Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Λεμεσού κ. Αθανάσιος ύστερα από πρόσκληση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Θήρας Αμοργού και Νήσων κ.κ. Επιφανίου θα βρίσκεται στην Σαντορίνη από το Σάββατο 5 Οκτωβρίου ως Δευτέρα 7 Οκτωβρίου.
Το Σάββατο 5 Οκτωβρίου στην Χριστιανική Εστία Φηρών στις 7:00 μ.μ θα παρευρεθεί στον αγιασμό των στελεχών νεότητας για την νέα κατηχητική χρονιά και θα κηρύξει την έναρξη των τακτικών συναντήσεων των στελεχών του γραφείου νεότητας της Ιεράς Μητροπόλεως ομιλώντας στους κατηχητές της Ιεράς Μητροπόλεως με θέμα : "Ο εθελοντισμός και η διακονία στην κατήχηση" .
Στην συνέχεια ο Πανιερώτατος θα συζητήσει με τους κατηχητές για θέματα κατηχήσεως και πνευματικού προβληματισμού.
Την Κυριακή θα χοροστατήσει στον Ιερό Ναό Αναλήψεως Σωτήρος Καρτεράδου και το απόγευμα της ιδιας μέρας (Κυριακή 6 Οκτωβρίου) στις 7:00 μ.μ στην Χριστιανική Εστία ο Μητροπολίτης Λεμεσού θα πραγματοποιήσει ομιλία με θέμα: "Η πνευματική τροφή".
—Fr. Arsenie, tell us, how can we be saved from our many earthly cares, so that we might have more time for prayer?
—Fr. Ioannichie, pure prayer from the heart and lips to God is a great work! Prayer is a sharp arrow that all the saints have aimed at heaven for thousands of years, and not only they, but also the simplest Christians. Prayer has pierced the heart of the heavens, perhaps it has reached those who were displeased with the earth's inhabitants, and salvific replies have returned along the same path; thus was faith preserved on earth from generation to generation.
Brother Christian, you also have your own history: you have entered into the great Christian union—the Church—and are forever redeemed by the Savior's sacrifice. That means that you are of great worth, and you have a great and noble responsibility. Is it so difficult for each of us to simply and directly ask God to help us in our troubles and sufferings, and to thank Him?!
Where is the man who has nothing to ask of our Lord Jesus Christ and the Mother of God? They say that the Mother of God is offended by those who never ask her for anything! She is the prayerful intercessor for people; and as much as God can do through His power, so much can the Mother of God do by Her prayer. Show that you are the child of the Mother of God, having a child's heart in your breast!
And we can be free of earthly cares only if we want to be—after all, our salvation depends upon us. As souls given by God, we must show more will, in order not to immerse ourselves in these earthly cares and burden ourselves with them to such an extent. We shall manage our lives as people of higher thought, and as responsible human beings. If we were to ask those who are saved and living in heaven, "What did it cost you to attain such blessedness?" they would reply, "Time, a little time well spent on the earth!" That means that we have absolutely no other time to bring our souls to perfection—souls that are called, gifted, and full of such resolve.
We must think about the fact that we are called "the angelic ranks" [the monastic rank is called the angelic rank. –OC]. Angels pray unceasingly, throughout eternity.
—What is the easiest way to overcome in the struggle against fornication and fleshly thoughts?
—In order to overcome in the struggle against fornication, in whatever stage it may be, we must first of all ask for grace from the Good God. This is not a short term battle, because we must definitely achieve total victory. At first, each one sees that he is powerless to withstand it; but with God all things are possible.
He who enters into this struggle must:
–want to be freed of this struggle, no matter what happens;
–pray with all his heart to the Mother of God, and ask her help;
–avoid, as much as possible, all circumstances that might arouse passions;
–do not accept into your mind those suggestions that might seem innocent, but then begin to solidify into images. Route all these thoughts, changing your mind to prayer—but your own prayer, and not something someone else recommended, no matter who that might be; into prayer with your own sighing, even if it is without words.
If the attack is aggressive, pleasurable, and vanquishing, one must call out to the Mother of God, and not give in. During the first phases, he should confess contritely and purely, not sparing himself and not blaming incidents, circumstances, or other individuals. He will be greatly helped if he goes to confession often.
Fr. Ioannichie (Balan)
The father-confessor will understand him, console him, and assure him that he is not alone, yet not allow him to harden in his motivations, as if it were all "necessary and perfectly natural."
The father-confessor should have zeal and kindness in order to be able to tear his spiritual child away from this secret and many-headed passion. It is recommended to read books and everything that has as its goal the preparation for death. The lost one will be forgiven through repentance, no matter what sin he committed, and this will be a great achievement; but let no one deceive himself or suppose that he can find any forgiveness without repentance. Because of this sin, you cannot ever know what heaven and hell really are; and one should think about this and pray.
A person who is more spiritually inclined, but nevertheless gets wounded to a greater or lesser extent and then passes through the bath of repentance, counts this as a misfortunate accident. He will have a serious reason for truly meek humility—and this gives God more joy than when someone thinks highly of himself as never having fallen.
This is not a paradox, but divine justice and mercy. He, the Master of the house and Good Pastor, left his sheepfold of sheep and went to find the lost sheep, and then happily put it on His shoulders and carried it into the gates of the Kingdom of glory. I once read what I am telling you now: "Brother Christian, believe me, there are two kinds of joy, which cannot be combined—you cannot rejoice here on earth in pleasures that are transient and sinful, and then reign with Jesus Christ." "Then, iniquity will stop its mouth" (cf. Ps. 106:42). "Thou fool, the time that you use for evil digs a pit for you, and tomorrow eternity will come!" Saying this, I think that the father confessor can encourage the person who is struggling with onslaughts from without, and with nature from within.
—How can one conquer and route ambition and prideful thoughts from himself?
—A hideous and impure passion! All evil catches a fish in this murky water! God does not even want to hear about a proud person! He takes all grace away from him, so that he might stumble—maybe then he will become humble, as the Scripture says (cf. 1 Pet. 5:5).
He abandons him, and that person becomes a great abomination; He takes from him all sense of beauty, leaves him to roam around in chaos, in all manner of filthy back alleys of the world. He has no image, or likeness, or healthy reason. The holy fathers say truly, "Wherever there was a fall, pride first did its work." No other passion will liken you to a devil like pride.
All passions can, let's say, be excused due to nature and bad life circumstances; but pride cannot be justified by anything! It has an unbearable insolence—it attaches itself to any virtue if it can, and it even hides behind humility, which serves as its shield. We see this very often, and to prove what I am saying, it is as one father said: "That proud one is so humble!"
Because it is so dangerous and so broadly present in all ages and ranks, it would be good if no one would disdain any person, no matter how unimportant he may be—for Christ is within him—and would even ask his opinion, even if it is for a lark. This would be the first step, one length along the path of the Gospels.
It would be good to ask everyone's opinion, no matter who you are; for who knows? After all, God's grace rests more often upon the simple and unnoticed. Make a prostration, as they say, if only for the sake of humbling the body—for this also shows good manners—and you will see how much you need these people with whom God has assigned you to live. You will see, and will be convinced in life that wisdom really does abide more in places where there is humility—for God is there.
Lucifer fell irreparably; his grandiose fall happened due to one word only: "I". Having fallen, he became an adversary for eternity, an abomination of desolation. Let no one be deceived, thinking that without true purification in the only water of humility he can enter into the Kingdom from which the angels fell!
These are, in brief, my thoughts and exhortations about this, so that one might realize that God created us beautiful only for Himself!
—What can one do to restrain the tongue and acquire the gift of silence?
—This is truly a serious matter—to not be the master of your tongue. As the saints say, "The tongue leads us to great falls." More vanity than benefit comes from loquacity, and malignant gossip brings great danger not only in this world, but also in the next. They say that most of the people in hell are those who murdered with malicious words!
Brother, you must love you brother. Isn't this the Savior's most important commandment? He gave this commandment as the crown of all His teachings—that the only way to salvation is love; and He ascended the unforgettable and soul-rending Golgotha!
We must always reiterate to people the responsibility that we bear for our lifetime, the only time given to us, so that we would set a lock upon our tongue and purify our hearts from evil. St. Gregory the Theologian says: "We must answer for every superfluous word, even more so for every shameful word"; how much more horribly for every murderous word! The Patericon is very useful in this regard with its chapter on "The benefit of silence."
St. Isidore of Pelusium says, "Speaking with benefit is a blessing, but if it is reinforced by deeds, it is crowned." "For life without words brings greater benefit, while a commanding word evokes anger. If word and life are united they comprise the personification of all philosophy."
Treasure the Lord in your heart and let your attention abide there, and remain there before the Lord without leaving. Then you will notice every speck of dust in yourself. This is how mystical knowledge begins. It is a mirror for the mind and a lamp for the conscience. It dries up lust, extinguishes rage, humbles anger and disperses sorrow, tames insolence, scatters despondency, gives clarity to the mind, casts out sloth, truly humbles you and makes your reason undeceivable; it wounds the demons, and purifies the body. Such a person is no longer the participant in any wicked deed, but rather is alien to it. He thinks all the time, "Who shall I go to? I am a worm…" This is something different, having to do with remembrance of death and man's eternal lot, and belongs to mystical knowledge.
From: Ne vorbeşte părintele Arsenie. Ediţia îngrijită de а Arhimandrit Ioanichie Bălan. Vol. 1–3. Editura Mănăstirea Sihăstria, 2004.
Pay heed to yourself, O monk, sensibly and diligently, with a vigilant mind, as to when the demons come, by what means they catch one, and by what means they themselves are vanquished. Guard yourself with great caution, because every hour you walk in the midst of passions and nets. Everywhere the passions surround one. Everywhere are set out their traps. Pay heed lest you be attracted by the enemy into his will through passions and traps. There is a great need for us, even essential for us men of flesh, to fight with the fleshless ones—one man with ten thousand enemies. Many tears, much patience, much suffering and caution, and a thousand eyes everywhere are required, for the evil spirits rise up maliciously against us like a lion. They would destroy us if we did not have the Lord with us. They have been very skilled in the art of catching men for more than seven thousand years. Without sleep, food, and rest, constantly, every hour, and by all means, they seek our perdition with every trick and with great effort. Having turned out to be powerless in one way, they think up something else. They start one thing, and contemplate yet another. And they roar about everywhere looking where they might find doors to enter and from where they might begin the battle, and, as it were, trick us into doing evil. Do you not know with whom you battle? How legions of invisible enemies surround you, and every one of them wages his own battle? They sound numberless voices, and desire to swallow up your soul. Should you not be cautious? Is it possible that having drunk your fill and given yourself over to sleep, lying down and constantly consoling yourself, that you can with all this receive salvation? If you will not be attentive to this, you will not escape their traps. We have come to struggle, as it were, stepping into the fire. If we desire to be true warriors of the King of Heaven and not false participants, then let us put far away from us every passion or other. And according to our desire and fervor they tighten their traps, for the occasion to sin belongs to us ourselves, our attachment, weakness; and let us put away from ourselves every negligence and faintheartedness and effeminate weakness, and thus we shall stand against the cunningness of the demons. Let us labor in prayers and other virtues with all fervor and power, with soul, heart, and mind, just as someone might run swiftly on a road without looking around, or as a stingy man might fast, for such is the cunningness of the evil demons. They are constantly occupied with us. Like watchmen they notice our inclinations and our desires, what we are thinking about and what we love, what we are occupied with besides these. Whatever passion they notice in us, they arouse this in us, and thus they place their nets for us. In this way, we ourselves, first of all, arouse against ourselves every passion, being ourselves the cause of it. Therefore the demons seek in us occasion that through our own inclination and desire we might the sooner be caught. They do not compel us to do what we do not desire, to do that from which our mind inclines away and our will does not agree, knowing that we will not obey them. Rather, they test us some, whether we will accept some passion or other, And according to our desire and fervor they tighten their traps, for the occasion to sin belongs to us ourselves, our attachment, weakness, and negligence. We do not cut off the beginning of every passion, but the final cause of every evil is the demons. Through the demons we fall into every sin, and no kind of evil comes to us apart from them.
Thus the demons cast us into every passion. They compel us to fall to every sin, and we are tangled in every net. By nets I mean the first thought of desires and various foul thoughts through which we bind ourselves with every passion, and fall into every sin. This is the door of demons and passions, by which they enter into us and rob our spiritual treasury. Immoderate sleep, laziness, eating not at the proper time are a cause of the entrance of demons. And having come, they first of all knock on the doors of the heart secretly, like thieves. They introduce a thought, and they notice whether there is a watchman or not, that is, they see if the thought will be received or not. If it will be received, then they begin to cause passion and arouse us to it, and they steal our spiritual treasure. If they find a watchman at the doors of the heart who is accustomed to belittle and banish their suggestions, if one turns away in mind from the first mental impulse and has one's mind deaf and dumb to their barking and directed towards the depths of the heart and so does not at all agree with them, then to such a one they cannot do any evil, since his mind is sober. Then they begin to scheme and place various nets to catch us in passion, for example: forgetfulness, anger, foolishness, self-love, pride, love of glory, love of pleasure, overeating, gluttony, fornication, unmercifulness, anger, remembrance of wrongs, blasphemy, sorrow, brazenness, vainglory, much speaking, despondency, fearfulness, sleep, laziness, heaviness, fright, jealousy, envy, hatred, hypocrisy, deception, murmuring, unbelief, disobedience, covetousness, love of things, egotism, faintheartedness, duplicity, bitterness, ambition, and laughter. then they arouse a great storm of thoughts of fornication and blasphemy so that the ascetic might become frightened and despondent, or so that he might leave off his struggle and prayer. But if the enemies after raising all this cannot hold and take away from his struggle a firm soul and an unwavering soldier of Christ who, like a passion-bearer, has placed his foundation on the rock of faith, so that the rivers of sorrows do not cause him to waver, then they try to rob him by some seeming good, considering it more convenient under the appearance of good to introduce something of their own and in this way to deprive one of perfect virtue and struggle. Thus they try to compel us to make spiritual conversations for the sake of love, to teach men, or to sweeten the food a little for the sake of a friend or for the Feast, for they know, the deceptive ones, that Adam fell for the love of sweet things. First they begin to darken the purity of the mind and heedfulness to oneself, and by this path they suddenly throw us into the pit of sexual sins or into some other passion. If even by this way they do not cause one to waver who is sober in mind, then they arm themselves with false visions and offend and disturb him by various afflictions. A most skillful warrior lets all this go by him and regards it as nothing, as if it has no relation to him, for he knows that all this is the device of the devil.
