευχηθούμε λίγο στον Κύριό μας και να τον δοξολογήσουμε για τα αγαθά που μας προσφέρει στη ζωή μας.
Αφού πέρασε αρκετή ώρα χωρίς να το καταλάβω, αισθανόμουν μια απέραντη γαλήνη στην ψυχή και στο σώμα μου. Τα πάντα μέσα μου, μου έλεγαν, ότι εδώ είναι τόπος Θεού και άγιος χώρος. Αισθανόμουν ότι βρισκόμουν μέσα σε εκκλησία. Τα πάντα ήταν γεμάτα από τη θεία χάρη. Είχε απλωθεί μέσα μου και γύρω μου μια απόκοσμη ειρήνη, πολύ διαφορετική από την ειρήνη του δάσους. Η σιωπή μας είχε σκεπασθεί από την παρουσία του Θεού. Πόσα αγαθά πνευματικά γευόταν ο γέροντας μέσα στη δική του σιωπή, αφήνοντας πίσω του όλα τα του κόσμου. Πράγματι ζούσε μέσα στο Φως του Θεού και εγώ δεχόμουν μερικές ανταύγειες από την προσευχή του… Δε θυμάμαι ακριβώς πόσος χρόνος πέρασε και δεν τολμούσα να τον διασπάσω από τη σιωπή του. Είχε κλείσει τα μάτια του και είχε μια απέραντη γαλήνη στο πρόσωπό του. Ακτινοβολούσε μια γαλήνη και ηρεμία, που σε σαγήνευε αυτή η στάση του. Προσπάθησα να μιμηθώ τη στάση του. Έκλεισα τα μάτια μου και έλεγα εσωτερικά την ευχή? «Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησόν με, τον αμαρτωλό»…
Μετά από αρκετό χρόνο με σκούντησε ο γέροντας και άνοιξα τα μάτια μου. Είδα μια λάμψη στο πρόσωπό του και όλη η ύπαρξή μου ζούσε μια μοναδική εμπειρία που δεν την είχα ξαναζήσει ποτέ στη ζωή μου. Τότε μου λέγει με την απαλή φωνούλα του?
–Βλέπω ότι σου άρεσε που ήρθαμε εδώ.
II.
–Γέροντα, πρόσεξα με πόση ευκολία συγκεντρωθήκατε στην προσευχή και αφεθήκατε σ’ αυτή.
–Ναι. Διότι προσέχω ο νους μου να είναι απαλλαγμένος από κάθε τι και όταν αυτός γίνει θεοσεβής, ζητεί κάθε στιγμή να σκέφτεται το Θεό και δεν μπορείς να ζεις χωρίς το Θεό. Δε νιώθω ωραία όταν δεν προσεύχομαι στο Θεό. Ζω σαν το ψάρι έξω από το νερό όταν δεν προσεύχομαι. Γι’ αυτό τρέχω γρήγορα να μπω μέσα στο νερό της προσευχής για ν’ αναπνέω από το Θεό και όχι από τη φύση. Νοσταλγώ το Θεό κάθε στιγμή και παρακαλώ να μη με αφήσει ποτέ μόνο μου. Είναι πολύ όμορφα να προσευχόμαστε στο Θεό μ’ όλη την καρδιά μας και να γινόμαστε μια προσευχή που να αναδίδει θυμίαμα ευχαριστίας και παρακλήσεως.
III.
–Γέροντα, για πέστε μου. Για σας, τι είναι η προσευχή;
–Ο άνθρωπος χωρίς προσευχή είναι νεκρός. Η προσευχή είναι που δίνει δύναμη να είμαστε κοντά στο Θεό. Η προσευχή είναι μια ταπεινή πράξη μπροστά στο Θεό, που προσπίπτουμε στο έδαφος για να δεχθούμε το θείο έλεός Του. Αν δεν θέσουμε αυτήν ως τον κεντρικό παράγοντα της ζωής μας, θα μας παρασύρει εύκολα η αλαζονεία της γνώσεως και θα φτωχύνουμε από τη θεία χάρη.
