Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί
Εορτάζει στις 1 Νοεμβρίου εκάστου έτους.
Ει και παρήκαν γην Ανάργυροι δύω,
Πληρούσιν, ως πριν, καΙ πάλιν γην θαυμάτων.
Πρώτη Ακέστορε φώτε Νοεμβρίου έκπτατον εκ γης.
Βιογραφία
Οι Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός κατάγονταν από την Ασία. Οι γονείς τους ήταν άριστο πρότυπο χριστιανών συζύγων.
Όταν η μητέρα τους Θεοδότη έμεινε χήρα, αφιέρωσε κάθε προσπάθεια της στη χριστιανική ανατροφή των δυο παιδιών της, Κοσμά και Δαμιανού. Τους δύο αδελφούς διέκρινε μεγάλη ευφυΐα και επιμέλεια, γι’ αυτό και σπούδασαν πολλές επιστήμες. Ιδιαίτερα όμως, επιδόθηκαν στην ιατρική επιστήμη, την οποία εξασκούσαν σαν διακονία φιλανθρωπίας προς τον πλησίον. Θεράπευαν τις ασθένειες των ανθρώπων, και ιδιαίτερα των φτωχών, χωρίς να παίρνουν χρήματα, γι’ αυτό και ονομάστηκαν Ανάργυροι. Πολλοί ασθενείς που θεραπεύθηκαν ήθελαν να τους ευχαριστήσουν. Αλλά αυτοί, δε δέχονταν τις ευχαριστίες και απαντούσαν με τον ορθό λόγο της Αγίας Γραφής: «Η ευλογία και η δόξα και η σοφία και η ευχαριστία και η τιμή και η δύναμις και η ισχύς τω Θεώ ημών εις τους αιώνας των αιώνων» (Αποκάλυψη Ιωάννου, ζ’ 12). Δηλαδή, όλος ο ύμνος και η δόξα και η σοφία και η ευχαριστία και η τιμή και η δύναμη και η ισχύς, ανήκει στο Θεό μας, στους αιώνες των αιώνων.
Έτσι ταπεινά αφού διακόνησαν σε όλη τους τη ζωή τον πλησίον, πέθαναν ειρηνικά και ετάφησαν στην τοποθεσία Φερεμά.
Απολυτίκιον
Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τη χειρουργία, θεραπεύετε, παντοίας νόσους, συν Κοσμά Δαμιανέ οι Ανάργυροι, ο γαρ Σωτήρ ιατρούς υμάς έδειξεν, εις περιποίησιν πάντων και ίασιν όθεν ρύσασθε, παθών δυσαλθών και θλίψεων, τους ποθώ τω ναώ υμών προστρέχοντας.
Έτερον Απολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ήχος πλ δ’.
Άγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί, επισκέψασθε τας ασθενείας ημών, δωρεάν ελάβετε, δωρεάν δότε ημίν.
Κοντάκιον
Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Εκ της Ασίας ώσπερ δύο αστέρες, εξανατείλαντες Ανάργυροι θείοι, τη οικουμένη λάμπετε θαυμάτων ταις αυγαίς, νόσους μεν ιώμενοι, και δεινάς καχεξίας, χάριν δε παρέχοντες, τοις πιστοίς ευρωστίας, Δαμιανέ θεόφρον και Κοσμά, χειμαζομένων, λιμένες πανεύδιοι.
Έτερον Κοντάκιον
Ήχος β’.
Οι την χάριν λαβόντες των ιαμάτων, εφαπλούτε την ρώσιν τοις εν ανάγκαις, Ιατροί θαυματουργοί ένδοξοι, αλλά τη υμών επισκέψει, και των πολεμίων τα θράση κατευνάσατε, τον κόσμον ιώμενοι εν τοις θαύμασιν.
Κάθισμα
Ήχος πλ. δ’. Την Σοφίαν.
Ουρανόθεν θαυμάτων την δωρεάν, παραδόξως λαβόντες παρά Χριστού, πάντα θεραπεύετε, αενάως τα πάθη• εν υμίν γαρ ώφθη, η χάρις του Πνεύματος, χορηγούσα θείων, ιάσεων δύναμιν• όθεν και αφθάρτων, αγαθών ευπορίαν, τη πίστει εκτήσασθε, αναργύρω φρονήματι, Θεοφόροι Ανάργυροι, πρεσβεύσατε Χριστώ τω Θεώ, των πταισμάτων άφεσιν δωρήσασθαι, τοις εορτάζουσι πόθω, την αγίαν μνήμην υμών.
Ο Οίκος
Πασης συνέσεως και σοφίας υπέρκειται ο λόγος των σοφών ιατρών• του γαρ Υψίστου χάριν λαβόντες, αοράτως την ρώσιν δωρούνται πάσιν• όθεν καμοί, διηγήσεως χάριν δεδώρηνται, υμνήσαι ως θεοφόρους, ευαρέστους Θεού και θεράποντας, ιαμάτων πλήθη παρέχοντας• αλγηδόνων γαρ πάντας λυτρούνται, τον κόσμον ιώμενοι εν τοις θαύμασι.
Μεγαλυνάριον
Οίά περ θεράποντες ιατροί, ψυχών και σωμάτων, ασθενείας οδυνηράς, ιάσασθε τάχος, αρρήτω επισκέψει, ημών θαυματοβρύται, σοφοί Ανάργυροι.