If even thus they do not conquer, then they battle by means of highmindedness. They introduce they thought that the man is holy, saying to him secretly, "How many afflictions you have endured!" The demons, like a clever hunter, when their first means turns out to be powerless, abandon it, go away, hide themselves, and pretend to be conquered. But beware, O man, pay heed, do not be lax, for they will not depart from you until the grave. But they will prepare a great sedge and will look attentively by what means they can again begin to rise up against you, for they do not rest. When the warmth of fervor grows cold in a struggler, they then secretly, having prepared some net, come again and lay them out and try to catch him. In all the paths of virtue, the devils establish their nets and hindrances when we fulfill heedfully every deed for our salvation and not out of pleasing men, or from some other idea. But if in virtue there is hidden some kind of impurity, pride, vainglory, and highmindedness, then in such a matter the devils do not hinder us, but they even inspire us, so that we might labor without benefit. The demons strive for nothing so much as by every crafty means to steal time and make it idle. In everything that the demons do, they strive to dig three pits for us. First of all, they act against us and hinder us so that there will be no good in all our acts of virtue. In the second place, they strive so that the good will not be for the sake of God. That is, having no opportunity to bring us away from good, they make efforts through vainglory to destroy all our labors. In the third place, they praise us as if we turn out in everything to be God-pleasing. That is, being unable to confuse us by vainglory, they strive by highmindedness to destroy our labors and deprive us of rewards. Every demonic battle against us is in three forms. First, the devils darken our mind and a man becomes forgetful and dispersed in all his works. Then they introduce an idle thought, so that through it we might lose time. Finally, they bring various temptations and afflictions. Therefore, of us it is demanded that at all times we should be very sober of mind, for the enemies ceaselessly are making tricks and acting against us. If one struggles for many years, the enemy seeks a convenient time, so as in a single hour to destroy his labors. Not many men see the numberless traps, devices, and tricks of the demons. As a fleshless spirit the demon does not require rest, and through a long life he has learned to catch men. Therefore, no one can escape the tricks, the ruinous nets, and pitfalls of them, except one who remains in bodily infirmity from constant struggle, and who lives in spiritual poverty, that is, with a contrite heart and in humble thoughts. Such a one will conquer them.
Most of all, the Divine Help cooperates with us. However, in us, as we have said previously, is the beginning of all passions, attachment, weakness, and negligence, because we do not renounce in soul and thought and do not cut off the first impulse of every passion that comes. And the demons add yet more. Seek within yourself the reason for every passion, and finding it, arm yourself and dig out its root with the sword of suffering. And if you do not uproot it, again it will push out sprouts and grow. Without this means you cannot conquer passions, come to purity, and be saved. Therefore, if we desire to be saved, we must cut off the first impulse of the thought and desire of every passion. Conquer small things so as not to fall into big ones. It is evident that God allows one to be overthrown in battle by the demons or some stubborn passion because of our pride and highmindedness, when one considers himself to be holy, or strong, and trusts in himself, and exalts himself above those who are weak. Let such a one acknowledge his own infirmity, acknowledge the Help of God, and be enlightened. Let him understand that without God's Help he can do nothing, and thus he will humble his thought. Or again, this is allowed as a chastisement for sins, so that we might repent and be more experienced in struggle. Or it is allowed for the sake of crowns of victory. However, in that in which you are conquered and from which you suffer, before all other passions you must arm yourself against it and for this use all your fervor. Every passion and suffering is conquered by undoubting faith, by labor of heart and tears, by warm fervor and quick striving to oppose the present passion. This is a high and praiseworthy struggle, as taught by the Holy Fathers. Every warfare of the demons against us comes from and is reinforced by four causes: from negligence and laziness, from self-love, from love of pleasure, and from the envy of the demons. May the Lord preserve us by His Grace from all nets of the enemy and passionate works, unto the ages of ages. Amen.
St. Paisy Velichovsky
Ch. XXXV from Field Flowers.
Πρίν πολλά χρόνια καί μετά τήν λήξη τοῦ ἐμφυλίου σπαραγμοῦ καί τοῦ ἀδελφοκτόνου πολέμου, σέ κάποιο χωριό, ἔγινε ἕνας φόνος, γιά πολιτικούς μᾶλλον λόγους καί ἐξαιτίας τοῦ μεγάλου φανατισμοῦ, πού ἐπικρατοῦσε ἐκείνη τήν ἐποχή. Κατηγορήθηκε, λοιπόν, κάποιος χωριανός, ὁ Πέτρος Γ. καί μέ τίς μαρτυρίες πέντε συγχωριανῶν του δικάστηκε καί καταδικάστηκε σέ 30 χρόνια φυλάκιση. Ὁ κατηγορούμενος ὅμως ἰσχυρίζετο συνεχῶς ὅτι ἦτο ἀθῶος. Κλείσθηκε σέ ἀγροτικές φυλακές, ἀλλά μέρα-νύχτα διαλαλοῦσε καί μονολογοῦσε ὅτι ἦτο ἀθῶος.
Σ' αὐτές τίς φυλακές πήγαινε μιὰ φορά τόν μήνα ἕνας εὐλαβέστατος ἱερεύς καί λειτουργοῦσε στό ἐκκλησάκι πού ὑπῆρχε καί κατόπιν ἐδέχετο γιά ἐξομολόγηση ὅσους ἐκ τῶν φυλακισμένων τό ἐπιθυμοῦσαν. Ὕστερα ἀπό 5-6 μῆνες, πῆγε καί ὁ ἐν λόγω χωριανός στόν εὐλαβῆ ἐκεῖνον ἱερέα καί ἐξομολόγο, καί ἐνώπιον τοῦ Ἁγίου Θεοῦ καί μπροστά στό πετραχήλι τοῦ Πνευματικοῦ, βεβαίωνε μέ ὅρκους ὅτι ἦταν ἀθῶος.
Ἀπό τότε πού ἐξομολογήθηκε μέσα στίς φυλακές ὁ Πέτρος Γ., ἄλλαξε τελείως διαγωγή καί ἔγινε ὁ ἄνθρωπος τῆς προσευχῆς καί τῆς μελέτης τοῦ Εὐαγγελίου, πού τοῦ δώρησε ἐκεῖνος ὁ καλός ἱερεύς. Μέσα σ' ἕναν χρόνο ἀλλοιώθηκε τόσο πολύ, πού ὅλοι οἱ συγκρατούμενοί του καί βαρυποινίτες ἄρχισαν νά τόν σέβωνται καί νά τοῦ φέρωνται φιλικά. Καί μέ τήν Χάρι καί τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ γρήγορα πείσθηκε ὁ εὐλαβής ἱερεύς γιά τήν ἀθωώτητά του, ὥστε τοῦ ἐπέτρεπε νά κοινωνῆ κάθε φορὰ πού λειτουργοῦσε στίς φυλακές.
Ὁ ἱερεύς προσπάθησε κάτι νά κάμη μέσω κάποιων δικηγόρων, ἀλλά οἱ μάρτυρες ἦσαν ἀπολύτως κατηγορηματικοί, γιατί ἦσαν δῆθεν παρόντες στόν φόνο. Παρά ταῦτα ὁ Ἐξομολόγος πίστευε ὅτι ὄντως ἦτο ἀθῶος καί θύμα σκευωρίας. Ὁ Πέτρος Γ. ὄχι μόνο προσηύχετο μέ τό Ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, πού τό ἔμαθε ἀπό τό βιβλίο «Οἱ περιπέτειες ἑνός προσκυνητοῦ», ἀλλά μελετοῦσε τό Εὐαγγέλιο καί κοινωνοῦσε τῶν ἀχράντων Μυστηρίων, σκορπώντας σέ ὅλους τοὺς συγκρατουμένους του πολλή καλωσύνη. Συγχωροῦσε δέ μέ ὅλη του τήν καρδιά καί τούς κατηγόρους του καί αὐτόν ἀκόμα τόν ἄγνωστο φονιά. Δέν φταῖνε, οἱ καημένοι, ἔλεγε. Φταίει τό πολιτικό καί ἰδεολογικό πάθος, φταίει καί ὁ διάβολος πού τούς σκοτεινίασε τό μυαλό κι ἔτσι κρύψανε τήν ἀλήθεια. Θεέ μου, συγχώρεσέ τους· καί ἀπό μένα νά 'ναι συγχωρεμένοι. καί χάρισέ τους πλούτη καί ἀγαθά πολλά, ἀλλά χάρισέ τους προπαντός καί ἰδιαιτέρως φωτισμό καί ὑγεία.
Ἔτσι πέρασαν 19 χρόνια. Κατόπιν, λόγω τῆς καλῆς καί ἀρίστης διαγωγῆς καί ἐπειδή ἔκανε καί στίς τότε ἀγροτικές φυλακές, ὅπου ἐμειώνετο ἡ ποινή, ἀποφυλακίσθηκε. Ἦτο πλέον 50 ἐτῶν. Στό χωριό ὅμως δέν ἔγινε δεκτός, ἐπειδή τόν πίστευαν ὅλοι γιά φονιά καί κυρίως οἱ συγγενεῖς τοῦ φονευμένου. Ἔτσι, μετακόμισε σέ μία γειτονική πόλι καί ἔκαμε τόν ἐργάτη, τόν οἰκοδόμο καί κυρίως τόν μαραγκό, δουλειά πού τήν ἔμαθε στήν φυλακή. Ἡ ζωή του ὅμως ἐξακολουθοῦσε νά εἶναι ζωή ἑνός ἀληθινοῦ χριστιανοῦ, μέ τήν ἀκριβῆ συμμετοχή στά Μυστήρια, μέ τήν σωστή τήρηση τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν καί ἰδιαιτέρως μέ τήν προσευχή. Ἡ προσευχή ἦταν τό ὀξυγόνο τῆς ζωῆς του. Ἡ Εὐχή καί τό Εὐαγγέλιο ἦσαν γι' αὐτόν «ἄρτος ζωῆς» καί «ὕδωρ ζῶν».
Μία κοπέλα 42 ἐτῶν, θεολόγος σέ κάποιο Γυμνάσιο τῆς περιοχῆς, πληροφορήθηκε ἀπό τόν Πνευματικό τῶν φυλακῶν, πού ἦτο καί δικός της Πνευματικός, τά πάντα γιά τόν Πέτρο Γ. καί ἰδιαιτέρως γιά τό πόσο ἦτο ἀφοσιωμένος στόν Χριστό καί στήν Ἐκκλησία Του. Πῆγε, τόν βρῆκε καί κατόπιν τόν ζήτησε ἡ ἴδια σέ γάμο!. Ἀπό τόν εὐλογημένο αὐτό γάμο προῆλθαν δυό παιδιά, ὑγιέστατα.
Ὕστερα ἀπό μερικά χρόνια, στό χωριό πού ἔγινε ὁ φόνος, κάποιος ἀρρώστησε βαρειά μέ ἀνεξήγητους φοβερούς πόνους σέ ὅλο του τό σῶμα. Ἡ ἐπιστήμη μέ τούς γιατρούς καί τίς κλινικές ἐξετάσεις, πού ἦσαν προηγμένες, στάθηκαν ἀδύνατον νά τόν βοηθήσουν!!! Οὔτε κἄν τήν αἰτία δέν μπόρεσαν νά ἐντοπίσουν!
Ἔτσι, μιὰ βραδυά στό σπίτι του, ἀφοῦ ἐπέστρεψε ἀπό τό νοσοκομεῖο, σ' αὐτήν τήν φοβερή κατάστασι, ἄρχισε νά κραυγάζη μέσα στούς φοβερούς του πόνους ὅτι αὐτός ἦτο ὁ φονιάς καί μέ τούς 4 ψευδομάρτυρες, τούς ὁποίους ἐξηγόρασε μέ μεγάλα χρηματικά ποσά, κατηγόρησαν τόν Πέτρο Γ., ποὺ συμπτωματικά περνοῦσε ἀπό ἐκεῖνο τό σταυροδρόμι, τήν ὥρα πού ἔγινε ὁ φόνος.
Φώναξαν τόν ἀστυνόμο τοῦ τμήματος τοῦ χωριοῦ, ὑπέγραψε τήν ὁμολογία του κατονομάζοντας καί τούς 4 ψευδομάρτυρες καί συνεργούς του. Ποιά νομική διαδικασία ἀκολουθήθηκε μετά, δέν γνωρίζω. Ἡ ὁμολογία του ὅμως ἔκανε κρότο στό χωριό, προκαλώντας σύγχυσι, ταραχές καί πολλές κατάρες, οἱ ὁποῖες βάραιναν τόν φονιά.