Για μένα είναι το κέντρο της όλης πνευματικότητάς μου και μου προξενεί δέος όταν ετοιμάζομαι να προσευχηθώ στο Θεό. Προσεύχομαι για να πάρω δύναμη από τη δύναμή Του. Πρέπει να είμαστε πολύ εγκάρδιοι προς το Θεό την ώρα της προσευχής και να θεωρείται το καλύτερο έργο στη ζωή μας. Δεν υπάρχει θαυμασιώτερον γεγονός για μένα, όταν ευρίσκομαι ενώπιον του Θεού, μόνος με κλειστά τα μάτια και δέομαι μ’ όλη την καρδιά μου προς τον ελεήμονα Θεό. Ο χρόνος αυτός για μένα είναι μια συνομιλία με το Θεό και η θεία παρουσία Του είναι μια αληθινή πράξη που την αισθάνομαι με όλη την ύπαρξή μου.
Προσευχή ζέουσα που φλογίζει την καρδιά μας από το θείο πόθο και γεμίζει την ψυχή μας με την υπέροχη ειρήνη Του και παραδινόμαστε σε κόσμο που δεν έχει τέλος. Ο προσευχόμενος άνθρωπος είναι παραδομένος στο Θεό και δεν σκέπτεται τίποτα άλλο παρά μόνο το Θεό. Γι’ αυτόν το παν είναι ο ίδιος ο Θεός. Η καρδιά του έχει αποκολληθεί από τη λογική και έχει δεθεί με το Φως του Θεού. Ουδέποτε θα ανοίξει ο ουρανός του Θεού για να μας δεχθεί, εάν δε μάθουμε να προσευχόμαστε περισσότερο.
Η χλιαρότητα του χριστιανού φαίνεται από το λιγοστό χρόνο της προσευχής του. Είμαστε αξιολύπητοι χωρίς προσευχή, έστω και αν είμαστε οι ικανότεροι ρήτορες του κόσμου. Διότι μέσα στη σιωπή της προσευχής αποδίδουμε περισσότερα παρά μέσα από ένα ικανό κήρυγμα. Διότι εάν το κήρυγμα είναι νεκρό, χωρίς προσευχή, δε φθάνει στις καρδιές των ανθρώπων. Αλλά εάν έχει προηγηθεί ικανός χρόνος προσευχής πριν το κήρυγμα, θα δυναμώσει και τον ίδιον και θα αποδώσει καρπούς πνευματικούς στους άλλους.
Βλέπεις πολλοί θέλουν να ομιλούν περί Θεού, ενώ οι ίδιοι δεν έχουν κατορθώσει να μιλήσουν με το Θεό. Μιλούν για το Θεό χωρίς να έχουν ζήσει την αγάπη του Θεού μέσα τους. Κηρύττουν για πνευματικότητα χωρίς να είναι φορείς του Αγίου Πνεύματος. Είναι νεκροί πνευματικά και αυτά που λέγουν είναι νεκρά και δεν φθάνουν στις καρδιές των ανθρώπων. Ποτέ να μην απομακρύνεσαι από την προσευχή, αλλά πάντοτε η προσευχή σου να είναι μέσα στην καρδιά σου ώστε να αναδίδει την ειρήνη του Θεού στους άλλους.
IV.
–Γέροντα, γιατί η προσευχή έχει τόσο μεγάλη σημασία στη ζωή του χριστιανού;
–Παιδί μου, την προσευχή μην τη θεωρείς μια συνήθεια, αλλά μια δύναμη που θερμαίνει τη σχέση σου με το Θεό, για να κατορθώνει να κατέρχεται το Άγιο Πνεύμα μέσα σου και να ζωντανεύει την πίστη σου σ’ Αυτόν. Όσο περισσότερο προσευχόμεθα, τόσο περισσότερο διώχνουμε την υπερηφάνειά μας, τους σαρκικούς πειρασμούς και την ανθρώπινη ματαιοδοξία. Γίνου άνθρωπος της προσευχής. Διότι μόνο αυτή είναι η πηγή φωτισμού σου, που γίνεσαι πόλος έλξεως για να δεχθείς τη γνώση του Θεού.
Μην ξεχνάς ο απόστολος Παύλος προσηύχετο νύκτα και ημέρα, ο δε προφήτης Δανιήλ παρά το φόρτο της εργασίας του τρείς φορές την ημέρα προσηύχετο. Ο προφήτης Δαβίδ πολλές φορές και ιδιαίτερα τη νύκτα. Ο δε Ιησούς Χριστός επί της γης κάθε στιγμή προσευχόταν προς τον Ουράνιο Πατέρα Του. Όλοι οι Άγιοι είχαν αφιερώσει τον περισσότερο χρόνο της ζωής τους στην προσευχή, διότι έβλεπαν ότι αυτή ήταν το ισχυρότερο όπλο για την πνευματική ζωή τους. Μέσα στην προσευχή συγκεντρώνονται όλες οι αισθήσεις μας προς το Θεό και αγιάζονται με τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος.
