Άγιον Όρος…
Μοσχομύριστος, Αγιοβάδιστος τόπος. Σπαρμένος απ’ άκρη σ’ άκρη με λείψανα Αγίων. Χώρος συνάντησης των απογόνων του Αδάμ με τον ξεχασμένο δημιουργό. Εδώ ο άνθρωπος προσπαθεί, αγωνίζεται. Ο Θεός διαρκώς του προσφέρεται. Το ίδιο και ο άνθρωπος. Αγία Τράπεζα, θυσιαστήριο ο Άθωνας. Προχωράς και η ψυχή σου αναπνέει. Κάθε συνάντηση πνευματικό διδασκαλείο. Ρίχνεις τα δίχτυα σου και ψαρεύεις τροφή πνευματική από θάλασσες παραδείσιες.
- Ευλογείτε Γέροντα.
- Ο Kύριος να σε ευλογεί χαρά μου.
- Είστε πολλά χρόνια στο Άγιον Όρος;
- Είμαι εξήντα χρόνια, αλλά τι είναι εξήντα χρόνια για το Θεό; Μια ανάσα είναι.
- Γέροντα θα ήθελα να πείτε δύο πράγματα για τη νηστεία.
- Για να πεις κάτι πρέπει να το βιώνεις, να το ζεις. Μόνο ένας που έχει γεννηθεί κοντά σε θάλασσα ή είναι ναυτικός μπορεί να μιλήσει για τη θάλασσα. Αλλά θα κάνω υπακοή στο θέλημά σου και θα σου πω τί λένε οι πατέρες οι οποίοι ήταν φίλοι της νηστείας.
- Η νηστεία Γέροντα είναι σκοπός;
- Η νηστεία δεν είναι σκοπός, είναι μέσο. Να, σκοπός σου ήταν να έλθεις στο Άγιον Όρος, ήταν ο προορισμός σου. Το καραβάκι που σε έφερε είναι το μέσο. Έτσι και η νηστεία, είναι ένα από τα μέσα που μας έδωσε η αγάπη του Θεού για να Τον ποθούμε. Ο Θεός είναι ο προορισμός μας.
- Πότε εμφανίστηκε η νηστεία;
- Η νηστεία είναι συνομήλικη με την ανθρωπότητα. Μέσα στον Παράδεισο δόθηκε στον άνθρωπο από τον Θεό, μας λέει ο Μ. Βασίλειος.
- Γιατί όμως ο Θεός έδωσε τη νηστεία, για να περιορίσει τον άνθρωπο;
- Όχι, για να τον ελευθερώσει! Ο Ιερός Χρυσόστομος γράφει ότι ο Θεός δημιουργώντας τον άνθρωπο τον έφερε και τον παρέδωσε στο χέρι της νηστείας, η οποία είναι φιλόστοργη μητέρα και άριστος διδάσκαλος. Της εμπιστεύτηκε δηλαδή την σωτηρία του. Άρα η νηστεία είναι παιδαγωγός, δεν περιορίζει αλλά καλλιεργεί τον άνθρωπο.
- Είναι αναγκαία η νηστεία Γέροντα;
- Θα σου απαντήσει πάλι ο Χρυσόστομος: «Αν η νηστεία ήταν αναγκαία στον Παράδεισο, είναι πολύ περισσότερο αναγκαία έξω από τον Παράδεισο. Αν ήταν χρήσιμο το φάρμακο πριν από τον τραυματισμό, είναι πολύ περισσότερο χρήσιμο μετά τον τραυματισμό». Κατάλαβες;
- Τι;
- Η νηστεία μέσα στον Παράδεισο δόθηκε προληπτικά στον άνθρωπο για να μην πέσει. Αφού ο άνθρωπος έπεσε δίδεται θεραπευτικά.
- Τελικά ποιος ο σκοπός της νηστείας;
- Η νηστεία μαραίνει τις κακές επιθυμίες, λέει ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, την καρδιά μας την μαλακώνει, συμπληρώνει ο Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος. Κάθε καλό και αγαθό έργο δια της νηστείας κατορθώνεται και τελειοποιείται, γράφει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Για όλους αυτούς τους λόγους ο Ιερός Χρυσόστομος μας εξομολογείται την αγάπη του προς τη νηστεία. «Αγαπώ τη νηστεία, γιατί είναι μητέρα σωφροσύνης και πηγή κάθε φιλοσοφημένης πράξεως».