Παρά ταῦτα, ἡ ψυχή τοῦ φονιᾶ δέν ἔφευγε. Κι αὐτός ἐξακολουθοῦσε νά τσιρίζη καί νά κραυγάζη. Ὁ Πέτρος Γ., ὅπως ἦτο ἑπόμενον, τό ἔμαθε. Δέν κίνησε ὅμως καμιά διαδικασία γιά τήν ἀποκατάστασι τῆς τιμῆς του μέ ἀναθεώρησι τῆς δίκης, μέ μηνύσεις κατά τῶν ἐνόχων καί ἄλλων ἐνδίκων νομίμων μέσων. Ἀλλά τί ἔκανε; Πῆγε στό σπίτι τοῦ φονιά!...Οἱ πάντες πάγωσαν. Οἱ περισσότεροι χωρικοί, ὅταν τόν εἶδαν νά περνάη μέσα ἀπό τό χωριό, ἀπό τήν ντροπή τους κρύφθηκαν. Πάγωσε καί ὁ φονιάς ὅταν τόν ἀντικρυσε, καί μέ γουρλωμένα τά μάτια ἀπό τήν ἔκπληξι καί τήν φρίκη, τόν ἄκουσε νά τοῦ λέη: Γιῶργο, σέ συγχωρῶ μέ ὅλη μου τήν καρδιά. Καί σ' εὐχαριστῶ, γιατί ἤσουν ἡ αἰτία νά γνωρίσω τόν Χριστό μέ τήν Ἐκκλησία Του καί τά ἅγια Μυστήριά της. Εὔχομαι νά Τόν γνωρίσεις κι ἐσύ, μέ μετάνοια καί προσευχή! Τόν ἀγκαλίασε, τόν φίλησε καί ἔφυγε, ἐνῶ κάποια δάκρυα κρυφά ἔτρεχαν ἀπό τά μάτια του.
Ὁ θρίαμβος τῆς δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ ἦλθε, ὕστερα ἀπό 35 χρόνια! Ἀλλά ὑπῆρξε καί θρίαμβος τῆς ἐμπιστοσύνης, τῆς πίστεως καί τῆς ἀδιαλείπτου προσευχῆς τοῦ ἀδικημένου Πέτρου Γ. στήν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Καί ταυτόχρονα στέφανος δόξης στήν ὑπομονή καί μακροθυμία, πού ἔδειξε τόσα χρόνια. Εὐλογήθηκε ἡ μετέπειτα ζωή του, ὅπως προείπαμε, μ' ἕναν χριστιανικό γάμο καί μέ οἰκογένεια πού ἦτο «κατ' οἶκον ἐκκλησία» καί μέ δύο τρισευλογημένα παιδιά. Καί μάλιστα, μετά τήν ὁλοκάρδια συγχώρησι πού ἔδωσε καί τήν ἀγάπη πού ἔδειξε πρός ὅλους, πολλαπλασιάσθηκε ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ στό σπιτικό του. Εἶχε τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ πάνω του, τήν εὐλογία τῆς Παναγίας, τήν προστασία τῶν Ἁγίων καί τήν συμπαράστασι τῶν Ἀγγέλων.
Ἐκοιμήθη ὁσιακῶς σέ ἡλικία 80 ἐτῶν, τό 1999. Παρών στήν κοίμησί του ἦτο καί ὁ ἐννενηντάχρονος ἱερεύς τῶν φυλακῶν, πού μοῦ διηγήθηκε αὐτό τό γεγονός, γιά νά μέ διαβεβαιώση ὅτι λίγο πρίν τό τέλος τοῦ Πέτρου Γ., Ἄγγελοι καί Ἀρχάγγελοι πλημμύρισαν τό δωμάτιό του, τούς ὁποίους ἔβλεπε ὄχι μόνο ὁ ψυχορραγῶν μέ τά μάτια του, ἀλλά καί ὁ ἐν λόγω ἱερεύς. Αὐτοί καί παρέλαβαν τήν ψυχή του, μετά τό τελευταῖο σημεῖον τοῦ σταυροῦ πού ἔκανε ὁ Πέτρος Γ., λέγοντας:
- Ἄγγελέ μου! Ἄγγελέ μου!, δέν τήν ἀξίζω αὐτή τήν τιμή. Καί τοῦτο εἰπών, ἐκοιμήθη!.
Ὁ ἄνθρωπος αὐτός, παρ' ὅλο πού ἦταν ἔγγαμος καί ζοῦσε μέσα στόν σημερινό κόσμο, μετά ἀπό τήν τεράστια καί ἄδικη δοκιμασία καί ταλαιπωρία του στήν φυλακή, μαζί μέ βαρυποινίτες, εἶχε καρπούς τῆς Εὐχῆς, τῆς θείας Κοινωνίας καί τῆς εὐαγγελικῆς ζωῆς. Ἡ ἔγγαμη ζωή του δέν τόν ἐμπόδισε νά λέγη μέρα-νύχτα τήν Εὐχή, ὅπως τήν ἔμαθε ἀπό τό βιβλίο «Οἱ περιπέτειες ἑνός προσκυνητοῦ».
Ἀπὸ τὸ βιβλίο, Ἡ Εὐχή μέσα στόν Κόσμο, Πρωτοπρεσβυτέρου Στεφάνου Ἀναγνωστόπουλου
Μὴν ἀνησυχῆτε! Τὰ παιδιὰ σας βρίσκονται στὸν σωστὸ δρόμο. Στὸ σχολεῖο τὰ μαθαίνουν ὅλα. Στὴν κοινωνία συμμετέχουν σ' ὅλα. Πᾶνε παντοῦ. Βρίσκονται παντοῦ. Ὅλα τὰ δοκιμάζουν. Ὅ,τι θέλουν λένε. Ὅσα θέλουν ξοδεύουν. Ἀφοῦ καπνίζουν, μποροῦν νὰ κάνουν καὶ ὅ,τι τοὺς καπνίσει.
Κοιμηθῆτε ἥσυχα! Ἀφοῦ καὶ ἡ Ἑλλὰς κοιμᾶται. Τὸ σχολεῖο πέρα βρέχει. Ἡ πολιτεία κωφεύει. Ἡ οἰκογένεια κάνει «ζάπινγκ» στὰ κανάλια.
Γονεῖς κοιμηθῆτε! Μὴ ἐνοχλῆσθε! Τὰ ἀγόρια μὲ τὰ σκουλαρίκια τους καὶ τὶς κοτσίδες τους μᾶς δείχνουν τὸν δρόμο. Τὰ κορίτσια μὲ τὰ «ντεκολτὲ» καὶ τὰ «μίνι» τους μᾶς δείχνουν τὸ σπίτι ποὺ θ' ἀνοίξουν αὔριο. Μὲ τὸ πιοτὸ καὶ τὸ τσιγάρο μᾶς δείχνουν ὅτι τὸ μέλλον τους θὰ ζῆ στὸν καπνὸ καὶ στὴν παραζάλη. Μὲ τὸ λεξιλόγιό τους μᾶς δείχνουν τὸν πολιτισμό τους.
Γονεῖς κοιμηθῆτε! Τὰ παιδιὰ σας σήμερα εἶναι ἀπελευθερωμένα, ἀνεξάρτητα, «ἐλεύθερα», χωρὶς «ταμποὺ» καὶ προκαταλήψεις, χωρὶς θρησκευτικὲς δεσμεύσεις, χωρὶς ἀπαγορεύσεις καὶ περιορισμούς.
Γονεῖς κοιμηθῆτε! Νὰ δῆτε κάτι λεβέντες μέχρι ἐκεῖ πάνω! Νὰ δῆτε κάτι κορίτσια σὰν τὰ κρύα τὰ νερά! Νὰ δῆτε ἐξυπνάδα! Νὰ δῆτε ὀμορφιά!
Γονεῖς κοιμηθῆτε! Τὰ παιδιὰ εἶναι ἐνήλικα. Ξέρουν νὰ ὁδηγοῦν ὅλα τὰ Ι.Χ. σας. Ἀντέχουν μέχρι πρωΐας στὸ ξενύχτι. Εἶναι καὶ τὰ πρῶτα. Νὰ τὰ δῆς στὸ τάβλι, στὰ χαρτιά, στὸ λόττο, στὸ ξυστό, στὰ ἠλεκτρονικά, στὸ μπιλιάρδο.
Γονεῖς κοιμηθῆτε! Δὲν κινδυνεύουν τὰ ἀγόρια σας ἀφοῦ εἶναι ὅπως τὰ θέλετε: Μάγκες, νταῆδες, βεντέτες, γόητες, ἀρριβίστες, πολὺ «ιν». Οὔτε τὰ κορίτσια σας κινδυνεύουν ἀφοῦ εἶναι χειραφετημένα, φεμινίστριες, συνδικαλίστριες, μοντέρνα, «ντίβες», «σέξυ».
Γονεῖς κοιμηθῆτε! Τὶς ἐλεύθερες ὧρες τους δὲν πλήττουν• ὁ Διάβολος τὰ ἀπασχολεῖ δεόντως!
Γονεῖς κοιμηθῆτε! Νὰ δῆτε κούνημα ποὺ πέφτει στὶς «ντίσκο» καὶ στὰ «πάρτυ»! Κούνια ποὺ σᾶς κούναγε... Νὰ δῆτε κομμώσεις, ἀρώματα, «ἀξεσουάρ», δαχτυλίδια, «ζέλ», «μάσκερες». Ἡ γεννιὰ τοῦ '90! Φοροῦν καὶ κάτι χοντροκομμένα, κακόγουστα, ἄβαφτα παπούτσια ἢ ἄρβυλα ἢ μπότες. Εἶναι ἡ μπότα τοῦ κατακτητοῦ!
Γονεῖς κοιμηθῆτε! Ἀναπαυθῆτε! Τὸ μέλλον ἀνήκει στὰ παιδιά σας. Τοὺς τὸ κληροδοτεῖτε. Γι' αὐτὸ ὀνειρευθῆτε!
Ἂν σᾶς ξύπνησα, σᾶς ζητῶ συγγνώμη. Ξανακοιμηθῆτε!!!
Το χιονόνερο που έπεφτε ήταν εκνευριστικό. Ο δυνατός βοριάς δεν άφηνε τίποτε όρθιο. Το τσουχτερό κρύο ήταν ανυπόφορο.
Ο Μάρκος τυλίχθηκε με μία κουβέρτα και ζάρωσε πάνω στα πρόχειρα χαρτόκουτα που είχε στρώσει. Αναστέναξε βαριά. Ήπιε μία γουλιά νερό από το μπουκάλι. Όλα τα στοιχεία έδειχναν πως η νύκτα που θα ακολουθούσε θα ήταν εφιαλτική.
Αναρωτιόταν αν θα ξημέρωνε ζωντανός η αν θα πάγωνε. Κοιτούσε δεξιά -αριστερά μη τυχόν και περάσει κάποιος περαστικός και ανοίξει κουβέντα. Το εμπορικό Κέντρο δίπλα του είχε σχεδόν αδειάσει. Ασυναίσθητα κοίταξε τον ουρανό. «Γιατί Θεέ μου έφθασα σ’ αυτήν την κατάσταση; Γιατί με τιμωρείς τόσο σκληρά;» ψέλλισε! Κοιτούσε σαν να προσδοκούσε μία απάντηση. Μάταια όμως περίμενε. Το ρολόι που ήταν αναρτημένο στο εμπορικό κέντρο έδειχνε 1:45 π.μ.
Κοίταξε τις απέναντι πολυκατοικίες. Τα φώτα των διαμερισμάτων ήταν όλα κλειστά. Μόνο ένα εξ αυτών ήταν ανοικτό. Κάποιος άρρωστος η κανένα μωρό θα τους κρατά ξάγρυπνους, σκέφτηκε. Τουλάχιστον είναι στα ζεστά και θα έχουν κάποιον να τους φροντίσει. Ξαφνικά βλέπει μία μπλε ακτίνα φωτός να φεύγει από τον ουρανό και να εισέρχεται μέσα από την μπαλκονόπορτα στο διαμέρισμα. Ξαφνιάστηκε! Τρόμαξε. Άρχισε να τρίβει τα μάτια του μη τυχόν και έχει παραισθήσεις.
«Βρε τι ζημιά μπορείς να πάθεις από μία μπύρα!» σκεφτόταν. Προσπάθησε να σκεφθεί κάτι άλλο για να ξεφύγει από την παραίσθηση. Τα μάτια του όμως δεν τα όριζε. Ήταν καρφωμένα σ’ αυτό το περίεργο μπλε φως που κατέληγε στο διαμέρισμα. Άρχισε να τσιμπιέται μη τυχόν και κοιμόταν. Νόμιζε πως έβλεπε όνειρο. Αποφάσισε να σηκωθεί λίγο και να περπατήσει. Έτσι πίστευε πως θα ξέφευγε από τις παραισθήσεις. «Λες να είχε κανένα περίεργο χόρτο το σουβλάκι που έφαγα και μου έφερε αυτή την αναστάτωση;» αναλογιζόταν καθώς προχώρησε δύο τρία βήματα. «Μήπως πάλι είναι η τελευταία μου νύκτα αυτή και ο Θεός έδωσε αυτό το σημάδι;»
Ξανακοίταξε προς την πολυκατοικία. Το φως γινόταν πιο δυνατό. «Μπορεί να πρόκειται για κάποιο λέιζερ. Μπορεί αυτός που μένει στο διαμέρισμα να δημιουργεί όλο αυτό το θέαμα και ενώ το φως φεύγει από το διαμέρισμα να πιστεύω πως έρχεται από τον ουρανό. Αυτό είναι… Με το κρύο αυτό φαίνεται χάζεψα εντελώς» μονολόγησε ο Μάρκος και επέστρεψε στη θέση του! Άδικα σηκώθηκα, έλεγε. Ξανακάθισε κάτω και τυλίχθηκε με τις κουβέρτες. Ασυναίσθητα έκανε το σταυρό του και έγειρε πίσω το κεφάλι του.
«Τρεις ώρες απομένουν θα περάσουν. Πες ότι κάνω γερμανικό νούμερο στο στρατό… Α! ρε μανούλα ευτυχώς που δεν ζεις, να δεις πως κατάντησε ο γιος σου. Βέβαια αν ζούσες θα ήταν όλα διαφορετικά. Δεν νομίζω να κατέληγα ζητιάνος και άστεγος. Πολλά λάθη μάνα έκανα στη ζωή μου. Την κατέστρεψα. Έχασα τα πάντα. Πίστευα πως όλος ο κόσμος γυρίζει γύρω από μένα. Δεν υπολόγιζα τίποτε. Πούλησα και το πατρικό μας. Και εκείνο το χωραφάκι που είχα ενθύμιο από τον πατέρα μου. Εκείνο που έλεγες πως κάποτε βρισκόταν εκεί το ξωκκλήσι της Παναγίας μας. Εκείνο που έκαψαν οι αντάρτες. Κι εκείνο το πούλησα. Τα λεφτά τα ξόδεψα στα ξενύχτια και στα χαρτιά.