Αγωνίσου με κάθε τρόπο να αυξήσεις το χρόνο της προσευχή σου. Και μη θεωρήσεις το χρόνο αυτό περιττό, διότι δείχνεις τη χλιαρότητά σου. Ο χρόνος προσευχής να ξεπερνά τις 4 ώρες την ημέρα. Αυτός ο χρόνος να είναι ατομικός, μέσα στο δωμάτιό σου. Να σκύβεις να δέεσαι στον Κύριό μας. Όσο αυξάνει ο χρόνος αυτός, θα νιώθεις τη θεϊκή φλόγα να σε τυλίγει ολόκληρο και θα γίνεσαι ένα φως. Θα ζεις μέσα στο Φως του Θεού. Εκείνοι που προσεύχονται αυτό το χρόνο και περισσότερο ξέρουν την αληθινή αξία της και δεν την αποχωρίζονται με τίποτα στον κόσμο. Η γλυκύτητά της είναι μια υπερκόσμια εμπειρία που σαγηνεύει το νου και την καρδιά.
V.
–Γέροντα, πώς πρέπει να προσεύχομαι;
–Το πρωί να ξυπνάς νωρίς και να προσεύχεσαι στο Θεό. Το πρώτο που να θέλεις να συναντήσεις μόλις ξυπνήσεις να είναι ο Θεός δια μέσου της προσευχής σου. Αυτός ο πόθος σου να σε ακολουθεί σε όλη τη ζωή σου, αν θέλεις να γίνεις εκλεκτός του Θεού και ευάρεστος ενώπιόν Του. Νύκτα και ημέρα να τον αναζητάς χωρίς να διστάζεις να τον επικαλείσαι. Η ψυχή σου να λαχταρά την επικοινωνία μαζί Του. Τη δροσιά της προσευχής θα τη νιώθεις με έντονο τρόπο που δε θα θέλεις να αποχωρισθείς απ’ αυτήν.
Ξέρεις, παιδί μου, ότι σήμερα οι χριστιανοί δεν αποδίδουν στο έργο τους και οι ιερείς επίσης, διότι έχουν χάσει την επαφή με την προσευχή με αποτέλεσμα να έχουν χαμηλή πνευματικότητα. Ασχολούνται με τους άλλους και ξεχνούν το Θεό και ο νους τους είναι στραμμένος στα κοσμικά Οι δε ιερείς έχουν χάσει την απλότητα και την ταπεινότητα του Ιησού Χριστού. Αν σήμερα ο κόσμος είναι μακριά από το Θεό, οφείλεται στο ότι έχουν ελαττωθεί οι άνθρωποι της προσευχής. Ο διάβολος σήμερα πλανάται ελεύθερα παντού και κάνει χιλιάδες οπαδούς, διότι οι άνθρωποι κάμνουν τα έργα του. Λείπουν πρότυπα προσευχής, και άνδρες και γυναίκες που να δίνονται στο έργο της προσευχής χωρίς κανέναν ενδοιασμό.
Η προσευχή είναι εκείνη που δημιουργεί την ευλάβεια στον άνθρωπο. Ο ευλαβής άνθρωπος τρέφεται από την προσευχή και αφιερώνεται σ’ αυτή με όλες τις δυνάμεις του. Διδάσκει με τη ζωή του. Εμπνέεται με την προσευχή. Ζητά να έχει το Θεό κοντά του, για να ζει τις ευλογίες Του. Δεν μπορεί να ζούμε χωρίς προσευχή, αν θέλουμε να ζούμε αληθινά χριστιανικά. Η καρδιακή προσευχή αναδεικνύει αγίους.
Σε παρακαλώ, μην τεμπελιάζεις. Να προσεύχεσαι πολύ στον Κύριό μας, διότι η προσευχή σου διδάσκει την αγάπη, την υπομονή, την πίστη, την καλοσύνη, τη σιωπή, την ευγένεια και τόσες άλλες αρετές. Βλέπεις πόσο μεγίστη είναι η προσφορά της στον άνθρωπο; Περιόρισε τις ασχολίες σου και ασκήσου στην προσευχή. Μην προβάλλεις δικαιολογίες για τον ελάχιστο χρόνο που διαθέτεις γι’ αυτή, διότι αυτό είναι εκ του πονηρού. Ο διάβολος βρίσκει χίλιους δυο τρόπους για να σε εμποδίσει να προσευχηθείς. Δείξε την αγωνιστικότητά σου στο έργο της προσευχής. Το κέρδος θα είναι μεγάλο για την πνευματικότητά σου. Γίνε άνθρωπος του Θεού με τη συνεχή προσευχή σου. Η μεταμόρφωσή σου θα έλθει πολύ γρήγορα και συγχρόνως θα βοηθήσεις πολλούς ανθρώπους με τη δική σου ζωή.