- Πώς πρέπει να νηστεύουμε;
- Η νηστεία είναι μέσο και όπλο πνευματικό το οποίο δεν περιορίζεται μόνο στη διατροφή, πρέπει όλος ο άνθρωπος ψυχοσωματικά να συμμετέχει. Άκου τι μας λέει ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. «Νηστεύεις; Απόδειξέ το δια μέσου των ίδιων των έργων. Αν δεις εχθρό, να συμφιλιωθείς μαζί του. Αν δεις φτωχό, να τον ελεήσεις. Να νηστεύουν τα χέρια, παραμένοντας καθαρά από την αρπαγή και την πλεονεξία. Να νηστεύουν τα πόδια ξεκόβοντας από δρόμους που οδηγούν στην αμαρτία. Δεν τρως κρέας; Να μη φας και την ακολασία δια μέσου των ματιών. Ας νηστεύει και η ακοή. Και η νηστεία της ακοής είναι να μη δέχεσαι κακολογιές και διαβολές. Ας νηστεύει και το στόμα από αισχρά λόγια. Διότι τι όφελος έχουμε, όταν απέχουμε από πουλερικά και ψάρια, δαγκώνουμε όμως και κατατρώγουμε τους αδελφούς μας;
- Πως δαγκώνουμε και κατατρώμε τους αδελφούς μας;
- Με την συκοφαντία και την κατάκριση, που ξεκινούν από την έλλειψη αγάπης για τον αδελφό μας.
- Ευχαριστώ Γέροντα, πολύ με ωφελήσατε.
- Ευχαριστίες πρέπουν στον Θεό που φώτισε του Αγίους μας.
- Την ευχή σας.
- Στο καλό η Χάρις του Θεού να σε σκεπάζει, η Παναγιά μας να σε προστατεύει και οι Άγιοί μας να σε συντροφεύουν. Και μη ξεχνάς νηστεία κυρίως είναι να πεινάσεις για Θεό!!!
Dialogue With an Athonite Elder on Fasting
Mount Athos…
A fragrant-smelled saint-walkled land. Strewn from end to end with the relics of the saints. A meeting place of the descendants of Adam with their forgotten Creator. Here man is trying, he is struggling. God is constantly being offered. The same with man. Athos is a Holy Altar, a place of sacrifice. You move forward and the soul breathes. Every meeting is a spiritual education. You throw your nets and fish for spiritual food from the seas of paradise.
Bless Elder.
"The Lord bless you, my joy."
Are you on Mount Athos for many years?
"I’ve been here for sixty years, but what is sixty years to God; it is a breath.
Elder, I would like you to tell me a few things about fasting.
"In order to say something you must experience it, you must live it. Only one who was born near the sea or is a seaman can speak of the sea. But I will be obedient to your will and tell you what the Fathers said who were friends of fasting."
Elder, is fasting the aim?
"Fasting is not the aim, but the means towards it. See, it was your aim to come to Mount Athos, it was your destination. The boat which brought you was the means by which you arrived. Such is fasting; it is one of the means given to us by the love of God to crave for Him. God is our destination."
When did fasting appear?
"Fasting is commingled with humanity. In Paradise it was given to man by God, says Basil the Great."
But why did God give fasting? To reduce man?
"No, in order to free him! The Sacred Chrysostom writes that when God created man He took him and placed him in the hands of fasting, which is an affectionate mother and excellent teacher. He entrusted it for his salvation. Though fasting is a teacher, it does not limit but it cultivates man."
Is fasting necessary, Elder?
"Chrysostom will again reply to you: ‘If fasting was necessary in Paradise, it is much more necessary outside of Paradise. If medicine was useful before an injury, it is much more useful after an injury.’ Do you understand?"
What?
"Fasting was given in Paradise as a precaution to not fall. Since man fell it is given therapeutically."
Then what is the purpose of fasting?
"Fasting withers evil desires, says Saint Maximus the Confessor; and Saint Symeon the New Theologian says it softens our hearts. Through fasting every good work is accomplished and perfected, says Saint Gregory Palamas. For all these reasons Sacred Chrysostom confesses his love for fasting: ‘I love fasting, because it is the mother of wisdom and the well of philosophical acts.’"
How should we fast?
"Fasting is a means and spiritual tool which is not limited to food, but the entire man must participate in it psychosomatically. Listen to what John Chrysostom says: ‘Do you fast? Give me proof of it by your works. If you see a poor man, take pity on him. If you see a friend being honored, do not envy him. Do not let only your mouth fast, but also the eye and the ear and the feet and the hands and all the members of our bodies. Let the hands fast, by being free of greed. Let the feet fast, by ceasing to run after sin. Let the eyes fast, by disciplining them not to glare at that which is sinful. Let the ear fast, by not listening to evil talk and gossip. Let the mouth fast from foul words and unjust criticism. For what good is it if we abstain from birds and fish, but bite and devour our brothers?’"
How do we bite and devour our brothers?
"With slander and criticism, which proceed from the lack of love for our brother."
Thank you, Elder. You have benefited me much.
"May we thank God for enlightening our saints."
Your prayers.
"Go in goodness, and may the Grace of God cover you, the Panagia protect you, and the saints accompany you. And don’t forget that fasting is primarily to hunger for God!"