Δεν σεβάστηκα ούτε την υπόσχεση που σου έδωσα παιδί ακόμη, λίγο μετά το θάνατο του πατέρα μου ότι θα ανοικοδομήσω το σπίτι της Παναγίας και θα ανάβω το καντηλάκι της… Αχ ρε μάννα κι σ’ άκουγα θα είχα οικογένεια με τη Χρυσούλα, που μ’ αγαπούσε αληθινά. Αλλά ήθελα τη μεγάλη ζωή. Και να τώρα έγινα ένα ρεμάλι. Και το περίεργο είναι πως τα βάζω και με το Θεό. Με εκείνον δηλαδή που πολεμούσα γιατί τον έβλεπα εμπόδιο στη ζωή μου… Θυμάσαι που σου έλεγα πόσο ανόητος ήταν ο άσωτος υιός που αν και μπορούσε να περνά ζωή χαρισάμενη κοντά στο σπίτι προτίμησε και εκείνος τη μεγάλη ζωή.
Ε! μάννα πολύ πιο ανόητος από εκείνον είναι ο γιος σου. Ακολούθησα τα βήματα του ασώτου. Και να τρώω τώρα τα αποφάγια των άλλων και ζητιανεύω. Ούτε στο χωριό δεν τολμώ να πάω, τέτοιο τομάρι που είμαι». Αυτά συλλογιόταν ο Μάρκος προσπαθώντας να ανταπεξέλθει στην παγωμένη νύχτα.
Ασυναίσθητα κοίταξε και πάλι προς την πολυκατοικία. Το μπλε ουράνιο φως παρέμενε σταθερό. Τότε είδε μία ακτίνα φωτός να έρχεται προς το μέρος του. Όλα γύρω φωτίσθηκαν και μία ζεστασιά γέμισε τον χώρο. Ένιωσε τότε ένα χέρι να τον ακουμπά. Γύρισε να δει ποιός ήταν αλλά δεν είδε κανένα. Σε κλάσματα του δευτερολέπτου κάποιος τον σήκωσε στα χέρια του. Λουσμένος όπως ήταν από το φως βρέθηκε πάνω στο μπαλκόνι της απέναντι πολυκατοικίας. Κοίταξε μέσα. Είδε μία νεαρή κοπέλα να έχει υψώσει τα χέρια της και να προσεύχεται. Την έβλεπε λες και ήταν δίπλα του και τα πατζούρια να έχουν εξαφανιστεί. Άγγελοι φωτεινοί στέκονταν δίπλα της.
Διάβαζε από ένα βιβλίο προσευχές. Το πρόσωπό της έλαμπε σαν τον ήλιο. Ακούμπησε το βιβλίο στην άκρη. Ψαλτήριο ήταν ο τίτλος του. Η κοπέλα στη συνέχεια άνοιξε ένα τετράδιο και άρχισε να διαβάζει διάφορα ονόματα. Ο άγγελος που έστεκε δεξιά της σημείωνε. «Κύριε, στείλε τη ζεστασιά σου και στον φτωχό άγνωστο άστεγο που στέκεται εκεί απέναντι μέσα στη βαρυχειμωνιά. Σώσε τον Χριστέ μου. Κάλεσέ τον και πάλι κοντά σου και οδήγησε τον στη μετάνοια» είπε η κοπέλα αμέσως μετά την ικεσία που έκανε για να περάσει η κρίση στην Ελλάδα.
Για την κρίση είπε: «Κύριε στείλε την Παναγία μας και τους αγίους να διαλύσουν τον εγωισμό μας και να δώσουν τέλος στην αποστασία μας. Στείλε τους αγγέλους σου να μαλακώσουν τις ψυχές και τις καρδιές μας και να επαναφέρουν την αγάπη και την αληθινή πίστη στον ελληνικό λαό. Βοήθησε την πατρίδα μου να λούζεται πάλι με το ανέσπερον αναστάσιμο φως Σου και να εκδιώξει τους δαίμονες που τη διασύρουν και τη ξευτιλίζουν. Κύριε, έλα γρήγορα και μην αργείς. Ιδού η δούλη σου Μαρία έτοιμη να θυσιαστεί για σένα…»!
- «Τέτοιες προσευχές δεν είχα ακούσει ποτέ στη ζωή μου. Δάκρυα άρχισαν να τρέχουν στα μάγουλά μου. Ήταν τόσο όμορφα εκεί πάνω στο μπαλκόνι. Ήταν τόσο ζεστά. Δεν ξέρω πόσο έμεινα. Ξέρω μόνο πως όταν το ίδιο χέρι που με θαυμαστά με ανέβασε στο μπαλκόνι όταν με γύρισε πίσω είχε σχεδόν ξημερώσει. Ήταν η πιο γλυκιά νύχτα της ζωής μου. Το ρολόι του εμπορικού κέντρου έδειχνε σχεδόν έξι και τα συνεργεία καθαριότητας είχαν αναλάβει εργασία. Το μπλε φως είχε εξαφανισθεί.
Αν και δεν είχα κοιμηθεί ένιωθα ξεκούραστος και δυνατός. Έτρεξα απέναντι και κάθισα σε ένα απάγκιο μέρος. Ήθελα να συναντήσω αυτή την κοπέλα, να την ευχαριστήσω για το δώρο που μου έκανε και για τις προσευχές της. Γύρω στις 9 παρά κάτι την είδα να βγαίνει από την πολυκατοικία. Έτρεξα κοντά της. Μόλις με είδε έβαλε το χέρι στη τσάντα της, πιστεύοντας ότι θα της ζητήσω βοήθεια.
- Όχι, Όχι Μαρία δεν θέλω βοήθεια. Να σε ευχαριστήσω θέλω για το μεγάλο δώρο που μου έκανες και για τις προσευχές σου.
- Πως ξέρεις το όνομά μου», είπε τότε εκείνη.
- Να άκουσα χθες το βράδυ τις προσευχές σου, ψέλλισα αμήχανος καταπίνοντας τη γλώσσα μου. Είμαι ο άστεγος ζητιάνος που ικέτευες το Θεό να τον σώσει και να τον βοηθήσει να μετανοήσει. Πες μου Μαρία τι να κάνω;
Α! κατάλαβα είσαι εσύ που έκανες το σταυρό σου, του είπε τότε εκείνη. Σε κοιτούσα από τις γρίλιες της μπαλκονόπορτας. Ήθελα να σε φωνάξω να έρθεις να κοιμηθείς μαζί μας αλλά δεν ήξερα πως θα αντιδράσουν οι γονείς μου γιατί ήταν περασμένα μεσάνυχτα. Και επειδή δεν μπορούσα να σε βοηθήσω ζήτησα να το κάνει ο Χριστός μας για να βγάλεις τη νύχτα και να μην παγώσεις.
Ο Χριστός έκανε πάλι το θαύμα του. Περίμενε να χτυπήσω στη μάνα μου να σου φτιάξει ένα καλό πρωινό γιατί εγώ πρέπει να φύγω για διαφορετικά θα αργήσω στη δουλειά μου.
Πριν προλάβω να μιλήσω η Μαρία με έβαζε στο ασανσέρ.
- Γλυκιά μου μητερούλα θα φτιάξεις ένα ζεστό τσάι στον κύριο, γιατί πρέπει να φύγω;
- Ευχαρίστως Μαρία μου, ευχαρίστως! είπε εκείνη και μου έγνεψε να περάσω μέσα.
Ένιωσα πολύ άσχημα. Δεν ξέρω πόσο καιρό είχα να μπω σε σπίτι. Κοίταξα στο σαλόνι. Εκεί υπήρχε μία εικόνα της Παναγίας και μπροστά έκαιγε το καντηλάκι. Στο λιβανιστήρι, δίπλα στο νεροχύτι έκαιγε ακόμη το λιβάνι. Η Μαρία έφυγε λέγοντάς μου:
- Νιώσε άνετα και μην στεναχωριέσαι. Ο Χριστός σ’ αγαπά.
Σε λίγο ήρθε από το διπλανό δωμάτιο ο πατέρας της Μαρίας ο κυρ – Λάμπρος, όπως μου συστήθηκε. Με καλημέρισε και κάθισε δίπλα μου. Ευτυχώς που οι άνθρωποι έχουν λιβανίσει, γιατί από τη βρώμα μου δεν θα μπορούσαν ούτε να σταθούν. Η κυρά – Ουρανία ψιθύρισε κάτι στον άνδρα της και εκείνος πήγε στο δωμάτιο και γύρισε με φρεσκοσιδερωμένα ολοκαίνουργια ρούχα.
-Μάρκο παιδί μου, πιστεύω πως αυτά θα σου κάνουν. Αν δεν σου κάνουν θα πεταχτώ απέναντι στο εμπορικό κέντρο να σου πάρω ένα παντελόνι και ένα πουκάμισο. Μπουφάν και μπλούζες έχω πολλές και είναι στα μέτρα σου. Η Ράνιά μου έβαλε ήδη το θερμοσίφωνο να κάνεις ένα μπάνιο, μέχρι να φτιάξει κάτι να φάμε.
- Δεν είναι ανάγκη κυρ – Λάμπρο. Θα πιώ ένα τσάι και θα φύγω, είπα και έσκυψα από αμηχανία και ντροπή το κεφάλι μου.
-Μην ντρέπεσαι παιδί μου οι χριστιανοί είναι αδέλφια. Έχουν τον ίδιο Πατέρα και την ίδια μάνα την Παναγία μας.
Ο κυρ – Λάμπρος την ώρα που ήμουν στο μπάνιο έτρεξε και μου πήρε δύο-τρία παντελόνια, εσώρουχα, μία ζώνη κι ένα σακβουαγιάζ. Τα ρούχα του μου έκαναν κουτί. Είχα πολλούς μήνες να φορέσω φρεσκοσιδερωμένα ρούχα. Άλλωστε δεν πρέπει να ήταν και πολύ μεγαλύτερός μου. Η κυρά Ράνια, πρόσθεσε δύο-τρεις μπλούζες, ένα τάπερ με γλυκίσματα και αρκετές κάλτσες, στο σακβουαγιάζ. Με ρώτησε αν το νούμερο των παπουτσιών που φοράω ήταν 43 και όταν απάντησα καταφατικά, μου έφερε και ένα ζευγάρι μποτάκια.
Έμεινα δύο-ώρες μαζί τους και τους εξιστόρησα με το νι και με το σίγμα τι είχα ζήσει το προηγούμενο βράδυ. Εκείνοι έκαναν συχνά το σταυρό τους και ευχαριστούσαν το Θεό. Όπως μου είπε η κυρά Ράνια, η Μαρία της θέλει να μοιάσει στην Αγία Παρασκευή. Να αξιωθεί όπως εκείνη να δίδει το φως του Χριστού στους ανθρώπους…
Φεύγοντας ο κυρ – Λάμπρος μου έδωσε τριακόσια ευρώ και μου πρότεινε να μεταβώ στην Πελοπόννησο, σ’ ένα μοναστήρι κοντά στην Κόρινθο. Εκεί βρίσκεται ο τάδε γέροντας. Πες του ότι σε έστειλα εγώ και ζήτησέ του να δουλέψεις στο μοναστήρι ως εργάτης.
Το ότι συνήλθε και μπήκε πάλι σε μία σειρά είναι ένα θαύμα. Αλλά το μεγαλύτερο θαύμα είναι πως υπάρχουν ακόμη οικογένειες άγιες, οικογένειες χριστιανικές, οικογένειες Ορθόδοξες, εξομολογείτο στον γέροντα ο Μάρκος. Του ζήτησε ακόμη να γίνει μοναχός και να αξιωθεί να ξαναζήσει το άκτιστο φως.
Να ξαναζήσει τη γλυκιά εκείνη ζεστή νύχτα που διέλυσε τη βαρυχειμωνιά και το παγετό της καρδιάς του. Να βιώσει το φως του Χριστού που του πρόσφεραν οι αγνές προσευχές της Μαρίας.
briefingnews.gr
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι χρειάζεται κάποιος να σταυρωθεί, να σταυρώνεται καθημερινά μέσα στο γάμο, μέσα στην κοινωνία, μέσα στην ιστορία περιμένοντας την ανάστασή του ή προς το τέλος της ζωής, στη μετά θάνατον ζωή;
Απάντηση. Εγώ θα ήθελα να μεταθέσω λίγο το κέντρο βάρους της ενδιαφέρουσας ερωτήσεώς σας, από το πότε έρχεται η ανάσταση στο πώς νοούμε τη Σταύρωση. Θα πάω πιο πριν, διότι η εμπειρία μου είναι ότι γίνεται πολύ κακή χρήση της έννοιας και του όρου της Σταυρώσεως και του Σταυρού μέσα στις οικογένειες. Ας μη ξεχνάμε από πού δανειστήκαμε αυτή τη λέξη, τη δανειστήκαμε από το Σταυρό του Χριστού, ο οποίος αποτελεί το πρότυπο του πάθους και του πόνου ενός απολύτως αναμάρτητου, δηλαδή απολύτως αναίτιου γι’ αυτό που του συνέβαινε. Θεωρώ λοιπόν ότι *μπορεί να χρησιμοποιεί τον όρο Σταυρός κάποιος για μια κατάσταση και να πει “είναι ο Σταυρός μου” όταν ο ίδιος είναι απολύτως αμέτοχος και αναίτιος σ’ αυτό που του συμβαίνει.* Το να πεθάνει ξαφνικά ο σύντροφος είναι σταυρός, ή όταν αρρωστήσει βαριά, πράγμα που θα επιβαρύνει και τον άλλο επίσης, είναι σταυρός για τον άλλον ή αντίστοιχες καταστάσεις με τα παιδιά κτλ ή με την προσωπική μας υγεία ή ένα άλλο θέμα σοβαρό της ζωής μας. Το να ονομάζουμε όμως σταυρό, όπως συμβαίνει συνήθως, μια κατάσταση κακής συμπεριφοράς του συζύγου ή της συζύγου στην οποία εγώ έχω το 50 ή 60 ή 70%, συμμετέχω σ’ αυτή και υποδαυλίζω αυτή την κατάσταση, αυτό όχι απλώς είναι λάθος αλλά είναι και βεβήλωση της έννοιας του Σταυρού.