VI.
–Μα, γέροντα, μέσα στον κόσμο που ζούμε, μπορούμε να προσευχόμαστε τόσο πολύ;
–Ναι, ευλογημένο παιδί μου, μπορούμε. Όταν αγαπούμε με την καρδιά μας το Θεό, όλα γίνονται εύκολα στη ζωή μας. Πρέπει να ζούμε μέσα στον κόσμο για την προσευχή και να εργαζόμεθα για το Θεό. Να μη δίνουμε σημασία στα πράγματα του κόσμου αλλά προσευχόμενοι να νιώθουμε τη δύναμη της αγάπης του Θεού. Να αιχμαλωτιζόμαστε από την προσευχή για να λάμπουμε στην καθημερινή ζωή μας. Η πνευματική δύναμή της νικά κάθε εμπόδιο στη ζωή μας, διότι εργάζεται για τη σωτηρία μας και για εκείνους που προσευχόμαστε. Η προσευχή λειτουργεί καλύτερα όταν εργαζόμαστε αυτή με την καρδιά μας. Αγάπησε τον Ιησού με την καρδιά σου. Δώσε περισσότερη αγάπη όταν προσεύχεσαι.
Μην ξεχνάς ότι ο Θεός είναι Αγάπη, και με την αγάπη επικοινωνεί. Όσο τον αγαπάς, τόσο περισσότερο ανοίγεται η καρδιά σου σ’ Αυτόν και σε ευλογεί. Προσπάθησε να δείξεις την αγάπη σου με την καρδιά σου και όχι με τη λογική σου. Γι’ αυτό μας λέγει ο Κύριος? «Δος μου σην καρδίαν». Η καρδιά μπορεί να δακρύσει και όχι η λογική. Μην προσεύχεσαι λογικά, αλλά με καρδιακά δάκρυα, που δείχνουν την αγάπη προς τον Ιησού. Ο Ίδιος εδάκρυσε μέσα στην προσευχή Του και τα δάκρυά Του ήταν ως θρόμβοι αίματος. Προσευχή δυνατή που δεν μπορεί να φθάσει εύκολα ο προσευχόμενος άνθρωπος.
Να προσπαθείς να εισέρχεσαι μέσα στην καρδιά σου πριν ακόμη αρχίσεις να προσεύχεσαι. Να ετοιμάζεσαι με απόλυτη αυτοσυγκέντρωση και ο νους σου να στρέφεται με αγάπη προς τον εσταυρωμένο Ιησού. Να ζητάς το έλεός Του ως ο ληστής. Να ταπεινώνεσαι μέσα στην προσευχή σου. Να δακρύζεις. Να καίγεται η καρδιά σου για την αγάπη του Θεού. Να συντρίβεις την καρδιά σου. Να αισθάνεσαι την αμαρτωλότητά σου μέσα σ’ αυτή με βαθύ πνεύμα κατανύξεως. Να έχεις ζήλο πνευματικό.
Μη σηκώνεσαι από την προσευχή χωρίς να έχεις κατάνυξη. Τότε η καρδιά σου θα πλημμυρίζει από το Άγιο Πνεύμα. Μέσα στην καθαρή προσευχή να ξέρεις ο Θεός δοξάζεται και αινείται από τους αγίους αγγέλους. Η καθαρή προσευχή είναι πνευματική και όχι σαρκική. Πόσες προσευχές των ανθρώπων γίνονται από συνήθεια, χωρίς αγάπη. Τέτοιες προσευχές δεν γίνονται δεκτές από το Θεό.
VII.
