( Σχετικά με το θέμα των συζυγικών σχέσεων έγραφε ο Γέροντας Παϊσιος σε μια επιστολή του):
- Δια το θέμα των συζυγικών σχέσεων των εγγάμων ιερέων,αλλά και των λαϊκών,που μου αναφέρεις,αφού δεν καθορίζουν οι ΄Αγιοι Πατέρες το πως ακριβώς,σημαίνει ότι είναι κάτι που δεν καθορίζεται,γιατί δεν μπορούν όλοι οι άνθρωποι να μπουν σε ένα καλούπι.
Οι Πατέρες το αφήνουν στη διάκριση,το φιλότιμο,την πνευματική ευαισθησία και τη δύναμη του καθενός.Δια να γίνω πιο αντιληπτός,γράφω περιπτώσεις αγωνιστών εγγάμων ιερέων και λαϊκών που ζουν και γνωρίζω.Εξ αυτών υπάρχουν εκείνοι που ήρθαν σε επαφή μετά τον γάμο και αποκτήσανε ένα,δύο,τρία παιδιά και μετά ζουν εν παρθενία.
΄Αλλοι έρχονται μια φορά τον χρόνο για τεκνογονία και μετά ζουν σαν αδέλφια πάλι.΄Αλλοι απέχουν τις περιόδους των νηστειών και μετά έρχονται σε επαφή.΄Αλλοι δεν μπορούν να το πετύχουν ούτε αυτό.΄Αλλοι μια φορά στο ενδιάμεσο της εβδομάδος,για να είναι τρείς ημέρες πριν από την θεία Κοινωνία και τρείς μετά την θεία Κοινωνία.΄Αλλοι σκοντάφτουν και αυτού,δι΄αυτό και ο Χριστός μετά την Ανάσταση που παρουσιάσθηκε στους Αποστόλους,η πρώτη του λέξη ήτο: "Καθώς απέσταλκέ με ο Πατήρ,κ'αγώ πέμπω υμάς......Λάβετε Πνεύμα ΄Αγιον αν τινών αφήτε τας αμαρτίας,αφίενται αυτοίς,αν τινών κρατήτε,κεκράτηνται ".
Ο σκοπός είναι να αγωνισθή κανείς με διάκριση και φιλότιμο,ανάλογα με τις πνευματικές του δυνάμεις.Στην αρχή φυσικά δεν βοηθάει η ηλικία,αλλά όσο περνάνε τα χρόνια και εξασθενεί η σάρκα,μπορεί να επιβληθή το πνεύμα και παράλληλα αρχίζουν να γεύονται και οι έγγαμοι λίγες από τις θείες ηδονές.Αποσύρονται φυσιολογικά από τις σαρκικές ηδονές τις οποίες τότε τις βλέπουν πολύ τιποτένιες.
΄Ετσι εξαγνίζονται κατά κάποιο τρόπο και οι έγγαμοι και φθάνουν στον Παράδεισο από το ξεκούραστο μονοπάτι με τις στροφές.Ενώ οι μοναχοί χτυπάνε κατακόρυφα,σκαρφαλώντας στα βράχια,και ανεβαίνουν στον Παράδεισο.Πρέπει να έχεις υπ΄όψη σου ότι το θέμα των σχέσεων δεν είναι μόνο θέμα δικό σου,ούτε έχεις δικαίωμα να το ρυθμίσεις μόνος σου,αλλά "εκ συμφώνου" κατά τον Απόστολο Παύλο.΄Οταν γίνεται και αυτό το "εκ συμφώνου", πάλι χρειάζεται προσοχή.
Ο δυνατός θα πρέπει να παίρνει την θέση του αδυνάτου.Πολλές φορές,για να μη λυπήση το ένα μέρος το άλλο,λέγει ότι συμφωνεί,αλλά εωτερικά ταλαιπωρείται.Αυτό συμβαίνει ιδίως στις γυναίκες που έχουν λίγο φόβο Θεού και έχουν ζωηρή σάρκα.Πολλές φορές από αδιακρισία μερικοί ευλαβείς άνδρες,επειδή ακούνε από τις γυναίκες τους ότι συμφωνούν,προχωρούν αδιάκριτα σε μεγάλο διάστημα εγκράτειας και τότε οι γυναίκες ταλαιπωρούνται και ξεσπάνε σε νευρικότητες κ.λ.π.
Οι άνδρες νομίζουν ότι οι γυναίκες τους έχουν προχωρήσει στην αρετή και θέλουν να ζουν πιο αγνά σε μεγαλύτερα διαστήματα και μπαίνει μετά ο πειρασμός στις γυναίκες και θέλουν να γνωρίσουν φίλους.Και όταν γίνει αυτό,τις πιάνει η τύψη της συνειδήσεως για την πτώση και οι άνδρες προσπαθούν να ζήσουν πιο αγνά,βλέποντας τις γυναίκες να μην έχουν διάθεση.
Νομίζουν έτσι ότι έχουν προχωρήσει πιο πνευματικά και δεν επιθυμούν σαρκικά πράγματα.Αιτία φυσικά είναι και ο δικαιολογημένος γυναικείος εγωϊσμός και η ζήλεια,που νιώθουν μειονεκτικές.Η γυναίκα,όταν ιδεί τον άνδρα να θέλει να ζήσει πνευματική ζωή,ζορίζει τον εαυτό της,για να τον ξεπεράσει.Συγχώρησέ με που μπήκα σε ξένα αμπέλια,διότι το έργο του μοναχού είναι το κομβοσχοίνι και όχι αυτά τα θέματα,αλλά,για να μη σε λυπήσω,αναγκάστηκα να σου γράψω μερικά από αυτά (που γνωρίζω από μακρυά),τα οποία ταλαιπωρούν τα αδέλφια μας στον κόσμο και δίνουν χώρο στον εχθρό.
΄Εχει μεγάλη σημασία αν είναι και οι δύο οι σύζυγοι όμοιοι στην κράση.΄Οταν τύχει ο ένας να έχει ήπια και ο άλλος ζωηρή,θα πρέπει να γίνεται μια θυσία από τον δυνατότερο προς τον φιλάσθενο και σιγά - σιγά να βοηθηθεί να λάβει την υγεία ο φιλάσθενος,και με υγεία και οι δύο τότε να προχωρήσουν.
{ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΊΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ΄σελ.63-65 }