Η πείρα στις σχέσεις των ζευγαριών δείχνει ότι είμαστε σε πολύ μεγάλο βαθμό υπαίτιοι για την κακή συμπεριφορά του άλλου, χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Είναι αυτό που είπα πριν για την κρίση στο γάμο, όπου ο άλλος γίνεται ο εχθρός μας και του τα φορτώνουμε όλα. “Αυτός είναι έτσι, καλά έχω κι εγώ κάτι λίγο, αλλά αυτός ο άνθρωπος είναι προβληματικός, είναι και από το χαρακτήρα του” και μπορεί η δική μου τάση να είναι τέτοια που να τον εξοργίζει τον άλλο, να τον πνίγει, να τον φέρνει σε αδιέξοδα και αντιδρά με τον τρόπο που έμαθε να αντιδρά, με φωνές, με θυμό, με βρισιές κτλ. Λοιπόν, είναι μεγάλο το θέμα για να το αναλύσουμε τώρα με παραδείγματα, πώς μπορεί εμείς να συντελούμε στην κατάσταση του άλλου, αλλά απλώς το λέω για να το κρατήσουμε. Μην είμαστε εύκολοι να ονομάζουμε κάτι Σταυρό. Από τη στιγμή που θα αφαιρέσουμε μερικές τέτοιες περιπτώσεις, δεν μιλάμε συνακόλουθα για Ανάσταση ή μιλάμε αλλά αν μεταθέσουμε εκεί την έννοια του Σταυρού τότε ξέρετε ποιος είναι ο Σταυρός μας; Ο Σταυρός μας είναι να μπορέσουμε να ανακαλύψουμε εμείς τι μας συμβαίνει, ο Σταυρός είναι να διορθώσουμε εμείς το χαρακτήρα μας. Εκεί ταιριάζει με την έννοια του Σταυρού περισσότερο γιατί τον χαρακτήρα μας δεν τον δημιουργήσαμε εμείς, αλλά τότε όμως αλλάζει το κέντρο βάρους και δεν λέμε “ο Σταυρός μου είναι ο σύντροφός μου”, λέμε “ο Σταυρός μου είμαι εγώ, μ’ αυτά που έχω, τα κουσούρια που έχω”.
Οι άγιοι αυτό το φρόνημα είχαν. Οι άγιοι είχαν τη νοοτροπία ότι ζουν μέσα στον παράδεισο και ότι μόνο αυτοί είναι το πρόβλημα, μόνο αυτοί έχουνε πάνω τους αμαρτίες και πάθη. Απέχουμε εμείς απ’ αυτό, αλλά τουλάχιστον ας μην χρησιμοποιούμε τη λέξη Σταυρός σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Εάν δούμε σαν Σταυρό αυτά τα ζητήματα τότε θα ακολουθήσει Ανάσταση οπωσδήποτε και η Ανάσταση μπορεί να μην έχει τη μορφή μιας θεαματικής αλλαγής στο χαρακτήρα ή στις σχέσεις του ζευγαριού, που καμιά φορά την έχει κι αυτή τη μορφή, αλλά μπορεί να είναι αυτή η ήρεμη και διαρκής γλυκιά παρηγοριά και βοήθεια και στήριξη που η χάρη του Θεού στέλνει.
Απάντηση από τον π. Βασίλειο Θερμό σε ερώτηση ακροατή της εισήγησής του με τίτλο “Εφηβεία, μια παρεξηγημένη ηλικία” στο Νεανικό Επιμορφωτικό Όμιλο Σύρου.
“Για τη ζωή και την οικογένεια”, Νεανικός Επιμορφωτικός Όμιλος Σύρου, Σύρος, άνοιξη 2000, σελ. 135-136
A beautiful, inspiring, and deeply comforting short homily by St Ephraim the Syrian:
Not to sin is truly blessed; but those who sin should not despair, but grieve over the sins they have committed, so that, through grief they may again attain blessedness. It is good, then, to pray always and not to lose heart, as the Lord says, And again the Apostle says, ‘Pray without ceasing’, that is by night and by day and at every hour, and not only when coming into the church, and not bothering at other times. But whether you are working, lying down to sleep, travelling, eating, drinking, sitting at table, do not interrupt your prayer, for you do not know when he who demands your soul is coming. Don’t wait for Sunday or a feast day, or a different place, but, as the Prophet David says, ‘in every place of his dominion’.
Whether you are in church, or in your house, or in the country; whether you are guarding sheep, or constructing buildings, or present at drinking parties, do not stop praying. When you are able, bend your knees, when you cannot, make intercession in your mind, ‘at evening and at morning and at midday’. If prayer precedes your work and if, when you rise from your bed, your first movements are accompanied by prayer, sin can find no entrance to attack your soul.
Prayer is a guard of prudence, control of wrath, restraint of pride, cleansing of malice, destruction of envy, righting of impiety. Prayer is strength of bodies, prosperity of a household, good order of a city, might of a kingdom, trophy of war, assurance of peace. Prayer is a seal of virginity, fidelity in marriage, weapon of travellers, guardian of sleepers, courage of the wakeful, abundance for farmers, safety of those who sail. Prayer is an advocate for those being judged, remission for the bound, consolation for the grieving, gladness for the joyful, comfort for mourners, a feast on birthdays, a crown for the married, a shroud for the dying. Prayer is converse with God, equal honour with the Angels, progress in good things, averting of evils, righting of sinners. Prayer made the whale a house for Jonas, brought Ezechias back to life from the gates of death, turned the flame to wind of moisture for the Youths in Babylon. Through prayer Elias bound the heaven not to rain for three years and six months.
See, brethren, what strength prayer has. There is no possession more precious than prayer in the whole of human life. Never be parted from it; never abandon it. But, as our Lord said, let us pray that out toil may not be for nothing, ‘When you stand in prayer, forgive if you have anything against anyone, that your heavenly Father may forgive you your faults’.
Do you not see, brethren, that we toil for nothing when we pray, if we have enmity against someone? And again the Lord says, ‘If you offer your gift at the altar, and there you remember that someone has something against you, leave your gift before the altar, and go first and be reconciled to your brother, and then come and offer your gift’. Therefore, it is clear that if you do not do this first, all that you offer will be unacceptable, but if you do the Master’s bidding, then implore the Lord with boldness, saying, ‘Forgive me my debts, Master, as I have forgiven my brother, so fulfilling your commandment. I, weak though I am, have forgiven’. For the Lover of mankind will answer, ‘If you have forgiven, I too will forgive. If you have pardoned, I too will pardon your sins. For I have authority on earth to forgive sins. Forgive and you will be forgiven’.
See God’s unfathomable love for humankind. See God’s unbounded goodness. Hear instant salvation of your souls.
"Turn, O backsliding children says the Lord; for I am married to you"Jeremiah 3:14).
The soul of man is the bride and the Living and All-powerful God is the bridegroom of the soul of man. His bride, the soul, the Lord clothes in light and nourishes it with His Grace. And the soul, from God the groom, gives birth to good children and many children in the form of many and beautiful virtuous works. The soul, on its own, cannot give birth to one virtuous work. Only the soul made fertile by God, gives birth to virtuous works. However, the soul, made fertile by the world, either remains barren or produces sin and vice. That is why the Lord speaks to men: "I am married to you", so that the soul of man may know to whom it is betrothed and with whom it is wed in order that it would not stray and by adultery deaden itself and turn itself into ash.
God is a faithful groom of the human soul of men. He never betrays the bride, the soul. His love toward the soul never cools as long as the soul does not turn away from Him and does not commit adultery. But, even then, God does not abandon the soul immediately, but pursues it and returns it from the path of destruction. "Turn O backsliding children" the Lord then speaks to the souls of men. Repent and I will forgive you. Return and I will receive you. Penitents would know to say, how great is the mercy of God. They would be able to confirm how persistent the love of God is toward sinners, even to the last hour. God is faithful in His love and He is not swift to seek vengeance on the adulterous soul. He constantly tries to restore to the adulterous soul, the lost shame of sinning. Shame produces repentance and repentance leads to restoration and restoration leads to original love and fidelity.
O Lord, All-powerful, help us, that from your eternal love our souls may produce the good and abundant fruit.
To You be glory and thanks always. Amen.
Taken from Saint Nikolai Velimirovich's-"The Prologue of Ohrid"
May an angel of God, my child, follow you and show you the path of God and of your salvation. Amen; so be it. I pray that God gives you health of soul, for this is a special gift of sonship which is bestowed only upon those souls that have been completely devoted to the worship and love of God.
The world attracts the youth like a magnet; worldly things have great power over the newly enlightened soul that just started to find its bearings and see its purpose in life and the duty calling him. “Friendship with the world is enmity with God. Whoever, therefore, wants to be a friend of the world makes himself an enemy of God.” God has stored up pleasures for eternity, for both He and our soul are eternal. There is no comparison between the pleasures of the world and the pure pleasures of God.
The pleasures of the world are obtained with toil and expenses, and after their momentary enjoyment, they are followed by various consequences, so that they are incorrectly called pleasures. The pleasures of God, however, do not have such consequences, because spiritual pleasures down here on earth are the firstfruits of an eternal series of pleasures and delights in the kingdom of God. Whereas on the contrary, one who has been corrupted by the pleasures of the world is compelled to undergo eternal damnation along with the first instigator of corruption, the devil.
The time of our life, my child, has been given to us as a sum of money so that each of us may trade for his salvation, and depending on the trade we deal in, we shall become either rich or poor. If we take advantage of the “money” of time by trading to increase our spiritual wealth, then we shall truly be skilled traders, and we shall hear the blessed voice: “Well done, good and faithful servant! You were faithful over a few things, I will make you ruler over many things. Enter into the joy of your Lord.”
At the end of our life, an exact account will be demanded of each one of us: how and where we spent the money of time, and woe to us if we have squandered it in movie theaters, in entertainments, in debauchery, in futile dreams, in carnal pleasures. Then what defense will our tied tongue be able to utter, and how will we be able to lift up our eyes and see our Christ, when He enumerates the countless benefactions which His boundless love profusely poured upon us?
Now that we have time, now that the money of time has not yet been spent completely and we still have it at our disposal, let us reflect sensibly on the vagrant world which seeks to rob us. Let us push it away like a putrid dead dog, and with that money let us run to buy precious works which, when tried by fire, will become very bright—gifts worthy of our Holy God, fit to be used as a decoration in the holy Jerusalem of Heaven. We should not purchase chaff, that is, punishable works of darkness, for we shall go down with them into the eternal fire of damnation, where the multitude of people who embezzled God’s gifts will reap whatever they sowed! Sow good works with tears, and then in a time of visitation you will reap the sheaves of enjoying eternal life!
From Counsels from the Holy Mountain, by Elder Ephraim of Philotheou, Mount Athos,
One of the first things that strikes a non-Orthodox visitor to an Orthodox church is the prominent place assigned to the Holy Icons. The Iconostasis (Icon-screen) dividing the Altar from the rest of the church is covered with them, while others are placed in prominent places throughout the church building. Sometimes even the walls and ceiling are covered with them in fresco or mosaic form. The Orthodox faithful prostrate themselves before them, kiss them, and burn can-dles before them. They are censed by the Priest and carried in processions. Considering the ob-vious importance of the Holy Icons, then, questions may certainly be raised concerning them: What do these gestures and actions mean? What is the significance of these Icons? Are they not idols or the like, prohibited by the Old Testament?
Some of the answers to these questions can be found in the writings of St. John of Da-mascus (f776), who wrote in the Mid-Eighth Century at the height of the iconoclast (anti-icon) controversies in the Church, controversies which were resolved only by the 7th Ecumenical Council (787), which borrowed heavily from these writings.
As St. John points out, in ancient times God, being incorporeal and uncircumscribed, was never depicted, since it is impossible to represent that which is immaterial, has no shape, is inde-scribable and is unencompassable. Holy Scripture states categorically: No one has ever seen God (John 1:18) and You cannot see My [God's] face, for man shall not see Me and live (Ex. 33:20). The Lord forbade the Hebrews to fashion any likeness of the Godhead, saying: I7ou shall not make for yourself a graven image, or any likeness of anything that is in heaven above, or that is in the earth beneath, or that is in the water under the earth (Ex. 20:4). Consequently, the Holy Apostle Paul also asserts: Being then God’s offspring, we ought not to think that the Deity is like gold, or silver, or stone, a representation by the art and imagination of man (Acts 17:29).
Nonetheless, we know that Icons have been used for prayer from the first centuries of Christianity. Church Tradition tells us, for example, of the existence of an Icon of the Savior dur-ing His lifetime (the “Icon-Made-Without-Hands”) and of Icons of the Most-Holy Theotokos immediately after Him. Tradition witnesses that the Orthodox Church had a clear understanding of the importance of Icons right from the beginning; and this understanding never changed, for it is derived from the teachings concerning the Incarnation of the Second Person of the Holy Trini-ty — Our Lord and Savior Jesus Christ. The use of Icons is grounded in the very essence of Christianity, since Christianity is the revelation by the God-Man not only of the Word of God, but also of the Image of God; for, as St. John the Evangelist tells us, the Word became flesh and dwelt among us (John 1:14).
No one has ever seen God; the only Son, Who is in the bosom of the Father, He has made Him known (John 1:18), the Evangelist proclaims. That is, He has revealed the Image or Icon of God. For being the brightness of [God's] glory, and the express image of [God's] person (Heb. 1:3), the Word of God in the Incarnation revealed to the world, in His own Divinity, the Image of the Father. When St. Philip asks Jesus, Lord, show us the Father, He answered him: Have I been with you so long, and yet you do not know Me, Philip? He who has seen Me has seen the Father (John 14:8, 9). Thus as the Son is in the bosom of the Father, likewise after the Incarnation He is consubstantial with the Father, according to His divinity being the Father’s Image, equal in honor to Him.