–Γέροντα, για ν’ αποκτήσουμε καθαρή και ζωντανή προσευχή, τι πρέπει να κάνουμε;
–Παιδί μου, η αληθινή προσευχή χρειάζεται αυταπάρνηση. Εκείνος που επιθυμεί να προσεύχεται αληθινά, πρέπει να αρνηθεί πολλά πράγματα που τον περιβάλλουν και να γεμίζει μόνο από το Θεό. Να αρνηθεί τις κοσμικές απαιτήσεις και κάθε τι που μολύνει τη διάνοια και την ψυχή του. Η ζωντανή προσευχή αγαπά μόνο το Θεό και όλα τα άλλα τ’ αποστρέφεται. Γίνεται η αναπνοή για τον πνευματικό άνθρωπο. Το θεωρεί ζημία του να μην προσεύχεται, διότι βλέπει να καταστρέφεται η ψυχή του από την απομάκρυνσή του απ’ αυτήν. Η ψυχή αδυνατίζει από τη δύναμη του Θεού και γίνεται νωχελική στα πνευματικά έργα. Γι’ αυτό, σου λέγω, να προσεύχεσαι περισσότερο, και ακόμη περισσότερο, για να νιώθεις τη δύναμή της μέσα σου.
Να διαθέτεις περισσότερο χρόνο για απομόνωση και να σηκώνεσαι πρωί για προσευχή. Να μη βιάζεσαι στην προσευχή σου, αλλά ο χρόνος να είναι διαθέσιμος για το Θεό. Να είσαι ήρεμος όταν προσεύχεσαι και να θυσιάζεις αρκετό χρόνο από την ημέρα σου για προσεκτική προσευχή.
Να ξέρεις ότι ο άνθρωπος που προσεύχεται από μικρός και έχει καθαρό νου σε κάποια ηλικία ο Θεός τον ευλογεί πολύ και ανοίγεται ο πνευματικός κόσμος σε μεγάλη διάσταση, που δεν μπορεί να διανοηθεί η ανθρώπινη σκέψη. Ζει διαρκώς μέσα στο Θεό και δίνονται σ’ αυτόν πνευματικές εξουσίες για να σώζει ψυχές, ακόμη κι εκείνες που βρίσκονται μέσα στην κόλαση.
Η προσευχή του είναι πολύ αποτελεσματική κι έχει θεϊκή δύναμη που καταστρέφει κάθε δαιμονική ενέργεια. Γνωρίζει πολλά για την πνευματική κατάσταση πολλών ανθρώπων και ενημερώνεται για κάθε τι που τον απασχολεί. Αλλά το σπουδαιότερο, ο Θεός συνομιλεί διαρκώς μαζί του και του αναφέρει κάθε τι σχετικό με την πνευματική κατάστασή του και πού τον έχει τάξει στον ουρανό. Έχει ουράνια προστασία, που τον διδάσκει από τι να προσέχει για να βελτιώνεται και να γνωρίζει ο ίδιος την πνευματική του κατάσταση και πόσο ευαρεστείται μαζί του ο Θεός. Πνευματικώς ζει σε άλλο κόσμο που δεν έχει σχέση με τον υλικό κόσμο. Η πνευματική διάστασή του ανοίγεται σε χώρους που είναι ευλογημένοι από το Θεό. Ο Θεός του δείχνει κόσμους της κολάσεως και του παραδείσου. Του δείχνει πόσο βασανίζεται ο άνθρωπος μέσα στην κόλαση και πόσο χαίρεται στον παράδεισο.
Η προσευχή του είναι καθαρή και ο Θεός θέλει να προσεύχεται περισσότερο, διότι με αυτήν σώζει πολλούς ανθρώπους. Γίνεται πολλές φορές και σύμβουλος του Θεού για ανθρώπινες αποφάσεις. Είναι ο ευάρεστος στο Θεό, διότι ο Θεός τον αγαπά πολύ και εκείνος αγαπά πολύ το Θεό. Είναι χαρισματικός άνθρωπος. Η προσευχή του γίνεται πόλος έλξεως, που τον υπηρετούν άγγελοι και αρχάγγελοι και γεύεται την ευωδία του παραδείσου και τους ουράνιους κόσμους του Θεού.
Ευλογημένο παιδί μου, μην εγκαταλείπεις την προσευχή, αλλά να τη ζητάς με όλη την καρδιά σου και την ψυχή σου. Μάθε να προσεύχεσαι καρδιακά, ώστε κάποτε να γίνεις όλος φωτιά από το Πανάγιον Πνεύμα. Έλα να προσευχηθούμε στο Θεό με την καρδιά μας και ας αφήσουμε όλη την ψυχή μας στη θεϊκή αγκαλιά Του, για να μας προστατεύσει από κάθε τι κακό και συγχρόνως να γλυκαθούμε από τη θεία παρουσία Του… Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς!
