Ο πατέρας Αρσένιος Αγιορείτης υπογραμμίζει...
Αγαπητέ μου, καλά είναι, όπου και να εξομολογείσαι, να εξομολογείσαι με ειλικρίνεια. Στον μακρινό Πνευματικό, άλλοτε μπορείς και άλλοτε δεν ημπορείς να φτάσεις. Να μην εξομολογείσαι όμως στον ένα τα ελαφρά και επιεική και στον άλλον τα βαρέα αμαρτήματα σου.
Σ' οποίον εξομολογείσαι να τα λέγεις όλα, όσα έκανες. Δεν έχει σημασία στην εξομολόγηση σου η φήμη Του Πνευματικού, η ηλικία του, διότι η δύναμης του δεσμείν και λύειν είναι σε όλους η ίδια. Ούτε ένας Πνευματικός έχει ισχυρότερη εξουσία από τον άλλο στη συγχώρηση των αμαρτιών. Ίσως να μην έχει πολλή εμπειρία ή το πνεύμα της αγάπης, αλλά η εξουσία από το Θεό είναι σε όλους η ίδια.
Η εξομολόγηση αποφασίζεται και γίνεται από σένα και όχι από μένα τον Πνευματικό σου. Εγώ ερωτώ, αλλά αύτη η ερώτηση εμένα μου κοστίζει.
Εξομολογήσου, κυρία μου. Γι` αυτό το έργο ήλθες.
Μα, ρωτήστε με, πάτερ, μου λέγει.
Πρέπει ο κάθε εξομολογούμενος να ετοιμάζεται από πριν, γράφοντας σ` ένα χαρτί, όσα έχει να πει. Και ο Πνευματικός θα βοηθήσει όσο του επιτρέπεται. Τα όσα γράφονται, δεν ξεφεύγουν και θα περάσουν από το πλυντήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως και θα καθαρισθούν για πάντα. Μια χώρα είναι δυνατή και καλή εάν έχει καλούς Πνευματικούς. Εάν προετοιμάσθηκες με τον τρόπο που σου είπα, αλλά ξέχασες μερικές αμαρτίες, είσαι συγχωρημένος, αν όμως δεν ετοιμάσθηκες και στηρίχθηκες στον Πνευματικό και παρέλειψες μια ολόκληρη σειρά πραγμάτων, τα οποία δεν είπες, αυτά δεν συγχωρούνται.
Το Μυστήριο της Μετανοίας περιέχει τέσσερα στοιχεία:
Πρώτα απ' όλα να προσπαθείς να μην επαναλάβεις την αμαρτία.
Να την εξομολογηθείς αν την επαναλάβεις.
Να λάβεις την άφεση από τον Πνευματικό.
Να εφαρμόσεις τον κανόνα (επιτίμιο) που θα σου βάλει επακριβώς.
Όταν πηγαίνεις στην εξομολόγηση, να πηγαίνεις με την απόφαση να μην αμαρτήσεις πάλι. Όμως είναι δυνατόν να επαναληφθούν τα ίδια. Δεν είσαι ένοχος όταν δεν τη κάνης εκ κακής προθέσεως. Αμαρτίες που γίνονται με κακή πρόθεση δεν τις λύνω.
Αυτοί που συζούν πριν από τον γάμο τους, δεν τους συγχωρώ, ούτε τους διαβάζω συγχωρητική ευχή. Τους εξηγώ για να καταλάβουν ότι θα τύχουν συγχωρήσεως, εάν διακόψουν την αμαρτία τους.
Ο αγώνας για θεραπεία του πάθους είναι και των δύο: και του Πνευματικού και του εξομολογούμενου. Ο πρώτος βοηθεί τον δεύτερο κι αυτός θεραπευμένος από την αμαρτία του προοδεύει όλο και περισσότερο και γίνεται καλύτερος. Σ' αυτή την περίπτωση της μετανοίας και θεραπείας του πάθους οι αμαρτίες αφήνουν ένα μεγάλο καλό: την ταπείνωση. «Κοίταξε σε τι κατάσταση ήμουν εγώ ο παλιάνθρωπος και τώρα που ευρίσκομαι! Πως τόλμησα να στενοχωρήσω τόσο πολύ τον Θεό με τις αμαρτίες μου»!
Ο παράδεισος είναι γεμάτος από αμαρτωλούς μετανοημένους. Όλοι αμάρτησαν, αλλά η μετάνοια τους άρεσε στον Θεό. Η αμαρτία προκαλεί την ταπείνωση. Από που καταλαβαίνουμε ότι ο διάβολος παίζει ένα ρόλο για εμάς ψυχοσωτήριο; Μας δείχνει αμέσως τις αδυναμίες μας. Μας βοηθεί να στεφανωθούμε. Αν ήξερε πόσο μας βοηθεί στην σωτηρία μας θα απέφευγε τόσο πολύ να μας πειράζει.
Λέγω συχνά στην εξομολόγηση σε μερικούς χριστιανούς: «Να ξέρης ότι θα συναντηθώ μαζί σου στην έσχατη Κρίση και δεν θα λυπάσαι τότε που δεν τα είπες όλα; Θα είμαι παρών και δεν θα μπορώ τότε να σε συγχωρήσω. Τότε κι εγώ θα σε καταδικάζω. Διότι μπορούσες με μια λέξη να πεις κι εγώ να σε λύσω και κανείς δεν θα σου έλεγε τίποτε.
Θα σε έβγαζα από τα βαθιά νερά και δεν θα σε μάλωνα, διότι ήσουν βρεγμένος.
Πρέπει να ξέρετε αδελφοί μου, ότι τίποτε δεν γίνεται χωρίς θυσία. Όπου κι αν είσαι, στην έγγαμη ή στην μοναχική ζωή, παντού χρειάζεται θυσία. Και από την άποψη αυτή της σωματικής θυσίας, πιο εύκολο είναι το μοναστήρι από τον κόσμο.