The truth expressed above, which is revealed in Christianity, thus forms the foundations of Christian pictorial art. The Image (or Icon) not only does not contradict the essence of Chris-tianity, but is unfailingly connected with it; and this is the foundation of the tradition that from the very beginning the Good News was brought to the world by the Church both in word and in image. This truth was so self-evident, that Icons found their natural place in the Church, despite the Old Testament prohibition against them and a certain amount of contemporary opposition.
St. John Damascene further tells us that because the Word became flesh (John 1:14), we are no longer in our infancy; we have grown up, we have been given by God the power of dis-crimination and we know what can be depicted and what is indescribable. Since He Who was incorporeal, without form, quantity and magnitude, Who was incomparable owing to the supe-riority of His nature, Who existed in the image of God assumed the form of a servant and ap-peared to us in the flesh, we can portray Him and reproduce for contemplation Him Who has condescended to be seen.
We can portray His ineffable descent, His Nativity from the Blessed Virgin, His Baptism in the Jordan, His Transfiguration on Mt. Tabor, His sufferings, death and miracles. We can de-pict the Cross of Salvation, the Sepulcher, the Resurrection and the Ascension, both in words and in colors. We can confidently represent God the Invisible — not as an invisible being, but as one Who has made Himself visible for our sake by sharing in our flesh and blood.
As the Holy Apostle Paul says: Ever since the creation of the world [God's] invisible na-ture, namely, His eternal power and deity, has been clearly perceived in the things that have been made (Rom. 1:20). Thus, in all creatures we see images that give us a dim insight into Divine Revelation — when, for instance, we say that the Holy Trinity Without Beginning can be represented by the sun, light and the ray, or by the mind, the word and the spirit that is within us, or by the plant, the flower and the scent of the rose.
Thus, what had only been a shadow in the Old Testament is now clearly seen. The Coun-cil in Trullo (691-2), in its 82nd Rule, stated:
Certain holy icons have the image of a lamb, at which is pointing the finger of the Forerunner. This lamb is taken as the image of grace, representing the True Lamb, Christ our God, Whom the law foreshadowed. Thus accepting with love the ancient images and shadows as prefigurations and symbols of truth transmit-ted to the Church, we prefer grace and truth, receiving it as the fulfillment of the law. Thus, in order to make plain this fulfillment for all eyes to see, if only by means of pictures, we ordain that from henceforth icons should represent, instead of the lamb of old, the human image of the Lamb, Who has taken upon Himself the sins of the world, Christ our God, so that through this we may perceive the height of the ab-asement of God the Word and be led to remember His life in the flesh, His Passion and death for our salva-tion and the ensuing redemption of the world.
The Orthodox Church, then, created a new art, new in form and content, which uses images and forms drawn from the material world to transmit the revelation of the divine world, making the divine accessible to human understanding and contemplation. This art developed side by side with the Divine Services and, like the Services, expresses the teaching of the Church in confor-mity with the word of Holy Scripture. Following the teachings of the 7th Ecumenical Council, the Icon is seen not as simple art, but that there is a complete correspondence of the Icon to Holy Scripture, “for if the [Icon] is shown by [Holy Scripture], [Holy Scripture] is made incontestably clear by the [Icon] [Acts of the 7th Ecumenical Council, 6].
As the word of Holy Scripture is an image, so the image is also a word, for, according to St. Basil the Great (f379), “what the word transmits through the ear, that painting silently shows through the image” [Discourse 19, On the 40 Martyrs]. In other words, the Icon contains and professes the same truth as the Gospels and therefore, like the Gospels, is based on exact data, and is not a human invention, for if it were otherwise, Icons could not explain the Gospels nor correspond to them.
By depicting the divine, we are not making ourselves similar to idolaters; for it is not the material symbol that we are worshipping, but the Creator, Who became corporeal for our sake and assumed our body in order that through it He might save mankind. We also venerate the ma-terial objects through which our salvation is effected — the blessed wood of the Cross, the Holy Gospel, and, above all, the Most-Pure Body and Precious Blood of Christ, which have grace-bestowing properties and Divine Power.
As St. John Damascene asserts: “I do not worship matter but I worship the Creator of matter, Who for my sake became material and deigned to dwell in matter, Who through matter effected my salvation. I will not cease from worshipping the matter through which my salvation has been effected” [On Icons, 1,16]. Following his teachings, we, as Orthodox Christians, do not venerate an Icon of Christ because of the nature of the wood or the paint, but rather we venerate the inanimate image of Christ with the intention of worshipping Christ Himself as God Incarnate through it.
We kiss an Icon of the Blessed Virgin as the Mother of the Son of God, just as we kiss the Icons of the Saints as God’s friends who fought against sin, imitated Christ by shedding their blood for Him and followed in His footsteps. Saints are venerated as those who were glorified by God and who became, with God’s help, terrible to the Enemy, and benefactors to those advancing in the faith — but not as gods and benefactors themselves; rather they were the slaves and servants of God who were given boldness of spirit in return for their love of Him. We gaze on the depiction of their exploits and sufferings so as to sanctify ourselves through them and to spur ourselves on to zealous emulation.
The Icons of the Saints act as a meeting point between the living members of the Church [Militant] on earth and the Saints who have passed on to the Church [Triumphant] in Heaven. The Saints depicted on the Icons are not remote, legendary figures from the past, but contempo-rary, personal friends. As meeting points between Heaven and earth, the Icons of Christ, His Mother, the Angels and Saints constantly remind the faithful of the invisible presence of the whole company of Heaven; they visibly express the idea of Heaven on earth.
In venerating the Icons, then, the Orthodox are championing the basis of Christian faith — the Incarnation of God — and, consequently, salvation and the very meaning of the Church’s existence on earth, since the creation of the Holy Icons goes back to the very origins of Chris-tianity and is an inalienable part of the truth revealed by God, founded as it is on the person of the God-Man Jesus Christ Himself. Holy Images are part of the nature of Christianity and with-out the Icon Christianity would cease to be Christianity. The Holy Gospel summons us to live in Christ, but it is the Icon that shows us this life.
If God became man in order that man might be like God, the Icon, in full accord with di-vine worship and theology, bears witness to the fruits of the Incarnation and to the sanctity and deification of man. It shows him in the fullness of his earthly nature, purified of sin and partak-ing of the life of God, testifies to the sanctification of the human body and displays to the world the image of man who is similar to God by grace. The Icon outwardly expresses the sanctity of the depicted Saint, and this sanctity is apparent to bodily vision.
Thus, according to St. John Damascene, those who refuse to venerate an Icon also refuse to worship God’s Son, Who is the living image and unchanging reflection of God the Invisible. Be it known, he says, that anyone who seeks to destroy the Icons of Christ or His Mother, the Blessed Theotokos, or any of the Saints, is the enemy of Christ, the Holy Mother of God, and the Saints, and is the defender of the Devil and his demons.
Image Not-Made-by-Hands.
One of the earliest Icons witnessed to by Church Tradition, is the Icon of the Savior Not-Made-By-Hands. According to Tradition, during the time of the earthly ministry of the Savior, Abgar ruled in the Syrian city of Edessa. He was afflicted with leprosy over his whole body. At this time report of the great miracles performed by the Lord extended throughout Syria (Matt. 4:24) and as far as Arabia. Although not having seen the Lord, Abgar believed in Him as the Son of God and wrote a letter requesting Him to come and heal him. With this letter he sent to Pales-tine his court-painter Ananias, entrusting him to paint an image of the Divine Teacher.
Ananias went to Jerusalem and saw the Lord surrounded by people. He was not able logo to Him because of the great throng of people listening to His preaching; so he stood on a huge rock and attempted to produce a painting of the image of the Lord Jesus Christ, unable, however, to succeed. The Savior Himself called him by name and gave for Abgar a beautiful letter in which,’ having glorified the faith of the ruler, He promised to send His disciple in order to heal him from the leprosy and instruct him in salvation.
After this, the Lord called for water and a towel. He wiped His face, rubbing with the to-wel, and on it was impressed His Divine Image. The towel and the letter the Savior sent with Ananias to Edessa. With thanksgiving Abgar received the sacred object and received healing, but a small portion, only a trace, remained of the terrible disease on his face until the arrival of the promised Disciple of the Lord.
The Apostle of the 70, Thaddeus, came to them and preached the Gospel, baptizing the believing Abgar and all living in Edessa. Having written on the Image Not-Made-By-Hands the words, “Christ-God, everyone trusting in Thee will not be put to shame,” Abgar adorned it and placed it in a niche over the city gates.
For many years the inhabitants preserved a pious custom of venerating the Image Not-Made-By-Hands whenever passing through the gates. But a great-grandson of Abgar, ruling Edessa, fell into idolatry and resolved to take the Image away from the city walls. In a vision, the Lord ordered the Bishop of Edessa to conceal His Image. The Bishop, coming at night with his clergy, lit before the Image a lampada and then blocked up the niche with clay tablets and bricks.
Many years passed by and the inhabitants forgot about the Holy Object. But then, when in 545 the Persian King Chroses I besieged Edessa, the position of the city seemed hopeless. But the Most-Holy Sovereign Lady manifested Herself to Bishop Evlavios and commanded him to get from the enclosed niche the Image with which to save the city from the adversaries. Disman-tling the niche, the Bishop found the Holy Image; before it burned the lampada and on the clay tablets, with which the niche had been enclosed, was a similar image. After preceding with the Cross and the Image Not-Made-By-Hands around the walls of the city, the Persian army miracu-lously departed.
In 630, Edessa was seized by the Arabs; but they did not impede veneration of the Image Not-Made-By-Hands, glory of which extended out into all the East. In 944 the Emperor Constantine Porphyrogenitus (912-59) requested that the Image be redeemed from the Emir — the ruler of the city of Edessa — and brought to the Capital of the Orthodox. With great honor the Image of the Savior Not-Made-By-Hands and the letter which He wrote to Abgar, were brought by the clergy to Constantinople. On Aug. 16 the Image of the Savior was placed in the Pharos Church of the Most-Holy Theotokos.
Concerning the subsequent fate of the Image Not-Made-By-Hands, there exists several traditions. According to one, it was carried away by Crusaders during the time of their dominion over Constantinople (1204-61), but the ship on which the Holy Objects had been taken, sank in the Sea of Marmora. According to another, the Image Not-Made-By-Hands was taken about 1362 to Genoa, where it was presented to and preserved in a monastery dedicated to the Apostle Bartholomew.
In the time of the iconoclastic heresy, the defenders of icon-veneration, shedding their blood for the Holy Icons, sang the Troparion to the Image Not-Made-By-Hands. The Image (the Holy Face) was put up as an emblem of the Russian armies, defending them from the enemy; and in the Russian Orthodox Church there is a pious custom that before entering a church, the faith-ful read together the prayers and the Troparion to the Image Not-Made-By-Hands. The Feast of this Icon is celebrated on Aug. 16, during the Afterfeast period of the Feast of the Dormition, and is popularly called the Third Feast-of-the-Savior in August.
Ποικίλα διδακτικά προς εν Χριστώ τελείωσή μας
* Προσέχετε τους λογισμούς σας. Η προσοχή σας κυρίως να στραφή εις το να συνάζει ταπεινούς λογισμούς. Διότι η ταπείνωσις σώζει τον άνθρωπο, και αυτή είναι κυρίως ο στόχος όλων των πνευματικών επιδιώξεων.
* Χωρίς νήψη η κάθαρσις της ψυχής και του σώματος δεν αποκτώνται, οπότε μήτε ο Θεός οπτάνεται εν αισθήσει νοός και καρδίας.
* Πολλά μας θλίβουν, πλην μακάριος είναι εκείνος ο οποίος με υπομονή και ευχαριστία διέρχεται τα θλιβερά της πρόσκαιρης ζωής.
* Πρόσεχε, παιδί μου, να μην κρίνης ουδεμία ψυχή· διότι εις τον κρίνοντα τον πλησίον παραχωρεί ο Θεός και πέφτει, για να μάθει να συμπαθει τον ασθενή αδελφό του.
Όλους μας στηρίζει το έλεος του Θεού· και εάν υπερηφανευθούμε, σηκώνει ο Θεός την χάρη του, και γινόμεθα εμείς χειρότεροι των άλλων!
* Άλλο το να κατακρίνει κανείς, και άλλο το να πολεμήται εις την κατάκριση. Το να κατακρίνεις είναι δεινό πάθος· το να πολεμήται όμως και να αντιπολεμεί, τούτο στεφάνων αιτία.
* Μην κρίνετε ο ένας τον άλλον, διότι παραβαίνετε τον ευαγγελικό νόμο, και «κάθε παράβασις και παρακοή λαμβάνει ένδικον μισθαποδοσίαν». «Τις συ ο κρίνων αλλότριον ικέτην;». Ουκ οίδατε, ότι ο κρίνων πλανάται εξ υπερηφάνειας; και ότι «πας ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται» υπό του Κυρίου, όταν τον καταλάβη ο πειρασμός.
* Πρέπει να υπομένη ο ένας τις αδυναμίες του άλλου· ποιος είναι τέλειος; ποιος μπορεί να καυχηθή, ότι τήρησε την καρδιά του αμόλυντη! άρα είμεθα όλοι άρρωστοι, και όποιος κατακρίνει τον αδελφό του, δεν αισθάνεται ότι είναι άρρωστος· διότι ο άρρωστος τον άρρωστο δεν τον κατακρίνει.
Η κατάκρισις είναι σοβαρό αμάρτημα· καθώς επίσης είναι σοβαρό, το να μην υπομένη κανείς του πλησίον του τις αδυναμίες!
Αγαπάτε, υπομένετε, παραβλέπετε, μην θυμώνετε, μην εξάπτεσθε, αλληλοσυγχωρείτε, για να ομοιάσητε του Χριστού μας και αξιωθήτε να είσθε κοντά του εις την βασιλεία Του.
Γέροντος Εφραίμ Αριζονας
ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΕΣ ΔΙΔΑΧΕΣ
ΜΕ ΠΑΤΡΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
Ο ασκητής, είτε στην απαρήγορη αθωνική έρημο είτε σε κατάφυτη πλαγιά νότια των Καρυών, ακούει τους μυστικούς ψιθύρους της αθωνικής φύσεως. Κοιτάζοντας κι εμείς ολόγυρα, ζούμε τη φύση αυτή σαν «γοητεία» της Μ. Παρασκευής! Σε τούτη, μάλιστα, την πνευματική φρυκτωρία, τα ψηλά δένδρα μοιάζουν με αδιάλειπτες προσευχές! Ολα σιωπούν και συνάμα κραυγάζουν. Πόσο παραστατικός ο Ρίλκε: Άλλο δεν είναι παρά μια σιωπή, και ο σιωπημένος είναι ο Θεός! Όμως για ν’ αντιληφθεί κανείς τη σιωπή της παρουσίας Του μέσα του, πρώτα να Τον έχει πρέπει. Μόνον αν μέσα στην ψυχή σου ζει, Τον βλέπεις και στα όντα γύρω σου.
Μονοπάτια, πολλά μονοπάτια σκιερά συνδέουν εδώ τα ταπεινά ασκητήρια με τους ουρανοδρόμους ενοίκους των, με τα εσώτερα και τα ξέφωτα των δασών. Χώνονται σ’ αυτά τα βαθύσκια δάση και σαν ερπετά διασχίζουν θάλασσες από μυρσινιές και άλλους θάμνους που συχνά φράζουν τη δίοδο, σκορπώντας αρώματα και δροσιά! Αυτά ακολουθεί ο επισκέπτης για να συναντήσει ασκητές· ουρανίους τω όντι ανθρώπους μυστικούς, που χρησιμοποιούν σαν μοχλό -εφαλτήριο, ακριβέστερα· την άσκηση, για να φθάσουν και προοδευτικά ν’ αναπτυχθούν στα στάδια της καθάρσεως, της ελλάμψεως και της ενώσεως, τα οποία υποδιαιρούνται σε περισσότερες βαθμίδες αναβάσεως· στο τέλος τους είναι η ένωση με τον Θεό. Τα σκαλοπάτια αυτά στη γλώσσα των νηπτικών Πατέρων είναι η καθαρά προσευχή, η θέρμη της καρδιάς, η αγία ενέργεια, τα καρδιακά δάκρυα, η ειρήνη των λογισμών, η κάθαρση του νοός, η θεωρία των μυστηρίων, η ξένη έλλαμψις, ο φωτισμός της καρδιάς και η τελειότης· «Γίνεσθε τέλειοι, ως ο Πατήρ ο ουράνιος τέλειός εστιν».
Κάθε ασκητήριο, εδώ στο Άγιον Όρος, είναι κι ένα φλεγόμενο θυσιαστήριο! Απέριττα πετροκάλυβα και βράχοι και βλάστησις οργιώδης γίνονται ένα σώμα και μέσα τους το ασίγαστο στόμα υμνεί, μία καρδιά δέεται και το σύνολο της ευλογημένης υπάρξεως θρηνεί για τη συγγένεια με τον άσωτο της παραβολής (ασφαλώς προ της επιστροφής, την οποία δυναμικά οριοθέτησε το «αναστάς πορεύσομαι»)!… Είναι αδύνατον να ζήσει άνθρωπος με τους σκληρούς όρους της ερήμου, αν καθ’ ολοκληρίαν δεν ζει από τον Ουρανό… Καθετί χωριστά και όλα μαζί εδώ στην ερημική παλαίστρα μιλούν τόσο βαθιά στη σαστισμένη ψυχή… Ξεδιψούν τα φρυαγμένα πνευματικά χείλη… Το πνεύμα του χαροποιού πένθους -της χαρμολύπης του Χριστού· κατακλύζει τα πάντα.
Οι καλύβες των ησυχαστών του Άθωνος, όσες κι αν είναι, όπως κι αν είναι, όποιες κι αν είναι, όπου κι αν είναι, πόσο τίμιες στα μάτια Σου, Κύριε, ασφαλώς είναι!… Πόσο θα ευδοκεί εδώ το Πνεύμα Σου! Από φτωχικό καλύβι (σπήλαιο, στάβλο) δεν ανέτειλε η Βασιλεία των Ουρανών;
Εκφράζω την βαθυτάτην ευγνωμοσύνη μου, αγαπητές και αγαπητοί μου αναγνώσται της «δημοκρατίας», στον Θεό που με αξίωσε να συνομιλήσω και με αυτόν τον Γέροντα, ο οποίος με δέσμευσε να μην αναφέρω τ’ όνομα και την περιοχή ασκήσεώς του. Τον συνήντησα στο ερημητήριό του. Γνώριζα ότι ο Γέροντας δεν «δίνει συνεντεύξεις», περιοριζόμενος στη φίλη του σιωπή και στη φίλη του ησυχία. Γι’ αυτό θεωρώ μεγάλην ευλογία το ότι δέχθηκε και καταδέχθηκε να μου γνωστοποιήσει εμπειρίες και αναμνήσεις του από την αναστροφή του με τον άγιο Γέροντα Παΐσιον, αλλά και από άλλους συγχρόνους καθηγητάς της αθωνικής ερήμου.
Γαλήνιος άνθρωπος κι αυτός ο ασκητής, απολαμβάνει την κατά Θεόν ησυχία και βιαίνει συνεχώς ευλογίες ζηλευτές. Αλλιώς δεν εξηγείται η προσήνεια, το ήρεμο της μορφής και η μειλιχιότης της όλης παρουσίας.
Άνθρωπος βαθιάς αγάπης, διδαγμένης στην πράξη από τον όσιο Γέροντα Παΐσιον, ο οποίος «πάντας ανθρώπους ήθελε σωθήναι και εις επίγνωσιν αλήθειας ελθείν». Καταδεκτικός ο άγιος Γέροντας, καταδεκτικός κι εκείνος απέναντι στον επισκέπτη που ήλθε ν’ αποθέσει πόνο, δάκρυα, προβλήματα, λογισμούς, σχέδια, οραματισμούς.
Απέριττο το καλύβι με δυο τρεις ξύλινους πάγκους στο υποτυπώδες αρχονταρίκι του, για να καθίσει το κουρασμένο σώμα του επισκέπτη και να βοηθηθεί, όμως να μείνει όρθιο και αγέρωχο το φρόνημα, η ψυχή.
- Γέροντα, ευλογείτε.
- Γέρων Αν.: Ο Κύριος, διά πρεσβειών της Κυρίας Θεοτόκου και πάντων των Αγίων.
- Μ.Μ.: Γέροντα, νιώθω μεγάλη συγκίνηση ευρισκόμενος ενώπιόν σας, καθώς αναλογίζομαι τη στενή σχέση που είχατε με τον όσιο Γέροντα Παΐσιο. Παρακαλώ να μας μεταφέρετε κάποια στοιχεία της κοινωνίας σας αυτής.
- Γέρων Αν.: Τα χρόνια κυλάνε γρήγορα, αγαπητέ κ. Μελινέ, και οι πραγματικοί καλόγεροι φεύγουν ο ένας μετά τον άλλον… Τα χαριτωμένα Γεροντάκια τα παίρνει ο Χριστός στη Βασιλεία Του να τ’ αναπαύσει από τους φυσικούς κόπους κι εμείς μένουμε ορφανοί από πατέρες… Δεν βλέπει κανείς εύκολα πια παππούδες στο Όρος, για να μεταδώσουν στα… εγγονάκια τους τις εμπειρίες τους από τα παλαίσματα και τις νίκες τους εναντίον των αοράτων εχθρών…
- Μ.Μ.: Σεις που γνωρίζετε πολύ καλά και τη γεωγραφική και την πνευματική πορεία του Γέροντος Παϊσίου, παρακαλώ να τις περιγράψετε.
- Γέρων Αν.: Από μικρό παιδί είχε πόθο να ζήσει ερημική ζωή. Μάλιστα πήγαινε καιασκήτευε έξω από την Κόνιτσα πάνω σε δένδρα! Ολη την ημέρα την περνούσε με θερμή προσευχή, τρώγοντας μόνον ένα κουλούρι! Οι γονείς του τον έψαχναν συνεχώς!
Οταν ήλθε στο Όρος, πήγε από υπακοή στην Εσφιγμένου, διότι του είπαν να πάει σε μοναστήρι και να μη γίνει ερημίτης εξαρχής. Ποθούσε όμως πάντοτε την ησυχία και σκεπτόταν να φύγει στην αθωνικήν έρημο. Κάποιος Γέροντας, όμως, τον συνεβούλευσε τότε να μην πάει ακόμη μόνος, αλλά να πάει σε ιδιόρρυθμο μοναστήρι για να ταπεινωθεί ακόμη περισσότερο μέσ’ από τις δυσκολίες. Πήγε λοιπόν στη Φιλοθέου το 1956 κι έμεινε δύο χρόνια μέσα στην τελείαν υπακοήν.
Ο ηγούμενος της Φιλοθέου τού ζήτησε να πάει στην Κόνιτσα για ένα διάστημα να βοηθήσει, διότι δρούσαν την εποχήν εκείνην οι προτεστάντες εκεί. Ογδόντα οικογένειες προτεσταντών ήσαν! Ο Γέροντας προσευχήθηκε ζητώντας τη θεία ενίσχυση και τους άλλαξε όλους, επιστρέφοντάς τους στη φίλη Ορθοδοξία! Τον αγαπούσαν πάρα πολύ τον π. Παΐσιο και τον εσέβοντο. Από λαϊκό τον φώναζαν «καλόγερον». Ο λόγος του περνούσε. Δυστυχώς, όμως, η θεάρεστη δράση του προκάλεσε τον φθόνο ορισμένων· ο νοών νοείτω… Τότε έμενε έξω από την Κόνιτσα, στη Μονή Στομίου, που τιμάται στο Γενέσιον της Θεοτόκου. Αξίζει να σας πω ότι στρατιώτης ων ο Γέροντας είχε υποσχεθεί στην Παναγία να μείνει εκεί στο μοναστήρι της τέσσερα χρόνια, αν τον φυλάξει και δεν σκοτωθεί στον πόλεμο.
Ήλθαν λοιπόν τα πράγματα έτσι κι έμεινε εκεί τέσσερα χρόνια, ακριβώς όπως είχε υποσχεθεί! Τότε πήγε και τον συνάντησε ο νυν αρχιεπίσκοπος Σιναίου Δαμιανός και τον παρεκάλεσε να πάει στο Σινά. Εκείνη την εποχή ήσαν δύσκολα τα πράγματα στην Κόνιτσα και ο Γέροντας μου έλεγε ότι έκανε προσευχή να βοηθήσει ο Θεός να βρεθεί μια λύση και τότε ακριβώς πήγε ο Σιναίου για λίγους μήνες καιτου είπε «αν θέλεις, έλα στο Σινά»! Την άλλη μέρα κιόλας έφυγε για το θεοβάδιστον Όρος, όπου έμεινε δύο χρόνια -λίγο έξω από το μοναστήρι· με πολύ σκληρή άσκηση, πολλές πειρασμικές επιθέσεις, αλλά και πολλές αντιλήψεις από την Παναγία.
Ο Γέροντας έζησε έξω, στο σπήλαιο των Οσιομαρτύρων Γαλακτίωνος και Επιστήμης. Τώρα το έχουνε διαμορφώσει περισσότερο. Είναι πιο «κατοικήσιμο», θα ελέγαμε. Τότε ήτο πολύ πιο ασκητικό. Εκεί ζούσε ο Γέρων Παΐσιος. Οταν πρωτοπήγε, υποσχέθηκε στον εαυτό του να μην κατέβει στο μοναστήρι, παρά μόνο έπειτα από δεκαπέντε μέρες, για να λειτουργηθεί και να κοινωνήσει. Εκείνες τις δεκαπέντε μέρες -όπως μου έλεγε- του έκανε μεγάλο πόλεμο ο πειρασμός για να τον αναγκάσει να φύγει. Μου έλεγε χαρακτηριστικά: «Αισθανόμουν σαν να ήμουν πάνω στον σταυρό κρεμασμένος! Τόσο δύσκολα ήταν… Μετά τις δεκαπέντε μέρες που κατέβηκα Κυριακή στο μοναστήρι και λειτουργήθηκα καικοινώνησα, αισθάνθηκα το Σώμα και το Αίμα του Χριστού σαν… γλυκό κρέας! Μετά -φεύγοντας από την εκκλησία- είχα πάρει τόση δύναμη, αισθανόμουν τόσο δυνατός, που έλεγα: Ελα τώρα, διάβολε, άμα θέλεις να πολεμήσουμε!…». Τόσο πολύ αισθάνθηκε ο Γέροντας τη χάρη του Θεού… Ο διάβολος κατά διαστήματα τον πολεμούσε, αλλά ο π. Παΐσιος είχε δύναμη, ήταν έμπειρος…
http://agioritikesmnimes.blogspot.ca/
Πολλοί κατά καιρούς καταφέρονται εναντίον του χριστιανισμού και της Εκκλησίας ότι δήθεν δεν έχουν δείξει ή δεν δείχνουν ουσιαστικό ενδιαφέρον για τα παιδιά. Αυτό είναι πέρα για πέρα λάθος γιατί αγνοούν σε βάθος τα πράγματα. Απεναντίας η συμβολή του χριστιανισμού στην εξύψωση και προστασία του παιδιού είναι μοναδική. Και αυτό φαίνεται από τους παρακάτω λόγους:
1. Ο Χριστός γίνεται άνθρωπος -νηπιάζει- και περνάει όλα τα στάδια της ανθρώπινης ζωής. Με τη γέννησή Του εξυψώνει την αξία της παιδικής ηλικίας.
2. Δέχεται ο Κύριος με πολλή αγάπη τα παιδιά, τα ευλογεί και τα εγκωμιάζει: «Αφήστε τα παιδιά και μην τα εμποδίζετε να έλθουν κοντά μου, γιατί σ’ αυτά ανήκει η βασιλεία των ουρανών».
3. Τα παρουσίαζε ως υπόδειγμα στους μεγάλους ανθρώπους για να μπουν στη Βασιλεία των Ουρανών. «Αν δεν γίνεται σαν τα παιδιά, δεν πρόκειται να μπείτε στη Βασιλεία των Ουρανών».
4. Ακόλουθοι του Χριστού, εκτός από τους μαθητές και τις μαθήτριες, ήταν και οι νέοι, που ονομάζονται στα ευαγγέλια «παιδία», «παίδες», «νεανίσκοι», «μικροί».
5. Ο Χριστός συγκινείται από τον θάνατο δύο νέων και τους επαναφέρει στη ζωή. Τον υιό της χήρας της Ναίν και την κόρη του Ιαείρου.
6. Η Εκκλησία εφαρμόζει τον «σαραντισμό» του νηπίου και τον νηπιοβαπτισμό.
7. Αναγνωρίζει την αξία του ανθρώπου από την εμβρυακή ηλικία έως ψυχοσωματικής ύπαρξης. Γι’ αυτό και καταδικάζει τις εκτρώσεις, αφού έκτρωση σημαίνει φόνος.
8. Η Εκκλησία ενδιαφέρεται ανέκαθεν για τα ανάπηρα παιδιά, γι’ αυτό ίδρυσε ιδρύματα για την περίθαλψή τους.
9. Αγαπά το παραστρατημένο και ορφανό παιδί, γι’ αυτό διατηρεί ορφανοτροφεία και επισκέπτεται τα ανήλικα φυλακισμένα παιδιά.
10. Καλλιεργεί, διαμορφώνει και ολοκληρώνει την προσωπικότητα του παιδιού (Κατηχητικά σχολεία, έκδοση παιδικών βιβλίων, περιοδικών κατασκηνώσεις κ. α.).
11. Ο Απ. Παύλος κάνει λόγο για την παιδαγωγία των τέκνων και τις αμοιβαίες υποχρεώσεις γονέων και παιδιών.
12. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μίλησαν για την ανεκτίμητη αξία των παιδιών και φρόντισαν γι’ αυτά.
13. Στη Θ. Λειτουργία η Εκκλησία εύχεται για το παιδί: «Τα νήπια έκθρεψον, την νεότητα παιδαγώγησον».
14. Η Εκκλησία έχει ορίσει προστάτη των παιδιών τον Άγιο Στυλιανό.
Once I was told about the following case concerning frequent Communion. One woman used to receive Communion every day. She attracted attention of the clergy authority. A confessor was instructed to check her. In view of the internal state of this lady he asked her to confess before every Communion and when he considered it inconvenient, he advised her not to approach the Holy Chalice. But such a spiritual guidance was too late for her. She did not hesitate and continued to receive the Communion every day, going from one church to another. Then she was traced and never admitted to the Holy Communion. And this lady came to not seeking to receive the Communion in the church and imagined that she had already been given the Divine right to consecrate bread and wine herself, and took the Communion every day at home, making so-called Liturgy with prosphora and wine. Her case, however, ended sadly. She lost her mind and she is currently in the mental hospital.
Thus, Holy Communion should be treated with great reverence; it should be taken with a humble feeling every time, otherwise a frequent and unworthy taking of Holy Communion may be a ground for self-delusion. Once a woman came to me in the church and began reprimand me for she was not admitted to the Holy Communion every day, and by the way, on my question, whether she confessed her sins and whether she deserved every day, as a woman, to take the Holy Communion, she replied that she had no sins. Another woman required the daily Communion, while she reeked of tobacco. The Holy Communion is great, but its greatness requires great preparation, the great dignity for its taking. "For it is a coal that burns the unworthy". (Prayer before the Holy Communion).
Ο άγγελος είναι φύση νοερά και λογική, αεικίνητη, αυτεξούσια, ασώματη, λειτουργός του Θεού, φύσει θνητή (μόνο το άκτιστον θείον είναι φύσει αθάνατον), χάριτι όμως αθάνατη. Σημειωτέον ότι ο άγγελος λέγεται ασώματος και άυλος συγκρινόμενος με τον άνθρωπο. Συγκρινόμενος με τον Θεό είναι παχύς και υλικός. Μόνο ο άκτιστος Τριαδικός Θεός είναι κατά κυριολεξίαν ασώματος και άυλος:
«Άγγελος τοίνυν εστίν ουσία νοερά, αεικίνητος, αυτεξούσιος, ασώματος, Θεώ λειτουργούσα, κατά χάριν εν τη φύσει το αθάνατον ειληφυΐα, ης ουσίας το είδος και τον όρον ο κτίστης επίσταται Ασώματος δε λέγεται και αυλός, όσον προς ημάς· παν γαρ συγκρινόμενον προς τον Θεόν τον μόνον ασύγκριτον παχύ τε και υλικόν ευρίσκεται, μόνως γαρ όντως άϋλον το θείον εστί και ασώματον»[2]. Αξιοσημείωτα είναι επίσης όσα γράφει ο Δαμασκηνός επ’ αυτού: «Ασώματα δε και αόρατα και ασχημάτιστα κατά δύο τρόπους νοούμεν τα μεν κατ ουσίαν, τα δε κατά χάριν, και τα μεν φύσει όντα, τα δε προς την της ύλης παχύτητα.
Επί Θεού μεν φύσει, επί δε αγγέλων και δαιμόνων και ψυχών χάριτι, και ως προς την της ύλης παχύτητα λέγεται»[3]. Επομένως λέγοντες ότι οι άγγελοι είναι νοερές ουσίες/φύσεις και αυλοί, οι ψυχές των ανθρώπων είναι νοερές ουσίες και άϋλες, ακόμη και οι δαίμονες είναι νοερές φύσεις και άϋλες, ουδόλως πρέπει να εκλάβομε αυτή τη νοητή φύση και άυλότητα με Νεοπλατωνική έννοια, ήτοι κατά κυριολεξίαν, αλλά με Χριστιανική, ήτοι κατά συνθήκην και λεγόμενες ως προς την παχύτητα του σώματος. Άλλωστε οι άγγελοι, οι δαίμονες και οι ανθρώπινες ψυχές είναι κτιστές εξ ουκ όντων φύσεις/ουσίες και ως εκ τούτου αδιάβατο οντολογικό χάσμα τους χωρίζει από το άκτιστον τριαδικόν θείον.
Ο άγγελος είναι, όπως μόλις ανωτέρω εσημειώσαμε, ουσία/φύση νοερά και λογική. Επειδή είναι φύση νοερά και λογική, είναι αυτεξούσιος/ελεύθερος. Ως κτιστή φύση είναι τρεπτή, δηλαδή υποκείμενη σε μεταβολή και αλλοίωση. Μόνος ο άκτιστος Θεός είναι άτρεπτος, ήγουν αναλλοίωτος και αμετάβλητος. Βέβαια ο άγγελος ως λογικός και ελεύθερος είναι εθελότρεπτος, όπως άλλωστε και ο άνθρωπος. Δύναται ο άγγελος να παραμείνει αγαθός, όπως εκ φύσεως επλάσθη από τον Θεό και να προοδεύσει στο αγαθό· δύναται όμως, ων αυτεξούσιος, να τραπεί και προς το κακόν, όπως οι εκπεσόντες άγγελοι. «Έστιν τοίνυν φύσις λογική νοερά τε και αυτεξούσιος, τρεπτή κατά γνώμην ήτοι εθελότρεπτος· πάν γαρ κτιστόν και τρεπτόν, μόνον δε το άκτιστον άτρεπτον, και παν λογικόν αυτεξούσιον. Ως μεν ουν λογική και νοερά αυτεξούσιος εστίν, ως δε κτιστή τρεπτή, έχουσα εξουσίαν και μένειν και προκόπτειν εν τω αγαθώ και επί το χείρον τρέπεσθαι»[4].
Ο άγγελος είναι ανεπίδεκτος μετανοίας, επειδή είναι ασώματος, εν αντιθέσει προς τον άνθρωπο πού είναι δεκτικός μετανοίας εξ αιτίας της σωματικής του ασθενείας. «Ανεπίδεκτος μετανοίας, ότι και ασώματος· ο γαρ άνθρωπος διά την του σώματος ασθένειαν της μετανοίας έτυχεν»[5]. Το σώμα είναι αυτό πού καθιστά δυνατή την μετάνοια στον άνθρωπο. Η έλλειψη σώματος καθιστά αδύνατη την μετάνοια στους αγγέλους. Οι άγγελοι βέβαια είναι δυσκίνητοι, αλλ’ όχι ακίνητοι προς το κακόν. Μετά την ενανθρώπιση του Θεού Λόγου, το Πάθος, τον Θάνατο και την Ανάστασή του είναι πλέον ακίνητοι προς το κακό. Εστερεώθησαν στο αγαθό και στην σταθερά προσεδρεία προς τον Θεόν[6].
Οι άγγελοι δέχονται τον φωτισμό και την αγιότητα από τον Θεό. Δεν συνιστούν οι ίδιοι αφ’ εαυτών πηγή φωτός και αγιασμού, αλλ’ έξωθεν δέχονται το φως και τον αγιασμό, εκ του Αγίου Πνεύματος. Γι’ αυτό είναι φώτα δεύτερα, όχι αρχίφωτα, και μεταδίδουν τον έξωθεν αυτοίς προσγενόμενον φωτισμό στους κατωτέρους ως προς την τάξιν αγγέλους και στους ανθρώπους βεβαίως. Διαφέρουν μεταξύ τους κατά την στάσιν και τον φωτισμόν. Παρατηρείται λοιπόν, όπως διδάσκει ο άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης και ακολουθεί επακριβώς ο ιερός Δαμασκηνός, μία πνευματική ιεραρχία στις ασώματες επουράνιες δυνάμεις κατά τρεις τριάδες/διακοσμήσεις/τάξεις: πρώτη τάξη είναι τα εξαπτέρυγα Σεραφίμ, τα πολυόμματα Χερουβίμ και οι Αγιώτατοι Θρόνοι, δεύτερη τάξη οι Κυριότητες, οι Δυνάμεις και οι Εξουσίες και τρίτη οι Αρχές, οι Αρχάγγελοι και οι Άγγελοι[7].
Ο ιερός Δαμασκηνός, ακολουθώντας τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, θεωρεί ότι οι άγγελοι εκτίσθησαν προ της κτίσεως του υλικού/αισθητού σύμπαντος: «Εγώ δε τω Θεολόγω Γρηγορίω συντίθεμαι έπρεπε γαρ πρώτον την νοεράν ουσίαν κτισθήναι και ούτω την αισθητήν και τότε εξ αμφοτέρων τον άνθρωπον»[8].
Οι άγγελοι έχουν ως τόπο διαμονής τους τον ουρανό και έργο τους είναι η δοξολογία και η υμνωδία του Θεού και η υπηρέτηση του θείου θελήματος. «Εν ουρανώ διατρίβουσι και εν έργον έχουσιν υμνείν τον Θεόν και λειτουργείν τω θείω αυτού θελήματι»[9]. Είναι ισχυροί και έτοιμοι προς την εκπλήρωση του θείου θελήματος, βρίσκονται αμέσως παντού (χωρίς να είναι πανταχού παρόντες, όπως ο Θεός), όπου τους καλεί ο Θεός χάρη στην ταχύτητα της φύσεώς τους, φυλάττουν μέρη της γης και προΐστανται εθνών και τόπων, όπως διετάχθησαν από τον Δημιουργό, οικονομούν αυτά πού αφορούν τους ανθρώπους και παντοιοτρόπως τους βοηθούν[10].
Οι άγγελοι ως κτίσματα είναι περιγραπτοί, καταλαμβάνουν ένα ορισμένο τόπο και μολονότι μπορούν να κινηθούν από τόπο σε τόπο με μεγάλη ταχύτητα δεν είναι πανταχού παρόντες. Η πανταχού παρουσία είναι ιδιότητα μόνου του Θεού. «Περιγραπτοί ότε γαρ εισίν εν τω ούρανω, ουκ εισίν εν τη γη, και εις την γην υπό του Θεού αποστελλόμενοι ουκ εναπομένουσιν εν τω ουρανώ… Νόες δε όντες εν νοητοίς τόποις εισίν, ου σωματικώς περιγραφόμενοι (ου γαρ σωματικώς κατά φύσιν σχηματίζονται ουδέ τριχή εισί διαστατοί), αλλά τω νοητώς παρείναι και ενεργείν, ένθα αν προσταχθώσι και μη δύνασθαι κατά ταυτόν ώδε κακείσε είναι και ενεργείν»[11].
Όμως καίτοι είναι περιγραπτοί, δεν είναι σωματικώς περιγραπτοί, όπως διαβάζουμε στο μόλις ανωτέρω χωρίο. Τουτέστι δεν έχουν σωματικό σχήμα, μορφή και είδος, αλλά προκειμένου να φανερωθούν στους ανθρώπους μετασχηματίζονται, λαμβάνουν συγκεκριμένο σχήμα και μορφή, ώστε να είναι καταληπτοί και ορατοί στους ανθρώπους, στους οποίους κατά θείαν προσταγήν έπιφαίνονται. Αορίστους δε λέγω· ου γαρ, καθό εισίν, επιφαίνονται τοις αξίοις, οις ο Θεός φαίνεσθαι αυτούς θελήσει, αλλ’ εν μετασχηματισμό), καθώς δύνανται οι ορώντες οράν»[12]. Επίσης «Μετασχηματίζονται δέ, προς όπερ αν ο δεσπότης κέλευση Θεός, και ούτω τοις ανθρωποις έπιφαίνονται και τα θεία αυτοίς αποκαλύπτουσι μυστήρια»[13].
http://www.agioritikovima.gr/diafora/theologikos-log/diafora/29342-ti-einai-aggelo
